φωτογραφία φόντου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Περιγραφη

Το βιβλίο της Ιστορίας Επιλογής της Β' Λυκείου έρχεται να καλύψει την ανάγκη για μια πλήρη και υπεύθυνη ενημέρωση γύρω από κάποια θέματα που, τα τελευταία χρόνια, απασχολούν έντονα την κοινή γνώμη της χώρας μας. Τα θέματα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο και που έχουν συγγραφεί από έγκριτους Έλληνες επιστήμονες και ανθρώπους του πνεύματος, αναφέρονται στο Μακεδονικό και στο Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα, στις Ελληνοαλβανικές και στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, στο Κυπριακό Ζήτημα και στις Σχέσεις της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στοχοι

Oι γενικοί στόχοι του μαθήματος είναι οι μαθητές:

  • Να κατανοήσουν τα υπαρκτά σήμερα προβλήματα του Ελληνισμού, παρακολουθώντας την ιστορική πορεία τους.
  • Να εφαρμόζουν αρχές και θεωρίες της ιστορικής επιστήμης σε θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
  • Να επεξεργάζονται και να ερμηνεύουν τις πηγές και να διαμορφώνουν κριτήρια διασταύρωσης και αξιολόγησης τους.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Κεφάλαιο 1 - Μακεδονικό Ζήτημα

Το παρόν κεφάλαιο χωρίζεται σε δύο επιμέρους ενότητες. Στην πρώτη ενότητα γίνεται ιστορική αναδρομή που ξεκινά από την Μακεδονία της αρχαιότητας, αναφέρεται στην καταγωγή των Μακεδόνων, συνεχίζει με την πορεία της Μακεδονίας κατα τους ιστορικούς χρόνους και από εκεί στη Ρωμαϊκή και ύστερα στην Βυζαντινή εποχή και ακολούθως στην Τουρκοκρατία. Ειδική μνεία γίνεται στις επιδρομές και την εγκατάσταση Σλάβων στην περιοχή της Μακεδονίας, στην ίδρυση του βουλγαρικού κράτους και στις βουλγαρικές επιδρομές στη Μακεδονία. Στην δεύτερη ενότητα αρχικά περιγράφεται η πορεία για την Απελευθέρωση της Μακεδονίας. Ακολούθως γίνεται αναφορά στον Ελληνοβουλγαρικός ανταγωνισμός για την Διαδοχή, στην δράση των Βουλγάρων στη Μακεδονία και στην αντίδραση των Ελλήνων, καθώς και στην γενικότερη βουλγαρική πολιτική για αναθεώρηση συνθηκών. Η ενότητα κλείνει με την περιγραφή της γιουγκοσλαβικής πολιτικής περί "Μακεδονικού Έθνους" και την διάδοση της σλαβομακεδονικής ιδεολόγιας σε χώρες μετανάστευσης, ενώ εξηγείται η πολιτική της Ελλάδας απέναντι στο θέμα και συγκεκριμένα στην ανακήρυξη ανεξάρτητου κράτους στα Σκόπια.

Λέξεις κλειδιά: Μακεδονία, Βουλγαρικές Επιδρομές, Απελευθέρωση της Μακεδονίας, Σλαβομακεδονική Ιδεολογία

Κεφάλαιο 2 - Βορειοηπειρωτικό και Ελληνοαλβανικές Σχέσεις

Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με το βορειοηπειρωτικό ζήτημα και αναλύει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Το κεφάλαιο ξεκινάει με μια αναδρομή στην ιστορία της Ηπείρου από τους αρχαίους χρόνους μέχρι την Ελληνική επανάσταση του 1821 και υπογραμμίζει την ελληνικότητα και την ελληνική εθνική συνείδηση του πληθυσμού της περιοχής βόρεια του ποταμού Καλαμά. Στην συνέχεια αναλύονται τα γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και οι μεταπολεμικές σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας. Τέλος ξεχωριστό τμήμα του κεφαλαίου αναφέρεται στον Ελληνισμό της Αλβανίας, στις ρίζες του στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου, στις δυσκολίες που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει και στις σύγχρονες προοπτικές αλλά και στις σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας όπως διαμορφώνονται σήμερα.

Λέξεις κλειδιά: Ελληνισμός της Βόρειας Ηπείρου, Ελληνική Μειονότητα, Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα

Κεφάλαιο 3 - Ελληνοτουρκικές Σχέσεις

Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις από την συνθήκη της Λοζάνης μέχρι τις μέρες μας. Περιγράφονται οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις κατά το διάστημα 1923-1930, η προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών κατά το διάστημα 1930-1945 και η μετέπειτα Ελληνοτουρκική και Νατοϊκή Συμμαχία. Ειδική αναφορά γίνεται στο κυπριακό ζήτημα και στην επίδρασή του στα Ελληνοτουρκικά και στα σεπτεμβριανά επεισόδια του 1955. Στην συνέχεια περιγράφεται η πορεία του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης και το ζήτημα των νησιών Ίμβρου και Τενέδου. Σε ξεχωριστές ενότητες αναπτύσσονται επίσης το θέμα των μουσουλμάνων της ελληνικής Θράκης όπως και τα θέματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ολόκληρη υποενότητα του κεφαλαίου αφιερώνεται στα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που σχετίζονται με το Αιγαίο, και συγκεκριμένα στην υφαλοκρηπίδα, στην οχύρωση των νησιών και στον εθνικό εναέριο χώρο.

