Αρχαια Ελληνικη Γλωσσα
Γ Γυμνασιου

Α. Κείμενο: Ἡρόδοτος, Ἱστορίη 2.120
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να γνωρίσουν μια άλλη εκδοχή του μύθου για την Ελένη και τον Τρωικό πόλεμο,
• να συνδέσουν την εκδοχή αυτή με την τραγωδία του Ευριπίδη Ελένη που διδάσκονται από μετάφραση σε αυτή την τάξη,
• να προβληματιστούν για τα πραγματικά αίτια του Τρωικού πολέμου και να θυμηθούν ό,τι γνωρίζουν σχετικά από το μάθημα της Ιστορίας,
• να αξιολογήσουν τα επιχειρήματα του ιστορικού Ηροδότου και να εντοπίσουν τις λέξεις εκείνες που είναι συναισθηματικά φορτισμένες (ἑκόντος γε ἤ ἄκοντος, φρενοβλαβής, ἵνα ἀπαλλαγεῖεν τῶν παρόντων κακῶν, πανωλεθρίᾳ ἀπολόμενοι).

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη όσων οι μαθητές διδάχτηκαν στο πλαίσιο του Ετυμολογικού μέρους κάθε ενότητας στη Β' Γυμνασίου. Συγκεκριμένα, επαναλαμβάνονται τα φαινόμενα της σύνθεσης λέξεων, καθώς και της ονοματοποιίας και της αλλαγής της σημασίας των λέξεων (κυριολεξία και μεταφορά).

­Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάλη­ψη της ύλης της γραμματικής και του συντακτικού που διδάχτηκαν οι μαθητές στην προηγούμενη τάξη.­

Α. Κείμεν­ο: Λυσ­ίας, Ἐπιτάφιος τοῖς Κορινθίων βοηθοῖς 79-81
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να έρθουν σε επαφή με έναν από τους επιτάφιους λόγους που εκφωνήθηκαν κατά την αρχαιότητα,
• να εντοπίσουν τα γλωσσικά μέσα (χρήση υπερθετικού βαθμού, αντιθετικά ζεύγη) που χρησιμοποιεί ο ρήτορας και να αξιολογήσουν τη συμβολή τους στην αποτελεσματικότητα του λόγου,
• να αντιληφθούν τη σπουδαιότητα που απέδιδαν οι αρχαίοι Έλληνες στην αυτοθυσία για χάρη της πατρίδας,
• να επισημάνουν παράλληλες περιπτώσεις θυσίας για την πατρίδα από τη σύγχρονη πραγματικότητα, όχι μόνο από τον ελληνικό, αλλά και από τον διεθνή χώρο,
• να συζητήσουν ποια είναι η σύγχρονη αντίληψη περί θυσίας για την πατρίδα και κατά πόσο διαμορφώνονται στις μέρες μας ανάλογες καταστάσεις.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της παραγωγής ουσιαστικών από ρήματα.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Οι διδακτικοί στόχοι είναι:

• η εξοικείωση με τον σχηματισμό των παραθετικών στην α.ε. και ο συσχετισμός με τη ν.ε.,
• η πρώτη επαφή με τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς που εκφέρονται με πλάγιες πτώσεις.­

­Α. Κείμενο: Ξενοφῶν, Ἱέρων 4.6-9 ­
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να συζητήσουν για τα πολιτεύματα της αρχαιότητας και ειδικότερα για την τυραννίδα,
• να περιγράψουν κάποιες πλευρές του χαρακτήρα των τυράννων, και μάλιστα του Ιέρωνα,
• να εντοπίσουν τα αδιέξοδα του μοναρχικού πολιτεύματος, και μάλιστα ιδωμένα από την οπτική γωνία του ίδιου του μονάρχη.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της παραγωγής ουσιαστικών από επίθετα και από άλλα ουσιαστικά.

Γ. Γραμματική
Οι διδακτικοί στόχοι είναι:

• η εξοικείωση των μαθητών με τους γενικούς κανόνες σχηματισμού των συνηρημένων ρημάτων,
• η μελέτη των συναιρέσεων της α' τάξης συνηρημένων ρημάτων σε -άω, -ῶ και η εξάσκηση στον σχηματισμό μεμονωμένων τύπων.­

Α. Κείμενο: Ἰσοκράτης, Περὶ εἰρήνης 19-21
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου επιδιώκεται οι μαθητές:

• να γνωρίσουν ένα ρητορικό κείμενο του Ισοκράτη το οποίο έχει τη μορφή του προτρεπτικού λόγου,
• να αντιληφθούν τα πολλαπλά πλεονεκτήματα της ειρήνης όσον αφορά στη ζωή και την πρόοδο ενός λαού και, αντίστοιχα, τα προβλήματα που προξενεί ο πόλεμος,
• να συνειδητοποιήσουν τη διαχρονική ισχύ των επιχειρημάτων που προβάλλει ο ρήτορας και να συζητήσουν πάνω σ' αυτά.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της παραγωγής επιθέτων από ρήματα.

