| ΟΔ. |
Ἀχιλλέως παῖ, δεῖ σ' ἐφ' οἷς ἐλήλυθας
γενναῖον εἶναι, μὴ μόνον τῷ σώματι,
ἀλλ' ἤν τι καινὸν ὧν πρὶν οὐκ ἀκήκοας,
κλύῃς, ὑπουργεῖν, οἷς ὑπηρέτης πάρει. |
50 |
| ΝΕ. |
Τί δῆτ' ἄνωγας; ΟΔ. Τὴν Φιλοκτήτου σε δεῖ |
|
| |
ψυχὴν ὅπως λόγοισιν ἐκκλέψεις λέγων. |
55 |
| |
Ὅταν σ' ἐρωτᾷ τίς τε καὶ πόθεν πάρει,
λέγειν Ἀχιλλέως παῖς· τόδ' οὐχὶ κλεπτέον·
πλεῖς δ' ὡς πρὸς οἶκον, ἐκλιπὼν τὸ ναυτικὸν
στράτευμ' Ἀχαιῶν, ἔχθος ἐχθήρας μέγα, |
|
| |
οἵ σ' ἐν λιταῖς στείλαντες ἐξ οἴκων μολεῖν, |
60 |
| |
μόνην ἔχοντες τήνδ' ἅλωσιν Ἰλίου,
οὐκ ἠξίωσαν τῶν Ἀχιλλείων ὅπλων
ἐλθόντι δοῦναι κυρίως αἰτουμένῳ,
ἀλλ' αὔτ' Ὀδυσσεῖ παρέδοσαν· λέγων ὅσ' ἂν |
|
| |
θέλῃς καθ' ἡμῶν ἔσχατ' ἐσχάτων κακά. |
65 |
| |
Τούτων γὰρ οὐδὲν ἀλγυνεῖ μ'· εἰ δ' ἐργάσῃ
μὴ ταῦτα, λύπην πᾶσιν Ἀργείοις βαλεῖς.
Εἰ γὰρ τὰ τοῦδε τόξα μὴ ληφθήσεται,
οὐκ ἔστι πέρσαι σοι τὸ Δαρδάνου πέδον. |
|
| |
Ὡς δ' ἔστ' ἐμοὶ μὲν οὐχί, σοὶ δ' ὁμιλία |
70 |
| |
πρὸς τόνδε πιστὴ καὶ βέβαιος, ἔκμαθε.
Σὺ μὲν πέπλευκας οὔτ' ἔνορκος οὐδενὶ
οὔτ' ἐξ ἀνάγκης οὔτε τοῦ πρώτου στόλου,
ἐμοὶ δὲ τούτων οὐδέν ἐστ' ἀρνήσιμον. |
|
| |
Ὥστ' εἴ με τόξων ἐγκρατὴς αἰσθήσεται, |
75 |
| |
ὄλωλα, καὶ σὲ προσδιαφθερῶ ξυνών.
Ἀλλ' αὐτὸ τοῦτο δεῖ σοφισθῆναι, κλοπεὺς
ὅπως γενήσῃ τῶν ἀνικήτων ὅπλων.
Ἔξοιδα, παῖ, φύσει σε μὴ πεφυκότα
|
|
| |
τοιαῦτα φωνεῖν μηδὲ τεχνᾶσθαι κακά· |
80 |
| |
ἀλλ' ἡδὺ γάρ τοι κτῆμα τῆς νίκης λαβεῖν,
τόλμα· δίκαιοι δ' αὖθις ἐκφανούμεθα.
