| ΚΡ. |
Πολίτες,52 άκουσα πως με κατηγορεί |
|
| |
δεινά, ο βασιλιάς Οιδίπους. |
|
| |
Ήρθα γεμάτος οργή. |
735 |
| |
Αν πράγματι πιστεύει |
|
| |
πως τα δεινά που μας καταδαμάζουν |
|
| |
έχουν αιτία τη βλάβη που προξένησαν |
|
| |
κάποια δικά μου έργα |
|
| |
ή κάποια λόγια |
740 |
| |
δεν έχω πια λαχτάρα για ζωή |
|
| |
με τέτοια ρετσινιά στην πλάτη. |
|
| |
Ζημιά δεν είναι απλή |
|
| |
τέτοια κατηγορία· |
|
| |
είναι πολύ μεγάλη. |
745 |
| |
Αν είμαι για την πόλη κίνδυνος |
|
| |
θα 'μαι για σένα κίνδυνος |
|
| |
και για τους φίλους όλους. |
|
| ΧΟΡ. |
Πάνω σε ξέσπασμα θυμού |
|
| |
ήρθε στο στόμα ξαφνικά |
750 |
| |
μομφή και ψόγος. |
|
| |
Δε βούτηξε τη γλώσσα στο μυαλό του. |
|
| ΚΡ. |
Μ' ορθάνοιχτα τα μάτια |
|
| |
και ξύπνιο το μυαλό |
|
| |
ξεστόμισε κατηγορία τέτοια; |
755 |
| ΧΟΡ. |
Δεν ξέρω. Δε μ' αφορά και δεν κοιτώ |
|
| |
οι άρχοντες τι κάνουν. |
|
| |
Ιδού, του παλατιού περνά53
|
|
| |
ο ίδιος το κατώφλι. |
|
| ΟΙΔ. |
Εσύ εδώ; Πώς τόλμησες και σίμωσες; |
760 |
| |
Το προσωπείο φόρεσες του θράσους |
|
| |
και κόπιασες στη στέγη μου, |
|
| |
ενώ σκοπεύεις φανερά να με σκοτώσεις |
|
| |
την εξουσία μου λεηλατώντας. |
|
| |
Πες μου, για το Θεό, |
765 |
| |
πώς σκέφτηκες να κάνεις κάτι τέτοιο; |
|
| |
Έχεις απόδειξη πως είμαι βλάκας ή δειλός; |
|
| |
Ή νόμισες πως δε θα ξεσκεπάσω |
|
| |
το δόλο σου που σέρνονταν σαν ερπετό; |
|
| |
Ή νόμισες πως αν τo μάθαινα |
770 |
| |
δεν είχα τρόπο ν' αμυνθώ; |
|
| |
Λοιπόν εγχείρημα βλακώδες δεν ανέλαβες |
|
| |
χωρίς λαό και φίλους |
|
| |
την εξουσία να κυνηγάς; |
|
| |
Μόνο με χρήματα και μάζες |
775 |
| |
την εξουσία κατακτάς. |
|
| ΚΡ. |
Κοίτα και πράξε ανάλογα. |
|
| |
Σ' αυτά που λες |
|
| |
θα πάρεις την απάντηση. |
|
| |
Σκέψου καλά |
780 |
| |
κι αφού σκεφτείς να κρίνεις. |
|
| ΟΙΔ. |
Μιλάς κομψά κι ωραία· |
|
| |
δεν έχω όμως όρεξη να σε ακούσω. |
|
| |
Μου προξενείς βαριά κατάθλιψη. |
|
| ΚΡ. |
Άκουσε τώρα αυτό |
785 |
| |
που πρώτο θα σου πω. |
|
| ΟΙΔ. |
Μονάχα μη μου πεις πως είσαι φίλος. |
|
| ΚΡ. |
Αν πράγματι πιστεύεις |
|
| |
πως το θράσος δίχως τη λογική |
|
| |
είναι προσόν μεγάλο, |
790 |
| |
Παραλογίζεσαι. |
|
| ΟΙΔ. |
Αν πράγματι πιστεύεις |
|
| |
πως αδικώντας συγγενείς |
|
| |
την τιμωρία γλύτωσες, |
|
| |
παραλογίζεσαι. |
795 |
| ΚΡ. |
Τα λες σωστά και συμφωνώ. |
|
| |
Φέρε γι' αυτά που λες τεκμήρια. |
|
| |
Πώς και με τι σ' αδίκησα; |
|
| ΟΙΔ. |
Μ' έπεισες ή δε μ' έπεισες |
|
| |
πως είναι ανάγκη |
800 |
| |
να στείλω να φωνάξω |
|
| |
το μάντη το σεμνό; |