Γ. Γραμματική ­
Ο διδακτικός στόχος είναι η μελέτη των συναιρέσεων της β' τάξης συνηρημένων ρημάτων σε -έω, -ῶ και η εξάσκηση στον σχηματισμό μεμονωμένων τύπων­.

­­­Α. Κείμενο: Ἰσοκράτης, Κατὰ Λοχίτου 18-21
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να συνειδητοποιήσουν μια σημαντική παράμετρο της δημοκρατίας, την ισονομία,
• να διακρίνουν διαφορές στον τρόπο που αντιμετωπίζεται ο πολίτης σε μια δημοκρατική πολιτεία και σε μια πολιτεία με άλλο πολίτευμα, π.χ. βασιλεία,
• να κατανοήσουν τον ρόλο της δικαιοσύνης σε μια δημοκρατική πολιτεία,
• ­να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ της δημοκρατίας που περιγράφει ο Ισο­κράτης και της δημοκρατίας που βιώνουν οι ίδιοι σήμερα.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της παραγωγής επιθέτων από ονόματα.

Γ. Γραμματική
Ο διδακτικός στόχος είναι η εξοικείωση των μαθητών με την κλίση των συνηρημένων ρημάτων της γ' τάξης, που λήγουν σε -όω, -ῶ.­ ­

­

­­­­Α. Κείμενο: Πολύβιος, Ἱστορ­ίαι 4.20.4-21.1
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμ­ένου αναμένεται οι μαθητές:

• να προβληματιστούν πάνω στο θέμα της μουσικής ως αντικειμένου μάθησης και όχι μόνο ως μέσου ψυχαγωγίας,
• να αντιληφθούν τη σημασία που είχε η μουσική και ο χορός για τους αρχαίους Έλληνες και να συζητήσουν για τη θέση που έχουν σε όλες τις εποχές μέχρι σήμερα.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της παραγωγής ρημάτων από ονόματα.

Γ. Γραμματική
Οι διδακτικοί στόχοι είναι:

• η εξοικείωση με τον σχηματισμό του ομαλού αορίστου β' ενεργητικής και μέσης φωνής και η μελέτη κάποιων ανώμαλων περιπτώσεων,
• η εκμάθηση της κλίσης των ουσιαστικών ἡ γυνὴ και ὁ/ἡ παῖς,
• παράλληλα με την εκμάθηση της κλίσης των παραπάνω ουσιαστικών, η γενική επανάληψη της γ' κλίσης,
• η εκμάθηση των ειδών και της κλίσης της αντωνυμίας αὐτός, αὐτή, αὐτό.

­­Α. Κείμενο: Πλούταρ­χ­ος, Μάρκελλος 14.12-15 ­
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να έρθουν σε επαφή με πτυχές της προσωπικότητας του Αρχιμήδη και του Ιέρωνα βάσει τω­ν πληροφοριών που παρέχει το κείμενο,
• να εντάξουν την ανάπτυξη της τεχνολογίας κατά την αρχαιότητα στο ευρύτερο πλαίσιο ανάπτυξης (της λογικής, της τέχνης, της ποίησης, της μουσικής κτλ.),
• ­να αξιολογήσουν την επίδραση των τεχνολογικών επιτευγμάτων της αρχαιότητας στην προώθηση της επιστήμης σε μεταγενέστερες εποχές,
• να προβληματιστούν πάνω στη σχέση επιστήμης και πολέμου.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της σύνθεσης λέξεων στην α.ε. με α΄ συνθετικό λέξη κλιτή.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Οι διδακτικοί στόχοι είναι:

• να εξοικειωθούν οι μαθητές με τον σχηματισμό του μέλλοντα και του αορίστου των ημι­φωνόληκτων ρημάτων,
• να κατανοήσουν τις δυσκολίες που παρουσιάζει η κλίση των ανώμαλων ουσιαστικών ἡ ναῦς και ἡ χείρ.

­Α. Κείμενο: Λυκοῦργος, Κατὰ Λεωκράτους 95-97
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να έρθουν σε επαφή με έναν συναισθηματικά φορτισμένο ρητορικό λόγο, που αξιοποιεί μια μυθική ιστορία με ιδιαίτερο ηθικό δίδαγμα προς επίρρωση των επιχειρημάτων του ρήτορα,
• να αξιολογήσουν την πειστικότητα της ιστορίας ως επιχειρήματος,
• να εντοπίσουν τις δύο κεντρικές ιδέες του κειμένου και να τις αναλύσουν.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανά­ληψη του φαινομένου της σύνθεσης λέξεων στην α.ε. με α' συνθετικό άκλιτη λέξη.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Οι διδακτικοί στόχοι είναι:

• να εξοικειωθούν οι μαθητές με τον σχηματισμό του παθητικού μέλλοντα και αορίστου,
• να γνωρίσουν την κλίση και τη χρήση των αυτοπαθητικών αντωνυμιών,
• να κατανοήσουν τη λειτουργία και τον σχηματισμό του ποιητικού αιτίου και να το συγκρίνουν με τη μορφή που έχει στη ν.ε.

