Μελετη ΠεριβαλλοντοΣ
Γ Δημοτικου

Στο Κεφάλαιο 1 - Ζούμε και συνεργαζόμαστε - Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο, παρουσιάζεται μια ιστορική αναδρομή της κοινότητας και γίνεται μια γενική αναφορά στους λόγους που οδήγησαν τους ανθρώπους να δημιουργήσουν κοινότητες, απ' όπου διαφαίνονται η αλληλεξάρτηση των ανθρώπων και η ανάγκη για επικοινωνία και συνεργασία. Επίσης γίνεται λόγος για τη σημερινή μορφή κοινότητας, τις πόλεις και τα χωριά.

Στο Κεφάλαιο 2 -Για να ζούμε μαζί χρειαζόμαστε κανόνες, παρουσιάζεται η αναγκαιότητα ύπαρξης κανόνων αλλά και η αναγκαιότητα τήρησής τους από όλα τα άτομα μιας κοινότητας (χωριό, πόλη), και αναφέρονται ενδεικτικά παραδείγματα.

Στο Κεφάλαιο 3 -Ενδιαφερόμαστε για την κοινότητα, τονίζεται το ενδιαφέρον που οφείλουμε να δείχνουμε στα προβλήματα της κοινότητας όπου ζούμε σε αντιδιαστολή με την παθητική αντιμετώπιση. 

Στο Κεφάλαιο 4 - Ενημερωνόμαστε ποιοι αποφασίζουν και τι αποφασίζουν, γίνεται αναφορά στις αρμοδιότητες του Δημάρχου και των Δημοτικών Συμβούλων και σε μερικές από τις υπηρεσίες του Δήμου.

Στο Κεφάλαιο 5 - Εκλογές στο Δήμο εξηγείται η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και παρουσιάζονται επιπλεόν τρόποι συμμετοχής στα προβλήματα της κοινότητας.

Στο Κεφάλαιο 1 - Ένας τόπος με χίλια πρόσωπα παρουσιάζονται, αναλύονται και περιγράφονται οι έννοιες ορεινός, πεδινός και παραθαλάσσιος τόπος.

Στο Κεφάλαιο 2 - Χωριά και πόλεις του τόπου μας παρουσιάζονται, αναλύονται και περιγράφονται, οι έννοιες ορεινός, πεδινός και παραθαλάσσιος οικισμός. Αναδεικνύεται η αλληλεπίδραση ανθρώπου-περιβάλλοντος μέσα από τις ασχολίες και τις επιλογές των κατοίκων των αντίστοιχων τόπων και γίνονται νύξεις για τις επεμβάσεις του ανθρώπου. 

Στο Κεφάλαιο 3 - Δημιουργήματα της φύσης και έργα του ανθρώπου αναδεικνύεται η αναγκαιότητα της αλληλεπίδρασης ανθρώπου-περιβάλλοντος και τίθεται το πρόβλημα του σεβασμού και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Στο Κεφάλαιο 4 - Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον παρουσιάζονται συγκεκριμένα προβλήματα του περιβάλλοντος και τρόποι αντιμετώπισής τους με σκοπό να  ευαισθητοποιηθούν  και να κινητοποιηθούν οι μαθητές, ώστε να αναπτύξουν κριτική στάση απέναντι σε αυτά και να δράσουν.

Στο Κεφάλαιο 5 - Ο χάρτης, μια εικόνα του τόπου μας παρουσιάζονται ο χάρτης και η χρησιμότητά του, τα είδη των χαρτών, τα χαρακτηριστικά του σύμβολα, όπως χρώματα και σχήματα, το υπόμνημα, ο προσανατολισμός και η κλίμακα.

Στο Κεφάλαιο 6 - Ένας χάρτης μάς πληροφορεί (α) παρουσιάζονται, αναλύονται και αξιοποιούνται οι έννοιες βουνό, όρος, οροσειρά, λόφος, πεδιάδα, παραπόταμος, συμβολή ποταμού, πηγές, εκβολές.

Στο Κεφάλαιο 7 - Ένας χάρτης μάς πληροφορεί (β) παρουσιάζονται, αναλύονται και περιγράφονται οι έννοιες χερσόνησος, ακρωτήριο, κόλπος, νησί.

Στο Κεφάλαιο 1 - Τρένα, αυτοκίνητα, πλοία, αεροπλάνα άλλοτε και τώρα ορίζονται τα μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς, ταξινομούνται σε μέσα της στεριάς, της θάλασσας και του αέρα, παρουσιάζονται τα διαφορετικά είδη και, τέλος, επισημαίνεται η σημασία τους στη ζωή μας.

Στο Κεφάλαιο 2 - Τα μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς στη ζωή μας περιγράφεται η κατάσταση (ποια προβλήματα δημιουργούνται με την υπερανάπτυξη των μέσων συγκοινωνίας και μεταφοράς στο περιβάλλον και στους ανθρώπους), εξετάζονται οι αιτίες και προτείνονται ορισμένες λύσεις.

