Το δεύτερο στάσιμο περιλαμβάνει δύο στροφικά συστήματα που αναφέρονται στις συμφορές που πλήττουν τους ανθρώπους, όπως έπληξαν κληρονομικά τον οίκο των Λαβδακιδών. Μόνο την παντοδυναμία του Δία δεν την καταβάλλει τίποτε. Ακόμη και η ελπίδα είναι απατηλή και παρασύρει πολλούς στον χαμό.
Επειδή το περιεχόμενο του στάσιμου είναι μελαγχολικό και απαισιόδοξο, κατά τη σκηνική παρουσίαση η μουσική του αυλού, που θα συνοδεύει τα βήματα του χορού, πρέπει να είναι ανάλογη.
| 582-585. |
εὐδαίμονες....πλῆθος ἕρπον (καλόμοιρος.....δε σώνει)· χαρακτηριστική αντίθεση που παρουσιάζεται με δύο μεταφορές. Τόσο η ευτυχία όσο και η συμφορά νοούνται σε διάρκεια.
|
| 586-592. |
ὅμοιον......ἀντιπλῆγες ἀκταὶ (όπως το κύμα....πληγωμένα βράχια)· ζωηρή παρομοίωση της θεϊκής οργής με άνεμο που συγκλονίζει τον βυθό της θάλασσας και τα κύματα ξεσπούν στις αντικρινές ακτές. |
| αντιστροφή α΄ |
| 594-597. |
ἀρχαῖα....ἔχει λύσιν (αιώνες.....αλύτρωτη μένει)· από τις γενικές σκέψεις, ο χορός έρχεται στο συγκεκριμένο, στον οίκο των Λαβδακιδών, που οι αλλεπάλληλες συμφορές του κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά. |
| 599-600. |
ἐσχάτας ὕπερ ῥίζας (απάνω στη στερνή του ρίζα)· η «στερνή ρίζα» είναι οι δύο κόρες του Οιδίποδα· κυρίως ο χορός αναφέρεται στην Αντιγόνη που, αν παντρευόταν τον Αίμονα, θα συνέχιζε τη γενιά του Οιδίποδα. |
| 601-603. |
κατ' αὖ νιν....Ἐρινὺς (όμως των θεών.....αστόχαστος λόγος)· η μεταφορά από τον θερισμό: το φονικό δρεπάνι των υποχθόνιων θεών θερίζει και ρίχνει κάτω (κατ- ἀμᾷ) την Αντιγόνη. |
| 603. |
λόγου τ' ἄνοια καὶ φρενῶν Ἐρινὺς (η τύφλα του νου κι ο αστόχαστος λόγος)· είναι η αιτία: η ασυδοσία της γλώσσας και η τύφλωση του νου, που την προκάλεσε κάποια Ερινύς, συνδέεται με την ἀφροσύνην με την οποία χαρακτήρισε την Αντιγόνη ο χορός (στ. 383). |
| |
|
| Β΄ Σύστημα
|
| στροφή β΄ |
| 604-608. |
τεάν, Ζεῦ.....θεῶν μῆνες (τη δύναμή σου, Δία......οι μήνες των θεών)· με βάση τον νόμο της αντιθέσεως ο χορός «αντιπαραθέτει την αναπόδραστη δύναμη του Δία στη χιμαιρική γνώση των ανθρώπων» (Α. Lesky).
|
| 608-610. |
ἀγήρως δέ.....αἴγλαν (αιώνιος......φωτοχυσία του Ολύμπου)· θετική διατύπωση της δύναμης και της αιωνιότητας του Δία, που στερεώνει την προηγούμενη εικόνα. |
| 611-614. |
τό τ' ἔπειτα....ἐκτὸς ἄτας (μέλλον......το μονοπάτι)· την αιωνιότητα του νόμου για το αναπόφευκτο της ανθρώπινης δυστυχίας, τη δηλώνει ο χορός με την παράταξη τριών χρονικών σχέσεων: του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. |
| αντιστροφή β΄ |
| 615-617. |
ἁ γὰρ δή....ἐρώτων (οι πλάνες.....κούφιας λαχτάρας)· ο χορός σχολιάζει ως πιο συνηθισμένη την απατηλή ελπίδα που συνδέεται με την ανθρώπινη δυστυχία. |
| 622-624. |
τὸ κακὸν δοκεῖν ποτ' ἐσθλόν......πρὸς ἄταν (το κακό.....συμφορά τον πάει)· το κακό φαίνεται να είναι καλό σ' εκείνον που ο θεός τον οδηγεί στην καταστροφή. Η άποψη αυτή είναι γνωστή από τον Όμηρο, τον Θέογνη και τον Αισχύλο. Σύμφωνα με τους πιο έγκριτους ερμηνευτές, η συγκεκριμενοποίηση της άποψης αυτής αναφέρεται στον Κρέοντα.
![Θέογνις «Ελεγείαι» 401-406: Ο θεός οδηγεί τον άνθρωπο στη συμφορά [πηγή: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης]](extras/images/link_ext.png "Θέογνις «Ελεγείαι» 401-406: Ο θεός οδηγεί τον άνθρωπο στη συμφορά [πηγή: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης]")
|
