ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ
- Ο Φιλοκτήτης γράφτηκε και διδάχθηκε το 409 π.Χ. μέσα στη δίνη του πελοποννησιακού πολέμου, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη εποχή για την αθηναϊκή δημοκρατία.
α. Να παρουσιάσετε το κοινωνικό, πολιτικό και ιστορικό πλαίσιο της εποχής που γράφεται η τραγωδία.
β. Να εντοπίσετε στον Φιλοκτήτη στοιχεία που συνδέονται με γεγονότα, καταστάσεις ή αντιλήψεις της εποχής αυτής.
- Ο Σοφοκλής εμπνέεται τον Φιλοκτήτη από τον αντίστοιχο ομηρικό μύθο.
Να εξετάσετε πώς μεταπλάθει τον ομηρικό μύθο σε δράμα ο ποιητής και σε ποια λύση οδηγείται.
- Ο Φιλοκτήτης είναι δράμα τριών προσώπων, του Φιλοκτήτη, του Νεοπτόλεμου και του Οδυσσέα.
α. Με ποιες σχέσεις συνδέονται μεταξύ τους τα πρόσωπα;
β. Να ηθογραφήσετε τα πρόσωπα του δράματος.
- Ο Φιλοκτήτης, όπως και κάθε δράμα, προσφέρεται σε πολλαπλές ερμηνείες και θεωρήσεις. Έτσι άλλοι θεώρησαν τον Φιλοκτήτη ως τραγωδία αμαρτίας - άτης, άλλοι τόνισαν τον πολιτικό, κοινωνικό ή θεολογικό χαρακτήρα του έργου. Αλλοι τέλος ερμηνευτές επέμειναν στην παιδαγωγική διάσταση του έργου, καθώς ο Φιλοκτήτης και ο Οδυσσέας προσπαθούν να κερδίσουν την ψυχή του νεαρού και άπειρου Νεοπτόλεμου.
α. Σε ποιες από αυτές τις ερμηνευτικές θέσεις θα ρίχνατε μεγαλύτερο βάρος;
β. Η πολλαπλότητα των ερμηνειών νομίζετε ότι εξηγεί την επιβίωση του έργου αλλά και τη συγκίνηση που προκαλεί αυτό στον σύγχρονο αναγνώστη και θεατή; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
- Παρά τις όποιες ερμηνείες κυρίαρχος μέσα στο δράμα είναι ο ρόλος του Φιλοκτήτη, του οποίου η προσωπική ιστορία αναδεικνύει πλευρές και όψεις της ανθρώπινης ζωής, που υπερβαίνουν τόπο, χρόνο και πρόσωπα.
α. Πού, κατά τη γνώμη σας, έγκειται η τραγικότητα του Φιλοκτήτη;
β. Πώς νομίζετε ότι επιτυγχάνεται η κάθαρση;
- Ο μύθος του Φιλοκτήτη ενέπνευσε όχι μόνο τους αρχαίους τραγικούς αλλά και νεότερους δραματουργούς. Στον αιώνα μας μάλιστα ο Γάλλος André Gide και ο δικός μας Γιάννης Ρίτσος δοκίμασαν τις δυνάμεις τους πάνω στον αρχαίο μύθο. Να διαβάσετε το απόσπασμα από τον Φιλοκτήτη του Ρίτσου στο επίμετρο και να ανιχνεύσετε ομοιότητες και διαφορές με το ομώνυμο έργο του Σοφοκλή.

21 .Το θέατρο των Δελφών κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.
22. Αγήνωρ Αστεριάδης, Δελφοί. 1923. Σχέδιο με σινική.
|