Στο Κεφάλαιο 3 - Κυκλοφορούμε με ασφάλεια  παρουσιάζονται, αναλύονται και περιγράφονται με παραδείγματα οι έννοιες: κυκλοφορούμε με ασφάλεια, τηρούμε τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, είμαστε πάντα προσεκτικοί.

Στο Κεφάλαιο 1 - Φυτά του τόπου μας (α) δίνονται οι απαραίτητες πληροφορίες για την καλλιέργεια της ελιάς και του αμπελιού, για τον τρόπο συγκομιδής και τα προϊόντα τους.

Στο Κεφάλαιο 2 - Φυτά του τόπου μας (β) παρουσιάζονται φυτά που σχετίζονται με τη διατροφή.

Στο Κεφάλαιο 3 - Ο βλαστός, τα φύλλα και οι ρίζες των φυτών παρουσιάζονται τα μέρη των φυτών με τις βασικές λειτουργίες τους καθώς και ο τρόπος που τα ταξινομούμε σε πόες, θάμνους  και δέντρα.

Στο Κεφάλαιο 4 - Κατηγορίες φυτών παρουσιάζεται με σύντομο τρόπο η κατάταξη των φυτών σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα με κριτήρια που θέτουν οι επιστήμονες. Παρουσιάζονται επίσης ορισμένες βασικές ομάδες φυτών.

Στο Κεφάλαιο 5 - Τα φυτά και το περιβάλλον τους κεντρική έννοια είναι η προσαρμογή των φυτών στο περιβάλλον τους με τη βοήθεια ορισμένων μηχανισμών και ιδιαίτερα με τη μορφή τους, για να καταφέρνουν να επιβιώνουν.

Στο Κεφάλαιο 6 - Κατοικίδια ζώα γίνεται αναφορά στα κατοικίδια ζώα και επεξηγούνται οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι τα εξημέρωσαν.

Στο Κεφάλαιο 7 - Αγρίμια και πουλιά του βουνού και του δάσους παρουσιάζονται μερικά από τα ζώα του ελληνικού δάσους και γίνεται  αναφορά, με παραδείγματα, στους μηχανισμούς προσαρμογής τους στο φυσικό περιβάλλον του δάσους.

Στο Κεφάλαιο 8 - Ζώα της θάλασσας παρουσιάζονται  ζώα των ελληνικών, κυρίως, θαλασσών με αναφορά στους μηχανισμούς και τους τρόπους προσαρμογής στο περιβάλλον τους.

Στο Κεφάλαιο 9 - Ζώα του γλυκού νερού παρουσιάζονται μερικά από τα ζώα των λιμνών και των ποταμών της Ελλάδας

Στο Κεφάλαιο 10 - Ένα ζωάκι γεννιέται περιγράφεται πώς γίνεται η γονιμοποίηση των θηλαστικών και  των ωοτόκων ζώων, η ομοιότητα των νεογνών με τους γονείς τους και ο διαφορετικός τρόπος γέννησης και ανάπτυξής τους.

Στο Κεφάλαιο 1 - Από πού παίρνουμε ενέργεια; συνδέεται η ενέργεια με τη ζωή μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα, έτσι ώστε οι μαθητές να αρχίσουν σταδιακά να οικοδομούν την έννοια της.

Στο Κεφάλαιο 2 - Ενέργεια, τροφή, ζωή αναλύεται η τροφική πυραμίδα, τονίζεται η σημασία της για την ισορροπία στη φύση και συνδέεται με την κεντρική έννοια της ενότητας, την ενέργεια.

Στο Κεφάλαιο 1 - Άνθρωποι και ανάγκες παρουσιάζονται οι ανάγκες των ανθρώπων και ταξινομούνται σε αυτές που η ικανοποίησή τους είναι απαραίτητη για να ζήσουμε (ζην) και σ' εκείνες που η ικανοποίησή τους σχετίζεται με την "καλή ζωή" (ευ ζην).

Στο Κεφάλαιο 2 - Είμαστε παιδιά και έχουμε δικαιώματα δίνεται έμφαση στην εκμετάλλευση της παιδικής εργασίας, η οποία απαγορεύεται, ενώ ταυτόχρονα διαχωρίζεται η παιδική εργασία από τη βοήθεια που προσφέρουν τα παιδιά με τη θέλησή τους στους γονείς τους.

Στο Κεφάλαιο 3  - Άντρες και γυναίκες ίσοι στη ζωή και στην εργασία αναφέρεται στην ισότητα των δύο φύλων ως δικαίωμα των ατόμων, αλλά και επίκαιρο στόχο του κοινωνικού συνόλου

Στο Κεφάλαιο 4  - Χρειαζόμαστε όλα αυτά που αγοράζουμε; γίνεται λόγος για την κατανάλωση, την υπερκατανάλωση και τη στάση που υιοθετούμε ως κριτικά σκεπτόμενοι καταναλωτές.

Το Κεφάλαιο 5  - Διαφημίσεις παντού!!! αναφέρεται στη διαφήμιση, τονίζοντας την ευρύτητα των διαφημιστικών-καταναλωτικών πληροφοριών και το ρόλο τους στην υπερκατανάλωση. Επίσης, παρουσιάζονται κάποιες τεχνικές της διαφήμισης ώστε οι μαθητές να αναπτύξουν κριτική στάση απέναντι στα διαφημιστικά μηνύματα.

