| ΧΟ. |
Καὶ μὴν πρὸ πυλῶν ἥδ᾽ Ἰσμήνη, |
|
| |
φιλάδελφα κάτω δάκρυ᾽ εἰβομένη· |
|
| |
νεφέλη δ᾽ ὀφρύων ὕπερ αἱματόεν |
|
| |
ῥέθος αἰσχύνει, |
|
| |
τέγγουσ᾽ εὐῶπα παρειάν. |
530 |
| |
|
|
| ΚΡ. |
Σὺ δ᾽, ἣ κατ᾽ οἴκους ὡς ἔχιδν᾽ ὑφειμένη |
|
| |
λήθουσά μ᾽ ἐξέπινες, οὐδ᾽ ἐμάνθανον |
|
| |
τρέφων δύ᾽ ἄτα κἀπαναστάσεις θρόνων, |
|
| |
φέρ᾽, εἰπὲ δή μοι, καὶ σὺ τοῦδε τοῦ τάφου |
|
| |
φήσεις μετασχεῖν, ἢ ᾽ξομῇ τὸ μὴ εἰδέναι; |
535 |
| ΙΣ. |
Δέδρακα τοὔργον, εἴπερ ἥδ᾽ ὁμορροθεῖ, |
|
| |
καὶ ξυμμετίσχω καὶ φέρω τῆς αἰτίας. |
|
| ΑΝ. |
Ἀλλ᾽ οὐκ ἐάσει τοῦτό γ᾽ ἡ δίκη σ᾽, ἐπεὶ |
|
| |
οὔτ᾽ ἠθέλησας οὔτ᾽ ἐγὼ ᾽κοινωσάμην. |
|
| ΙΣ. |
Ἀλλ᾽ ἐν κακοῖς τοῖς σοῖσιν οὐκ αἰσχύνομαι |
540 |
| |
ξύμπλουν ἐμαυτὴν τοῦ πάθους ποιουμένη. |
|
| ΑΝ. |
Ὧν τοὔργον Ἅιδης χοἰ κάτω ξυνίστορες· |
|
| |
λόγοις δ᾽ ἐγὼ φιλοῦσαν οὐ στέργω φίλην. |
|
| ΙΣ. |
Μήτοι, κασιγνήτη, μ᾽ ἀτιμάσῃς τὸ μὴ οὐ |
|
| |
θανεῖν τε σὺν σοὶ τὸν θανόντα θ᾽ ἁγνίσαι. |
545 |
| ΑΝ. |
Μή μοι θάνῃς σὺ κοινά, μηδ᾽ ἃ μὴ ᾽θιγες |
|
| |
ποιοῦ σεαυτῆς· ἀρκέσω θνῄσκουσ᾽ ἐγώ. |
|
| ΙΣ. |
Καὶ τίς βίος μοι σοῦ λελειμμένῃ φίλος; |
|
| ΑΝ. |
Κρέοντ᾽ ἐρώτα· τοῦδε γὰρ σὺ κηδεμών. |
|
| ΙΣ. |
Τί ταῦτ᾽ ἀνιᾷς μ᾽ οὐδὲν ὠφελουμένη; |
550 |
| ΑΝ. |
Ἀλγοῦσα μὲν δῆτ᾽, εἰ γέλωτ᾽ ἐν σοὶ γελῶ. |
|
| ΙΣ. |
Τί δῆτ᾽ ἂν ἀλλὰ νῦν σ᾽ ἔτ᾽ ὠφελοῖμ᾽ ἐγώ; |
|
| ΑΝ. |
Σῶσον σεαυτήν· οὐ φθονῶ σ᾽ ὑπεκφυγεῖν. |
|
| ΙΣ. |
Οἴμοι τάλαινα, κἀμπλάκω τοῦ σοῦ μόρου; |
|
| ΑΝ. |
Σὺ μὲν γὰρ εἵλου ζῆν, ἐγὼ δὲ κατθανεῖν. |
555 |
| ΙΣ. |
Ἀλλ᾽ οὐκ ἐπ᾽ ἀρρήτοις γε τοῖς ἐμοῖς λόγοις. |
|
| ΑΝ. |
Καλῶς σὺ μὲν τοῖς, τοῖς δ᾽ ἐγὼ ᾽δόκουν φρονεῖν. |
|
| ΙΣ. |
Καὶ μὴν ἴση νῷν ἐστιν ἡ ᾽ξαμαρτία. |
|
| ΑΝ. |
Θάρσει· σὺ μὲν ζῇς, ἡ δ᾽ ἐμὴ ψυχὴ πάλαι |
|
| |
τέθνηκεν, ὥστε τοῖς θανοῦσιν ὠφελεῖν. |
560 |
| ΚΡ. |
Τὼ παῖδε φημὶ τώδε τὴν μὲν ἀρτίως |
|
| |
ἄνουν πεφάνθαι, τὴν δ᾽ ἀφ᾽ οὗ τὰ πρῶτ᾽ ἔφυ. |
|
| ΙΣ. |
Οὐ γάρ ποτ᾽, ὦναξ, οὐδ' ὃς ἂν βλάστῃ μένει |
|
| |
νοῦς τοῖς κακῶς πράσσουσιν, ἀλλ᾽ ἐξίσταται. |
|
| ΚΡ |
Σοὶ γοῦν, ὅθ᾽ εἵλου σὺν κακοῖς πράσσειν κακά. |
565 |
| ΙΣ. |
Τί γὰρ μόνῃ μοι τῆσδ᾽ ἄτερ βιώσιμον; |
|
| ΚΡ. |
Ἀλλ᾽ ἥδε μέντοι μὴ λέγ᾽· οὐ γὰρ ἔστ᾽ ἔτι. |
|
| ΙΣ. |
Ἀλλὰ κτενεῖς νυμφεῖα τοῦ σαυτοῦ τέκνου; |
|
| ΚΡ. |
Ἀρώσιμοι γὰρ χἀτέρων εἰσὶν γύαι. |
|
| ΙΣ. |
