Θρησκευτικά (ΣΤ Δημοτικού) - ΑΝΕΝΕΡΓΟ: Ηλεκτρονικό Βιβλίο

2. Η προσέγγιση της αλήθειας:
Μια βασανιστική αλλά και συναρπαστική περιπλάνηση

Οι τραγικοί ποιητές και οι φιλόσοφοι προσπάθησαν να προσεγγίσουν την αλήθεια, χωρίς όμως να δώσουν οριστικές απαντήσεις
Οι ιδρυτές άλλων θρησκειών έδωσαν και αυτοί τις δικές τους απαντήσεις στα πανανθρώπινα ερωτήματα που σχετίζονται με την αναζήτηση της αλήθειας
Στο Χριστιανισμό η αποκάλυψη της αλήθειας είναι η αποκάλυψη του ίδιου του Θεού

Η περιπέτεια του Ανθρώπου για να βρει την αλήθεια μάς είχε κινήσει την περιέργεια. Έτσι γυρίσαμε την επόμενη σελίδα στο ημερολόγιό του και τον ακολουθήσαμε στο ταξίδι του στο χρόνο.
«Ο πολιτισμός των ανθρώπων εξελίσσεται πολύ γρήγορα. Οι άνθρωποι έχουν πάψει να ικανοποιούνται από τους μύθους και αναζητούν νέες απαντήσεις στα ερωτήματα που τους απασχολούν.
Οι νέες απαντήσεις δίνονται από τους φιλοσόφους και τους τραγικούς ποιητές. Για άλλη μια φορά τα βήματά μου με οδηγούν στην αρχαία Ελλάδα.
Σ' ένα θέατρο παρακολουθώ μια τραγωδία που πραγματεύεται έναν παλαιό μύθο, δίνοντάς του όμως, μια άλλη διάσταση. Είναι ο μύθος του Βελλερεφόντη που με το φτερωτό του άλογο, τον Πήγασο, προσπαθεί να εισβάλει στον ουρανό και ν' ανακαλύψει τα μυστικά των θεών και τις απαντήσεις που γυρεύει.
Συνεχίζω την αναζήτησή μου και φτάνω στην αρχαία αγορά, όπου συναντώ τους φιλοσόφους. Λιγότερο ποιητικά, αλλά με μια πρωτοφανή πνευματική δύναμη, ψάχνουν να βρουν την αρχή του κόσμου και της ζωής του ανθρώπου. Οι Ίωνες φιλόσοφοι είναι αυτοί που πρώτοι απάντησαν σε αυτά τα ερωτήματα. Ο Θαλής θεωρεί ότι όλα προήλθαν από το νερό, ο Αναξίμανδρος** θεωρεί αρχή των πάντων το άπειρο, ο Αναξιμένης** τον αέρα, ενώ ο Ηράκλειτος** πιστεύει ότι η αρχή του κόσμου είναι η φωτιά.

Μετά από χρόνια, στην αρχαία αγορά ξαφνικά κάτι συμβαίνει. Ο κόσμος αρχίζει και συγκεντρώνεται γύρω από ένα φιλόσοφο, που διδάσκει με ασυνήθιστο τρόπο. Είναι ο Σωκράτης, που αναζητά απαντήσεις μέσα από το διάλογο με τους συμπολίτες του.

Τον πλησιάζω και τον ρωτάω και εγώ γι' αυτό που με βασανίζει:
– Τι, αλήθεια, γνωρίζεις;
– Ένα μόνο γνωρίζω, ότι δεν γνωρίζω τίποτα.
Τα λόγια του αυτά ήταν μια παραδοχή*** των ορίων του ανθρώπου, που μετά από μια αγωνιώδη αναζήτηση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι με τις

Οι τραγικοί ποιητές αναζητούν την αλήθεια

Οι φιλόσοφοι απαντούν στα ερωτήματα του ανθρώπου

^* πραγματεύομαι: εξετάζω, αναπτύσσω ένα θέμα
^*^*Βλ. Γλωσσάριο>
^*^*^*παραδοχή: αποδοχή, αναγνώριση

Οι δάσκαλοι ανατολικών θρησκειών διδάσκουν για την αλήθεια

Η Αλήθεια που αποκαλύπτεται

δυνάμεις του δεν μπορεί να κατακτήσει πλήρως την αλήθεια, την οποία όμως δε θα πάψει ποτέ ν' αναζητά.
Οι φιλόσοφοι και οι τραγικοί ποιητές, μέσα σε ένα πρωτόγνωρο για την εποχή περιβάλλον δημοκρατίας και ελευθερίας, άνοιξαν νέους δρόμους στην ανθρώπινη σκέψη και έδωσαν απαντήσεις στα αγωνιώδη ερωτήματα του ανθρώπου.
Κάπου στη Βόρεια Ινδία ένας άνθρωπος ψάχνει και αυτός με αγωνία την αλήθεια. Είναι ο Βούδας, ο οποίος παρατηρώντας ένα γέροντα, έναν άρρωστο και ένα νεκρό, που αντιπροσωπεύουν μορφές του πόνου, συγκλονίζεται και αναρωτιέται για το πώς μπορούμε να απελευθερωθούμε από τον πόνο. Όταν θα αντικρίσει στη συνέχεια ένα μοναχό, θα αντιληφθεί ότι η απάντηση βρίσκεται στη λύτρωση του ανθρώπου από τον κύκλο των μετενσαρκώσεων* που τον κρατά δέσμιο σε αυτόν τον οδυνηρό κόσμο.