Νῦν δ' εἰς ἀναιδὲς ἡμέρας μέρος βραχὺ
δός μοι σεαυτόν, κᾆτα τὸν λοιπὸν χρόνον |
|
| |
κέκλησο πάντων εὐσεβέστατος βροτῶν. |
85 |
| ΝΕ. |
Ἐγὼ μὲν οὓς ἂν τῶν λόγων ἀλγῶ κλύων,
Λαερτίου παῖ, τούσδε καὶ πράσσειν στυγῶ·
ἔφυν γὰρ οὐδὲν ἐκ τέχνης πράσσειν κακῆς,
οὔτ' αὐτὸς οὔθ', ὥς φασιν, οὑκφύσας ἐμέ. |
|
| |
Ἀλλ' εἴμ' ἑτοῖμος πρὸς βίαν τὸν ἄνδρ' ἄγειν |
90 |
| |
καὶ μὴ δόλοισιν· οὐ γὰρ ἐξ ἑνὸς ποδὸς
ἡμᾶς τοσούσδε πρὸς βίαν χειρώσεται. |
|
| |
Πεμφθείς γε μέντοι σοὶ ξυνεργάτης ὀκνῶ
προδότης καλεῖσθαι· βούλομαι δ', ἄναξ, καλῶς
|
|
| |
δρῶν ἐξαμαρτεῖν μᾶλλον ἢ νικᾶν κακῶς. |
95 |
| ΟΔ. |
Ἐσθλοῦ πατρὸς παῖ, καὐτὸς ὢν νέος ποτὲ
γλῶσσαν μὲν ἀργόν, χεῖρα δ' εἶχον ἐργάτιν·
νῦν δ' εἰς ἔλεγχον ἐξιὼν ὁρῶ βροτοῖς
τὴν γλῶσσαν, οὐχὶ τἄργα, πάνθ' ἡγουμένην. |
|
| ΝΕ. |
Τί οὖν μ' ἄνωγας ἄλλο πλὴν ψευδῆ λέγειν; |
100 |
| ΟΔ. |
Λέγω σ' ἐγὼ δόλῳ Φιλοκτήτην λαβεῖν. |
|
| ΝΕ. |
Τί δ' ἐν δόλῳ δεῖ μᾶλλον ἢ πείσαντ' ἄγειν; |
|
| ΟΔ. |
Οὐ μὴ πίθηται· πρὸς βίαν δ' οὐκ ἂν λάβοις. |
|
| ΝΕ. |
Οὕτως ἔχει τι δεινὸν ἰσχύος θράσος; |
|
| ΟΔ. |
Ἰοὺς ἀφύκτους καὶ προπέμποντας φόνον. |
105 |
| ΝΕ. |
Οὐκ ἆρ' ἐκείνῳ γ' οὐδὲ προσμεῖξαι θρασύ;
|
|
| ΟΔ. |
Οὔ, μὴ δόλῳ λαβόντα γ', ὡς ἐγὼ λέγω. |
|
| ΝΕ. |
Οὐκ αἰσχρὸν ἡγῇ δῆτα τὰ ψευδῆ λέγειν; |
|
| ΟΔ. |
Οὔκ, εἰ τὸ σωθῆναί γε τὸ ψεῦδος φέρει. |
|
| ΝΕ. |
Πῶς οὖν βλέπων τις ταῦτα τολμήσει λακεῖν; |
110 |
| ΟΔ. |
Ὅταν τι δρᾷς εἰς κέρδος, οὐκ ὀκνεῖν πρέπει. |
|
| ΝΕ. |
Κέρδος δ' ἐμοὶ τί τοῦτον ἐς Τροίαν μολεῖν; |
|
| ΟΔ. |
Αἱρεῖ τὰ τόξα ταῦτα τὴν Τροίαν μόνα. |
|
| ΝΕ. |
Οὐκ ἆρ' ὁ πέρσων, ὡς ἐφάσκετ', εἴμ' ἐγώ; |
|
| ΟΔ. |
Οὔτ' ἂν σὺ κείνων χωρὶς οὔτ' ἐκεῖνα σοῦ. |
115 |
| ΝΕ. |
Θηρατέ' οὖν γίγνοιτ' ἄν, εἴπερ ὧδ' ἔχει. |
|
| ΟΔ. |
Ὡς τοῦτό γ' ἔρξας δύο φέρῃ δωρήματα. |
|
| ΝΕ. |
Ποίω; Μαθὼν γὰρ οὐκ ἂν ἀρνοίμην τὸ δρᾶν. |
|
| ΟΔ. |
Σοφός τ' ἂν αὑτὸς κἀγαθὸς κεκλῇ' ἅμα. |
|
| ΝΕ. |
Ἴτω· ποήσω, πᾶσαν αἰσχύνην ἀφείς. |
120 |
| ΟΔ. |
Ἦ μνημονεύεις οὖν ἅ σοι παρῄνεσα;
|
|
| ΝΕ. |
Σάφ' ἴσθ', ἐπείπερ εἰσάπαξ συνῄνεσα. |
|
| ΟΔ. |
Σὺ μὲν μένων νυν κεῖνον ἐνθάδ' ἐκδέχου,
ἐγὼ δ' ἄπειμι, μὴ κατοπτευθῶ παρών, |
|
| |
καὶ τὸν σκοπὸν πρὸς ναῦν ἀποστελῶ πάλιν. |
125 |
| |
Καὶ δεῦρ', ἐάν μοι τοῦ χρόνου δοκῆτέ τι
κατασχολάζειν, αὖθις ἐκπέμψω πάλιν
τοῦτον τὸν αὐτὸν ἄνδρα, ναυκλήρου τρόποις
μορφὴν δολώσας, ὡς ἂν ἀγνοία προσῇ· |
|
| |
οὗ δῆτα, τέκνον, ποικίλως αὐδωμένου
|
130 |
| |
δέχου τὰ συμφέροντα τῶν ἀεὶ λόγων.
