Συντακτικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Α, Β, Γ Γυμνασίου)
Ε. Σύνδεση με συμπερασματικούς συνδέσμους ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

ΠINAKAΣ 11. H ΠAPATAKTIKH ΣYNΔEΣH

ΣΥΝΔΕΣΗ – ΣΥΝΔΕΣΜOΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
M E   Σ Y M Π Λ E K T I K O Y Σ   Σ Y N Δ E Σ M O Y Σ
ΣYMΠΛOKH    
1. ΚΑΤΑΦΑΤΙΚΗ    
α) Απλή:    
καί, τὲ και Ψεύδεται καὶ οὐκ ἀληθῆ λέγει.
β) Εμφατική:    
• καὶ - καί, τὲ - καί, τὲ - τὲ • και - και • Ὑπὲρ ὑμῶν καὶ θυσίας θύσει καὶ εὐχὰς εὔξεται.
• ἅμα (τε) - καί, εὐθύς (τε) - καί, ἤδη (τε) - καί, οὔπω (τε) - καί, σχεδόν (τε) - καὶ • ταυτόχρονα - και, αμέσως μόλις - και, ήδη - και, ακόμη δεν - και, σχεδόν - και· δηλώνει το σύγχρονο δύο πράξεων. • ῎Hδη τε ἦν μέσον ἡμέρας καὶ οὔπω καταφανεῖς ἦσαν οἱ πολέμιοι.
γ) Επιδοτική:    
οὐ μόνον / μὴ μόνον / οὐχ ὅτι / μὴ ὅτι - ἀλλὰ καὶ όχι μόνο - αλλά και Oὐ μόνον κατέφαγεν, ἀλλὰ καὶ κατέπιεν.
2. ΑΠΟΦΑΤΙΚΗ-APNHTIKH    
α) Απλή:    
• καὶ οὐ, καὶ μὴ • και δεν, και μη • Διέμεινα δ' ἐγὼ καὶ οὐ προύδωκ' ἐμαυτόν.
• οὔτε - τέ, μήτε - τὲ • ούτε - και· υπάρχει άρνηση στη μία από τις δύο προτάσεις. • Οὔτε ἐπεμείγνυντο παρ' ἀλλήλους καταστάντες τε ξυνεχῶς ἐπολέμουν.
• οὔτε - οὔτε, μήτε - μήτε, οὔτε - μήτε, μήτε - οὔτε, οὐδὲ - οὐδέ, μηδὲ - μηδὲ • ούτε - ούτε· υπάρχει άρνηση και στις δύο προτάσεις. • Οὔτε ἤρξατο λέγειν τὰ βέλτιστα οὔτε νῦν διατελεῖ πράττων τὰ συμφέροντα τῷ δήμῳ.
β) Επιδοτική:    
• οὐχ ὅπως - ἀλλὰ (καὶ) • όχι μόνο δεν - αλλά και· υπάρχει άρνηση στη μία από τις δύο προτάσεις. • Ἡ γῆ οὐχ ὅπως τινὰ καρπὸν ἤνεγκεν, ἀλλὰ καὶ τὸ ὕδωρ ἐκ τῶν φρεάτων ἐπέλιπεν.
• οὐχ ὅπως / μὴ ὅπως / οὐχ ὅτι / μὴ ὅτι - ἀλλ' οὐδὲ / ἀλλὰ μηδὲ • όχι μόνο δεν - αλλά ούτε· υπάρχει άρνηση και στις δύο προτάσεις. • Οὐχ ὅπως τῆς κοινῆς ἐλευθερίας μετέχομεν, ἀλλ' οὐδὲ δουλείας μετρίας τυχεῖν ἠξιώθημεν.
M E   Δ I A Z E Y K T I K O Y Σ   Σ Y N Δ E Σ M O Y Σ
ΔIAZEYΞH    
α) Απλή:    
ἢ ή Χρῶ τοῖς εἰρημένοις ἢ ζήτει βελτίω τούτων.
β) Εμφατική:    
• ἢ - ἤ, ἤτοι - ἢ • ή - ή Τοσοῦτον ἢ ὑμῶν καταπεφρόνηκεν ἢ ἑτέροις πεπίστευκεν.
• ἢ - ἢ καὶ • ή - ή και
γ) Αδιάφορη:    
• ἢ - ἢ - ἤ, εἴτε - ἢ • ή - ή - ή, είτε - ή  
• εἴτε - εἴτε (καί), ἐάντε - ἐάντε, ἄντε - ἄντε, ἤντε - ἤντε • είτε - είτε Περὶ τοῦ ἐπιτηδεύματος τούτου ἐδέησε δοῦναι ψῆφον, εἴτ' ἔνοχός ἐστιν εἴτε μή.
M E   A N T I Θ E T I K O Y Σ    Σ Y N Δ E Σ M O Y Σ
μὲν - δὲ μεν - δε· συνδέουν προτάσεις με αντίθετο ή διαφορετικό περιεχόμενο. Τοὺς μὲν ἀπέκτεινε, τοὺς δὲ φυγάδας ἐποίησε.
μὲν βέβαια, τουλάχιστον· σχήμα ανανταπόδοτο Τότε μὲν οἱ Ἀχαιοὶ τὴν πόλιν διεφύλαξαν.