Στο Κεφάλαιο 6 - Οι συσκευσίες μάς πληροφορούν περιγράφονται με παραδείγματα οι πληροφορίες που μπορεί να αντλήσει ο καταναλωτής από τη συσκευασία ή την ετικέτα των προϊόντων.

Στο Κεφάλαιο 1 - Ο πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων οι μαθητές έρχονται σε επαφή με στοιχεία του κλασικού ελληνικού πολιτισμού: συνήθειες (ενδυμασία, παιχνίδια), εκπαίδευση, πολίτευμα (δημοκρατία), τέχνες, τεχνολογία.

Στο Κεφάλαιο 2 -Η παράσταση αρχίζει οι μαθητές προσεγγίζουν τη μορφή, τα μέσα και τη σημασία του θεάτρου στην αρχαία Ελλάδα και συζητούν για το σημερινό θέατρο (συντελεστές, έργα, κοινό, διαδικασίες κ.ά.).

Το Κεφάλαιο 3 - Μαλαματένιος αργαλειός κι ελεφαντένιο χτένι... αναφέρεται στη λαϊκή παράδοση ως συνέπεια του τρόπου ζωής της προβιομηχανικής κοινωνίας στον ελλαδικό χώρο. Διακρίνει ορισμένες σημαντικές εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού, όπως την αρχιτεκτονική, τη μουσική, την αργυροχοΐα, τον χορό κ.ά.

Στο Κεφάλαιο 4 - Πολιστισμός σε κάθε βήμα, ο πολιτισμός δίνεται ως παγκόσμιο δημιούργημα και ως τοπικό θησαύρισμα λαών ή εποχών, ως καθημερινή πρακτική και διδασκαλία για τις επόμενες γενιές. Τονίζεται η σημασία του σεβασμού και της αποδοχής, της ειρηνικής συνύπαρξης και σύζευξης των αντιθέτων, ως στοιχείων ανανέωσης και εμπλουτισμού του πολιτισμού.

Στο Κεφάλαιο 5 - Νους και σώμα οι μαθητές έρχονται σε επαφή με την ιστορία και την εξέλιξη των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών αγώνων, συνδέουν τον αθλητισμό και τα ολυμπιακά ιδεώδη με τον πολιτισμό, διακρίνουν το ρόλο της άθλησης στην ανάπτυξη του ατόμου και συγκρίνουν ατομικά και ομαδικά αθλήματα.

Στο Κεφάλαιο 1 - Οι άνθρωποι επικοινωνούμε παρουσιάζονται η αναγκαιότητα της επικοινωνίας, κανόνες επικοινωνίας καθώς και διάφοροι τρόποι επικοινωνίας, λεκτικής και μη λεκτικής.

Στο Κεφάλαιο 2 - Ξεπερνούμε τις δυσκολίες στην επικοινωνία παρουσιάζονται κάποιοι βασικοί παράγοντες που δυσκολεύουν την επικοινωνία, καθώς και τρόποι άρσης των δυσκολιών αυτών.

Το Κεφάλαιο 3 - Ενημέρωση με χίλιους τρόπους παρουσιάζει τα κυριότερα Μ.Μ.Ε και το ρόλο τους στην ενημέρωσή μας. Αναφέρονται, επίσης, χαρακτηριστικοί τρόποι ενημέρωσης από το παρελθόν.

Στο Κεφάλαιο 4 - Μπροστά στην τηλεόραση οι μαθητές προσδιορίζουν τη σχέση τους με την τηλεόραση και συζητούν για τους λόγους που παρακολουθούν τις διάφορες εκπομπές. Επίσης, συζητούν για την τηλεοπτική βία. Ζητούμενο είναι να καλλιεργήσουν κριτική στάση απέναντι στα τηλεοπτικά προγράμματα, εντοπίζοντας θετικές αλλά και αρνητικές συνέπειες από την παρακολούθησή τους.Τέλος, προτείνουν εναλλακτικούς τρόπους ψυχαγωγίας στον ελεύθερο χρόνο τους.

Στο Κεφάλαιο 5 - Το διαδίκτυο, ένας πολύπλοκος κόσμος! παρουσιάζεται το Διαδίκτυο και γίνεται αναφορά στο Σχολικό Δίκτυο.

Στο Κεφάλαιο 6 - Οι εφημερίδες και τα περιοδικά μάς ενημερώνουν οι μαθητές γνωρίζουν εφημερίδες και περιοδικά ευρείας κυκλοφορίας. Επίσης, διακρίνουν την ποικιλία της ύλης που δημοσιεύουν οι εφημερίδες και τα περιοδικά (πολιτική και επικαιρότητα, αθλητικές ειδήσεις, πολιτιστικά νέα, οικονομικά νέα, χρήσιμες πληροφορίες κ.ά.) σε σχέση και με το κοινό στο οποίο απευθύνονται.