Ἐγὼ δὲ πρὸς ναῦν εἶμι, σοὶ παρεὶς τάδε·
Ἑρμῆς δ' ὁ πέμπων δόλιος ἡγήσαιτο νῷν
Νίκη τ' Ἀθάνα Πολιάς, ἣ σῴζει μ' ἀεί. |
|
| |
κὴρ-κηρός, ἡ |
η νόσος, η πληγή |
| |
παλαιᾷ κηρὶ (δοτ. αιτίας) |
από την παλιά πληγή του |
| |
προσβαίη ἂν μακρὰν |
θα πήγαινε μακριά |
| |
(ἐ)'πὶ φορβῆς (γεν. αντικ.) νόστον
|
σε πορεία για αναζήτηση τροφής |
| |
ἤ (ἐπὶ) φύλλον, εἴ τι νώδυνον
(νὴ + ὀδύνη) κάτοιδέ που |
ή να μαζέψει, αν ξέρει κάπου, κανένα βοτάνι παυσίπονο, που να καταπραΰνει τους πόνους |
| |
τὸν οὖν παρόντα |
αυτόν λοιπόν τον άνθρωπο |
| |
ἐς κατασκοπὴν (τελ. αίτ.) |
για παρακολούθηση |
| |
μὴ καὶ λάθῃ με προσπεσὼν
(δηλώνει απροσδόκητη ενέργεια) |
μήπως και αναπάντεχα βρεθεί μπροστά μας |
| |
ὡς....ἄν ἕλοιτο |
γιατί θα προτιμούσε |
| |
ἔρχεται (αντί ἀπέρχεται) |
φεύγει, πηγαίνει |
| |
φυλάξεται στίβος |
θα φρουρείται το μονοπάτι |
| |
φράζε δευτέρῳ λόγῳ |
πρόσταζε για δεύτερη φορά, λέγε το τώρα |
| 50 |
δεῖ σ' ἐφ' οἷς...... γενναῖον
εἶναι |
πρέπει για όσα έχεις έρθει να είσαι γενναίος |
| |
τῷ σώματι (δοτ. αναφ.) |
στο σώμα |
| |
ἤν τι καινὸν κλύῃς |
αν ακούς κάτι καινούριο |
| |
ὧν (= τούτων, ἃ) πρὶν οὐκ
ἀκήκοας |
που δεν έχεις πρωτύτερα ακούσει |
| |
ὑπουργέω -ῶ |
προσφέρω υπηρεσίες |
| |
οἷς ὑπηρέτης πάρει |
σ' αυτούς που έχεις κληθεί να υπηρετήσεις |
| |
ἄνωγας (επικός παρακ
με σημασία ενεστ.) |
προστάζεις |
| |
δεῖ.....ἐκκλέψεις (= δεῖ σε
ἐκκλέψαι καὶ ὅρα ὅπως
ἐκκλέψεις λόγοισιν τὴν
Φιλοκτήτου ψυχὴν)
|
πρέπει να ξεγελάσεις με τα λόγια την ψυχή του Φιλοκτήτη |
| |
τίς τε (εἶ) καί....πάρει |
ποιος είσαι και από πού έρχεσαι |
| |
λέγειν (απαρ. αντί προστ.) |
λέγε |
| |
τόδ' οὐχὶ κλεπτέον |
αυτό δεν πρέπει να το κρύψεις |
| |
ὡς (σκοπός) πρὸς οἶκον
|
με σκοπό τάχα να πας προς την πατρίδα |
| |
ἔχθος ἐχθήρας (ἐχθαίρω
= μισώ) μέγα
|
αφού τους μίσησες πολύ |
| 60 |
ἐν λιταῖς (προσδ. τρόπου) |
με παρακλήσεις |
| |
στείλαντες ἐξ οἴκων μολεῖν
(= μεταπεμψάμενοι)
|
αφού έστειλαν να σε πάρουν από την πατρίδα |
| |
μόνην ἔχοντες τήνδ' ἅλωσιν Ἰλίου |
επειδή έτσι μονάχα ελπίζανε ότι θα κυρίευαν την Τροία |
| |
οὐκ ἠξίωσαν.... δοῦναι
(= οὐκ ἠξίωσάν σοι ἐλθόντι
τὰ Ἀχιλλέως ὅπλα δοῦναι) |
δεν σε έκριναν άξιο, όταν ήλθες, να σου δώσουν τα όπλα του Αχιλλέα |
| |
κυρίως αἰτουμένῳ |
που δικαιωματικά ζητούσες |
| |
ἔσχατ' ἐσχάτων κακά
(= τὰ αἰσχρότατα Σχολ.) |
τα χειρότερα λόγια |
| |
ἀλγύνω |
στενοχωρώ |
| |
οὐκ ἔστι σοι (= οὐκ ἔξεστι)
πέρσαι (πέρθω) |
δε θα μπορέσεις να εκπορθήσεις |
| 70 |
(ἔκμαθε) ὡς δ' ἔστ' ἐμοὶ
μὲν οὐχί, σοὶ δ'.........