Συνεχίζω το ταξίδι μου στο χρόνο με ένα ερώτημα να με βασανίζει: Μπορεί άραγε ο άνθρωπος να ανακαλύψει την πραγματική αλήθεια, ή μήπως όλα είναι θεωρίες, που περιέχουν βέβαια αρκετή σοφία, αλλά όχι όλη την αλήθεια; Μήπως όλοι είχαν κάνει ένα μεγάλο λάθος, να πιστεύουν ότι ο άνθρωπος μπορεί αποκλειστικά με τις δυνάμεις του να φωτίσει το βαθύτερο μυστήριο της ζωής;
Οι αμφιβολίες μου για το εάν είναι δυνατόν να υπάρξει μια αλήθεια που να αντέχει στο χρόνο άρχισαν να υποχωρούν, όταν άκουσα για την αποκάλυψη του ίδιου του Θεού. Η φλεγόμενη Βάτος που είχε δει ο Μωυσής στο όρος Σινά φανέρωσε την Αλήθεια, η οποία δεν αναλώνεται, δε χάνεται ποτέ. Αυτή την αλήθεια δεν την κατακτά ο άνθρωπος μόνος του, αλλά την αποκαλύπτει ο ίδιος ο Θεός και είναι μια αλήθεια αιώνια, μια αλήθεια που αφορά όλους τους ανθρώπους, μια αλήθεια που σώζει. Με την αποκάλυψη αυτή του Θεού στο Μωυσή άρχιζε μια μακρά περίοδος αναμονής και προετοιμασίας των ανθρώπων για να δεχτούν το Χριστό, που είναι η σαρκωμένη Αλήθεια.

Ήταν αδύνατο να μην προσπαθήσω να μάθω περισσότερα γι' αυτή την Αλήθεια. Το ταξίδι μου στο χρόνο έπρεπε να συνεχιστεί».

ΠΑΡΑΘΕΜΑ

«Αιτείτε, και δοθήσεται υμίν, ζητείτε,
και ευρήσετε, κρούετε, και ανοιγήσεται υμίν •
πάς γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών
ευρίσκει και τω κρούοντι ανοιγήσεται».

«Ζητάτε και θα σας δοθεί, ψάχνετε και θα βρείτε, χτυπάτε την πόρτα και θα σας ανοιχτεί. Γιατί όποιος ζητάει λαβαίνει και όποιος ψάχνει βρίσκει και όποιος χτυπά του ανοίγεται».
Ματθ.7, 7-8

^*Βλ. Γλωσσάριο
^*^*αναλώνομαι: φθείρομαι

Ερωτήσεις - Ασκήσεις

1. Να βρείτε τις κρυμμένες λέξεις:

ΔΡΤΡΑΓΙΚΟΙΠΟΙΗΤΕΣ
ΟΛΦΙΛΟΣΟΦΟΙΠΟΛΗ
ΙΘΑΛΗΣΚΜΝΟΚΕΜΚΟ
ΙΛΟΠΘΡΗΣΚΕΙΕΣΠΟΙΜ
ΟΚΟΒΕΛΛΕΡΕΦΟΝΤΗΣ
ΑΝΑΞΙΜΕΝΗΣΝΗΟΘ
ΣΩΚΡΑΤΗΣΘΚΞΠΟΣ

2. Στον αρχαίο μύθο «Βελλεροφόντης», που έγινε τραγωδία από τον Ευριπίδη, ο ήρωας πάνω σε ένα φτερωτό άλογο, τον Πήγασο, πετάει στον Ουρανό για να ανακαλύψει τα μυστήρια των θεών. Τελικά, οι θεοί τον τιμωρούν κατακρημνίζοντάς τον από τα σύννεφα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι θεοί κρατούν ζηλότυπα τα μυστικά τους και δεν τα αποκαλύπτουν στους ανθρώπους. Συμβαίνει το ίδιο με το Θεό του Χριστιανισμού; Να τεκμηριώσετε την άποψή σας.
3. Στην αρχαία Αθήνα υπήρχε ένας βωμός αφιερωμένος στον «άγνωστο Θεό». Ποιος είναι ο λόγος που οδήγησε τους Αθηναίους να χτίσουν έναν τέτοιο βωμό; Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το βωμό αυτό;

Εικ. 2η: Ο Μωυσής και η φλεγόμενη Βάτος, 13ος αι. μ.X., Μονή Αγίας Αικατερίνης, Σινά.