δὲ • όμως, αλλά· αντιθετικός • Ὀρθῶς ἔλεξας, οὐ φίλως δέ μοι λέγεις.
• και· μεταβατικός • Περὶ δὲ τῆς ἐμῆς ἱππικῆς οὐ πολὺς ὁ λόγος.
ἀλλὰ • αλλά· δηλώνει έντονη αντίθεση. • Οὐκ ᾐμφεσβήτει, ἀλλ' ὡμολόγει ἀδικεῖν.
• τουλάχιστον· ύστερα από υποθετική ή αιτιολογική πρόταση • Ἐπεὶ ὑμεῖς οὐ τολμᾶτε λέγειν, ἀλλ' ἐγὼ ἐρῶ.
• απεναντίας· ύστερα από αποφατική ή ερωτηματική πρόταση • — Οὐκ οἶδα ὅ,τι λέγεις. — Ἀλλ' ἐγὼ πειράσομαι σαφέστερον φράσαι.
• παρά μόνο· δηλώνει εξαίρεση, ύστερα από τα ἄλλος ή ἕτερος + αποφατική πρόταση. • Ἐν τῷ μέσῳ ἄλλη μὲν πόλις οὐδεμία, ἀλλὰ Θρᾷκες Βιθυνοί.
ἀλλ' ἢ παρά μόνο· δηλώνει εξαίρεση, ύστερα από αποφατική πρόταση. Οὐδὲν ἄλλο σκοπεῖ, ἀλλ' ἢ ὁπόθεν ἐξ ἐλαττόνων χρημάτων πλείω ἔσται.
ὅμως όμως· τίθεται με άλλους αντιθετικούς συνδέσμους και με εναντιωματική πρόταση ή εναντιωματική μετοχή. Oἱ βάρβαροι ἔφευγον. Ὅμως δὲ καὶ ἀπέθανόν τινες. Καίπερ ἀπαντῶν ταῖς ναυσὶν ὅμως ἀπέφυγεν.
μέντοι • όμως· αντιθετικός • Τὰς μέντοι ἀφορμὰς οὐχ ὁμοίας ἔχουσιν.
• βέβαια, αλήθεια· βεβαιωτικός • Οὗτος μέντοι ὁ ἔπαινός ἐστιν καλός.
καίτοι • και όμως· αντιθετικός • Καίτοι εἰ τοῦτο πείσει τινὰς ὑμῶν, ὦ βουλή, τί με κωλύει κληροῦσθαι τῶν ἐννέα ἀρχόντων;
• και βέβαια, αλήθεια· βεβαιωτικός • Καίτοι τίς οὐκ ἂν μισήσειεν τὴν τούτων πλεονεξίαν;
μήν, ἀλλὰ μήν, καὶ μήν, οὐ μὴν ἀλλά, ἀτὰρ όμως, αλλά όμως, και όμως, αλλά όμως, όμως Ἀλλὰ μὴν κἀκεῖνο πᾶσι φανερόν ἐστι.
Ἀτὰρ πρὸς τί με ταῦτ' ἐρωτᾷς;
M E   A I T I O Λ O Γ I K O Y Σ   Σ Y N Δ E Σ M O Y Σ
γὰρ γιατί Οἱ δὲ ἡδέως ἐπείθοντο· ἐπίστευον γὰρ αὐτῷ.
ὡς, ἐπεὶ (σπανιότερα, βλ. § 179.1, παρατήρηση α΄)    
M E   Σ Y M Π E P A Σ M A T I K O Y Σ   Σ Y N Δ E Σ M O Y Σ
ἄρα λοιπόν, άρα· δηλώνει λογικό συμπέρασμα. Τὸ χρήσιμον ἄρα καλόν ἐστι.
δή, οὖν, γοῦν λοιπόν· δηλώνουν πραγματικό συμπέρασμα. Τὸ στράτευμα ὁ σῖτος ἀπέλιπε· κρέα οὖν ἐσθίοντες διεγίγνοντο.
τοιγάρτοι, τοιγαροῦν γι' αυτό ακριβώς λοιπόν· δηλώνουν συμπέρασμα με βεβαιότητα. Τοιγάρτοι ἀμφισβητήσιμον ὑμῖν τὴν χώραν κατεσκεύακε.
Τρίγωνον τριγώνου διαφορᾷ διαφέρει· τοιγαροῦν ἕτερα τρίγωνα.
οὔκουν λοιπόν δεν· δηλώνει αρνητικό συμπέρασμα. Οὔκουν τὸ κακὸν βούλεται ἀλλὰ τἀγαθόν.
οὐκοῦν λοιπόν· δηλώνει καταφατικό συμπέρασμα. Οὐκοῦν ἀφροσύνην πάντες φεύγουσιν.
τοίνυν λοιπόν· δηλώνει ανίσχυρο συμπέρασμα. Τὸ μὲν τοίνυν μειράκιον οὐδὲν ἥμαρτεν.
ὥστε (στην αρχή περιόδου ή ημιπεριόδου) επομένως, γι' αυτό· δηλώνει ισχυρό συμπέρασμα. Ἐνίοτε πληγὰς ἐνέτεινον ἀλλήλοις· ὥστε καὶ τοῦτο ἔχθραν παρεῖχε.