καὶ βέβαιος |
(και δες) γιατί εγώ δεν μπορώ, αλλά εσύ μπορείς με ασφάλεια να τον προσεγγίσεις και να του εμπνεύσεις εμπιστοσύνη |
| |
οὔτε ἔνορκος οὐδενί....
τοῦ πρώτου στόλου |
χωρίς να είσαι δεσμευμένος με όρκους σε κανένα ούτε αναγκασμένος και ούτε πήρες μέρος στην πρώτη εκστρατεία |
| |
ἐμοὶ δὲ οὐδέν ἐστι ἀρνήσιμον
|
εγώ όμως τίποτε δεν μπορώ να αρνηθώ |
| |
εἴ με αἰσθήσεται |
αν με καταλάβει |
| |
ἐγκρατὴς τόξων (= ἔχων τὰ
τόξα)
|
κατέχοντας τα τόξα |
| |
ὄλωλα (= ὄλλυμαι)· ο παρακ.
αντί του μέλλοντα δηλώνει
το αναπόφευκτο |
χάθηκα |
| |
καὶ σὲ προσδιαφθερῶ
(προσδιαφθείρω) ξυνὼν |
και θα καταστρέψω και σένα ακόμα, επειδή είμαι μαζί σου |
| |
ἔξοιδα (ἐξ + οἶδα)
|
γνωρίζω καλώς |
| |
φύσει σε μὴ πεφυκότα
|
ότι δεν είσαι από φυσικού σου πλασμένος |
| |
τοιαῦτα φωνεῖν (φωνέω -ῶ) |
να μιλάς τέτοια γλώσσα |
| 80 |
τεχνῶμαι κακὰ |
επινοώ πανουργίες |
| |
ἡδύ (ἐστι) |
είναι γλυκό |
| |
τῆς νίκης κτῆμα λαβεῖν
(= κτήσασθαι) |
να αποκτήσεις τη νίκη |
| |
αὖθις
|
στο μέλλον, άλλη φορά |
| |
εἰς ἀναιδὲς δός μοι σεαυτὸν
|
δώσε μου τον εαυτό σου σε πράξη αδιάντροπη |
| |
ἡμέρας μέρος βραχὺ |
για λίγο, για μια στιγμή |
| |
κέκλησο (προστ. παρακ. του
ρ. καλοῦμαι) |
ας λέγεσαι, ας αποκαλείσαι |
| |
στυγέω -ῶ |
αποστρέφομαι, μισώ |
| |
ἐκ τέχνης κακῆς |
με απάτη |
| |
οὑκφύσας (= ὁ ἐκφύσας)
ἐμὲ |
αυτός που με γέννησε, ο πατέρας |
| 90 |
ἐξ ἑνὸς ποδὸς |
στηριζόμενος στο ένα πόδι |
| |
τοσούσδε (ὄντας) |
που είμαστε τόσοι πολλοί |
| |
πρὸς βίαν χειρώσεται |
θα νικήσει με τη βία |
| |
βούλομαι μᾶλλον ἐξαμαρτεῖν |
προτιμώ να αποτύχω |
| |
καλῶς δρῶν (τροπ. μτχ.) |
ενεργώντας σωστά |
| |
ἐσθλὸς |
γενναίος, τίμιος |
| |
γλῶσσα ἀργὸς |
γλώσσα φειδωλή |
| |
εἰς ἔλεγχον ἐξιὼν |
αφού δοκίμασα τις αρχές μου στην εμπειρία της ζωής |
| |
ὁρῶ τὴν γλῶσσαν
πάνθ' ἡγουμένην (κτγρμ. μτχ.) |
βλέπω ότι η γλώσσα κατευθύνει τα πάντα |
| 100 |
τί δ' ἐν δόλῳ δεῖ ἄγειν |
και γιατί πρέπει να τον πάρουμε με δόλο |
| |
οὐ μὴ πίθηται (= οὐ πείσεται) |
δε θα πεισθεί |
| |
δεινὸν ἰσχύος θράσος |
φοβερή πεποίθηση στη δύναμή του |
| |
ἰοὺς ἀφύκτους (= ἄφευκτα
γὰρ ἦν τὰ Ἡρακλέους βέλη
Σχολ.) καὶ προπέμποντας φόνον
|
βέλη αλάθευτα που φέρνουν τον θάνατο |
| |
οὐκ ἆρ' ἐκείνῳ.....θρασύ
(ἐστι); |
δεν είναι λοιπόν επικίνδυνο να τον συναντήσει κανείς; |
| |
οὔ, μὴ δόλῳ λαβόντα |
όχι, αν τον πιάσει με δόλο |
| 110 |
πῶς οὖν βλέπων τις.....
