φωτογραφία φόντου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Περιγραφη

­exof.png

Oι αγώνες προϋποθέτουν την τήρηση κανόνων. Η προτροπή «Αγαπάτε αλλήλους» αποτελεί βασικό στοιχείο για την επιτυχία του προσωπικού μας αγώνα και μαζί με την ελπίδα μας προς το Θεό, το θάρρος, την αισιοδοξία, την επιμονή και την υπομονή μας βοηθούν να  αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της ζωής.

Η παρουσία του Αγίου Πνεύματος αποτελεί ενίσχυση  στον προσωπικό αγώνα μας. Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος το μαρτύριο των Αγίων Σαράντα Μαρτύρων, η ζωή και ο αγώνας της Αγίας Αικατερίνης,  νεαροί μάρτυρες της πίστης στο Χριστό αποτελούν έμπευση όλων των χριστιανών.

Παρουσιάζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις της μετάνοιας κάθε ανθρώπου, καθώς επίσης  η ελεημοσύνη και η χωρίς όρους διακονία του πάσχοντα συνανθρώπου μας.

Ο ναός είναι ο καθεαυτού χώρος της χριστιανικής λατρείας. Περιγράφονται η θρησκευτική, πολιτισμική, αρχιτεκτονική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία του ναού της Αγίας Σοφίας. Ακολουθεί γνωριμία με την βυζαντινή τέχνη, εικονογραφία, τα ψηφιδωτά, τα ιερά σκεύη και τα μικροτεχνήματα και τέλος με την υμνολογία (Ρωμανός, Κασσιανή).

Ποια η στάση του χριστιανού απέναντι στη διαφύλαξη του περιβάλλοντος, στον αγώνα για δικαιοσύνη, καταπολέμηση της πείνας. Ο Χριστός αποτελεί πάντα το τέλειο πρότυπο της ειρήνης. Γνωριμία με τον Άγιο Δημήτριο και τον Μ. Βασίλειος Η Μεγάλη Σαρακοστή αποτελεί την προετοιμασία για το Πάσχα. Γνωριμία με τον Απόστολο Πέτρο.

Αναλυτικο Προγραμμα

Για το ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος, μεταβείτε στην αντίστοιχη ενότητα ακολουθώντας τον σύνδεσμο 'Προγράμματα Σπουδών'.

Στοχοι

­ Οι μαθητές επιδιώκεται:

  • Να γνωρίσουν τις Δέκα Εντολές και να αντιληφθούν ότι η τήρηση των θείων εντολών δίνει νόημα στη ζωή και θάρρος για αντιμετώπιση των δυ­σκολιών και συνέχιση του αγώνα.
  • Να εκτιμήσουν την κοινοβιακή ζωή των πρώτων χριστιανών και να κατανοήσουν ότι η μετοχή όλων στα αγαθά της ζωής, που έδωσε ο Θεός, κάνει τη ζωή πιο ανθρώπινη.
  • Να αντιληφθούν ότι ο αγώνας του Χριστού συνεχίζεται στην Εκκλησία με τους Αποστόλους, τους Μάρτυρες, τους Αγίους και όλους τους χριστιανούς μέχρι σήμερα.
  • Να γνωρίσουν ότι η συνάντηση με τον Χριστό μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής του αλλοτριωμένου ανθρώπου, αρκεί να έχει ανοιχτή την καρδιά του και να μετανοήσει.
  • Να αντιληφθούν ότι οι χριστιανοί αγωνίζονται όχι μόνο για την προσωπική τους αλλαγή, αλλά και για τη μεταμόρφωση όλου του κόσμου.
  • Να εκτιμήσουν την αδελφοσύνη, την ειρήνη και το σεβασμό του περιβάλλοντος ως αξίες της ορθόδοξης παράδοσης.
  • Να κατανοήσουν ότι είναι ευθύνη των σημερινών χριστιανών να ενδιαφέρονται και να αγωνίζονται καθημερινά για να γίνει πραγματικότητα ο καινούργιος κόσμος του Θεού.
  • Να γνωρίσουν τους εορταστικούς σταθμούς της Εκκλησίας που ανεφοδιάζουν και ενισχύουν τους πιστούς στον καθημερινό αγώνα της ζωής (γιορτές αγίων, περίοδοι άσκησης και προετοιμασίας, τελετές)­