|
| ΚΡ. |
Και τώρα ακόμα |
|
| |
τη γνώμη μου δεν άλλαξα. |
|
| ΟΙΔ. |
Πόσος καιρός πέρασε |
805 |
| |
από τότε που ο Λάιος… |
|
| ΚΡ. |
Έκανε τι; Δε σε καταλαβαίνω. |
|
| ΟΙΔ. |
Άφαντος πήγε από ένα χέρι φονικό. |
|
| ΚΡ. |
Πολλά κι αμέτρητα χρόνια. |
|
| ΟΙΔ. |
Ασκούσε τότε ο μάντης |
810 |
| |
την μαντική του τέχνη; |
|
| ΚΡ. |
Τον περιβάλλαν με τιμή |
|
| |
κι ήταν σοφός, όπως και τώρα. |
|
| ΟΙΔ. |
Εκείνο τον καιρό |
|
| |
μνημόνευσε ποτέ του τ' όνομά μου; |
815 |
| ΚΡ. |
Ποτέ, μπροστά σε μένα. |
|
| ΟΙΔ. |
Μα για το σκοτωμένο δεν ερευνήσατε ποτέ; |
|
| ΚΡ. |
Πώς όχι; Ψάξαμε μα δε βρήκαμε στοιχεία |
|
| ΟΙΔ. |
Πώς ο σοφός δεν είπε τότε, |
|
| |
αυτά που τώρα λέει; |
820 |
| ΚΡ. |
Δεν ξέρω· όταν δεν έχω γνώμη, |
|
| |
μ' αρέσει να σιγώ. |
|
| ΟΙΔ. |
Αν είσαι λογικός, |
|
| |
θα πεις τα λίγα που γνωρίζεις. |
|
| ΚΡ. |
Ποιο πράγμα; Ό,τ ι γνωρίζω |
825 |
| |
δεν αρνούμαι να το πω. |
|
| ΟΙΔ. |
Ότι, χωρίς δική σου κάλυψη, |
|
| |
δε θα 'λεγε ποτέ πως σκότωσα το Λάιο. |
|
| ΚΡ. |
Αν λέγει τέτοια πράγματα |
|
| |
εσύ μονάχα ξέρεις. |
830 |
| |
Όμως έχω δικαίωμα να σε ρωτήσω, |
|
| |
όπως με ρώτησες και συ. |
|
| ΟΙΔ. |
Να με ρωτήσεις. |
|
| |
Αλλά φονιά όσο κι αν θες |
|
| |
δε θα με βγάλεις. |
835 |
| ΚΡ. |
Λοιπόν: την αδερφή μου δεν παντρεύτηκες; |
|
| ΟΙΔ. |
Άρνηση δε χωρεί το ρώτημά σου. |
|
| ΚΡ. |
Την εξουσία δε μοιράζεσαι με κείνη; |
|
| ΟΙΔ. |
Το κάθε τι που θέλει |
|
| |
αμέσως το παραχωρώ. |
840 |
| ΚΡ. |
Τρίτος εγώ, |
|
| |
εξίσου δε μοιράζομαι την εξουσία; |
|
| ΟΙΔ. |
Σ' αυτό κατάφερες ν' αποδειχτείς |
|
| |
άπιστος φίλος. |
|
| ΚΡ. |
Όχι! αν έδινες όπως εγώ |
845 |
| |
στον εαυτό σου λόγο. |
|
| |
Στοχάσου πρώτα-πρώτα τούτο: |
|
| |
Θαρρείς πως προτιμά κανείς να βασιλεύει |
|
| |
με φόβο και βραχνά |
|
| |
ή να κοιμάται ξέγνοιαστος |
850 |
| |
χωρίς φοβίες |
|
| |
και να διαχειρίζεται την εξουσία; |
|
| |
Είναι στο χαρακτήρα μου να θέλω |
|
| |
να 'μαι στα λόγια μόνο βασιλιάς |
|
| |
παρά να κυβερνώ |
855 |
| |
με δύναμη βασιλική. |
|
| |
Όποιος με σωφροσύνη ζει |
|
| |
το ίδιο λαχταράει. |
|
| |
Τα πάντα τώρα μου προσφέρεις |
|
| |
και δε φοβάσαι τίποτα. |
860 |
| |
Αν κυβερνούσα, |
|
| |
παρά τη θέλησή μου θά 'κανα πολλά. |
|
| |
Πώς θες λοιπόν να με γλυκαίνει |
|
| |
πιο πολύ |
|
| |
κι απ' την απόλαυση της εξουσίας |
865 |
| |
η άσκησή της; |
|
| |
Ανόητος δεν είμαι τόσο |
|
| |
να φορτωθώ βαριές ευθύνες, |
|
| |
ενώ με χόρτασαν τα κέρδη μου. |
|
| |
Τώρα τα πάντα χαίρομαι, |
870 |
| |
με χαιρετούν οι πάντες. |
