φωτογραφία φόντου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Περιγραφη

Σκοπός του παρόντος Οδηγού για την Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο είναι να παρουσιάσει με σύντομο και εύληπτο τρόπο (α) τις παιδαγωγικές, κοινωνικές και πολιτικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών, τις οποίες καθιερώνει η εκπαιδευτική πολιτική για το Νέο Λύκειο, και (β) τις εναλλακτικές παιδαγωγικές και διδακτικές επιλογές και πρακτικές, μέσα από τις οποίες οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προγραμματίσουν, να καθοδηγήσουν και να αξιολογήσουν τις Ερευνητικές Εργασίες των μαθητών.

Τα ζητήματα αυτά αναπτύσσονται στο Πρώτο Μέρος του Οδηγού, όπου οι εκπαιδευτικοί ενημερώνονται με συνοπτικό τρόπο και σχετικά παραδείγματα για την «παιδαγωγική φιλοσοφία» των Ερευνητικών Εργασιών, την οποία εκφράζουν τέσσερις παιδαγωγικές αρχές:

  1. Η αρχή της Διερευνητικής Προσέγγισης στη Μάθηση.
  2. Η αρχή της Διεπιστημονικής Συνεργασίας των Καθηγητών.
  3. Η αρχή της Διαφοροποιημένης Προσέγγισης στη Μάθηση.
  4. Η αρχή της Ομαδικής Συνεργασίας των Μαθητών.

Ακόμη, ενημερώνονται για τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες θα καθοριστούν τα διεπιστημονικά θέματά τους, οι εναλλακτικοί τρόποι επιμερισμού των θεμάτων και η ανάθεση των υπο-θεμάτων στις μαθητικές ομάδες, οι τρόποι συνεργασίας των ομάδων και οι τρόποι εποπτείας των ομάδων. Τέλος, ενημερώνονται για τα κριτήρια και τις διαδικασίες αξιολόγησης των συλλογικών Ερευνητικών Εργασιών και της ατομικής συμβολής των μαθητών στο συλλογικό έργο.

Στο Δεύτερο Μέρος του Οδηγού παρατίθενται εννέα διεπιστημονικές Ερευνητικές Εργασίες, προκειμένου οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν καλύτερα τις διαδικασίες διαμόρφωσης διεπιστημονικών θεμάτων και τις μεθόδους διερεύνησής τους μέσα από εναλλακτικές μορφές οργάνωσης της ομαδικής (συν-)εργασίας.

Διευκρινίζεται ότι τόσο οι προτάσεις του Πρώτου Μέρους όσο και οι επιλογές των παραδειγμάτων του Δεύτερου Μέρους του Οδηγού είναι ενδεικτικές και έχουν σκοπό να βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς στο έργο της καθοδήγησης των Ερευνητικών Εργασιών και σε καμία περίπτωση δεν είναι δεσμευτικές γι’ αυτούς. Οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν τις δυνατότητες και τις ανάγκες των σχολείων τους, των τάξεών τους και των μαθητών τους και με αυτή τη γνώση ως κριτήριο ασκούν την επιστημονική τους κρίση για τις επιλογές τους, ώστε να διασφαλισθούν ισόρροπα σε κάθε περίπτωση η χαρά της μάθησης, η πρόκληση της δημιουργικότητας, το ενδιαφέρον της διερεύνησης, ο ενθουσιασμός της ανακάλυψης και ο επιστημονικός τρόπος σκέψης και εργασίας.

Ο Οδηγός, ως παιδαγωγικό κείμενο, δεν υπεισέρχεται σε οργανωτικά και διοικητικά θέματα, τα οποία καθορίζονται με υπουργικές αποφάσεις.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Πρώτο Μέρος: Θεωρητικές Αρχές και Διδακτικές Επιλογές

Στο Πρώτο Μέρος του Οδηγού οι εκπαιδευτικοί ενημερώνονται με συνοπτικό τρόπο και σχετικά παραδείγματα για την «παιδαγωγική φιλοσοφία» των Ερευνητικών Εργασιών, την οποία εκφράζουν τέσσερις παιδαγωγικές αρχές:

  1. Η αρχή της Διερευνητικής Προσέγγισης στη Μάθηση.
  2. Η αρχή της Διεπιστημονικής Συνεργασίας των Καθηγητών.
  3. Η αρχή της Διαφοροποιημένης Προσέγγισης στη Μάθηση.
  4. Η αρχή της Ομαδικής Συνεργασίας των Μαθητών.

Ακόμη, ενημερώνονται για τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες θα καθοριστούν τα διεπιστημονικά θέματά τους, οι εναλλακτικοί τρόποι επιμερισμού των θεμάτων και η ανάθεση των υπο-θεμάτων στις μαθητικές ομάδες, οι τρόποι συνεργασίας των ομάδων και οι τρόποι εποπτείας των ομάδων. Τέλος, ενημερώνονται για τα κριτήρια και τις διαδικασίες αξιολόγησης των συλλογικών Ερευνητικών Εργασιών και της ατομικής συμβολής των μαθητών στο συλλογικό έργο.

Συγκερκιμένα, το πρώτο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει τα παρακάτω κεφάλαια:

  • Πρώτο Κεφάλαιο: Παιδαγωγικές Αρχές της Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών: Διερεύνηση, Διεπιστημονικότητα, Διαφοροποίηση, Συνεργασία
  • Δεύτερο Κεφάλαιο: Εφαρμογή Ομαδοσυνεργατικών Ερευνητικών Εργασιών στην Πράξη: Εναλλακτικά Σχήματα  Διερεύνησης και Συνεργασίας
  • Τρίτο Κεφάλαιο: Ομαδοσυνεργατική Διερεύνηση: Φάσεις Διερεύνησης και Ρόλοι Εκπαιδευτικού και Μαθητών
  • Τέταρτο Κεφάλαιο: Αξιολόγηση Ερευνητικών Εργασιών: Κλίμακες Διαβαθμισμένων Κριτηρίων Αξιολόγησης (Rubrics)
  • Βιβλιογραφία

 

Δεύτερο Μέρος: Παραδείγματα Ερευνητικών Εργασιών

Στο Δεύτερο Μέρος του Οδηγού παρατίθενται εννέα διεπιστημονικές Ερευνητικές Εργασίες, προκειμένου οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν καλύτερα τις διαδικασίες διαμόρφωσης διεπιστημονικών θεμάτων και τις μεθόδους διερεύνησής τους μέσα από εναλλακτικές μορφές οργάνωσης της ομαδικής (συν-)εργασίας.

Επίσης περιλαμβάνεται ένα Παράρτημα το οποίο περιέχει τον Πίνακα Ερευνητικών Εργασιών που έχουν υλοποιηθεί στο παρελθόν από σχολεία της χώρας.