Θρησκευτικά (Γ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή
Εισαγωγική σημείωση
Οι πηγές του υλικού παρατίθενται κατά Θεματική Ενότητα και κατηγορία υλικού, με τη σειρά που τα παραθέματα έχουν καταχωριστεί. Εάν σε μια Θεματική Ενότητα υπάρχουν πολλαπλά παραθέματα από την ίδια πηγή, συνήθως γίνεται αναφορά σε αυτήν μόνο στο πρώτο παράθεμα. Στις περιπτώσεις που τα κείμενα είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο, παρατίθεται διαδικτυακός σύνδεσμος, για τη διευκόλυνση του εκπαιδευτικού. Όλες οι ιστοσελίδες, στις οποίες παραπέμπει ο παρών κατάλογος, ανακτήθηκαν στις 25/01/2017. Επιπρόσθετα:
Εξώφυλλο
Εικαστικό εξωφύλλου: Η νύκτα, Γ. Κόρδης
Θεματική Ενότητα 1
Α. Κείμενα
«Δημογραφική ποσόστωση των Ορθοδόξων κατά χώρα στον κόσμο». Στο https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Christian_
denominations_by_number_of_members
«Η Ορθόδοξη Εκκλησία ανά τον κόσμο». Στο http://www.orthodoxia.be/GRkerk/10orthekklisiakosmos.html
Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/
message?inheritRedirect=true
Καραχάλιας Σ., Μπράτη Π., Πασσάκος Δ., Φίλιας Γ., Θρησκευτικά Γ’ Γυμνασίου. Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, ΟΕΔΒ, Αθή-
να, Δ.Ε. 32. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/3333,13446
Δημητρούκας Ι., Ιωάννου Θ., Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία. Β’ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, Δ.Ε. 6.2.2.Στο http://ebooks.edu.gr/modules/
ebook/show.php/DSGYM-B107/755/4962,22628
Λούβαρης, π. Ι., «40 χρόνια από την έναρξη της Β΄ Βατικανής Συνόδου. Συμβολή στη Θεολογία», εφημ. Καθολική, ημ. 3-12-2002.
Στο http://cathenoria-thes.org/page846.html
Χαρκιανάκις Στ., Το περί Εκκλησίας σύνταγμα της Β’ Βατικανής Συνόδου, Θεσσαλονίκη, 1969, σ. 137
Δημητρούκας Ι., Ιωάννου Θ., Μπαρούτας Κ., Ιστορία του μεσαιωνικού και του ύστερου κόσμου, 565-1815. Β’ Γενικού Λυκείου, Γενι-
κής Παιδείας, ΟΕΔΒ, Δ.Ε. 6.4. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B131/756/4975,22677
«Οι 95 θέσεις του Λουθήρου». Στο http://www.ipaideia.gr/oi-95-theseis-tou-martinou-louthirou.html
Καραχάλιας Σ., Μπράτη Π., Πασσάκος Δ., Φίλιας Γ., Θρησκευτικά Γ’ Γυμνασίου. Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, ΟΕΔΒ, Αθή-
να, Δ.Ε. 29. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/3332,13443
Κυριακάκης Μ., Η Αναμόρφωση του 16ου αιώνα. Στο http://www.gec.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=11:---
16-&catid=2:arxeio-arthron-kai-khrugmaton&Itemid=4
Καραχάλιας Σ., Μπράτη Π., Πασσάκος Δ., Φίλιας Γ.,Θρησκευτικά Γ’ Γυμνασίου. Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, ΟΕΔΒ, Αθή-
να, Δ.Ε. 33. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/3333,13447
Δημητρούκας Ι., Ιωάννου Θ., Μπαρούτας Κ.,Ιστορία του μεσαιωνικού και του ύστερου κόσμου, 565-1815. Β’ Γενικού Λυκείου, Γενι-
κής Παιδείας, ΟΕΔΒ, Δ.Ε. 6.4. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B131/756/4975,22677
«Εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας», Κρήτη, 2016. Στο
https://www.holycouncil.org/-/encyclical-holy-council?inheritRedirect=true
«Μήνυμα Της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας Προς τον Ορθόδοξο λαό και κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως»,
Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/message?inheritRedirect=true
Ιερά Σύνοδος Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος, Εγκύκλιος Επιστολή, «Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας», 2004. Στο http://www.