|
| |
Κι όσοι χρειάζονται τη συνδρομή σου |
|
| |
εμένα κολακεύουν και χτυπούν την πόρτα μου. |
|
| |
Εναποθέτουνε την τύχη τους στα χέρια μου. |
|
| |
Πώς να τ' αφήσω όλα αυτά |
875 |
| |
και πώς να πάρω τ' άλλα; |
|
| |
Μια τέτοια σύνεση λοιπόν |
|
| |
δε μεταβάλλεται σε προδοσία. |
|
| |
Εκ φύσεως σιχαίνομαι τέτοιες ιδέες |
|
| |
και δεν ανέχομαι τους άλλους |
880 |
| |
που τις έχουν. |
|
| |
Θες έλεγχο να κάνεις; |
|
| |
Να πας στο πυθικό μαντείο |
|
| |
και να ρωτήσεις αν ανήγγειλα |
|
| |
αυτούσιο το χρησμό. |
885 |
| |
Αν, ύστερα, με πιάσεις |
|
| |
να 'χω συνωμοτήσει με τον μάντη |
|
| |
να με συλλάβεις |
|
| |
κι όχι με μια, με δύο ψήφους |
|
| |
μια τη δική σου και τη δική μου δυο, |
890 |
| |
να με σκοτώσεις. |
|
| |
Μη με κατηγορείς |
|
| |
μ' αυθαίρετες και κούφιες αιτιάσεις. |
|
| |
Αδίκως ματαιοπονούν |
|
| |
όσοι βαφτίζουν |
895 |
| |
φαύλους τους συνετούς |
|
| |
και συνετούς τους φαύλους. |
|
| |
Αν τον καλό σου φίλο καταστρέψεις |
|
| |
είναι σαν να ρημάζεις τη ζωή |
|
| |
που λαχταράς να ζεις. |
900 |
| |
Θα 'ρθει καιρός να καταλάβεις |
|
| |
δίχως λάθη, |
|
| |
αφού τον άνθρωπο το δίκαιο |
|
| |
ο χρόνος δικαιώνει. |
|
| |
Αρκεί μια μέρα μόνο |
905 |
| |
και τον κακό θα ξεσκεπάσεις άνθρωπο. |
|
| ΧΟΡ. |
Μίλησε μετρημένα, γιατί προσέχει |
|
| |
να μην πέσει χαμηλά. |
|
| |
Οι βιαστικοί μπερδεύονται στα λάθη τους. |
|
| ΟΙΔ. |
Όπως κρυφά και βιαστικά |
910 |
| |
μ' επιβουλεύεται |
|
| |
πρέπει κι εγώ με βιάση να σκεφτώ το πράγμα. |
|
| |
Αμέριμνος αν αδρανώ |
|
| |
θα πραγματώσει τα σχέδιά του |
|
| |
και τα δικά μου θα καταρρεύσουν. |
915 |
| ΚΡ. |
Τι θες λοιπόν; Να μ' εξορίσεις; |
|
| ΟΙΔ. |
Καθόλου· νεκρό σε θέλω κι όχι φυγάδα. |
|
| ΚΡ. |
Και πώς θ' αποδείξεις |
|
| |
το λόγο που σε ζήλεψα; |
|
| ΟΙΔ. |
Θ' αρνηθείς να πειθαρχήσεις; |
920 |
| ΚΡ. |
Θαρρώ πως παραφέρεσαι. |
|
| ΟΙΔ. |
Κρατώ τη γνώμη μου. |
|
| ΚΡ. |
Μα πρέπει να σκεφτείς και τη δική μου. |
|
| ΟΙΔ. |
Είσαι κακός εκ φύσεως. |
|
| ΚΡ. |
Κι αν πέφτεις έξω; |
925 |
| ΟΙΔ. |
Γονάτισε στην εξουσία. |
|
| ΚΡ. |
Όταν οι άρχοντες αυθαιρετούν |
|
| |
δε γονατίζω. |
|
| ΟΙΔ. |
Ω πόλη, ω πόλη. |
|
| ΚΡ. |
Δεν είσαι μόνος· είμαι πολίτης κι εγώ. |
930 |
| ΧΟΡ. |
Άρχοντες, πάψτε. |
|
| |
Πάνω στην ώρα βλέπω να 'ρχεται54
|
|
| |
απ' το παλάτι προς τα δω |
|
| |
την Ιοκάστη. |
|
| |
Μαζί της είναι χρέος σας να λύσετε |
935 |
| |
την τωρινή φιλονεικία κατ' ευχή. |
|
| ΙΟΚΑΣΤΗ |
|
|
| |
Αστόχαστοι, γιατί τροχίζετε τη γλώσσα σας |
|
| |
στον παραλογισμό; |
