φωτογραφία φόντου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Περιγραφη

­

Όπως μάθατε πέρσι στα θρησκευτικά, οι άνθρωποι πριν από τον ερχομό του Χριστού λαχταρούσαν και περίμεναν έναν καινούριο κόσμο. Έναν κόσμο με λιγότερα βάσανα, με δημιουργικά έργα, με περισσότερη ανθρωπιά και ευτυχία. Οι προφήτες και οι ποιητές στήριζαν με τους λόγους και τις πράξεις τους την ελπίδα γι'αυτόν τον κόσμο και προέλεγαν τον ερχομό του. Κι αυτός κάποτε ήρθε και ξεκίνησε με τον Ιησού Χριστό.

Πώς εμφανίστηκε ο Ιησούς στον κόσμο μας; Πώς έζησε; Τι και πώς δίδαξε; Τι έπραξε; Τελικά τι ήταν; Και οι σύγχρονοί του άνθρωποι πώς τον αντιμετώπισαν; Γιατί πολλοί τότε τον αγάπησαν και τον ακολούθησαν; Γιατί κάποιοι τον σταύρωσαν; Άραγε πέτυχαν τον σκοπό τους; Η μορφή του, η ζωή του, η διδασκαλία του και τα έργα του γιατί συγκίνησαν και συγκινούν αμέτρητα πλήθη ανθρώπων; Εμείς τι ξέρουμε και τι νιώθουμε γι' αυτόν; Τι περιμένουμε απ' αυτόν;

Αυτά και άλλα παρόμοια ερωτήματα και ζητήματα θα μας απασχολησουν στο μάθημα των θρησκευτικών ολόκληρη τη φετινή χρονιά. Από τα κείμενα των Ευαγγελίων και από άλλα κείμενα και εικόνες θα πληροφορηθούμε και θα γνωρίσουμε από κοντά τον Ιησού Χριστό και τον καινούριο και καλό κόσμο που έφερε με τη ζωή και το έργο του. Αυτή η γνωριμία ίσως δώσει αφορμή να σκεφτούμε για μια ζωή πιο γεμάτη και δημιουργική.

Βάση στις αναζητήσεις θα έχουμε τούτο το βιβλίο. Με τα κείμενα και την εικονογράφηση που προσφέρει, με τις ερωτήσεις που διατυπώνει και με τις εργασίες που ζητάει να γίνουν, θα έχουμε ενημέρωση και ερεθίσματα για συζητήσεις. Απ' αυτές ασφαλώς θα ανακαλύψουμε πολλά και διάφορα, ίσως και αξέχαστα, πράγματα.

Αναλυτικο Προγραμμα

Για το ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος, μεταβείτε στην αντίστοιχη ενότητα ακολουθώντας τον σύνδεσμο 'Προγράμματα Σπουδών'.

Στοχοι

­
  • Να γνωρίσουν την κατάσταση του ιουδαϊκού κόσμου πριν την έλευση του Χριστού. Να γνωρίσουν στοιχεία για τα βιβλία της Καινής Διαθήκης και το περιεχόμενό τους.
  • Να γνωρίσουν τα κύρια γεγονότα που έχουν σχέση με τον ερχομό του Χριστού στον κόσμο μέχρι και την κλήση των μαθητών του.
  • Να γνωρίσουν το Χριστό ως δάσκαλο. Να κατανοήσουν τα μηνύματα των παραβολών. Να εκτιμήσουν τη στάση του Ιησού απέναντι στις γυναίκες, τα παιδιά και τα υλικά αγαθά.
  • Να κατανοήσουν τη σημασία των θαυματουργικών ενεργειών του Χριστού. Να γνωρίσουν το γεγονός της Μεταμόρφωσης του Χριστού και τη σημασία του.
  • Να γνωρίσουν ότι ο καινούργιος κόσμος του Θεού πραγματώνεται και πορεύεται μέσα από τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Εισαγωγή : Ο κόσμος στα χρόνια του Χριστού - Η Καινή Διαθήκη

­Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται
  • Να ανακαλέσουν στη μνήμη τους βασικά στοιχεία από την ιουδαϊκή ιστορία και τον χώρο της Παλαιστίνης και να αρχίσουν να διαπιστώνουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ ιουδαϊκής και χριστιανικής πίστης και ζωής.
  • Να γνωρίσουν ότι για τον Ιησού Χριστό και για τη Βασιλεία του Θεού η πρώτιστη και αυθεντικότερη πηγή πληροφόρησης και μελέτης είναι η Κ. Διαθήκη, ­ιδιαίτερα τα 4 Ευαγγέλια.
  • Να κατανοήσουν τι σημαίνουν μερικοί όροι που επικράτησαν και χρησιμοποιούνται από όλους για την Αγία Γραφή (Βίβλο) γενικά, ειδικά για την Κ. Διαθήκη και ειδικότερα για το Ευαγγέλιο.
  • Να γνωρίσουν στοιχεία για τα υπόλοιπα βιβλία της Κ. Διαθήκης.
  • Να ενημερωθούν για το πώς χρησιμοποιούμε τα καινοδιαθηκικά βιβλικά αναγνώσματα στην εκκλησιαστική λατρεία.
  • Να συνεχίσουν την άσκηση πώς να χρησιμοποιούν τα καινοδιαθηκικά κείμενα.
­
Λέξεις-Κλειδιά: Καινή Διαθήκη, Ελληνορωμαϊκός κόσμος, ­ ­Ισραηλιτικός κόσμος, Ευαγγέλια, Πράξεις Αποστόλων, επιστολές, Αποκάλυψη

A. Ο Ιησούς Χριστός έρχεται και εγκανιάζει τον καινούριο κόσμο του Θεού

­

 Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται

  • Να πληροφορηθούν από τις ευαγγελικές διηγή­σεις τα σχετικά με τον Ευαγγελισμό.
  • Να κατανοήσουν το γεγονός του Ευαγγελισμού ως αφετηρία του καινούριου κόσμου του Θεού για χάρη των ανθρώπων.
  • Να γνωρίσουν, από δείγματα της εκκλησιαστικής εικονογραφίας και υμνογραφίας, πώς και πόσο η Εκκλησία μας αγαπά και τιμά τη Θεοτόκο Μαρία.
  • Να πληροφορηθούν τα σχετικά με τη Γέννηση του Χριστού γεγονότα.
  • Να εμβαθύνουν στη σημασία του γεγονότος της Γέννησης του Χριστού και να κατανοήσουν ότι με αυτήν ξεκίνησε η Βασιλεία του Θεού στον κόσμο και έγινε δικαιολογημένα αιτία χαράς και ελπίδας για όλους.
  • Να αντιληφθούν ότι τα Χριστούγεννα εκτός από τη χαρμόσυνη έχουν και τη δραματική, τη σταυρική διάστασή τους.
  • Να προβληματιστούν για τον τρόπο με τον οποίο γιορτάζονται τα Χριστούγεννα συνήθως.
  • Να ευαισθητοποιηθούν ώστε να τα γιορτάζουν και να τα ζουν όπως ταιριάζει στο μέγεθος, την ουσία και το βάθος του γεγονότος της Γέννησης του Χριστού.
  • Να γνωρίσουν, να προσεγγίσουν και, κατά το δυνατόν, να νιώσουν τον Ιησού ως συνομήλικό τους.
  • Να κατανοήσουν τη μεγάλη και αλλιώτικη αποστολή του Ιησού.
  • Να συγκρατήσουν την πρόρρηση ότι ο Ιησούς θα είναι «σημείον αντιλεγόμενον».
  • Να εγκύψουν στο περιεχόμενο και τη δυναμική του κηρύγματος και του κινήματος του Ιωάννη του Προδρόμου.
  • Να εκτιμήσουν τη στάση του απέναντι στη συγκεκριμένη τότε πολιτική εξουσία και στο μαρτυρικό του τέλος.
  • Να συνειδητοποιήσουν γιατί αυτός ο εκλεκτός άνθρωπος είναι αξιαγάπητος και αξιομίμητος και γιατί τον τιμά τόσο πολύ η Εκκλησία.
  • Να πληροφορηθούν για τα γεγονότα σχετικά με τη Βάπτιση του Ιησού.
  • Να συνειδητοποιήσουν: α) ότι τη μέρα αυτή εγκαινιάστηκε και ξεκίνησε η νέα ανθρωπότητα, β) ότι ο Ιησούς ως αρχηγός της αναλαμβάνει δημόσια το έργο του, γ) ότι όλοι οι πιστοί (και οι ίδιοι προσωπικά) με το βάπτισμά τους έχουν ενταχθεί σ’ αυτή τη νέα ανθρωπότητα.
  • Να πληροφορηθούν γι’ αυτό το περιστατικό που σημειώθηκε στην αρχή της συστηματικής ανάληψης του δημόσιου έργου του Χριστού.
  • Να αντιληφθούν τη διαφορετική εντελώς εικόνα περί Μεσσία που έδωσε ο Χριστός για τον Εαυτό του, καθώς και τον πυρήνα του κηρύγματός του για τη Βασιλεία του Θεού.
  • Να πληροφορηθούν για τους μαθητές και τις μαθήτριες του Ιησού, ιδιαίτερα για τον κύκλο των Δώδεκα.
  • Να γνωρίσουν την ανθρώπινη πλευρά του Ιησού και την ποιότητα της επικοινωνίας του με τους ανθρώπους.
  • Να κατανοήσουν ότι κατ’ επέκταση ο κάθε χριστιανός είναι μαθητής του Χριστ­ού και μέλος της Βασιλείας του Θεού. ­
Λέξεις-Κλειδιά­: Ευαγγελισμός, Γέννηση, Μεσσίας, Γενέθλια, Χριστούγεννα, Ιωάννης Βαπτιστής, Πρόδρομος, Ιορδάνης, Μαθητές, Ναζαρέτ

