Υπενθυμίζουμε ότι η μηδενική χρέωση μέσω κινητής τηλεφωνίας ισχύει για τις ιστοσελίδες που αναφέρονται στο
(δελτίο τύπου του ΥΠΑΙΘ), όπου περιλαμβάνονται τα Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία ( e-books.edu.gr ), η κεντρική πύλη αναζήτησης ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ( photodentro.edu.gr ) και όλα τα Αποθετήρια Εκπαιδευτικών Πόρων Φωτόδεντρο ( photodentro.edu.gr/lor , photodentro.edu.gr/video , photodentro.edu.gr/edusoft , photodentro.edu.gr/ugc , photodentro.edu.gr/oep , photodentro.edu.gr/i-create ).
Η προβολή περιεχομένου που φιλοξενείται σε εξωτερικά αποθετήρια ή ιστοσελίδες εκτός των παραπάνω ή το άνοιγμα συνδέσμων που οδηγούν σε εξωτερικό περιεχόμενο δεν υπάγονται στη μηδενική χρέωση.
Κάθε παιδί, από τη στιγμή της γέννησής του, βιώνει μέσα στο οικογενειακό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον του ποικίλες εμπειρίες σχετικά με τη μουσική. Τα σύγχρονα μέσα αναπαραγωγής της μουσικής, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, το παιχνίδι με τους ενηλίκους και τους συνομηλίκους και τα εκπαιδευτικά προγράμματα των βρεφονηπιακών σταθμών, μουσικών σχολών κτλ. εκθέτουν από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά σε ένα πλήθος μουσικών ερεθισμάτων.
Κατά την είσοδό τους στην εκπαίδευση τα παιδιά δέχονται την επίδραση της οργανωμένης πια Μουσικής Αγωγής, που συνίσταται στην προγραμματισμένη και συνειδητή προσπάθεια ανάπτυξης των μουσικών δεξιοτήτων και της μουσικής αντίληψής τους και διαμόρφωσης μιας θετικής στάσης απέναντι στη μουσική. Η ποιότητα των πρώτων εμπειριών του παιδιού όσον αφορά την οργανωμένη Μουσική Αγωγή στο Νηπιαγωγείο και τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού είναι καίριας σημασίας όχι μόνο για τη μετέπειτα μουσική του ανάπτυξη, αλλά και για την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
Η μουσική μάθηση προκύπτει αβίαστα μέσα από τη συμμετοχή του παιδιού σε ποικίλες μουσικές δραστηριότητες. Η αλληλεπίδρασή του με ένα περιβάλλον πλούσιο σε μουσικά ερεθίσματα δίνει ευκαιρίες για τον ενεργό πειραματισμό του με τους ήχους. Το παιχνίδι αποτελεί βασικό εργαλείο για τη Μουσική Αγωγή των μικρών παιδιών. Η μοναδικότητα, η ιδιαιτερότητα κάθε παιδιού θα πρέπει να γίνεται σεβαστή, καθώς κάθε παιδί προέρχεται από ένα διαφορετικό περιβάλλον, έχει δεχτεί διαφορετικά μουσικά ερεθίσματα και βιώνει τις μουσικές εμπειρίες με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο
Το βιβλίο αποβλέπει να αναπτύξει και να καλλιεργήσει την ικανότητα των παιδιών να απολαμβάνουν αισθητικά την μουσική, να μπορούν να εκτελέσουν ένα μουσικό κομμάτι και τέλος να μπορούν να δημιουργήσουν μουσική. Μέσω αυτού του σκοπού και παράλληλα προς αυτόν, η μουσική αγωγή αποβλέπει στη γενικότερη καλλιέργεια της δημιουργικότητας και της προσωπικότητας των μαθητών, μέσα από την ενεργητική ακρόαση, τις δραστηριότητες μουσικής δημιουργίας και εκτέλεσης.
Το βιβλίο περιλαμβάβει 25 θεματικές ενότητες (κεφάλαια) και για λόγους παρουσίασης εδώ έχει χωριστεί σε πέντε ενότητες.