cathecclesia.gr/hellas/index.php/εγκύκλιοι/74-2004
Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία, «Ομολογία Πίστεως της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας». Στο http://www.gec.gr/index.
php?option=com_content&view=article&id=3&Itemid=29
«Εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας», Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/encyclical
holy-council?inheritRedirect=true
Γκότσης Χ., Μεταλληνός π. Γ., Φίλιας Γ., Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία. Α’ Γενικού Λυκείου, ΟΕΔΒ, Αθήνα, Δ.Ε. 26. Στο http://ebooks.
edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A106/116/899,3351/
«Εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας», Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/encyclical-
holy-council?inheritRedirect=true
Καριώτογλου Αλ., Ένας μονόδρομος καταργείται. Στο http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia_zoi/themata.
asp?cat=poim&contents=contents_porefthentes.asp&main=EK_9&file=9.3.htm
Βουλγαράκης, Η., Ποιος ασκεί το έργο της ιεραποστολής; Στο http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia_zoi/
themata.asp?cat=poim&contents=contents_porefthentes.asp&main=EK_9&file=9.1.htm
Συνέντευξη Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου στον Πατσούκα Α. Πατσούκας Α., «Οι νέοι έχουν δίκιο να είναι οργισμένοι»,
εφημ. Καθημερινή, 18-1-2009. Στο http://www.kathimerini.gr/346547/article/epikairothta/ellada/oi-neoi-exoyn-dikio-na-
einai-orgismenoi
Καραχάλιας Σ., Μπράτη Π., Πασσάκος Δ., Φίλιας Γ., Θρησκευτικά Γ’ Γυμνασίου. Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, ΟΕΔΒ, Αθή-
να, Δ.Ε. 35. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/3333,13449/
να, Δ.Ε. 35. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/3333,13449/
papalvisit.ecupatriarchate.org/press/articles.php?id=99&lang=9
Μπαϊραχτάρης π. Αυγ., «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών κατά την προσυνοδική φάση (Β΄
Μέρος)», 17-05-16. Στο http://www.amen.gr/article/sxeseis-tis-orthodoksou-ekklisias-me-to-pagosmio-symvoulio-ekklision-
kata-tin-prosynodiki-fasi-v-meros
«Μήνυμα Της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας Προς τον Ορθόδοξο λαό και κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως»,
Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/message?inheritRedirect=true
Μαρτζέλος, Γ., Οι θεολογικοί διάλογοι σήμερα: το μήνυμα, η αξία και η προοπτική τους, 2013, σ. 2. Στο http://users.auth.gr/martzelo/
index.files/docs/135.docx
Φραγκίσκος, Πάπας Ρώμης, Ομιλία Του Αγίου Πατέρα Φραγκίσκου Κατά Τη Θεία Λειτουργία Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, (30
Νοεμβρίου 2014). Στο https://www.patriarchate.org/pope-francis/-/asset_publisher/row3iPd1j1Zj/content/address-of-
his-holiness-pope-francis-at-the-divine-liturgy-of-the-patriarchal-cathedral-of-st-george-30-11-14-?inheritRedirect=false&
redirect=https%3A%2F%2Fwww.patriarchate.org%2Fpope-francis%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_row3iPd1j1Zj%26p_p_
lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3Dcolumn-1%26p_p_col_count%3D1&_101_
INSTANCE_row3iPd1j1Zj_languageId=el_GR
Β. Εικόνες
Κόρδης Γ., {τέμπερα). Στο https://www.pinterest.com/pin/300826450085445361
Διασπορά των ορθοδόξων στον κόσμο. Στο http://www.pentapostagma.gr/2013/02/blog-post_6190.html
Προκαθήμενοι Ορθοδόξων Εκκλησιών, κατά την παραμονή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, Άγ. Τίτος Ηρακλείου, Κρήτη, 2016. Στο
http://www.sigmalive.com/uploads/images/news/DOC.20160625_.1326298_.%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%9F%CE%94%CE
%9F%CE%A3_.jpg
Εναρκτήρια συνεδρία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, Κρήτη, 2016. Στο http://fanarion.blogspot.gr/2017/01/blog-post_13.html
Β΄ Βατικανή σύνοδος. Στο https://userscontent2.emaze.com/images/729cd026-0f6d-4536-970c-a02ea19673c7/303247fdf973d06b
0f9600d121c6cb6a.jpg
Οι 95 θέσεις του Λούθηρου στην είσοδο του Καθεδρικού Ναού της Βιτεμβέργης. Στο
http://www.dw.com/el/%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CE%B8%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%
CE%BD%CE%B1%CF%87%CF%8C%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%B5-
%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF/a-36207234
Η Βίβλος του Λουθήρου στα γερμανικά. Στο https://www.slideshare.net/kioufe/ss-47201132
Μαρτίνος Λούθηρος. Στο http://www.mixanitouxronou.gr/o-martinos-louthiros-katangelli-anichta-ta-sigchorochartia-gia-tis-
amarties-ke-ti-diafthora-tis-papikis-ekklisias-i-eresi-pou-katelixe-stin-pio-ematiri-thriskeftiki-diamachi-metaxi-katholikon-ke-
pro
Αγγλικανικός ναός Αγ. Παύλου στην Αθήνα. Στο http://orpheas-orpheas.blogspot.gr/2013/10/blog-post_6.html
Δόγμα και λατρεία Ρωμαιοκαθολικών και Προτεσταντών. Στο Δημητρούκας Ι., Ιωάννου Θ., Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία. Β’ Γυ-
μνασίου, ΟΕΔΒ, Δ.Ε. 7.1.3. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B107/755/4963,22634/
Βαπτιστήριο χριστιανικής οικίας στη Δούρα Ευρωπό, αρχές 3ου αι. Στο http://www.archaiologia.gr/wp-content/
uploads/2011/07/92-12.pdf
Κατακόμβη Αγίας Πρίσκιλλας, Ρώμη. Στο http://www.hristospanagia.gr/?p=20329
Η Βασιλική του Αγίου Δημητρίου, Θεσσαλονίκη, 5ος αι. Στο http://cityculture.gr/2016/10/o-naos-tou-agiou-dimitriou-stin-
thessaloniki και http://histoirehistoire.weebly.com/arhochiiotatauepsilonkappatauomicronnuiotakappaomicron943-
tau973piomicroniota-nualpha974nu.html
Ροτόντα, Θεσσαλονίκη, 4ος αι. Στο http://www.thetoc.gr/magazine/ksanarxise-o-polemos-gia-ti-rotonta
Μονή Οσίου Λουκά Βοιωτίας, 11ος αι. Στο http://www.pi-schools.gr/lessons/aesthetics/eikastika/afises/images/afises/8d.jpg
Ο ναός της Αγίας Σοφίας, Κωνσταντινούπολη, 6ος αι. Στο https://www.pinterest.com/pin/68679963037277088
Αβαείο Μούρμπαχ, ναός ρομανικού τύπου, 12ος αι. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%BD%
CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7
Η Παναγία των Παρισίων, ναός γοτθικού τύπου, Παρίσι, 13ος αι. Στο https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Notre_Dame_dalla_