|
| |
Τη χώρα που νοσεί δεν ντρέπεστε |
|
| |
και στα προσωπικά σας πάθη |
940 |
| |
ρίχνετε λάδι στη φωτιά; |
|
| |
Δεν πας εσύ στο δώμα σου |
|
| |
και συ στο σπίτι σου, Κρέων, |
|
| |
μήπως από το τίποτα |
|
| |
φουντώσει το κακό; |
945 |
| ΚΡ. |
Ο άντρας σου Οιδίπους, αδερφή, |
|
| |
απειλεί φοβερά να μου κάνει |
|
| |
και θα διαλέξει ανάμεσα στα δυο: |
|
| |
θα με συλλάβει και θα με σκοτώσει |
|
| |
ή από την πατρική γη θα μ' εξορίσει. |
950 |
| ΟΙΔ. |
Ακριβώς. |
|
| |
Τον έπιασα να μηχανεύεται |
|
| |
ανείπωτα δεινά για τη ζωή μου. |
|
| ΚΡ. |
Μη σώσω να χαρώ ζωή, |
|
| |
καταραμένος να χαθώ |
955 |
| |
αν έπραξα και το παραμικρό |
|
| |
απ' όσα μου κατηγορείς. |
|
| ΙΟΚ. |
Για το θεό, πίστεψέ τον, Οιδίπου. |
|
| |
Τον όρκο του σεβάσου στους θεούς, |
|
| |
σεβάσου και τους γέροντες και μένα. |
960 |
| ΧΟΡ. |
Ω βασιλιά, σ' εκλιπαρώ· σκέψου και πίστεψε. |
[στρ.] |
| ΟΙΔ. |
Σε τι να κάνω πίσω; |
|
| ΧΟΡ. |
Δεν ήταν επιπόλαιος ποτέ· |
|
| |
τώρα που πήρεν όρκο55
|
|
| |
να σεβαστείς το μεγαλείο της στιγμής. |
965 |
| ΟΙΔ. |
Ξέρεις τι μου ζητάς; |
|
| ΧΟΡ. |
Ξέρω. |
|
| ΟΙΔ. |
Πες μας λοιπόν. |
|
| |
Σ' ακούω. |
|
| ΧΟΡ. |
Το φίλο σου που δέθηκε |
970 |
| |
με της κατάρας τα δεσμά |
|
| |
μην ατιμάζεις. |
|
| |
Μην εμπιστεύεσαι τις θολές υποψίες. |
|
| ΟΙΔ. |
Αντιλαμβάνεσαι πως μου ζητάς |
|
| |
τον όλεθρο ή τη φυγή μου; |
975 |
| ΧΟΡ. |
Όχι, μα τον δημιουργό των όλων |
[στρ.] |
| |
τον παντεπόπτη Ήλιο.56
|
|
| |
Μακάρι να χαθώ τρισάθλιος |
|
| |
χωρίς θεό και δίχως φίλους |
|
| |
αν έβαλα στο νου μου τέτοια σκέψη, |
980 |
| |
τη δύσμοιρη ψυχή μου κατατρώει |
|
| |
της χώρας ο καημός, |
|
| |
αν πάνω στα παλιά δεινά |
|
| |
και τα δικά σας τα δεινά σωριάσετε. |
|
| ΟΙΔ. |
Ας φύγει λοιπόν, |
985 |
| |
έστω κι αν χρειαστεί |
|
| |
το φως να χάσω |
|
| |
ή να με διώξουν από τη χώρα |
|
| |
εξόριστο κι ατιμασμένο. |
|
| |
Συμπόνεσα το σπλαχνικό σου στόμα,57
|
990 |
| |
αυτόν δεν συμπόνεσα. |
|
| |
Αυτόν, όπου κι αν πάει, |
|
| |
θα τον μισώ για πάντα. |
|
| ΚΡ. |
Υποχωρείς γεμάτος μίσος. |
|
| |
Θα ξεθυμάνεις κάποτε |
995 |
| |
και θα το μετανιώσεις. |
|
| |
Οι χαρακτήρες σαν κι αυτόν |
|
| |
αγάλλονται να τιμωρούν τον εαυτό τους. |
|
| ΟΙΔ. |
Θα φύγεις, επί τέλους; |
|
| |
Άφησέ με ήσυχο! |
1000 |
| ΚΡ. |
Θα φύγω. |
|
| |
Εσύ δεν με κατάλαβες ποτέ. |
|
| |
Αυτοί με ξέρουν και δεν άλλαξα. |
|
| ΧΟΡ. |
Γυναίκα, μην αργείς |
[αντιστρ.] |
| |
να μπεις μαζί του μέσα. |
1005 |
| ΙΟΚ. |
Να μάθω θέλω τι συνέβη. |
|
| ΧΟΡ. |
Λόγο το λόγο φτάσανε |