B. Ο Χριστός με τη διδασκαλία του δείχνει τη Βασιλεία του Θεού

­­­

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται

  • Να γνωρίσουν τον Ιησού ως υποδειγματικό παιδαγωγό και διδάσκαλο και να επισημάνουν τη θετική απήχησή του στον λαό.
  • Να ενημερωθούν ειδικά για το τι είναι οι παραβολές του και πώς και τι φανέρωνε μ’ αυτές για τον καινούριο κόσμο του Θεού.
  • Να κατανοήσουν ότι ο Ιησούς νοιάστηκε με ξεχωριστή συμπάθεια και αγάπη για τους αποπροσανατολισμένους καθώς και για τους θρησκευτικά αυτοδικαιούμενους.
  • Να εκτιμήσουν ότι ο Θεός είναι αγαθός και εύσπλαχνος, πέρα από όλα τα ανθρώπινα μέτρα. Δέχεται με αγάπη και χαρά και ανορθώνει κάθε άνθρωπο που μεταστρέφεται.
  • Να κατανοήσουν ότι με την παραβολή η Βασιλεία του Θεού προβάλλεται ως κοινωνία συνανθρώπινης σπλαχνικής αγάπης και συμπαράστασης, πέρα από κάθε είδους διακρίσεις.
  • Να ευαισθητοποιηθούν ώστε να γίνουν και να είναι πάντοτε αληθινοί «πλησίον», σύμφωνα με το πρότυπο του σπλαχνικού Σαμαρείτη.
  • Να προσεγγίσουν τις δύο βασικές αλήθειες της παραβολής:
  • α) ο άνθρωπος στον καινούριο κόσμο του Θεού κρίνεται ανάλογα με όσα θετικά έπραξε ή παρέλειψε να κάνει για τους άλλους,
  • β) ο Θεός κανέναν δεν αμείβει ή τιμωρεί, αλλά μόνον αγαπά και βοηθά όλους. Εμείς με τις ελεύθερες επιλογές μας καθορίζουμε τις καλές ή άσχημες συνέπειες για τη ζωή μας.
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι ο Ιησούς πρωτοποριακά έδειξε ευαισθησία, υπερασπίστηκε και εξύψωσε – με όσα συγκεκριμένα είπε και έπραξε – τις γυναίκες και τα παιδιά.
  • Να εξετάσουν το πρόβλημα της δεινής θέσης γυναικών και παιδιών τότε και σήμερα.
  • Να γνωρίσουν ένα μέρος από την επί του Όρους Ομιλία του Ιησού μαζί με μια χαρακτηριστική συναφή παραβολή.
  • Να μελετήσουν το πρόβλημα της αγωνίας και του άγχους των περισσότερων ανθρώπων στην προσπάθειά τους για απόκτηση υλικών αγαθών.
  • Να στοχαστούν για τη ζωή των ανθρώπων πάνω στις αλήθειες και τα μηνύματα των δύο κειμένων.
  • Να μελετήσουν τις συναντήσεις του Χριστού με τους δύο και να κατανοήσουν και να εξηγήσουν γιατί ο ένας δεν προτίμησε ό,τι ζητούσε, ενώ ο άλλος άλλαξε ριζικά προς το θετικό.
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι κάποτε η προσκόλληση στα πλούτη μπορεί να στοιχίσει πολύ στη ζωή.
  • Να κατανοήσουν και να συναισθανθούν ότι, κατά το πρότυπο του πάντοτε προσευχόμενου Χριστού, οι άνθρωποι προσεύχονται.
  • Να συνειδητοποιήσουν το περιεχόμενο της «Κυριακής Προσευχής», ώστε να την αισθάνονται βαθύτερα όταν την απαγγέλλουν.
  • Να αντιληφθούν την ευεργετική αξία της προσευχής στη ζωή των πιστών και τη δική τους.
  • ­ ­
Λέξεις-Κλειδιά­: διδασκαλία, Βασιλεία του Θεού, παραβολές, άσωτος υιός, αγάπη, σαμαρείτης, πλησίον, Ζακχαίος, Πάτερ ημών

