Σοφοκλέους Τραγωδίαι (Β Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Έξοδος: Β΄ Σκηνή: στ. 1183-1256 Έξοδος: Δ΄ Σκηνή: στ. 1277-1353 Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
Γ΄ Σκηνή: 1257-1276. Πρόσωπα: Κρέων- Χορός.

 

   Η σκηνή αυτή αποτελεί το πρώτο μέρος του μεγάλου κομμού (1261- 1346). Ο θρήνος του Κρέοντα και όσα άλλα οδυνηρά θα ακολουθήσουν δίνουν στην όλη σύνθεση μια ταραγμένη κίνηση.

 

1257-1260. καὶ μὴν ὅδ' ἄναξ....ἁμαρτὼν (μα να,....δικό του κρίμα)· ο χορός εξαγγέλλει την είσοδο του Κρέοντα, ενώ συγχρόνως ελέγχει την όψιμη μεταμέλειά του. Η είσοδος γίνεται από την αριστερή πάροδο· οι δύο ακόλουθοι του βασιλιά μεταφέρουν το πτώμα του Αίμονα.
1261-1265. ἰὼ φρενῶν.....βουλευμάτων (ωχού αδέσποτου μυαλού.....τύφλα μου συφοριασμένη)· ο Κρέων θρηνεί για τη συμφορά που τον έπληξε. Τις αρχές, που με πάθος υποστήριζε, τις θεωρεί τώρα λάθη πεισματικά και θανατηφόρα. Η συμφορά είναι το τίμημα που πληρώνει για την παράβαση του θεϊκού νόμου της ταφής.
1270. οἴμ' ὡς ἔοικας ὀψὲ τὴν δίκην ἰδεῖν (αλίμονο, είδες αργά, θαρρώ, το δίκιο)· ο χορός ρίχνει ακέραιη την ενοχή στον Κρέοντα· ωστόσο και η συμπεριφορά του χορού δεν ήταν σταθερή, αλλά μεταβαλλόταν κατά τις περιστάσεις.
1272. ἔχω μαθὼν (= μεμάθηκα) (φωτίστηκα)· το «πάθος μάθος», κατά τη λαϊκή θυμοσοφία.
1272-1274. ἐν δ' ἐμῷ.....ἔπαισεν (κάποιος θεός με τύφλωνε, με χτύπαγε βαριά στην κεφαλή μου)· ο θεός πλήττει τον Κρέοντα για την ὕβριν του, το υπερβολικό του πείσμα και την περιφρόνηση των θεών του Κάτω Κόσμου και των κοινωνικών θεσμών σχετικά με την ταφή των νεκρών.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 

  1. Ποια είναι η στάση του χορού στη σκηνή αυτή; Να την συγκρίνετε με εκείνη της β΄ αντιστροφής του πρώτου στάσιμου.
     
  2. Οι λόγοι του Κρέοντα έχουν έντονο διδακτικό χαρακτήρα. Ποια διδακτικά στοιχεία μπορείτε να επισημάνετε;
     
  3. Στη σκηνή βρίσκουμε στοιχεία συναισθηματικής έντασης. Από ποιες λέξεις ή φράσεις προκύπτουν;
     
  4. Ο Κρέων ομολογεί (στ. 1272) ότι το πάθημα του έγινε μάθημα. Γράψτε τις σκέψεις σας σε 2-3 παραγράφους με θέμα τη λαϊκή αντίληψη: «το πάθος μάθος».