Λέξεις κλειδιά: Συνθήκη της Λοζάνης, Ελληνοτουρκική Συμμαχία, Νατοϊκή Συμμαχία, Κυπριακό Ζήτημα, Σεπτεμβριανά, Ίμβρος και Τένεδος, Θράκη, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Αιγαίο, Υφαλοκρηπίδα, Εθνικός Εναέριος Χώρος, F.I.R. Αθηνών

Κεφάλαιο 4 - Το Κυπριακό Ζήτημα

Το κεφάλαιο αυτό επιχειρεί να αναλύσει το κυπριακό ζήτημα. Αρχικά γίνεται αναφορά σε μαρτυρίες της κοινωνικής ιστορίας που δείχνουν παρουσία Ελλήνων μαρτύρων ήδη από το 1200 π.Χ. στην Κύπρο όπως επίσης οτι κατά το δέκατο όγδοο και δέκατο ένατο αιώνα στην Κύπρο είχε διαμορφωθεί μια ενιαία κοινωνία, με δημογραφικό κορμό τον Ορθόδοξο πληθυσμό της μεγαλονήσου και όργανο την ελληνική γλώσσα, στην οποία όμως μετείχαν και τα μέλη μιας Μουσουλμανικής μειονότητας, που είχε δημιουργηθεί μετά την οθωμανική κατάκτηση του 1571. Στην συνέχεια αναλύονται οι καταβολές του Κυπριακού Ζητήματος με αναφορές στην βρετανική αποικιακή πρακτική και την καταπίεση των Κυπρίων από τους Βρετανούς μετά την κατάληψη του νησιού και κυρίως μετά την εξέγερση του 1931. Ακολούθως περιγράφονται τα στάδια διεθνοποίησης του Κυπριακού ζητήματος και των αγώνων του Κυπριακού λαού για αναγνώριση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης μετά το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, όπως και ο απελευθερωτικός αγώνας κατά την περίοδο 1955-1959. Τέλος περιγράφονται τα χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας που ακολούθησαν της ανεξαρτησίας της Κύπρου και η κατάληξη στην Κυπριακή Τραγωδία του 1974.

Λέξεις κλειδιά: Κύπρος, Κυπριακό Ζήτημα, Ανεξαρτησία της Κύπρου, Απελευθερωτικός Αγώνας, ΕΟΚΑ, Κυπριακή Δημοκρατία, Μακάριος, Εκτουρκισμός

Κεφάλαιο 5 - Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση

Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην θέση της Ελλάδας μέσα σε αυτή. Αρχικά δίνεται τό όραμα της ενωμένης Ευρώπης και η δυναμική της ενοποίησης γενικότερα. Περιγράφεται η πορεία προς την ενοποίηση της Ευρώπης και τα γεγονότα ορόσημα της δημιουργίας και εξέλιξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Ακολούθως αναλύεται ο χαρακτήρας, οι θεσμοί και το περιεχόμενο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Επίσης αναλύεται η πορεία ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα καθώς και οι θέσεις που υποστηρίζει η Ελλάδα για κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα, για πολιτικές και μέσα ενίσχυσης της οικονομική και κοινωνικής συνοχής, για την ανάπτυξη των θεσμών σε δημοκρατικές βάσεις και για την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τέλος γίνεται αναφορά στις προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Λέξεις κλειδιά: Ευρωπαϊκή Κοινότητα, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Κεφάλαιο 6 - Η Νεοελληνική Διασπορά και ο Απόδημος Ελληνισμός

Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται στην Νεοελληνική Διασπορά και στον Απόδημο Ελληνισμό. Αρχικά αναλύεται η σημασία της νεοελληνικής Διασποράς, δίνονται οι απαραίτητοι γεωγραφικοί και ιστορικοί προσδιορισμοί και περιγράφονται ο Αλύτρωτος και Απόδημος Ελληνισμός. Αναφέρονται οι περίοδοι και οι τομές στην ιστορία της νεοελληνικής Διασποράς και δίνεται έμφαση στην διαμόρφωση της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης της διασποράς και στην οργάνωση των παροικιών με αναφορές στην κοινωνική ενσωμάτωση και αφομοίωση. Στην συνέχεια περιγράφεται η μεταναστευτική κίνηση πρίν τους παγκοσμίους πολέμους, κατά τη διάρκεια τους και μετά από αυτούς και αναλύονται οι σύγχρονες τάσεις στην ελληνική μετανάστευση. Ακολούθως περιγράφεται η σύγχρονη παλιννόστηση και τα προβλήματα της, η δυναμικότητα των αποδήμων, η οργάνωση της Ομογένειας και τα σύγχρονα εθνικά θέματα υπό το πρίσμα του Απόδημου Ελληνισμού

Λέξεις κλειδιά: Νεοελληνική Διασπορά, Απόδημος Ελληνισμός, Παροικίες, Ομογένεια, Μετανάστευση, Παλιννόστηση