Senna_crop.jpg
Ο ναός του Αγίου Πέτρου, αναγεννησιακός τύπος, Ρώμη, 16ος αι. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%83%CE
%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%
AD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%85
Ιησούς Χριστός, εγκαυστική εικόνα, Σινά, 6ος αι. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F_%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF
%84%CF%8C%CF%82_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CF%89%CF%81_(%CE%B
1%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CE%B9%
CE%BD%CE%AC)
Ιησούς Χριστός, ψηφιδωτό, Αγία Σοφία Κων/λης, 13ος αι. Στο https://gr.pinterest.com/THartdiva/byzantine-art
Ιησούς Χριστός, Α. Ρουμπλιόφ, ρώσικη εικόνα, 15ος αι. Στο http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/panagiotou_roublev.html
Ιησούς Χριστός, Θεοφάνης ο Κρης, 16ος αι. Στο http://hristospanagia3.blogspot.gr/2014_05_21_archive.html
Ο Χριστός στη στήλη. Αντονέλλο ντα Μεσίνα, 15ος αι. Στο https://logomnimon.wordpress.com/%CE%B6-%CE%B7-
%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%8D-
%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CE%B6%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE
%BA%CE%BF%CF%8D
Χριστός Σωτήρας, Δ. Θεοτοκόπουλος, 1600. Στο http://www.backtoclassics.com/gallery/elgreco/christassaviour1
Ο Χριστός δείχνει την πληγή, Καραβάτζιο, 17ος αι. Στο https://astrofella.wordpress.com/2016/12/10/beyond-caravaggio-the-
national-gallery
Μωυσής, Μιχαήλ Άγγελος, Ρώμη, 1515. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ro
ma-sanpietroinvincoli02.jpg
Βιτρό στην Παναγία της Σαρτρ στη Γαλλία. Στο https://www.pinterest.com/alison9891/early-europe-and-colonial-americas-ap-list-
of-250
Χειρόγραφο βυζαντινής μουσικής γραφής. Στο http://panagiotisandriopoulos.blogspot.gr/2013_04_01_archive.html
Βάπτισμα Ορθοδόξων στη Μαδαγασκάρη. Στο http://www.orthodoxmadagascar.org/mission
Ο άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, φωτιστές των Σλάβων. Στο https://antexoume.wordpress.com/2014/05/10/%CE%BF%CE%B9-%CF
%86%CF%89%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%B2
%CF%89%CE%BD-%CE%BF%CE%B9-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%C
E%B5
Η ιστορική συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα και του Πάπα Παύλου στα Ιεροσόλυμα, 1964. Στο
http://fanarion.blogspot.gr/2014/01/blog-post_13.html
11η Συνάντηση Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξων και Καθολικών, Πάφος, 2009. Στο http://archive.churchofcyprus.org.cy/article.
php?articleID=864
Θεματική Ενότητα 2
Α. Κείμενα
Eurobarometer Special Surveys, αρ.: 225, 341, 393. Στο
http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb_special_419_400_en.htm
«Religion in the European Union». Στο https://en.wikipedia.org/wiki/Religion_in_the_European_Union
«Religion in the Europe». Στο https://en.wikipedia.org/wiki/Religion_in_Europe
Κτενάς Χ., Έρευνα: Θρησκεία και Ευρώπη, οι μεγάλες αντιθέσεις, εφ. Κιβωτός της Ορθοδοξίας, 28-07-2015, ηλ. έκδ.http://ikivotos.