Οὐχ ὥς γ᾽ ἐκείνῳ τῇδέ τ᾽ ἦν ἡρμοσμένα. |
570 |
| ΚΡ. |
Κακὰς ἐγὼ γυναῖκας υἱέσι στυγῶ. |
|
| ΙΣ. |
Ὦ φίλταθ᾽ Αἵμων, ὥς σ᾽ ἀτιμάζει πατήρ. |
|
| ΚΡ. |
Ἄγαν γε λυπεῖς καὶ σὺ καὶ τὸ σὸν λέχος. |
|
| ΧΟ. |
Ἦ γὰρ στερήσεις τῆσδε τὸν σαυτοῦ γόνον; |
|
| ΚΡ. |
Ἅιδης ὁ παύσων τούσδε τοὺς γάμους ἐμοί. |
575 |
| ΧΟ. |
Δεδογμέν᾽, ὡς ἔοικε, τήνδε κατθανεῖν. |
|
| ΚΡ. |
Καὶ σοί γε κἀμοί. Μὴ τριβὰς ἔτ᾽, ἀλλά νιν |
|
| |
κομίζετ᾽ εἴσω, δμῶες· ἐκδέτας δὲ χρὴ |
|
| |
γυναῖκας εἶναι τάσδε μηδ᾽ ἀνειμένας. |
|
| |
Φεύγουσι γάρ τοι χοἰ θρασεῖς, ὅταν πέλας |
580 |
| |
ἤδη τὸν Ἅιδην εἰσορῶσι τοῦ βίου. |
|
| |
καὶ μὴν |
αλλά να |
| |
εἴβομαι |
σταλάζω, χύνω |
| |
νεφέλη........αἰσχύνει |
η συντακτ. σειρά: ὑπὲρ δ' ὀφρύων νεφέλη αἰσχύνει αἱματόεν ῥέθος = και πάνω από τα φρύδια της ένα σύννεφο ασχημίζει το κατακόκκινο πρόσωπό της |
| 530 |
τέγγω |
υγραίνω, βρέχω |
| |
εὐώψ -ῶπος (ὁ, ἡ) |
αυτός που έχει ωραία όψη, ωραίος |
| |
ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη
(ὑφίεμαι) |
σαν οχιά κρυμμένη |
| |
μ' ἐξέπινες |
μου έπινες το αίμα |
| |
ἄτη -ης |
συμφορά, καταστροφή |
| |
κἀπαναστάσεις (το αφηρημένο αντί του συγκεκριμ.) |
και επαναστάτριες |
| |
τοῦδε τοῦ τάφου |
σε τούτη την ταφή |
| |
ἤ (ἐ)ξομῇ (ἐξομνύω)
τὸ μὴ εἰδέναι |
ή θα ορκιστείς ότι δεν ξέρεις τίποτα |
| |
ὁμορροθῶ(μεταφορά από την
κωπηλασία) |
συμφωνώ |
| |
φέρω τῆς αἰτίας |
δέχομαι την κατηγορία |
| |
ἀλλ' οὐκ ἐάσει τοῦτό γ' ἡ
δίκη σ(οι) |
όμως δε θα στο επιτρέψει αυτό η δικαιοσύνη |
| |
κοινοῦμαι (-όομαι) |
κάνω κάποιον συνεργό |
| 540 |
ἐν κακοῖς τοῖς σοῖσιν |
μέσα στις συμφορές σου |
| |
ξύμπλους (ὁ, ἡ), ξύμπλουν (τὸ) |
συνταξιδιώτης, συμμέτοχος |
| |
ὧν τοὔργον.....ξυνίστορες |
η συντακτ. σειρά: Ἅιδης χοὶ κάτω ξυνίστορες εἰσὶ ὦν (ἐστι) τοὔργον = ο Άδης και οι θεοί του Κάτω Κόσμου ξέρουν καλά ποιοι έκαναν αυτήν την πράξη (της ταφής) |
| |
οὐ στέργω φίλην |
δεν τη θεωρώ δικό μου άνθρωπο |
| |
ἀτιμάζω |
στερώ την ταφή |
| |
τὸ μὴ οὐ θανεῖν |
διπλή άρνηση, γιατί εξαρτάται από ρήμα με άρνηση: μήτοι ἀτιμάσῃς
|
| |
ἁγνίζω |
εξαγνίζω, εξιλεώνω |
| |
μή μοι θάνῃς σύ κοινὰ
(κοινῇ) |
να μην πεθάνεις μαζί μου, αρνούμαι να πεθάνεις μαζί μου |
| |
ἅ μὴ (ἔ)θιγες (θιγγάνω) |
αυτά που δεν άγγιξες |
| |
ἀρκέσω (προσ. αντί απρόσ.) |