|
| |
σε κούφιες υποψίες |
|
| |
και τ' άδικο δαγκώνει την ψυχή. |
|
| ΙΟΚ. |
Φταίνε κι οι δυο; |
1010 |
| ΧΟΡ. |
Νομίζω, ναι. |
|
| ΙΟΚ. |
Και ποιος ο λόγος; |
|
| ΧΟΡ. |
Αρκεί, αρκεί θαρρώ· |
|
| |
η χώρα βασανίζεται· |
|
| |
το θέμα τέλειωσε· |
1015 |
| |
ας μείνει εδώ το πράγμα. |
|
| ΟΙΔ. |
Είδες πού φτάσαμε; |
|
| |
Είσαι καλοπροαίρετος |
|
| |
μα την αλήθεια παραγνωρίζεις |
|
| |
και φαρμακώνεις την ψυχή μου. |
1020 |
| ΧΟΡ. |
Ω βασιλιά, |
|
| |
δεν το 'πα μόνο μια φορά |
|
| |
άκου το πάλι: |
[αντιστρ.] |
| |
Θά 'ταν παραφροσύνη |
|
| |
να σ' αρνηθώ. |
1025 |
| |
Εσένα που την πατρική μου γη |
|
| |
την όρθωσες ξανά, |
|
| |
όταν παράδερνε στης συμφοράς το σάλο. |
|
| |
Και τώρα δείξε μου τον ίσιο δρόμο, |
|
| |
αν το μπορείς. |
1030 |
| ΙΟΚ. |
Για τ' όνομα του θεού, βασιλιά μου, |
|
| |
φανέρωσε μου την αιτία |
|
| |
που θύμωσες τόσο πολύ. |
|
| ΟΙΔ. |
Απ' όλα πιο πολύ |
|
| |
τιμώ και σέβομαι, |
1035 |
| |
το πρόσωπο σου, |
|
| |
και θα σου πω τι μηχανεύτηκεν |
|
| |
ο Κρέων εναντίον μου. |
|
| ΙΟΚ. |
Λέγε μου για να δω |
|
| |
αν τον κατηγορείς σωστά |
1040 |
| |
πως έφταιξεν αυτός για τη φιλονεικία. |
|
| ΟΙΔ. |
Με κατηγόρησε πως σκότωσα τον Λάιο. |
|
| ΙΟΚ. |
Είπε πως το γνωρίζει μόνος του |
|
| |
ή τό 'μαθε και τό 'πε; |
|
| ΟΙΔ. |
Έστειλε τον πανούργο μάντη να το πει· |
1045 |
| |
αυτός φυλάγεται· κρατεί κλειστό το στόμα. |
|
| ΙΟΚ. |
Παράτα κάθε τέτοια σκέψη τώρα |
|
| |
κι άκου να μάθεις από μένα |
|
| |
πως δε γεννήθηκε θνητός κανείς58
|
|
| |
τη μαντική την τέχνη να κατέχει. |
1050 |
| |
Με λίγα λόγια προσκομίζω τα τεκμήρια. |
|
| |
Δόθηκε κάποτε χρησμός στο Λάιο, |
|
| |
από το Φοίβο, προφανώς τον ίδιο, όχι· |
|
| |
από τους υπηρέτες του ναού, βεβαίως, |
|
| |
πως ήτανε γραφτό του να πεθάνει |
1055 |
| |
απ' το παιδί που θα γεννούσαμε αυτός κι εγώ. |
|
| |
Κι αυτόν, καθώς μου είπαν, |
|
| |
ξένοι ληστές τον σκότωσαν |
|
| |
σε τρίστρατον αμαξιτής οδού.59
|
|
| |
Τ' αγόρι που γεννήθηκε |
1060 |
| |
δεν πέρασαν ημέρες τρεις, |
|
| |
κι ο Λάιος το τύλιξε μ' ένα σκοινί |
|
| |
σφιχτά στους αστραγάλους, |
|
| |
σε ξένα χέρια τό 'δωσε |
|
| |
και 'κείνα το πετάξαν |
1065 |
| |
σ' απάτητη βουνού κορφή. |
|
| |
Έτσι ο Απόλλων δεν επέτρεψε |
|
| |
να γίνει πατροκτόνος το παιδί |
|
| |
κι ο Λάιος δεν έπαθε |
|
| |
αυτό που τον τρομοκρατούσε: |
1070 |
| |
απ' το παιδί να σκοτωθεί. |
|
| |
Αυτά καθόριζαν οι προφητείες |
|
| |
και μη σκοτίζεσαι γι' αυτές.60
|
|
| |
Όταν η χρεία το καλεί |
|
| |
βρίσκει ο θεός τον τρόπο |