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Κεφάλαιο Α. Οι αγώνες στη ζωή μας

­­Ο αγώνας, σε κάθε υποσύνολο του κοινωνικού ιστού, επομένως και στο σχολείο, προϋποθέτει την τήρηση κανόνων, οι οποίοι καταξιώνουν και νοηματοδοτούν τη ζωή της ομάδας, όπως και κάθε μέλους της ξεχωριστά. Ανεξαρτήτως του αριθμού, του μεγέθους και της φύσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο χριστιανός στη ζωή του, η ελπίδα του προς το Θεό, το θάρρος, η αισιοδοξία και η αγωνιστική του διάθεση αποτελούν την καλύτερη δυνατή επιλογή, ώστε τα προβλήματά του να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Επίσης παρουσιάζονται τρόποι με τους οποίους ο Χριστός προετοίμασε τους μαθητές του, ώστε να αναλάβουν και να συνεχίσουν το δύσκολο έργο του.

Η έκταση της προτροπής του Χριστού, «αγαπάτε αλλήλους» και γιατί η προτροπή αυτή αποτελεί βασικό στοιχείο για την επιτυχία του αγώνα.
Η αξία της υπομονής και της επιμονής μαζί με την πίστη, ως βασικές παράμετροι για την αντιμετώπιση κάθε είδους δυσκολίας από τον πιστό.
Τα υλικά αγαθά δεν έχουν οντολογική αξία για την πνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου, ο τρόπος χρήσης τους και η στάση μας απέναντι τους, μας βοηθούν να γίνουμε καλύτεροι ή χειρότεροι στον εσωτερικό μας κόσμο και αναλόγως να βελτιώσουμε η όχι την κοινωνία μας με τον αδελφό μας και τελικά τη σχέση μας με το Θεό.


Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:

  • Να αιτιολογήσουν γιατί ο αγώνας του χριστιανού σε κάθε τομέα της ζωής, και επομένως και στο σχολείο, προϋποθέτει τήρηση κανόνων, δίνει νόημα στη ζωή και γι’ αυτό αξίζει να συμμετέχουμε σ’ αυτόν.­
  • Να είναι σε θέση να εξηγήσουν γιατί η ελπίδα, η αισιοδοξία και το θάρρος του χριστιανού αποτελούν βασικά στοιχεία αντιμετώπισης των δυσκολιών και συνέχισης του αγώνα.
  • Να επισημάνουν τρόπους με τους οποίους ο Χριστός ετοίμασε τους μαθητές του για τον αγώνα τους μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία.
  • Να αιτιολογήσουν γιατί η προτροπή του Χριστού «αγαπάτε αλλήλους» αποτελεί βασικό στοιχείο για την επιτυχία του αγώνα.
  • Να γνωρίσουν γιατί η υπομονή και επιμονή του πιστού είναι βασικά στοιχεία για την αντιμετώπιση των δυσκολιών.
  • Να κατανοήσουν γιατί η συμμετοχή όλων στα αγαθά της ζωής, όπως διδάσκει το Ευαγγέλιο, κάνει τη ζωή μας πιο ανθρώπινη.
Λέξεις-Κλειδιά: αγωνιστής, μάρτυρας, αγώνας, ζωή, σχολείο, θάρρος, αισιοδοξία, αγωνιστική διάθεση, μαθητές του Χριστού, δύναμη της αγάπης, επιμονή, υπομονή­

