Σοφοκλέους Τραγωδίαι (Β Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Ε΄ Επεισόδιο: Α΄ Σκηνή: στ. 988-1114 Ε΄ Στάσιμο: στ. 1115-1153 Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
Β΄ Σκηνή: στ. 1091-1114. Πρόσωπα: Κρέων-Χορός.

 

    Ενώ αποχωρεί ο μάντης από τη δεξιά πάροδο, ο Κρέων συνομιλεί με το χορό· η ταραχή του είναι φανερή. Ο χορός εγκαταλείπει τη μετριοπάθεια και με τόλμη συμβουλεύει τον αμήχανο βασιλιά.

 

1092-1093. ἐξ ὅτου λευκὴν ἐκ μελαίνης τρίχα ἀμφιβάλλομαι· δηλαδή από τα νιάτα μου ως τα γηρατειά μου.
1095-1097. ἔγνωκα.....ἐν δεινῷ πάρα· οι προφητείες του Τειρεσία (στ. 998-1032) οδηγούν τον Κρέοντα σε μεταστροφή· ωστόσο το δίλημμά του είναι δικαιολογημένο: ταλαντεύεται ανάμεσα στον φόβο της ντροπής και στον φόβο της συμφοράς. Ο Κρέων μεταπίπτει βαθμιαία σε τραγικό πρόσωπο.
1098. εὐβουλίας δεῖ· ο χορός συνιστά στον Κρέοντα ό,τι και ο Τειρεσίας, δηλαδή να σκεφτεί σωστά.
1100-1101. ἐλθὼν κόρην.....τάφον· η συμβολή του χορού είναι να ελευθερώσει την Αντιγόνη και να θάψει τον Πολυνείκη. Ο Κρέων όμως αντιστρέφει τη σειρά, πράγμα που θ' αποδειχθεί μοιραίο.
1105-1106. οἴμοι.....οὐχὶ δυσμαχητέον· είναι χαρακτηριστική η κατάρρευση του εγωισμού του Κρέοντα· υποχρεώνεται από την ανάγκη να κάνει ο ίδιος ό,τι είχε απαγορεύσει να κάνουν οι άλλοι.
1110. ἑλόντες εἰς ἐπόψιον τόπον· ο Κρέων δείχνει τον τόπο που βρισκόταν άταφο το πτώμα του Πολυνείκη.
1111-1114. ἐγὼ δ'.....τὸν βίον τελεῖν· με την ήττα του ο Κρέων αναγνωρίζει ότι οι καθεστώτες νόμοι, τους οποίους πρέπει καθένας να τηρεί, είναι κάτι διαφορετικό από τους προκειμένους νόμους, δηλ. τις εφήμερες διαταγές, που με τόσο πείσμα είχε προβάλει νωρίτερα ο ίδιος.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 

  1. Πώς δικαιολογείται η απρόοπτη μεταμέλεια του Κρέοντα;
     
  2. Ποιο είναι το δίλημμα του Κρέοντα και πώς διαγράφεται το ήθος του;
     
  3. Ποιος είναι ο ρόλος του χορού σ' αυτή τη σκηνή;
     
  4. Πώς φαντάζεστε τη σκηνή αυτή από την άποψη της οπτικής της διάστασης (όψη-σκηνική δράση);
     
  5. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις και τις φράσεις κατά σημασιολογικά ζεύγη:
α. ἄνες 1. άμυαλος
β. ἐπόψιος 2. λευτέρωσε
γ. κακόφρων 3. εμπρός ακόλουθοι
δ. ἴτ' ὀπάονες 4. φανερός
  1. Να βρείτε στους στίχους 1100-1114 τις επιρρηματικές μετοχές και να τις χαρακτηρίσετε συντακτικώς.