­­­Α. Κείμενο: ­Πλάτων, Κρίτων 50a-c
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να έρθουν σε επαφή με ένα φιλοσοφικό κείμενο που έχει τη ζωντανή μορφή του διαλόγου,
• να διακρίνουν τα στάδια ενός επιχειρήματος,
• να προβληματιστούν πάνω στο θέμα της εφαρμογής των νόμων και στα κίνητρα που δίνει η κοινωνία σε κάθε εποχή στους πολίτες για να τους τηρούν,
• να έρθουν σε επαφή με τη σκέψη του Σωκράτη και να τον χαρακτηρίσουν.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη του φαινομένου της σύνθεσης λέξεων στην α.ε. με β´ συνθετικό κλιτή λέξη. Επίσης, αφού ολοκληρώθηκε στα επιμέρους κεφάλαια μέχρι τώρα η επανάληψη των βασικότερων σημείων του Ετυμολογικού, από την Ενότητα 9 και εξής θα δίνονται γενικές επαναληπτικές ασκήσεις βασισμένες στον λεξιλογικό πλούτο του κειμένου.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη ­­
Οι διδακτικοί στόχοι είναι: ­

• να γνωρίσουν οι μαθητές (χωρίς να υπεισέλθουν σε λεπτομέρειες) τα είδη του μορίου ἂν και τις δυνητικές εγκλίσεις,
• να εξοικειωθούν με τους όρους που αφορούν στον πλήρη χαρακτηρισμό των δευτερευουσών προτάσεων,
• να μελετήσουν και να συστηματοποιήσουν τα βασικά στοιχεία των ονοματικών προτάσεων: εισαγωγή, εκφορά, συντακτική λειτουργία. ­

­­Α. Κείμενο: (Ψευδο) Αἰσχίνης, Ἐπι­στολαί 3.1-3
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να γνωρίσουν την έννοια του ρητορικού συλλογισμού (παραγωγικός, επαγωγικός, αναλογικός),
• να συγκρίνουν το παρόν κείμενο με το προηγούμενο και με τα δύο του Ισοκράτη που έχουν προηγηθεί ως προς το ύφος και τα μέσα πειθούς,
• να συζητήσουν τον απώτερο σκοπό του συντάκτη του κειμένου,
• να εικάσουν την ανταπόκριση που θα είχε αυτή η επιστολή στους παραλήπτες της.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Αφού ολοκληρώθηκε στα επιμέρους κεφάλαια η επανάληψη των βασικότερων σημείων του Ετυμολογικού, δίνονται γενικές επαναληπτικές ασκήσεις βασισμένες στον λεξιλογ­ικό πλούτο του κειμένου.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Ο διδακτικός στόχος είναι να γνωρίσουν και να συστηματοποιήσουν οι μαθητές τα βασικά στοιχεία των αιτιολογικών, τελικών, συμπερασματικών και εναντιωματικών-παραχωρητικών προτάσεων: εισαγωγή, εκφορά και λειτουργία.

­­Α. Κείμενο: ­Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1­.32-33
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να εντοπίσουν τις μεθόδους πειθούς και κυρίως την επίκληση στο συναίσθημα,
• να αξιολογήσουν την πειστικότητα του λόγου,
• να συζητήσουν για την έννοια της φιλίας και της συμμαχίας μεταξύ των χωρών και να αναφέρουν σύγχρονα παραδείγματα,
• να αναλύσουν την έννοια της ευγνωμοσύνης του ευεργετούμενου προς τον ευεργέτη του.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Όπως και στην προηγούμενη ενότητα, έτσι και σε αυτή δίνονται επαναληπτικές ασκήσεις σε όλη την ύλη του Ετυμολογικού.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Ο διδακτικός στόχος είναι η ολοκλήρωση της διδασκαλίας των δευτερευουσών προτάσεων με τις υποθετικές, χρονικές και επιρρηματικές αναφορικές προτάσεις.

­Α. Κείμενο: Λουκιανός, Θεῶ­ν Δι­άλογοι 1
Με τη διδασκαλία αυτού του κειμένου αναμένεται οι μαθητές:

• να έρθουν σε επαφή με ένα διαφορετικό κείμενο του Λουκιανού, το οποίο συνδυάζει το διαλογικό στοιχείο με τον σκεπτικισμό απέναντι στους θεούς,
• να αντλήσουν στοιχεία για τον χαρακτήρα του Δία, κατά τον Λουκιανό, και να τα συγκρίνουν με την περιγραφή του πατέρα των θεών στα ομηρικά έπη, με σκοπό να διαπιστώσουν μόνοι τους την απομυθοποίηση των θεών που χαρακτηρίζει το έργο του Λουκιανού,
• να εντοπίσουν τα διαλογικά στοιχεία και τα στοιχεία που καθιστούν τον διάλογο ιδιαίτερα ζωντανό, όπως είναι η αναφορά της απειλής του Δία σε ευθύ λόγο.

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη των βασικότερων σημείων της ύλης του Ετυμολογικού της Α´ και Β´ Γυμνασίου.

Γ. Γραμματική - Σύνταξη
Ο διδακτικός στόχος είναι η επανάληψη της ύλης της γραμματικής και του συντακτικού της Γ´ Γυμνασίου.­­