Γ. Ο Ιησούς με τα θαύματά του φανερώνει χειροπιαστά τον καινούριο κόσμο του Θεού

­­

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται
  • Να αντιληφθούν ότι ο Χριστός είναι ο ­Κύριος της φύσης και της ζωής.
  • Να μελετήσουν τη μικρή ευαγγελική διήγηση για ένα εντυπωσιακό θαύμα.
  • Να επισημάνουν για ποια κυρίως κατάσταση τους έλεγξε ο Ιησούς (έλλειψη εμπιστοσύνης).
  • Να κατανοήσουν τι είναι τα θαύματα του Χριστού και τι φανερώνουν για τον Ίδιο και για τη Βασιλεία του Θεού.
  • Να γνωρίσουν τις αντιλήψεις για την ασθένεια που επικρατούσαν στην εποχή του Χριστού.
  • Να συγκρατήσουν την αλήθεια που φανερώθηκε, ότι δηλαδή ο Ιησούς ελευθερώνει τον ασθενή διπλά: σωματικά και ψυχικά.
  • Να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους υπέφερε διπλά ο εκ γενετής τυφλός.
  • Να παρακολουθήσουν τη συνταρακτική εξέλιξη των γεγονότων και τη σταδιακή αλλά και ριζική αλλαγή και ωρίμανση του θεραπευθέντος τυφλού.
  • Να αξιολογήσουν την εικόνα των θρησκευτικών ηγετών της εποχής (στείρες πεποιθήσεις, τυφλοί μπροστά στα ολοφάνερα, τραγικά αδιέξοδη στάση τους).
  • Να αντιληφθούν σ’ αυτό το γεγονός τον Ιησού ως κυρίαρχο πάνω στο θάνατο και να σχολιάσουν τη συμπεριφορά του Ιαείρου προς τον Ιησού.
  • Να συνειδητοποιούν ότι ο θάνατος δεν έχει τον τελευταίο λόγο πάνω στη ζωή και ότι ο καινούργιος κόσμος της Βασιλείας του Θεού είναι ο κόσμος της ζωής.
  • Να κατανοήσουν τη σημασία του γεγονότος για τους μαθητές του Χριστού, αλλά και για τους πιστούς του παντοτινά.
  • Να αντιληφθούν ότι το γεγονός της θεοφάνειας αποτελεί κορυφαία στιγμή αυτοφανέρωσης του Ιησού ως Θεανθρώπου.
  • Να συνειδητοποιήσουν το νόημα της Μεταμόρφωσης στην προσωπική ζωή και τις σχέσεις των πιστών.
­
Λέξεις-Κλειδιά­: θαύματα, παράλυτος, Καπερναούμ, τυφλός, ανάσταση, δώρο της ζωής, Μεταμόρφωση