Κεφάλαιο Β. Αγωνιστές και μάρτυρες

­

Οι Απόστολοι, δείχνοντας πνεύμ­α μαθητείας και υπακοής, συνέχισαν το έργο του Χριστού και πέτυχαν να διαδώσουν το μήνυμα της διδασκαλίας του, διότι στον αγώνα τους αυτό είχαν, συγχρόνως, ως πηγή δύναμης την παρουσία και ενίσχυση του Αγιου Πνεύματος.
Ο Στέφανος αποτελεί τον πρώτο μάρτυρα της Εκκλησίας στην πορεία της για διάδοση του μηνύματος της χριστιανικής πίστης, ο οποίος θυσιάστηκε για την πίστη αυτή, χωρίς να παραμελήσει το καθήκον του για το συνάνθρωπο.
Το μαρτύριο των Αγίων Σαράντα Μαρτύρων.
Στοιχεία από τη ζωή και τον αγώνα της Αγίας Αικατερίνης, με έμφαση στο γεγονός της μεταστροφής, μέσω του μαρτυρίου της, ειδωλολατρών στη χριστιανική πίστη.
Ανάμεσα στους πρώτους μάρτυρες της Εκκλησίας μας, υπήρξαν συνομήλικοι τους και μικρότερα σε ηλικία παιδιά, τα οποία θυσίασαν τη ζωή τους για την πίστη τους στο Χριστό, στοιχεία για τη ζωή και τη θυσία τους.
Γνωριμία με τη θυσία ορισμένων νεομαρτύρων.


Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:

  • Να επισημάνουν, με συγκεκριμένα παραδείγματα, τους τρόπους με τους οποίους οι Απόστολοι κλήθηκαν να συνεχίσουν το έργο του Χριστού.
  • Να επισημάνουν τα στοιχεία τα οποία ανέδειξαν τον πρωτομάρτυρα Στέφανο κορυφαία αγωνιστική μορφή για τους χριστιανούς σε όλο τον κόσμο.
  • Να επισημάνουν τα στοιχεία που βοήθησαν τους Σαράντα Μάρτυρες να αγωνιστούν μέχρι το τέλος.
  • Να γνωρίσουν τη μεγάλη μορφή της Αγ. Αικατερίνης και να επισημάνουν ότι από την ποιότητα του αγώνα των χριστιανών μπορούν να προκύψουν εκπληκτικά αποτελέσματα.
  • Να εκτιμήσουν τον ηρωισμό και την αγωνιστικότητα των Μαρτύρων της Εκκλησίας και να εξηγήσουν γιατί σ’ αυτόν τον αγώνα μπορούν να μετέχ­ουν όλοι, ακόμα και μικρά παιδιά.
  • Να γνωρίσουν τη ζωή και τη θυσία ορισμένων Νεομαρτύρων και να κατανοήσουν ότι ο αγώνας και η θυσία για τη χριστιανική πίστη και ζωή συνεχίστηκαν και στα μεταγενέστερα χρόνια
Λέξεις-Κλειδιά: Απόστολοι, Στέφανος, πρωταγωνιστής, πρωτομάρτυρας, Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες, Νεομάρτυρες­

Κεφάλαιο Γ. Αγώνας για την αλλαγή του εαυτού μας

­

Το θαύμα της θεραπείας του δαιμονισμένου.
Ακόμη και ο πλέον κακός ­άνθρωπος, όταν διατηρεί ανοικτή την καρδιά του, έχει τα εχέγγυα να αλλάξει και σ' αυτό συντελεί ο θείος φωτισμός.
Όροι και προϋποθέσεις της μετάνοιας κάθε ανθρώπου.
Ένα από τα μεγαλύτερα χαρίσματα είναι αυτό της ελεημοσύνης από το υστέρημά μας, όπως και αυτό της, χωρίς όρους, διακονίας του πάσχοντα συνανθρώπου μας. Αυτά πηγάζουν αυθόρμητα, από τον εσωτερικά αναγεννημένο άνθρωπο της Εκκλησίας και των μυστηρίων.

 

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:

  • ­Αφού μελετήσουν το θαύμα, να είναι σε θέση να εντοπίσουν τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν τη ριζική αλλαγή του αλλοτριωμένου ανθρώπου μετά τη συνάντησή του με τον Ιησού Χριστό.
  • Να εξηγήσουν ότι με τον θείο φωτισμό μπορεί να αλλάξει κάθε άνθρωπος, όσο κακός κι αν είναι, αρκεί να έχει ανοιχτή την καρδιά του.
  • Να κατανοήσουν ότι ο κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει σφάλματα, αλλά, με πρότυπα που παρουσιάζει το Ευαγγέλιο και η Εκκλησία, έχει τη δυνατότητα να τα διορθώσει, αρκεί να τα αναγνωρίσει και να μετανοήσει ειλικρινά.
  • ­Να κατανοήσουν ότι το βασικότερο αντίκρισμα του εσωτερικά αναγεννημένου ανθρώπου είναι το να διακονεί τους άλλους.

