Σοφοκλέους Τραγωδίαι (Β Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Έξοδος: Α΄ Σκηνή: στ. 1218-1221 Έξοδος: Β΄ Σκηνή: στ. 1259-1313 Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
ΟΔ. Οὐκ ἂν φράσειας ἥντιν' αὖ παλίντροπος
κέλευθον ἕρπεις ὧδε σὺν σπουδῇ ταχύς;
ΝΕ. Λύσων ὅσ' ἐξήμαρτον ἐν τῷ πρὶν χρόνῳ.
ΟΔ. Δεινόν γε φωνεῖς· ἡ δ' ἁμαρτία τίς ἦν; 1225
ΝΕ. Ἣν σοὶ πιθόμενος τῷ τε σύμπαντι στρατῷ
ΟΔ. Ἔπραξας ἔργον ποῖον ὧν οὔ σοι πρέπον;
ΝΕ. Ἀπάταισιν αἰσχραῖς ἄνδρα καὶ δόλοις ἑλών.
ΟΔ. Τὸν ποῖον; Ὤμοι· μῶν τι βουλεύῃ νέον;
ΝΕ. Νέον μὲν οὐδέν, τῷ δὲ Ποίαντος τόκῳ 1230
ΟΔ. Τί χρῆμα δράσεις; Ὥς μ' ὑπῆλθέ τις φόβος.
ΝΕ. Παρ' οὗπερ ἔλαβον τάδε τὰ τόξ', αὖθις πάλιν
ΟΔ. Ὦ Ζεῦ, τί λέξεις; οὔ τί που δοῦναι νοεῖς;
ΝΕ. Αἰσχρῶς γὰρ αὐτὰ κοὐ δίκῃ λαβὼν ἔχω.
ΟΔ. Πρὸς θεῶν, πότερα δὴ κερτομῶν λέγεις τάδε; 1235
ΝΕ. Εἰ κερτόμησίς ἐστι τἀληθῆ λέγειν.
ΟΔ. Τί φῄς, Ἀχιλλέως παῖ; Τίν' εἴρηκας λόγον;
ΝΕ. Δὶς ταὐτὰ βούλει καὶ τρὶς ἀναπολεῖν μ' ἔπη;
ΟΔ. Ἀρχὴν κλύειν ἂν οὐδ' ἅπαξ ἐβουλόμην.
ΝΕ. Εὖ νῦν ἐπίστω πάντ' ἀκηκοὼς λόγον. 1240
ΟΔ. Ἔστιν τις, ἔστιν ὅς σε κωλύσει τὸ δρᾶν.
ΝΕ. Τί φῄς; τίς ἔσται μ' οὑπικωλύσων τάδε;
ΟΔ. Ξύμπας Ἀχαιῶν λαός, ἐν δὲ τοῖς ἐγώ.
ΝΕ. Σοφὸς πεφυκὼς οὐδὲν ἐξαυδᾷς σοφόν.
ΟΔ. Σὺ δ' οὔτε φωνεῖς οὔτε δρασείεις σοφά. 1245
ΝΕ. Ἀλλ' εἰ δίκαια, τῶν σοφῶν κρείσσω τάδε.
ΟΔ. Καὶ πῶς δίκαιον, ἅ γ' ἔλαβες βουλαῖς ἐμαῖς,
  πάλιν μεθεῖναι ταῦτα; ΝΕ. Τὴν ἁμαρτίαν
  αἰσχρὰν ἁμαρτὼν ἀναλαβεῖν πειράσομαι.
ΟΔ. Στρατὸν δ' Ἀχαιῶν οὐ φοβῇ, πράσσων τάδε; 1250
ΝΕ. Ξὺν τῷ δικαίῳ τὸν σὸν οὐ ταρβῶ φόβον.
ΟΔ. ..................................
ΝΕ. Ἀλλ' οὐδέ τοι σῇ χειρὶ πείθομαι τὸ δρᾶν.
ΟΔ. Οὔ τἄρα Τρωσίν, ἀλλὰ σοὶ μαχούμεθα.
ΝΕ. Ἔστω τὸ μέλλον. ΟΔ. Χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς
  κώπης ἐπιψαύουσαν; ΝΕ. Ἀλλὰ κἀμέ τοι 1255
  ταὐτὸν τόδ' ὄψει δρῶντα κοὐ μέλλοντ' ἔτι.
ΟΔ. Καίτοι σ' ἐάσω· τῷ δὲ σύμπαντι στρατῷ
λέξω τάδ' ἐλθών, ὅς σε τιμωρήσεται.

 

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

1222 ἥντινα ... ἕρπεις ... ταχύς τι σημαίνει αυτή η επιστροφή σου που γίνεται με τόση γρηγοράδα;
  παλίντροπος (<πάλιν
+ τρέπω)
επιστρέφοντας, γυρίζοντας πίσω
  κέλευθος (κέλευθον αντικ.
στο ἕρπεις)

δρόμος, οδοιπορία, βάδισμα
  λύσων (τελ. μτχ.) για να επανορθώσω
  ἔπραξας....σοι πρέπον
(ἔργον τούτων, ἅ οὔ
σοι πρέπον ἦν πρᾶξαι,
αναφ. έλξη)
ποια πράξη έκανες που δεν σου ταιριάζει
1230 τι βουλεύῃ νέον τι μου ετοιμάζεις πάλι, τι μου σκαρώνεις
  κερτομῶν (<κέαρ +
τέμνω, τὸ κέαρ
= η καρδιά)
αστειευόμενος, κοροϊδεύοντας
  ἀναπολεῖν (< ἀνά
+ πολέω)
να επαναλαμβάνω (μεταφ.)
  ἀρχήν (επιρρ. αιτιατ.) κατ' αρχήν, πρώτα
1240 εὖ ἐπίστω (προστ.
του ἐπίσταμαι)
να ξέρεις καλά
  ἔστιν τις ἔστιν
επανάληψη για έμφαση)
υπάρχει κάποιος, υπάρχει
  ἐν δὲ τοῖς (= ἐν δὲ
τοῖσδε)
μαζί μ' αυτούς
  πεφυκὼς εναντ. μτχ.
  ἐξαυδάω -ῶ λέγω
  δρασείεις προτίθεσαι να κάνεις
  μεθεῖναι (μεθίημι) ν' αφήσεις, να παρατήσεις
  τὴν ἁμαρτίαν αἰσχράν
..... ἀναλαβεῖν
να επανορθώσω το σφάλμα που διέπραξα
1250 ξὺν τῷ δικαίῳ.... φόβον έχοντας το δίκαιο με το μέρος μου, δε φοβούμαι τις απειλές σου (στο τέλος του στ. 1251 πρέπει να εννοηθεί η λέξη «στρατόν», ενώ η λέξη «φόβον» να τεθεί στο τέλος του επόμενου χαμένου στίχου)
ἔστω τὸ μέλλον (φράση ανάλογη
με νεοελλ.)
ας γίνει ό,τι είναι να γίνει
  κώπη (<καπ-, κάπτω =
πιάνω)
η λαβή του ξίφους