1075 |
| |
να φανερώσει τη βουλή του. |
|
| ΟΙΔ. |
Η ψυχή μου ταξίδεψε, |
|
| |
αναστατώθηκε ο νους μου |
|
| |
μ' αυτά που μόλις άκουσα. |
|
| ΙΟΚ. |
Ποιες μέριμνες σε βασανίζουν |
1080 |
| |
κι ο νους σου πήγε αλλού; |
|
| ΟΙΔ. |
Μου φάνηκε πως άκουσα |
|
| |
πως έσφαξαν το Λάιο |
|
| |
σε τρίστρατον αμαξιτής οδού. |
|
| ΙΟΚ. |
Το λέγαν αυτό· το λεν ακόμα. |
1085 |
| ΟΙΔ. |
Kι ο τόπος της σφαγής ποιος ήταν; |
|
| ΙΟΚ. |
Φωκίς ο τόπος λέγεται· |
|
| |
ο δρόμος σκίζεται στα δυο· |
|
| |
ο ένας πάει, στη Δαύλεια |
|
| |
κι ο άλλος στους Δελφούς. |
1090 |
| ΟΙΔ. |
Και πόσος κύλησε καιρός απ' τη σφαγή; |
|
| ΙΟΚ. |
Μαντατοφόροι φέρανε την είδηση |
|
| |
λίγο πριν ανέβεις στο θρόνο των Θηβών. |
|
| ΟΙΔ. |
Θεέ μου,61 τι μελετάς |
|
| |
στο στοχασμό σου |
1095 |
| |
για τη μοίρα μου; |
|
| ΙΟΚ. |
Ποια μνήμη σε ταράζει, Οιδίπου; |
|
| ΟΙΔ. |
Μη με ρωτάς. Μα πες μου για το Λάιο, |
|
| |
πώς φαίνονταν στ' ανάστημα, στην ηλικία; |
|
| ΙΟΚ. |
Ψηλός, μαλλιά ψαρά στον κρόταφο |
1100 |
| |
και σού 'μοιαζε στο πρόσωπο λιγάκι.62
|
|
| ΟΙΔ. |
Αλιά μου ο δόλιος! Δεν ήξερα πρωτύτερα |
|
| |
πως καταριόμουν τον εαυτό μου. |
|
| ΙΟΚ. |
Τι λες; Τρέμω να σε κοιτάξω |
|
| |
μες τα μάτια. |
1115 |
| ΟΙΔ. |
Τρέμω κι εγώ μήπως ο μάντης |
|
| |
έβλεπε ξεκάθαρα. |
|
| |
Αν με φωτίσεις κι άλλο, θα φανεί. |
|
| ΙΟΚ. |
Διστάζω· μα ρώτησε και θ' απαντώ. |
|
| ΟΙΔ. |
Ταξίδευε με λίγους |
1120 |
| |
ή με πολλούς ακόλουθους, σα βασιλέας; |
|
| ΙΟΚ. |
Μαζί με τον κήρυκα πέντε·63
|
|
| |
ο Λάιος καθότανε μονάχος σ' ένα αμάξι. |
|
| ΟΙΔ. |
Αλίμονο! Ξεκάθαρο το πράγμα. |
|
| |
Και ποιος σας έφερε την είδηση; |
1125 |
| ΙΟΚ. |
Κάποιος δούλος που γύρισε· |
|
| |
ο μόνος που σώθηκε. |
|
| ΟΙΔ. |
Και είναι στο σπίτι τώρα; |
|
| ΙΟΚ. |
Όxι. Γιατί σα γύρισε |
|
| |
κι είδε στο θρόνο εσένα,64
|
1130 |
| |
νεκρό το Λάιο, |
|
| |
με παρακάλεσε φιλώντας μου τα χέρια |
|
| |
στα βοσκοτόπια να τον στείλω και στα χωράφια· |
|
| |
την πόλη να μη βλέπει· τόσο μακριά. |
|
| |
Τον έστειλα· ήταν δούλος καλός, |
1135 |
| |
την άξιζε τη χάρη κι ακόμη μεγαλύτερη. |
|
| ΟΙΔ. |
Γίνεται γρήγορα νά 'ρθει εδώ; |
|
| ΙΟΚ. |
Έγινε κιόλας. Αλλά γιατί σε καίει τόσο; |
|
| ΟΙΔ. |
Φοβάμαι τον εαυτό μου. |
|
| |
Εκτέθηκα κι είπα πολλά. |
1140 |
| |
Θέλω να τον δω. |
|
| ΙΟΚ. |
Θά 'ρθει. Μα κάνε μου τη χάρη |
|
| |
να μου πεις, |
|
| |
τι σου βαραίνει, βασιλιά μου, την ψυχή; |
|
| ΟΙΔ. |
Δε θα σου κρύψω τίποτα· |
1145 |
| |
στις παρυφές κινούμαι της ελπίδας. |
|
| |
Ποιος άλλος από σένα |
|
| |