gr/post/229/ereyna-thrhskeia-kai-eyrwph-oi-megales-antitheseis
«Νομικά πρόσωπα πλέον οι Θρησκευτικές Κοινότητες», εφ. Καθημερινή, 03-10-2014. Στο http://www.kathimerini.gr/786409/
article/epikairothta/ellada/nomika-proswpa-pleon-oi-8rhskeytikes-koinothtes
Αναστάσιος, Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Χαιρετισμός στην Διεθνή Διάσκεψη των Αθηνών με θέμα: «Θρησκευτικός και πολιτιστικός
πλουραλισμός και ειρηνική συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή», 18-20 Οκτωβρίου 2015, Αθήνα. Στο http://orthodoxalbania.org/
alb/index.php/el/lajme-2/blog/3611-2015-10-19-18-58-31
Ταγιάνι Α., Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Δελτίο Τύπου: «Η Επιτροπή καλεί Θρησκευτικούς
Ηγέτες να συζητήσουν γύρω από το θέμα “Ζούμε μαζί ξεπερνώντας τις διαφωνίες μας”», 16-06-2015. Στο http://europa.eu/
rapid/press-release_IP-15-5179_el.htm
Πέτρου Ι., «Θρησκεία, επικοινωνία και δημόσιος χώρος», Εισήγηση στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Χριστιανισμός - Ορθοδοξία και
μέσα ενημέρωσης στον σύγχρονο κόσμο» της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.), Θεσσαλονίκη, 12-15 Μα-
ΐου 2014. Στο http://panagiotisandriopoulos.blogspot.gr/2014/05/blog-post_4723.html
Παπαγεωργίου Ν., «Η Εκκλησία και η εκκοσμίκευση», Εισήγηση στο 2ο Συνέδριο Ορθόδοξης Νεολαίας του Οικουμενικού Πατρι-
αρχείου Κωνσταντινουπόλεως, Κωνσταντινούπολη, 11-16 Ιουλίου 2007. Στο http://www.ec-patr.org/youth/papageorgiou.htm
Ιγνάτιος, Μητροπολίτης Δημητριάδος, «Θρησκευτικότητα και θρησκευτικά σύμβολα στον δημόσιο χώρο», Εισήγηση στο συνέδριο
«Εκκλησία και Αριστερά», Θεσσαλονίκη, 22-23 Ιανουαρίου 2013. Στο http://imd.gr/articles/0/0/645
Ντοστογιέβσκη Φ., Αδελφοί Καραμάζοβ, μτφ. Άρη Αλεξάνδρου, εκδ. Γκόβοστη , σελ 130
«Πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χριστιανοφοβία και την προστασία των χριστιανικών λατρευ-
τικών κτηρίων στην Ευρώπη», B8-0229/2016, 02-02-2016. Στο
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+MOTION+B8-2016-0229+0+DOC+XML+V0//EL
«Σχετικοκρατία», Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμ. 56, σ. 215
«Πορίσματα», ΙΘ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα Αιρέσεων
και Παραθρησκείας με θέμα: «Αποκρυφισμός και Εσωτερισμός ─ σύγχρονη μορφή επιδημίας σε παγκόσμιο επίπεδο», Προκόπι,
29-10/01-11-2007. Στο http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/heresies/diask_porismata_ith.html
Μπεκριδάκης Δ., «Νέα Θρησκευτικά Κινήματα και νέα πνευματικότητα: προς αλλαγή θρησκευτικού «παραδείγματος»; Εισαγωγικό
σχεδίασμα με αναφορές στην Ελληνική πραγματικότητα». Στο http://e-theologia.blogspot.gr/2011/03/blog-post_17.html
Ειδική Συνοδική Επιτροπή Μελέτης Αρχαιολατρίας-Νεοειδωλολατρίας, «Η προσπάθεια αναβίωσης της ειδωλολατρίας». Στο http://
www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/ancient/eidola.html
«Οι Δρυίδες του 21ου αιώνα τίμησαν το θερινό ηλιοστάσιο», Ant1 news, 21-06-2015. Στο http://www.ant1news.gr/news/World/
article/412008/oi-dryides-toy-21oy-aiona-timisan-to-therino-iliostasio
«Η παλινόρθωση του Θορ, του Οντίν και της Φρέγια», εφημ. Το Βήμα, ηλ. έκδ. 14-02-2015. Στο http://www.tovima.gr/world/
article/?aid=676935
«Αντισημιτισμός», Λεξικό Τριανταφυλλίδη, ηλ. έκδ., στο http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/
search.html?lq=%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8
C%CF%82&sin=all
Τίμερμανς Φ., Α’ Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Δελτίο Τύπου: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργα-
νώνει συνέδριο για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας, μετά από έρευνα που έδειξε ότι το 50% των
Ευρωπαίων πιστεύει πως οι θρησκευτικές διακρίσεις είναι ευρέως διαδεδομένες», 01-10-2015. Στο http://europa.eu/rapid/
press-release_IP-15-5737_el.htm
Δούλος Γ., Ισλαμοφοφία, η κρυφή γοητεία της μισαλλοδοξίας. Στο http://www.academia.edu/4431527/%CE%99%CE%A3%CE%9B%
CE%91%CE%9C%CE%9F%CE%A6%CE%9F%CE%92%CE%99%CE%91_%CE%97_%CE%9A%CE%A1%CE%A5%CE%A6%CE%97_%CE
%93%CE%9F%CE%97%CE%A4%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%A4%CE%97%CE%A3_%CE%9C%CE%99%CE%A3%CE%91%CE%9
B%CE%9B%CE%9F%CE%94%CE%9F%CE%9E%CE%99%CE%91%CE%A3
Γρηγόριος Θεολόγος, Λόγος Β’ Απολογητικός της εις τον Πόντον φυγής, PG 35,424 C – 425 A.
«Εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας», Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/el/-/
encyclical-holy-council
Μαρτζέλος Γ., «Η θεολογία του “σπερματικού λόγου” και η σημασία της για τους διαχριστιανικούς και διαθρησκειακούς διαλόγους».
σ. 3. (Θεολογία 84, 2 (2013), σ. 69-80). Στο http://users.auth.gr/martzelo/index.files/docs/128.doc
Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Οι θρησκείες, τόμος 21, Αθήνα 1992
Γιαννουλάτος Αν., Επίσκοπος Ανδρούσης, Όψεις Ινδουισμού – Βουδισμού, Αθήνα 1988
Glasenapp H. D., Παγκόσμιος ιστορία των θρησκειών, εκδ. Βιβλιοαθηναϊκή, Αθήνα 1989
12ο Πέτρινο έδικτο του Ασόκα, Ven. S.Dhammika, The Edicts of King Asoka, 1993. Στο http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/
dhammika/wheel386.html
Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (10 Δεκεμβρίου 1948). Στο http://www.
ohchr.org//EN/UDHR/Documents/UDHR_Translations/grk.pdf
Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000, 2009, 2016), Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτή-
των, 18-12-2000, 2000/C364, σ. 10· 7.6.2016, 2016/C202, σ. 395
Μαρτζέλος Γ., Ορθοδοξία και διαθρησκειακός διάλογος, σ. 5-9 (Γρηγόριος ο Παλαμάς 89 (2006), σ. 1065-1078). Στο http://users.
auth.gr/martzelo/index.files/docs/84.doc
«Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας», Κρήτη, 2016. Στο https://www.holycouncil.org/-/message
Γριζοπούλου Ό., Τα Μαθήματα των Θρησκευτικών (ΜΘ) στα σχολεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο http://www.pi-schools.gr/
lessons/religious/europ_diast/diefkr_omol.doc
Γιαγκάζογλου Στ., Το θρησκευτικό μάθημα μεταξύ παράδοσης και εκσυγχρονισμού. Προς μία νέα και διευρυμένη θεώρηση της
φυσιογνωμίας του μαθήματος των Θρησκευτικών στο ελληνικό δημόσιο σχολείο, σ. 1. Στο http://theologoi-kritis.sch.gr/docs/
arthrografia/giagazoglou.doc
Β. Εικόνες
Η παράδοση, Γ. Κόρδης. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/96/780,2841
Ο πληθυσμός των Ρωμαιοκαθολικών στην Ελλάδα. Στο
http://iep.edu.gr/thriskeftika/files/%CE%93%201/27.%20%CE%A1%CE%A9%CE%9C%CE%91%CE%99%CE%9F%CE%9A%
CE%91%CE%98%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%9A%CE%9F%CE%99%CE%9D%CE%9F%CE%A-
4%CE%97%CE%A4%CE%91%20%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%91%CE%94%CE%9F%CE%A3.jpg
[Η θρησκευτική πίστη ως ιδιωτική υπόθεση]. Στο http://mavrosgatos.blogspot.gr/2011/04/blog-post_08.html
[Αθεϊσμός και αντιχριστιανισμός]. Στο http://www.nextdeal.gr/%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%
CF%82/%CF%88%CE%B9%CE%BB%CE%AC-%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1/%CE%A3