­
Λέξεις-Κλειδιά: αλλαγή, λάθος, Πατριάρχης Ιωαννης ο ελεήμων, ελεημοσύνη­

Κεφάλαιο Δ. Δημιουργώνας έναν όμορφο κόσμο

­

Γνωριμία με την Εκκλησιαστική τέχνη.
Εξοικείωση με το ναό, ως χώρο της χριστιανικής λατρείας, τα μέρη από τα οποία αποτελείται και οι συμβολισμοί τους.­
Θρησκευτική, πολιτισμική, αρχιτεκτονική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία του ναού της Αγίας Σοφίας, τόσο για τους Έλληνες, όσο και για όλο τον Ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο.
Γνωριμία με τη βυζαντινή τέχνη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Η εικόνα, ως βιβλίο προς ανάγνωση.
Ξενάγηση μέσα από τις εικονογραφικές ζώνες και τα θέματα των τοιχογραφιών του ναού.
Επαφή με την ιστορία και την τεχνική κατασκευής των ψηφιδωτών, ιδιαιτερότητες τ­ους και η θέση τους στη ζωή της Εκκλησίας.
Επαφή με τα ιερά σκεύη και τα μικροτεχνήματα που χρησιμοποιούνται στην Εκκλησία
Ύμνοι και η θέση τους στη χριστιανική λατρεία.
Ρωμανός, ο μεγαλύτερος εκκλησιαστικός ποιητής και μελωδός, ο οποίος, με το χαρισματικό του έργο, έδωσε νέα πνοή στην εκκλησιαστική μας μουσική και υμνογραφία.
Γνωριμία με το έργο της Κασσιανής.

 

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:

  • Να γνωρίσουν έργα εκκλησιαστικής τέχνης, να ενδιαφερθούν γι’ αυτά και να ανακαλύψουν κάποιο προσωπικό καλλιτεχνικό τους χάρισμα.
  • Να εξοικειωθούν με τον ναό ως χώρο της χριστιανικής λατρείας και να κατανοήσουν τους συμβολισμούς των μερών του.
  • Να εξηγήσουν γιατί η Αγιά Σοφιά στην Κων/πολη κατέχει ξεχωριστή θέση στη συνείδηση των Ορθόδοξων χριστιανών, ιδιαίτερα των Ελλήνων.
  • Να έρθουν σε επαφή με τη βυζαντινή εικονογραφία και να επισημάνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
  • Να ασκηθούν στην ανάγνωση των εικόνων και στον τρόπο απόδοσης τιμής σ’ αυτές.
  • Να μάθουν να αναζητούν και να εντοπίζουν πρόσωπα και γεγονότα στις τοιχογραφίες.
  • Να έρθουν σε επαφή με την τεχνική των ψηφιδωτών, έτσι ώστε να είναι σε θέση να επισημάνουν τις ιδιαιτερότητές τους.
  • Να έρθουν σε επαφή με ιερά σκεύη και μικροτεχνήματα και να ανακαλύψουν ότι οι παραδοσιακοί καλλιτέχνες τα έκαναν όμορφα από αγάπη και σεβασμό.
  • Να κατανοήσουν τι εκφράζουμε με τους ύμνους και πώς αυτοί είναι απαραίτητο στοιχείο στη χριστιανική λατρεία.
  • Να κατανοήσουν γιατί ο Ρωμανός εκτιμάται ως ανεπανάληπτος εκκλησιαστικός ποιητής και μελωδός και να γνωρίσουν τι του οφείλουν οι χριστιανοί όλων των εποχών.
  • Να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο της Κασσιανής και να επισημάνουν τους λόγους για τους οποίους τιμάται ιδιαίτερα.