θα είναι αρκετό ότι.... |
| |
καὶ τίς βίος μοι φίλος |
και ποια χαρά θα έχω στη ζωή |
| |
σοῦ λελειμμένη |
αν στερηθώ εσένα |
| |
κηδεμών (ενν. εἶ) |
ενδιαφέρεσαι, νοιάζεσαι γι' αυτόν |
| 550 |
ἀνιῶ (‹ἀνία) |
λυπώ, πικραίνω |
| |
εἰ γέλωτ' ἐν σοι γελῶ
(αιτιολ. πρότ.) |
αν (διότι) γελώ εις βάρος σου |
| |
τί δῆτ' ἃν ὠφελοῖμ' ἐγὼ |
σε τι λοιπόν θα μπορούσα να σε ωφελήσω |
| |
ἀλλὰ νῦν |
έστω και τώρα |
| |
ὑπεκφεύγω |
διαφεύγω (τον κίνδυνο), γλιτώνω |
| |
ἀμπλάκω (αόρ. β΄ του
ρ. ἀμπλακίσκω) |
να στερηθώ, να μη συμμερισθώ |
| |
ἀλλ' οὐκ ἐπ' ἀρρήτοις τοῖς
ἐμοῖς λόγοις |
αλλά όχι χωρίς να εκφράσω τις δικαιολογίες μου |
| |
σὺ μὲν τοῖς, τοῖς δ' ἐγὼ |
εσύ στα μάτια αυτών εδώ (του Κρέοντα και των Θηβαίων που συντάσσονται μ' αυτόν), εγώ στα μάτια των άλλων (του Άδη και των νεκρών) |
| |
νῷν (δοτ. δυϊκ. αρ.) |
ἡμῖν, για τις δυο μας |
| |
ἡ (ἐ)ξαμαρτία |
το αμάρτημα, το παράπτωμα |
| 560 |
τὼ παῖδε (αιτιατ. δυϊκού) |
τὰς παῖδας (αντί τῶν παίδων) |
| |
τὼ παῖδε.....τὴν μέν....τήν δ' |
σχήμα «καθ' όλον και μέρος» |
| |
ὁ, ἡ ἄνους, τὸ ἄνουν |
ανόητος, άμυαλος |
| |
ἀφ' οὗ τὰ πρῶτ' ἔφυ |
από την πρώτη στιγμή της γέννησής της |
| |
οὐδ' ὃς ἂν βλάστῃ νοῦς |
ούτε η φρόνηση που έχουμε έμφυτη |
| |
ἐξίσταμαι |
φεύγω από τη θέση μου, χάνομαι |
| |
σοὶ γοῦν (ενν. ἐξέστη) |
εσένα λοιπόν σου σάλεψε |
| |
ὅθ' (= ὅτε) |
αφότου, από τη στιγμή που |
| |
μόνῃ μοι βιώσιμον
(= βιωτὸν μοι μόνῃ ἐστὶ) |
μπορώ μόνη μου να ζήσω |
| |
τῆσδ' ἄτερ (= ἄτερ τῆσδε) |
χωρίς αυτήν εδώ |
| |
νυμφεῖα |
γάμοι, μνηστή |
| |
ἀρώσιμοι (μεταφ. από τη σπορά) |
κατάλληλοι για καλλιέργεια |
| |
ὁ γύης, -ου |
το χωράφι |
| 570 |
οὐχ ὡς γ'....ἡρμοσμένα |
η συντακτ. σειρά: ἀλλὰ τὰ τοῦ γάμου οὐκ ἔσται ἡρμοσμένα, ὡς γ' ἐκείνῳ τῇδε θ' ἡρμοσμένα ἦν = όμως ο γάμος με άλλη δε θα είναι τόσο ταιριαστός όσο μεταξύ εκείνου και αυτής |
| |
υἱεὺς -ος (= υἱὸς) |
γιος |
| |
στυγῶ |
μισώ |
| |
τὸ σὸν λέχος |
ο γάμος σου (ο γάμος για τον οποίο μιλάς) |
| |
δεδογμένα (ενν. ἐστὶ) |
έχει αποφασιστεί |
| |
καὶ σοί γε κἀμοὶ
(ενν. δεδογμένα ἐστὶ) |
και από σένα βέβαια και από μένα |
| |
τριβὰς (ενν. ποιοῦμαι) |
χρονοτριβώ, καθυστερώ |
| |
δμὼς -ωὸς |
δούλος |
| |
ἀνειμέναι γυναῖκες |
γυναίκες ελεύθερες |
| 580 |
πέλας τοῦ βίου |
κοντά στη ζωή τους |