δικαιούται περισσότερο |
|
| |
τη δυστυχία μου να δει κατάματα; |
|
| |
Ο Κορίνθιος Πόλυβος ήταν πατέρας μου· |
1150 |
| |
μητέρα μου η Δωρίδα Μερόπη. |
|
| |
Ήμουν ο πρώτος πολίτης εκεί, |
|
| |
πριν να συμβεί κάτι τυχαίο, |
|
| |
κάπως παράξενο στ' αλήθεια, |
|
| |
μα που δεν άξιζε τον κόπο |
1155 |
| |
να μου κεντρίσει την προσοχή. |
|
| |
Κάποιος στο δείπνο μεθυσμένος |
|
| |
και πάνω στο κρασί |
|
| |
είπε πως είμαι ψεύτικος, |
|
| |
πλαστός του πατέρα μου γιος. |
1160 |
| |
Το πήρα βαριά· κρατήθηκα την ίδια μέρα. |
|
| |
Όμως την άλλη μέρα |
|
| |
πήγα στη μάνα μου και στον πατέρα |
|
| |
και τους ρώτησα. |
|
| |
Δυσφόρησαν για κείνον που με πρόσβαλε |
1165 |
| |
και 'γώ χαιρόμουν την οργή τους. |
|
| |
Όμως τ' αγκάθι με τρυπούσε συνεχώς |
|
| |
και πλήγωνε το νου μου. |
|
| |
Πηγαίνω στους Δελφούς |
|
| |
κρυφά απ' τους γονείς μου, |
1170 |
| |
αλλά ο Φοίβος μ' έδιωξε, |
|
| |
με περιφρόνησε, |
|
| |
δεν απάντησε στο ερώτημά μου. |
|
| |
Αλλά δεινά και φοβερά προφήτευε |
|
| |
για μένα τον τρισάθλιο |
1175 |
| |
πως με τη μάνα μου θα σμίξω |
|
| |
και πως παιδιά θα φέρω της ντροπής |
|
| |
στο φως της μέρας |
|
| |
και πως φονιάς θα γίνω |
|
| |
του πατέρα που μ' έσπειρε. |
1180 |
| |
Εγώ σαν τ' άκουσα |
|
| |
από την πόλη της Κορίνθου |
|
| |
ξεμακραίνω, |
|
| |
ακολουθώντας την οδό των αστεριών, |
|
| |
δεν ήθελα να δω ν' αληθεύουν |
1185 |
| |
των χρησμών οι ντροπές. |
|
| |
Οδοιπορώντας φτάνω στον τόπο |
|
| |
που μου λες |
|
| |
πως χάθηκεν ο βασιλιάς της χώρας. |
|
| |
Θα σου πω όλη την αλήθεια. |
1190 |
| |
Όταν πεζός στο τρίστρατο πλησίασα |
|
| |
αντάμωσα έναν κήρυκα |
|
| |
και πάνω σ' ένα αμάξι |
|
| |
που τό 'σερναν πουλάρια |
|
| |
καθόταν ένας γέροντας, καθώς τον λες. |
1195 |
| |
Αυτός ο κήρυκας κι ο γέροντας |
|
| |
με πέταξαν βιαίως στης δημοσιάς την άκρη. |
|
| |
Τον οδηγό που μ' έσπρωξε |
|
| |
χτυπώ με λύσσα. |
|
| |
Ο γέροντας το βλέπει, |
1200 |
| |
με παραφύλαξε |
|
| |
κι όπως τ' αμάξι πέρναγε μπροστά μου |
|
| |
με χτύπησε με το διπλό μαστίγιο στο μέτωπο. |
|
| |
Το πλήρωσε ακριβότερα· |
|
| |
σαν αστραπή τον τσάκισα |
1205 |
| |
με το ραβδί που κράταγα στο χέρι |
|
| |
κι ανάσκελα κυλίστηκε |
|
| |
στο βάθος τ' αμαξιού. |
|
| |
Ύστερα σκότωσα όλους τους άλλους. |
|
| |
Αν συγγενεύει ο Λάιος μ' αυτόν τον ξένο, |
1210 |
| |
ποιος άνθρωπος γεννήθηκε65
|
|
| |
πιο θλιβερός απ' τον Οιδίποδα; |
|
| |
Ποιος άλλος μπόρεσε |
|
| |
πιο θεομίσητος να γίνει; |
|
| |
Κανείς πολίτης, κανένας ξένος |
1215 |
| |