Δ. Η Βασιλεία του Θεού πορεύεται μέσα από τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού

­ ­

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται
  • Να μελετήσουν τη διήγηση του ευαγγελιστή Ιωάννη για την ανάσταση του Λαζάρου.
  • Να προσεγγίσουν την αλήθεια που ο Χρισ­τός διαβεβαίωσε: «Εγώ ειμί η ζωή και η ανάστασις».
  • Να γνωρίσουν τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα και στον Ναό λίγες μέρες πριν από τα Πάθη και την Ανάστασή του.
  • Να επισημάνουν ότι όλα αυτά αποκάλυπταν ότι ο Χριστός ήταν ένας εντελώς διαφορετικός Μεσσίας απ’ αυτόν που σχεδόν όλοι τότε περίμεναν.
  • Να γνωρίσουν όσα συνέβησαν ύστερα από την είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα έως το τέλος του Μυστικού Δείπνου.
  • Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της σύνδεσης αυτού του Δείπνου με το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.
  • Να γνωρίσουν τα τελευταία λόγια του Χριστού προς τους μαθητές του πριν από τη σύλληψή του.
  • Να συγκρατήσουν τις δραματικές σκηνές στον κήπο της Γεθσημανή.
  • Να γνωρίσουν όλες τις σκηνές της δίκης του Ιησού.
  • Να διαπιστώσουν ότι αυτή η δίκη ήταν μια τραγική και αξιοθρήνητη δικαστική παρωδία.
  • Να αξιολογήσουν τη στάση που κράτησε ο Ιησούς στο δικαστήριο (τρεις λόγοι του και μια σιωπή), την άρνηση αλλά και τη μετάνοια και τα πικρά δάκρυα του Πέτρου.
  • Να γνωρίσουν όσα οδυνηρά και τραγικά διαδραματίστηκαν κατά τη δίκη του Ιησού από τον Πιλάτο στο πραιτώριο (διοικητήριο).
  • Να μελετήσουν σε όλες τις λεπτομέρειες, στιγμή προς στιγμή, τα γεγονότα των Παθών, της Σταύρωσης και της Ταφής του Ιησού.
  • Να κατανοήσουν τη φράση του Χριστού: «Πάτερ, άφες αυτοίς. ου γαρ οίδασι τι ποιούσι».
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι για τους χριστιανούς η Σταύρωση του Χριστού είναι το δραματικότερο και φοβερότερο γεγονός στην ιστορία της ανθρωπότητας, αφού τα πλάσματα σταύρωσαν τον Πλάστη τους.
  • Να γνωρίσουν τα σχετικά με την Ανάσταση του Χριστού γεγονότα.
  • Να κατανοήσουν ότι για τους χριστιανούς τον τελευταίο λόγο στη ζωή δεν έχει ο θάνατος αλλά ο Σταυρωθείς και Αναστάς και ότι η Ανάσταση του Χριστού είναι απαρχή της τελικής καθολικής ανάστασης.
  • Να αντιληφθούν πώς οι εικονογράφοι, οι υμνογράφοι και οι ποιητές ζουν, γιορτάζουν και εκφράζουν την Ανάσταση του Χριστού και πώς τη συνδέουν με τη ζωή μας.
  • Να ενημερωθούν για το γεγονός της Ανάληψης του Χριστού.
  • Να εκτιμήσουν την αξία και σπουδαιότητα της διαβεβαίωσης του Ιησού προς τους μαθητές, και κατ’ επέκταση προς κάθε χριστιανό: «θα είμαι μαζί σας πάντα ως τη συντέλεια του κόσμου».
  • ­
Λέξεις-Κλειδιά­: Πάθη, Ανάσταση, Λάζαρος, Ιεροσόλυμα, Ναός, Μυστικός Δείπνος, Ιούδας, Γεθσημανή, Πιλάτος, σταύρωση, ταφή, Πάσχα, Ανάληψη