λακεῖν (αόρ. β΄ του ρ. λάσκω) |
πώς λοιπόν κάποιος κοιτώντας τον κατά πρόσωπο θα έχει την τόλμη να ξεστομίσει αυτά |
| |
ἐς κέρδος |
για κέρδος |
| |
κέρδος δ'.....μολεῖν
(βλώσκω) |
και ποιο είναι το κέρδος μου να έλθει αυτός στην Τροία |
| |
αἱρεῖ τὰ τόξα ταῦτα
(ενεστ. αντί μέλλοντα,
γιατί η πράξη είναι βέβαιη) |
θα κυριέψουν τα τόξα αυτά |
| |
ὁ πέρσων
|
αυτός που θα κυριέψει |
| |
θηρατέ(α) (τὰ τόξα)
οὖν γίγνοιτο ἂν |
είναι λοιπόν ανάγκη να τα κυριέψουμε |
| |
ἔρξας (ἔρδω)
|
αν πράξεις |
| |
δωρήματα |
ωφέλειες |
| |
ποίω (δυϊκ. αρ.) |
ποιες |
| |
μαθὼν (υποθ. μτχ.) |
αν τις μάθω |
| |
ἂν κεκλῇ' (= κεκλημένος
εἴης) |
θα ονομαστείς |
| 120 |
ἴτω (ἔρχομαι) |
ας πάει, ας γίνει |
| |
ποήσω |
αντί ποιήσω |
| |
ἀφεὶς (μτχ. αορ. β΄ του ἀφίημι) |
αφήνοντας |
| |
ἦ (ερωτ. επίρρ.) |
αλήθεια |
| |
παραινέω -ῶ
|
συμβουλεύω |
| |
σάφ' ἴσθ' |
να είσαι βέβαιος |
| |
εἰσάπαξ συναινέω -ῶ |
συμφωνώ |
| |
ἐκδέχου (ἐκδέχομαι) |
περίμενε |
| |
μὴ κατοπτευθῶ
(κατοπτεύομαι) παρὼν |
μήπως, αν είμαι κοντά σου, με δει από ψηλά |
| |
σκοπὸς |
κατάσκοπος |
| |
ἐάν μοι δοκῆτε |
αν μου φανείτε |
| |
κατασχολάζω τι τοῦ χρόνου |
καθυστερώ κάπως περισσότερο |
| |
ναυκλήρου τρόποις |
με όψη καπετάνιου |
| |
μορφὴν δολώσας (=
δολίως μεταβαλὼν τὴν
μορφὴν) |
αφού αλλάξω τη μορφή μου |
| |
ὡς ἄν ἀγνοίᾳ προσῇ
(τελ. πρότ.) |
για να παρουσιαστεί αγνώριστος |
| 130 |
οὗ ποικίλως αὐδωμένου
(γεν. απόλ.) |
όταν αυτός μιλάει δόλια |
| |
τὰ συμφέροντα τῶν ἀεὶ λόγων |
όσα λόγια σε συμφέρουν πάντα |
| |
σοὶ παρεὶς (παρίημι) τάδε |
αφού εμπιστεύθηκα αυτά σε σένα |
| |
Ἑρμῆς δ' ὁ πέμπων δόλιος |
ο Ερμής που οδηγεί τον άνθρωπο σε δολοπλοκίες |
| |
ἡγήσαιτο νῷν (δυϊκ. αρ.) |
μακάρι να γίνει οδηγός μας |
6. Χρήστος Γαρουφαλής. Σύνθεση με όπλα. 1998. Παστέλ. Ιδιωτική συλλογή.