Μέσα από αυτές θα πρέπει να ασκηθούν οι μαθητές, ώστε να τραγουδούν ορθά, να αναπτύξουν την ακουστική τους ικανότητα, να αναπτύξουν την ικανότητα να εκτιμούν και να ανταποκρίνονται σε αισθητικά στοιχεία της μουσικής, να κατανοήσουν βασικά στοιχεία και βασικές έννοιες της θεωρίας, της μορφολογίας και της ιστορίας της μουσικής, να έλθουν σε επαφή με τις παλαιότερες συνιστώσες της νεοελληνικής μουσικής παράδοσης και να εκτιμήσουν την αξία τους, να αναπτύξουν τις μουσικές ικανότητές τους, να συνειδητοποιήσουν τη σχέση της μουσικής με τις άλλες τέχνες, καθώς και με τα γνωστικά αντικείμενα που διδάσκονται στο σχολείο και να αναπτύξουν, μέσω της μουσικής, πνεύμα συνεργασίας, υπευθυνότητας, πειθαρχίας και επικοινωνίας, στοιχείων απαραίτητων για την κοινωνικοποίησή τους.
Το μάθημα της μουσικής αγωγής στοχεύει να αναπτύξει και να καλλιεργήσει την ικανότητα των παιδιών να απολαμβάνουν ακούγοντας, να μπορούν να εκτελέσουν ένα μουσικό κομμάτι και τέλος να μπορούν να δημιουργήσουν μουσική. Μέσω αυτού του σκοπού και παράλληλα προς αυτόν, η μουσική αγωγή αποβλέπει στη γενικότερη καλλιέργεια της δημιουργικότητας και της προσωπικότητας των μαθητών, μέσα από την ενεργητική ακρόαση, τις δραστηριότητες μουσικής δημιουργίας και εκτέλεσης.
Ειδικότερα οι μαθητές επιδιώκεται:
Η ενότητα περιλαμβάνει πέντε κεφάλαια.
Κεφάλαιο 1ο: Η δική μου μουσική γωνιά
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους μέσα από μουσικές δραστηριότητες, να επικοινωνήσουν μέσω της μουσικής, να εστιάσουν την προσοχή τους σε αντικείμενα και θέματα με μουσικό περιεχόμενο και τέλος να πειραματιστούν συγκεντρώνοντας, ακούγοντας και παίζοντας διάφορα όργανα ή ηχογόνα αντικείμενα.
Κεφάλαιο 2ο: Ήχε, ήχε, είσ' εδώ
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να καλλιεργήσουν την ικανότητα ακρόασης της μουσικής με προσοχή και συγκέντρωση, να παρατηρήσουν, να συζητήσουν και να βιώσουν την επικοινωνιακή αμεσότητα, να κατανοήσουν ότι διαφορετικά όργανα παράγουν διαφορετικούς ήχους, να μάθουν τα ονόματα των μουσικών οργάνων, εμπλουτίζοντας το λεξιλόγιό τους και τέλος να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους.
Κεφάλαιο 3ο: Ο κούκος
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να κατανοήσουν απλά ρυθμικά και μελωδικά σχήματα, να χρησιμοποιήσουν τη φωνή τους με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, να εξοικειωθούν με το ύψος ως ιδιότητα του ήχου και να γνωρίσουν παιχνίδια του λόγου (λαχνίσματα).
Κεφάλαιο 4ο: Παίζουμε με τη φωνή μας... Καραγκιόζη!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να εξοικειωθούν με τις ιδιότητες του ήχου: ένταση, ύψος και χροιά, να κατανοήσουν τη χροιά στην ανθρώπινη φωνή, να χρησιμοποιήσουν τη φωνή τους με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και να γνωρίσουν τα κρουστά όργανα της τάξης.
Κεφάλαιο 5ο: Με το Άλφα και το Ρο τραγουδάω και εγώ
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να παραγάγουν απλά ηχητικά μοτίβα με τη φωνή, με το σώμα και με τα μουσικά όργανα της τάξης, να εκτελέσουν ρυθμικά μοτίβα συγχρόνως με άλλους, ανταποκρινόμενοι με άλλους στις κατάλληλες οδηγίες, να εκτελέσουν ρυθμικά μοτίβα από μνήμης και τέλος να ερευνήσουν, να επιλέξουν και να συνδυάσουν ήχους που παράγονται από τη φωνή, το σώμα και τα μουσικά όργανα, για να δημιουργήσουν απλές συνθέσεις,
Η ενότητα περιλαμβάνει τέσσερα κεφάλαια.
