Ο χορός μπαίνει από τη δεξιά πάροδο στην ορχήστρα. Αποτελείται από δεκαπέντε γέροντες Θηβαίους. Η εμφάνισή τους είναι μεγαλοπρεπής. Συνοδεύονται από αυλητή, που ρυθμίζει το βήμα τους, και καταλαμβάνουν τη θέση τους στην ορχήστρα, χωρισμένοι σε δύο ημιχόρια. Εκφράζουν τη χαρά τους για τη σωτηρία της πόλης και περιμένουν την απόφαση του βασιλιά.
Ολόκληρη η πάροδος διαρθρώνεται σε δύο ζεύγη στροφών, το καθένα από τα οποία αποτελείται από μία στροφή και μία αντιστροφή, με ποικιλία μέτρων, ανάλογη μουσική και κατάλληλες μιμικές κινήσεις του χορού. Οι θεατές με την πάροδο εκτονώνονται από την ένταση του προλόγου.
| 100-104. |
ἀκτὶς ἀελίου.....βλέφαρον (ω! ηλιαχτίδα.......της χρυσής ματόκλαδο)· ο χορός χαιρετίζει τον ήλιο. Είναι ενδιαφέρον ότι το δράμα αρχίζει τη στιγμή που ο ήλιος ανατέλλει στον Υμηττό. Έτσι ταυτίζονται ο χρόνος του δράματος και της παράστασης. |
| 101-102. |
ἑπταπύλῳ Θήβᾳ (στην Θήβα την επτάπυλη)· επτά οι πύλες της πόλης, επτά οι στρατηγοί των Αργείων, ένας απέναντι σε κάθε πύλη, επτά και οι Θηβαίοι υπερασπιστές τους. |
| 104-105. |
Διρκαίων ὑπὲρ ῥεέθρων (απ' τις πηγές της Δίρκης πέρα)· η πηγή της Δίρκης βρισκόταν δυτικά της πόλης, ενώ ο Ισμηνός ανατολικά. Η Δίρκη ήταν κόρη του Ήλιου και γυναίκα του Λύκου, μυθικού βασιλιά των Θηβών.
|
| 107. |
φῶτα......πανσαγίᾳ (τov πολεμιστή......της φυγής)· περιληπτική απόδοση του στρατού των Αργείων, των οποίων χαρακτηριστικό γνώρισμα ήταν η λευκή ασπίδα. |
|
110-111.
|
Πολυνείκης.....ἐξ ἀμφιλόγων (Ο Πολυνείκης......μισόλογα)· λογοπαίγνιο με το όνομα Πολυνείκης (Πολυνείκης = εριστικός). Ηγέτης των Αργείων ήταν ο Πολυνείκης, γαμβρός του βασιλιά του Αργούς Αδράστου. Οδήγησε τον στρατό των Αργείων κατά της Θήβας, για να διεκδικήσει τα δικαιώματά του στον θρόνο. |
| 113. |
αἰετός.....ὑπερέπτα (σαν αετός.....πετούσε)· παραστατική απεικόνιση των Αργείων πολιορκητών που επιτίθενται σαν αετός εναντίον της Θήβας. |
| αντιστροφή α΄ |
| 117-121. |
στάς δ'......πλησθῆναι (ζυγιάστηκαν....χορτάσει)· παραστατική απεικόνιση της αιματηρής επίθεσης. |
| 123. |
Ἥφαιστον (φωτιά)· μετωνυμία. |
| 125-126.
|
ἀντιπάλου.....δράκοντος (και δύσκολα....στο χέρι)· οι Θηβαίοι παρομοιάζονται με δράκοντες. Άλλωστε, κατά τον μύθο, οι Θηβαίοι ήσαν δρακοντογενείς. Ο Κάδμος, ο ιδρυτής της Θήβας, έσπειρε τα δόντια του δράκου που σκότωσε και φύτρωσαν οι Θηβαίοι. Η εικόνα της συμπλοκής αετού και δράκου είναι γνωστή από τον Όμηρο (Μ, 201-2). |
| 127-128. |
Ζεύς....ὑπερεχθαίρει (Ο Δίας....κομπασμού)· αιτία της ήττας των Αργείων ήταν η θεϊκή οργή. Ο Δίας συντρίβει τους αλαζόνες. |
| 130-133. |
χρυσοῦ καναχῆς.....ἀλαλάξαι (βροντοχτυπώντας υπερόπτες.....ν' αλαλάξει)· ο κεραυνός του Δία γίνεται το όργανο της θείας τιμωρίας εναντίον του αλαζόνα Καπανέα (πρβλ. Φοίνισσες, 1180). Η προσωπική μοίρα του Καπανέα εκφράζει τη μοίρα όλου του στρατού. Εκφραστικά ισχυρή η αντίθεση αλαζονείας και πτώσης. |
| |
|
| Β΄ Σύστημα |
| στροφή β΄ |
| 134-140. |
ἀντιτύπᾳ δ'........δεξιόσειρος (πέφτει,...επιδέξιος)· αλλεπάλληλες εικόνες παρουσιάζουν τη συντριβή των Αργείων.
|
| 141. |
ἑπτὰ λοχαγοί· οι επτά στρατηγοί των Αργείων: Αμφιάραος, Τυδέας, Ετέοκλος, Ιππομέδοντας, Καπανέας, Παρθενοπαίος, Πολυνείκης. |
| 143. |
Ζηνὶ τροπαίῳ (το Δία τον τροπαιούχο)· η νίκη αποδίδεται στον Δία. |
| 144-147. |
πλὴν τοῖν στυγεροῖν.....ἄμφω (εκτός από τους δόλιους.....μερίδιο θανάτου)· ο χορός αναφέρεται στον αμοιβαίο θάνατο των δύο αδελφών. Έτσι ο ποιητής επανέρχεται στην υπόθεση του δράματος. |
| αντιστροφή β΄ |
| 148-154. |
ἀλλὰ γάρ.....ἄρχοι (τώρα πια η Νίκη....λυγιέσαι, Θήβα)· ο χορός αντιπαρέρχεται γρήγορα την αδελφοσφαγή. Προτρέπει σε ολονύχτιους χορούς προς τιμήν του Διονύσου, προστάτη της Θήβας. |
| 155-161.
|
ἀλλ' ὅδε....πέμψας (Αλλά να, ο Κρέοντας.....τη συνάθροιση;)· η αναγγελία της εισόδου του Κρέοντα διακόπτει το λυρικό μέλος. Οι απροσδόκητες συντυχίες από τους θεούς τον ανακήρυξαν βασιλιά. Αυτός έχει καλέσει τον χορό, που αναμένει τις προσταγές του. |