Λέξεις-Κλειδιά: όμορφος κόσμος, εκκλησία, Αγία Σοφία, βυζαντινές εικόνες, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, μικροτεχνήματα, ύμνοι, ψαλμοί, Ρωμανός ο Μελωδός, Κασσιανή

Κεφάλαιο Ε. Αγώνες για έναν κόσμο ανθρωπινότερο

­

Αποτελεί ευθύνη όλων των ανθρώπων, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, η προστασία και διαφύλαξη του περιβάλλοντος, κυρίως δε των χριστιανών, για τους οποίους, το περιβάλλον ως δημιουργία του Θεού, φανερώνει την αγάπη του για τον άνθρωπο.
Η αδικία, είτε σε προσωπικό, είτε σε κοινωνικό επίπεδο, αποτελεί απάνθρωπη στάση ζωής και ο αγώνας για δικαιοσύνη -όπως διδάσκεται από την Εκκλησία- αποτελεί λύση του προβλήματος αλλά και χρέος όλων μας
Να ενημερωθούν οι μαθητές για το φαινόμενο της πείνας και να ευαισθητοποιηθούν, ώστε να προσφέρουν έμπρακτα τη βοηθειά τους.
Ο Χριστός το τέλειο πρότυπο της ειρήνης.

 

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:­

  • Να ενστερνιστούν ότι ο έμπρακτος σεβασμός στο περιβάλλον και η προστασία του αποτελούν βασική υποχρέωση του χριστιανού και κάθε ανθρώπου.
  • Να αντιληφθούν γιατί η αδικία, προσωπική και κοινωνική, αποτελεί απανθρωπιά και γιατί ο αγώνας για τη δικαιοσύνη, όπως διδάσκεται από τον Χριστιανισμό, αποτελεί χρέος όλων μας.
  • Να κατανοήσουν τις αρνητικές συνέπειες του φαινομένου της πείνας.
  • Να ευαισθητοποιηθούν και να προτείνουν έμπρακτους τρόπους βοήθειας.
  • Να κατανοήσουν ότι ο Χριστός είναι το τέλειο πρότυπο της ειρήνης.
  • ­Να συνειδητοποιήσουν ότι οι αγώνες για την ειρήνη είναι χρέος όλων μας και ότι ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη είναι ακατόρθωτη.
Λέξεις-Κλειδιά: αγώνας, περιβάλλον, πλάση, δικαιοσύνη, πείνα, ειρήνη­

Κεφάλαιο ΣΤ. Επίκαιρα

­

Η προσωπικότητα του Αγιου Δημητρί­ου, η βαθιά του πίστη, η γενναιότητα και η θέση που κατέχει στις καρδιές των χριστιανών, ως μεγάλος αγωνιστής της πίστης.
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προσωπικότητας του Μ. Βασιλείου, για τα οποία τιμάται απ' όλη τη Χριστιανοσύνη.
Η Μεγάλη Σαρακοστή μάς προετοιμάζει να ζήσουμε ουσιασικότερα το Πάσχα.
Η ζωη, ο χαρακτήρας, η δράση και το έργο του Αποστόλου Πέτρου.

 

Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές επιδιώκεται:

  • Να κατανοήσουν γιατί ο άγιος Δημήτριος υπήρξε και παραμένει στη θύμηση των πιστών ένας αγαπημένος και αξιομνημόνευτος χριστιανός αγωνιστής.
  • Να εντοπίσουν και να αιτιολογήσουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προσωπικότητας του Μεγάλου Βασιλείου για τα οποία τιμάται βαθιά από ολόκληρη τη Χριστιανοσύνη.
  • Να αναφέρουν τρόπους με τους οποίους η Μεγάλη Σαρακοστή μάς προετοιμάζει για να ζήσουμ­ε βαθύτερα τον εορτασμό του Πάσχα.
  • Να γνωρίσουν περιστατικά της ζωής και της δράσης του Αποστόλου Πέτρου και να δικαιολογήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συγκροτούν την προσωπικότητά του

Λέξεις-Κλειδιά: Μεγαλομάρτυρας Δημήτριος, Μέγας Βασίλειος, Μεγάλη Σαρακοστή, Πάσχα, Απόστολος Πέτρος­