Κεφάλαιο 6ο: Τα παιχνίδια της αυλής
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να συνδυάσουν τον ρυθμό με τα λόγια των τραγουδιών, να μάθουν να ρωτούν και να απαντούν μελωδικά και ρυθμικά, να αναπτύξουν τη φωνητική τους ικανότητα τραγουδώντας διάφορα απλά τραγούδια, να παραγάγουν απλά ηχητικά μοτίβα με τη φωνή και με μουσικά όργανα και τέλος να έρθουν σε επαφή με τις έννοιες της δυναμικής και του τονικού ύψους.
Κεφάλαιο 7ο: Ο βασιλιάς Αργός και η αρκούδα
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να μάθουν να αποδίδουν με κινήσεις την ταχύτητα της μουσικής, να κατανοήσουν την έννοια της ταχύτητας της μουσικής (ρυθμική αγωγή), να αναπτύξουν την ικανότητα ελέγχου της διάρκειας των ήχων, να ερευνήσουν, να επιλέξουν και να συνδυάσουν ήχους που παράγονται από τα μουσικά όργανα, για να δημιουργήσουν απλές συνθέσεις μουσικής επένδυσης και τέλος να περιγράψουν με απλούς όρους τον λόγο για τον οποίο χρησιμοποιούνται διαφορετικές ταχύτητες σε διάφορα μουσικά κομμάτια.
Κεφάλαιο 8ο: O Ήχος που δεν ήθελε... να τελειώσει!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να αντιληφθούν την έννοια της διάρκειας του ήχου, να μάθουν να ταξινομούν μουσικά όργανα και ηχογόνα αντικείμενα σε κατηγορίες ανάλογα με το είδος των ήχων που παράγουν, να παραγάγουν με τη φωνή και με τα μουσικά όργανα ήχους κοφτούς και διαρκείς, να εξερευνήσουν τις ηχητικές δυνατότητες ποικίλων μουσικών οργάνων και τέλος να πειραματιστούν με το τονικό ύψος.
Κεφάλαιο 9ο: Ταξιδεύοντας στη χώρα του δυνατά και του Σιγά
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να αντιληφθούν την έννοια της έντασης του ήχου, να καλλιεργήσουν την αίσθηση του τονικού ύψους, να μάθουν να ξεχωρίζουν ήχους που διαφέρουν ως προς την ένταση, να αντιστοιχίσουν την ένταση με την οποία εκτελείται ένα μουσικό κομμάτι με τη γραφική/ εικονική της αναπαράσταση, να εξοικειωθούν με τη χρήση μη συμβατικής μουσικής σημειογραφίας, να εκτελέσουν ρυθμικά μοτίβα με τον λόγο και με κρουστά όργανα, ελέγχοντας την ένταση και τέλος να ενσωματώσουν στο παιχνίδι τους τη δική τους δυναμική.
Η ενότητα περιλαμβάνει πέντε κεφάλαια.
Κεφάλαιο 10ο: Ο κυρ Βοριάς εφύσηξε.
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να εκτελέσουν απλά ρυθμικά μοτίβα, με τη φωνή και με τα μουσικά όργανα, συγχρόνως με τα άλλα μέλη της ομάδας ανταποκρινόμενοι κατάλληλα στις οδηγίες, να μάθουν να συγχρονίζουν τη ρυθμική απαγγελία με την εκτέλεση του αντίστοιχου ρυθμικού μοτίβου στα κρουστά όργανα, να εκτελέσουν ρυθμικά μοτίβα με τη φωνή και με τα μουσικά όργανα πραγματοποιώντας αλλαγές στην ένταση της φωνής και των μουσικών οργάνων, να έρθουν σε επαφή με την ποίηση μέσα από μια ευχάριστη μουσική δραστηριότητα, να καλλιεργήσουν δεξιότητες εκτέλεσης μουσικού ρυθμού και να γνωρίσουν τις βασικές οικογένειες μουσικών οργάνων.