δεν επιτρέπεται να τον δεχτεί στο σπίτι του |
|
| |
κανείς δεν επιτρέπεται να του μιλεί, |
|
| |
όλοι θα τον πετούν στο δρόμο. |
|
| |
Άλλος κανείς, μονάχα εγώ |
|
| |
τον εαυτό μου καταράστηκα, |
1220 |
| |
βρωμίζω με τα χέρια που τον σκότωσα |
|
| |
του πεθαμένου το κρεβάτι. |
|
| |
Γεννήθηκε κακούργος; |
|
| |
Εγώ είμαι το μίασμα. |
|
| |
Στο σώμα, στην ψυχή, στο νου; |
1225 |
| |
Αν πάρω των ομματιών μου και φύγω |
|
| |
εξόριστος δε θα μπορώ |
|
| |
τους δικούς μου να δω |
|
| |
ούτε το χώμα της πατρίδας να πατήσω, |
|
| |
αλλιώς θα ζευγαρώσω με τη μάνα μου |
1230 |
| |
και θα σκοτώσω τον πατέρα μου |
|
| |
τον Πόλυβο που μ' έσπειρε και μ' έθρεψε. |
|
| |
Θά 'ταν λοιπόν παράλογο κάποιος να πει, |
|
| |
αν ζύγιαζε τη μοίρα μου, |
|
| |
πως ανελέητος θεός με κυνηγάει; |
1235 |
| |
Ποτέ, μα ποτέ, σεβαστοί θεοί, |
|
| |
μιας τέτοιας ημέρας το φως να μη δω. |
|
| |
Μακάρι να χαθώ, ν' αφανιστώ |
|
| |
απ' των θνητών τα μάτια |
|
| |
παρά να κηλιδώσω την ψυχή |
1240 |
| |
με της ντροπής τη φρίκη. |
|
| ΧΟΡ. |
Με πλημμύρισες, βασιλιά μου, με τρόμο· |
|
| |
ώσπου να πληροφορηθείς |
|
| |
απ' τον αυτόπτη μάρτυρα, |
|
| |
κράτησε την ελπίδα. |
1245 |
| ΟΙΔ. |
Ελπίδα που κρεμάστηκε σ' ένα βοσκό. |
|
| ΙΟΚ. |
Κι όταν φανεί, τι σκέφτεσαι να κάνεις; |
|
| ΟΙΔ. |
Θα σου πω. |
|
| |
Αν πει κι αυτός αυτά που λες κι εσύ |
|
| |
γλυτώνω μια για πάντα. |
1250 |
| ΙΟΚ. |
Και ποιο σπουδαίο σού 'δωσα τεκμήριο; |
|
| ΟΙΔ. |
Κατέθετε, βεβαίωνες, |
|
| |
πως σκότωσαν το Λάιο ληστές.66
|
|
| |
Αν επιμένει στον αριθμό, |
|
| |
εγώ δεν σκότωσα τον άνθρωπο. |
1255 |
| |
Ο ένας κι οι πολλοί δεν είναι ίσα κι όμοια. |
|
| |
Αν έναν οδοιπόρο μαρτυρήσει, |
|
| |
τότε το φονικό ξεκάθαρα |
|
| |
βαραίνει την ψυχή μου. |
|
| ΙΟΚ. |
Πίστεψε με, λοιπόν· αβίαστα μιλούσε |
1260 |
| |
και δεν μπορεί το λόγο του ν' αλλάξει. |
|
| |
Δεν τ' άκουσα μονάχα εγώ, |
|
| |
στην αγορά της πόλης |
|
| |
τ' αφηγήθηκε. |
|
| |
Μα κι αν τα στρίψει, |
1265 |
| |
δε θ' αποδείξει, βασιλιά, |
|
| |
πως σκότωσες εσύ το Λάιο. |
|
| |
Ο Πυθικός Λοξίας μήνυσε67
|
|
| |
πως θα τον σκότωνε παιδί |
|
| |
που θά 'κανε μαζί μου. |
1270 |
| |
Ούτε και το μωρό το δύσμοιρο |
|
| |
τον σκότωσε. |
|
| |
Χάθηκε πρώτο. |
|
| |
Γι' αυτό δεν έχω πίστη στους χρησμούς, |
|
| |
παλιούς και νέους. |
1275 |
| ΟΙΔ. |
Έχεις δίκιο. |
|
| |
Όμως μην αμελήσεις |
|
| |
να στείλεις να φωνάξουνε το δούλο. |
|
| ΙΟΚ. |
Στέλνω γοργά. |
|
| |
Ας πάμε τώρα στο παλάτι. |
1280 |
| |
Ό,τι ποθείς, θα κάνω πάντα πρόθυμα. |
|
