Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή (ΣΤ Δημοτικού): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

Ενότητα B': Oι Ευρωπαίοι Πολίτες

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων πολιτών

Εικόνα

Όπως συμβαίνει σε κάθε κράτος, έτσι και στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις. Έχουν δικαίωμα να ταξιδεύουν ελεύθερα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να σπουδάζουν, να εργάζονται και να διαμένουν σε οποιαδήποτε χώρα μέλος επιθυμούν, να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρρωστήσουν ή πάθουν ατύχημα κ.ά.

Επίσης, μπορούν να συμμετέχουν στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να εκλέγουν τους ευρωβουλευτές ή να εκλέγονται ευρωβουλευτές οι ίδιοι.

Τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών περιέχονται στον «Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης» που εγκρίθηκε επίσημα τον Δεκέμβριο του 2000 κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας στη Γαλλία. Στη Συνέλευση που έφτιαξε το σχέδιο του Χάρτη συμμετείχαν αντιπρόσωποι των ευρωπαϊκών οργάνων και των κυβερνήσεων των κρατών μελών. Ο Χάρτης αποτελεί μια σημαντική πρόοδο για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση.
Ο «Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων» περιέχει 54 άρθρα, τα οποία ορίζουν τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο αναλυτικά, κατοχυρώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το δικαίωμα στη ζωή, στην ακεραιότητα του ατόμου, την ελευθερία της έκφρασης και της συνείδησης. Προωθεί επίσης την ισότητα ανδρών και γυναικών, το δικαίωμα στην περιβαλλοντική προστασία κ.ά.

Για να απολαμβάνουν, όμως, τα δικαιώματα αυτά οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν και υποχρεώσεις. Τέτοιες υποχρεώσεις, για παράδειγμα, είναι ο σεβασμός του πολιτισμού, της γλώσσας, της ιστορίας και των παραδόσεων κάθε λαού οποιασδήποτε χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η τήρηση των νόμων και των ιδιαίτερων κανόνων που ισχύουν σε κάθε κράτος κτλ.

Κεφάλαιο 2ο: Δικαιώματα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων πολιτών

Εικόνα

	ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ	ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
	Έχω δικαίωμα να σπουδάσω σε κάποιο πανεπιστήμιο κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.	Έχω την υποχρέωση, όταν σπουδάζω σε μια χώρα, να έχω ασφάλεια ασθενείας.
	Έχω δικαίωμα να κυκλοφορώ ελεύθερα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να μείνω σε κάποια από αυτά για τρεις ολόκληρους μήνες, χωρίς να απαιτούνται διατυπώσεις.	Έχω υποχρέωση να διαθέτω έγκυρο δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο, για να εισέλθω σε ένα κράτος-μέλος.
	Έχω δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους γηγενείς εργαζομένους, αν αποφασίσω να εργαστώ σε κάποιο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.	Έχω υποχρέωση να χρησιμοποιώ τη ζώνη ασφαλείας σε όλα τα οχήματα, ακόμα και τα τουριστικά πούλμαν ή τα μικρά λεωφορεία.

Διαβάζω ορισμένους κανόνες που ισχύουν σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Στην Αγγλία, την Ιρλανδία, την Κύπρο και τη Μάλτα οδηγούμε στην αριστερή πλευρά του δρόμου.

Τα κατοικίδια ζώα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με διαβατήριο, στο οποίο να καταγράφεται ο πλήρης εμβολιασμός τους.

Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αυξάνει υπέρμετρα τον κίνδυνο πρόκλησης θανατηφόρων ατυχημάτων και γι’ αυτό απαγορεύεται ρητά σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Η Ιωάννα και η Νατάσσα θα ταξιδέψουν με τους γονείς τους στη Γερμανία.
Ας δούμε μαζί ποιες διευκολύνσεις έχουν και τι δεν επιτρέπεται να κάνουν.

Εικόνα

Εικόνα 1. Χρειάζονται μόνο έγκυρο δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο.

2. Δεν επιτρέπεται να πάρουν τον σκύλο μαζί τους αν δεν έχει διαβατήριο,
που να γράφει ότι έχει εμβολιαστεί πλήρως.

Εικόνα

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Το άτομο και
η Ευρωπαϊκή Ένωση

ΕΝΟΤΗΤΑ Β': Οι Ευρωπαίοι πολίτες

Εικόνα 3. Αν αρρωστήσει κάποιος κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, μπορεί να έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δωρεάν ή με μειωμένο κόστος με την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας.

4. Χρησιμοποιούν το ευρώ για τις συναλλαγές τους. Εικόνα

Αναζητούμε κι εμείς ανάλογους κανόνες.

1. ..................................................................................................................................
................................................................................................................................. .

2. ..................................................................................................................................
................................................................................................................................. .

3. ..................................................................................................................................
................................................................................................................................. .

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ

Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις που τους διασφαλίζουν την ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία. Οφείλουν να γνωρίζουν και να τηρούν τις υποχρεώσεις τους, καθώς και να απολαμβάνουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους.

Ανακεφαλαίωση

Οι Ευρωπαίοι, παρά τις διαφορές (γλώσσα, ήθη και έθιμα, παραδόσεις) που μπορεί να έχουν, είναι ενωμένοι κι εργάζονται από κοινού για την ειρήνη και την ευημερία. Ανήκουν σε μια μεγάλη οικογένεια και μοιράζονται την Ευρώπη και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό εδώ και πολλά χρόνια.

Στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζονται δικαιώματα και διευκολύνσεις, όπως να ταξιδεύουν ελεύθερα, να σπουδάζουν και να διαμένουν σε όποια χώρα μέλος επιθυμούν, να εργάζονται με ίσους όρους σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.ά. Ταυτόχρονα όμως έχουν και υποχρεώσεις, όπως να συμμορφώνονται με τους κανόνες, να τηρούν τους νόμους της χώρας στην οποία ζουν και να σέβονται τον πολιτισμό της.