Κεφάλαιο 11ο : Σε κλίμα γιορτινό!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να να εμπεδώσουν τις έννοιες της δυναμικής και του τονικού ύψους, να κατανοήσουν τις δυναμικές διαφοροποιήσεις: ff, f, mf, mp, p, pp. να μπορούν να απεικονίσουν με δικά τους σύμβολα τις διαβαθμίσεις της δυναμικής και να είναι σε θέση να τις ενσωματώσουν στις μουσικές δραστηριότητες.
Κεφάλαιο 12ο: Κάλαντα, καλαντίσματα
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να μάθουν να ταυτίζουν απλά ρυθμικά μοτίβα με τον ρυθμό λέξεων, να εκτελούν με τη φωνή απλά ρυθμικά και μελωδικά μοτίβα, να μάθουν να τραγουδούν με ρυθμική και τονική ακρίβεια και τέλος να αναπτύξουν την αυτοπεποίθησή τους, αυτοσχεδιάζοντας.
Κεφάλαιο 13ο: Ελληνικό δωδεκάμερο
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να προετοιμάσουν τη χριστουγεννιάτικη γιορτή, να γνωρίσουν ελληνικά ήθη και έθιμα του δωδεκαήμερου και να τραγουδήσουν κάλαντα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Κεφάλαιο 14ο: Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να μάθουν να ανταποκρίνονται στον ρυθμό με κίνηση, να μάθουν να προσανατολίζονται στον χώρο σωστά, να αντιληφθούν την έννοια του τέμπο και τέλος να μάθουν να συνοδεύουν το τραγούδι τους χτυπώντας τον ρυθμό.
Η ενότητα περιλαμβάνει πέντε κεφάλαια.
Κεφάλαιο 15ο: Ώρα για παραμύθια!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να μάθουν να συνοδεύουν ένα τραγούδι με ένα απλό ρυθμικό οστινάτο, να μιμηθούν φυσικούς ήχους από το περιβάλλον, να ασκηθούν στην πειθαρχία της ομάδας, έτσι ώστε να παίζουν τα μουσικά όργανα την κατάλληλη στιγμή, να αναπτύξουν ικανότητα ελέγχου των ήχων σε μια ποικιλία μουσικών οργάνων, να μάθουν να αναγνωρίζουν εικονικές αναπαραστάσεις απλών ρυθμικών μοτίβων και τέλος να δημιουργήσουν μια εικονική αναπαράσταση ενός απλού ρυθμικού μοτίβου χρησιμοποιώντας μη συμβατικά σύμβολα.
Κεφάλαιο 16ο: Δάχτυλα σε δράση!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να προσεγγίσουν με συστηματικό τρόπο τις ρυθμικές αξίες του τετάρτου και του ογδόου, να εξοικειωθούν με απλά ρυθμικά μοτίβα, να μάθουν να εκτελούν ρυθμικά μοτίβα συγχρόνως με άλλους και να ανταποκρίνονται κατάλληλα στις οδηγίες, να διακρίνουν τους ήχους διάφορων μουσικών οργάνων και τέλος να μάθουν να αναγνωρίζουν εικονικές αναπαραστάσεις απλών ρυθμικών μοτίβων.
Κεφάλαιο 17ο: Ο χορός των ποντικών
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να εντάξουν τον ρυθμό στις δραστηριότητές τους, να μάθουν να συνεργάζονται, να μάθουν να αποδίδουν τον ρυθμό με το σώμα και τα όργανα, να μάθουν να περπατούν σε κύκλο, να αλλάζουν τη φορά του, να τον ανοίγουν και να τον κλείνουν και τέλος να αναπτύξουν τον εσωτερικό παλμό.
Κεφάλαιο 18ο: Τις μάσκες να φορέσουμε κι ελάτε να χορέψουμε
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να αυτοσχεδιάσουν με τη φωνή τους, να ανταποκριθούν στις οδηγίες μας για ατομικό και ομαδικό τραγούδι και να συνδυάσουν το τραγούδι και την κίνηση με τον ρυθμό.
Κεφάλαιο 19ο: Ήρθε, ήρθε η χελιδόνα!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να γνωρίσουν τα ήθη και τα έθιμα της άνοιξης, να δοκιμάσουν απλές μορφές ενορχήστρωσης, να μάθουν να αποδίδουν ρυθμικά μουσικούς συμβολισμούς και να συνδυάσουν το τραγούδι με την εκτέλεση μουσικών οργάνων.
Η ενότητα περιλαμβάνει έξι κεφάλαια
Κεφάλαιο 20ο: Ο παπαγάλος
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να μάθουν τα μισά και τα ολόκληρα, να εξοικειωθούν με τη μίμηση και να εξοικειωθούν με τα σύμβολα των βασικών ρυθμικών αξιών.
Κεφάλαιο 21ο: Ο Πάνω και ο Κάτω
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να αντιληφθούν την έννοια του τονικού ύψους, να μάθουν να ακούν προσεκτικά μουσική, να ανταποκρίνονται και να αναγνωρίζουν μουσικά στοιχεία και τέλος να πειραματιστούν με τις δυνατότητες της φωνής τους ως προς το τονικό ύψος.
Κεφάλαιο 22ο: Τα λαζαράκια
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να γνωρίσουν τη φόρμα rondo, να αυτοσχεδιάσουν με τον ρυθμό του λόγου, δημιουργώντας φόρμα rondo, να αποδώσουν το μελωδικό διάστημα της κατιούσας 3ης μικρής με τονική ακρίβεια και τέλος να καλλιεργήσουν τη δεξιότητα απόδοσης τραγουδιού με ρυθμική ακρίβεια.
Κεφάλαιο 23ο: Ο κύριος Ντεσιμπέλ
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να κατανοήσουν έννοιες όπως το crescendo και το diminuendo, αλλά και να μάθουν να τις αποδίδουν στα μουσικά όργανα, να μάθουν να ξεχωρίζουν ήχους που διαφέρουν ως προς την ένταση και τέλος να αντιστοιχίσουν την ένταση με την οποία εκτελείται ένα μουσικό κομμάτι με τη γραφική / εικονική του αναπαράσταση.
Κεφάλαιο 24ο: Παίζοντας... με τις παύσεις!
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να παραγάγουν απλά ηχητικά μοτίβα με τη φωνή, με το σώμα και με μουσικά όργανα, να κατανοήσουν την έννοια της παύσης, να ερευνήσουν, να επιλέξουν και να συνδυάσουν λέξεις για να δημιουργήσουν απλές μουσικές συνθέσεις και τέλος να συνεργαστούν και να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους.
Κεφάλαιο 25ο: Νότες που μυρίζουν θάλασσα
Στο κεφάλαιο αυτό οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ρυθμικές και μελωδικές φράσεις, να ερμηνεύσουν μουσική με κίνηση, να αυτοσχεδιάσουν ρυθμικά, να συνεργαστούν, να βιώσουν την αισθητική απόλαυση μιας ενορχηστρωμένης σύνθεσης και τέλος να έρθουν σε επαφή με τις φόρμες Α - Β -Α και Α-Β-Γ-Α.
Στο Παράρτημα επαναλαμβάνονται μουσικές έννοιες που συναντήθηκαν στις προηγούμενες ενότητες με τη μορφή ορισμών (μουσικό γλωσσάρι).
Στο παράτημα αυτό υπάρχουν ιστορίες που πλαισιόνονται από μουσική και ήχους και αντιστοιχούν σε κάποια από τα προηγούμενα 25 κεφάλαια ως συμπληρωματικό υλικό για την διδακτική διαδικασία.
Στο παράρτημα αυτό προτείνονται (ανά κεφάλαιο) ήχοι και μουσικά αποσπάσματα για ακρόαση κατά την διδασκαλία ως συμπληρωματικό υλικό για την καλύτερη κατανόηση και αφομοίωση των εννοιών που πραγματεύεται το κάθε κεφάλαιο.