%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CE%B9%CE%B1-
%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%85.html
[Φαινόμενα αρχαιολατρείας]. Στο http://iep.edu.gr/thriskeftika/files/%CE%93%202/12.%20%CE%9D%CE
%95%CE%9F%CE%A0%CE%91%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3-
%CE%91%CE%A1%CE%A7%CE%91%CE%99%CE%9F%CE%9B%CE%91%CE%A4%CE%A1%CE%99%CE%91.jpg
Υπαίθρια τελετή νοσταλγών του γερμανο-σκανδιναβικού Πανθέου στην Ισλανδία. Στο
http://asset.tovima.gr/vimawebstatic//FAA08242FE74ED2BF5545AFFBA699499.jpg
[Ισλαμοφοβία]. Στο http://iep.edu.gr/thriskeftika/files/%CE%93%202/10.%20%CE%95%CE%9D%CE%91%CE%9D%CE%A4%CE%99
%CE%9F%CE%9D%20%CE%A4%CE%97%CE%A3%20%CE%99%CE%A3%CE%9B%CE%91%CE%9C%CE%9F%CE%A6%CE%9F%C-
E%92%CE%99%CE%91%CE%A3.jpg
Ιησούς και Σαμαρείτισσα, αγνώστου Αφρικανού καλλιτέχνη. Στο https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/
Ahimsa.svg/596px-Ahimsa.svg.png
Το Ιερό Κοράνιο και μετάφραση των Εννοιών του στην Ελληνική Γλώσσα, έκδ. Συγκρότημα του Βασιλιά Φαχντ για την Εκτύπωση του
Ιερού Κορανίου, 1418 Εγίρας (1998 μ.Χ.)
Ο όρκος της Αχίμσα. Σύμβολο του Τζαϊνισμού. Στο
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Ahimsa.svg/596px-Ahimsa.svg.png
Δίγλωσση επιγραφή (ελληνικά και αραμαϊκά) του βασιλιά Ασόκα. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CF%8C%CE%
BA%CE%B1
Ιστορική συνάντηση των ηγετών των θρησκευτικών κοινοτήτων στην Κύπρο, 2015. Στο http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-
politiki/39/275814/se-exelixi-istoriki-synantisi-politikon-kai-thriskeftikon-igeton-tis-kyprou
Διαθρησκειακή συνάντηση με θέμα την εξάλειψη της δουλείας, Ρώμη, 2014. Στο http://www.topontiki.gr/article/89079/oi-igetes-
ton-megalyteron-thriskeion-enantia-sti-syghroni-doyleia-photos
Συνάντηση Οικουμενικού Πατριάρχη, Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάπα Ρώμης, Λέσβος, 2016. Στο http://iaath.gr/koinh-diakhryxh-
papa-patriarxh-arxiepiskopou
Συνάντηση θρησκευτικών ηγετών του κόσμου, Ασίζη, 2011. Στο http://www.kristeva.fr/assisi2011_en.html
Θεματική Ενότητα 3
Α. Κείμενα
Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος και Λόγοι, εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά, 2005
Παπαθανασίου Θ., «Ένας ησυχαστής του Αγίου Όρους στην καρδιά της πόλης: π. Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης (1906-1991)», περι-
οδικό Σύναξη 117 (2011), σ. 50-¬67
Ειρηναίος, Μητροπ. Νεοφύτου και Μπάτσκας, «Η πνευματική σχέση του Γέροντος Πορφυρίου με τον Ορθόδοξο Σερβικό λαό», στο:
Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης. Ορόσημο αγιότητος στο σύγχρονο κόσμο (Πρακτικά διορθοδόξου μοναστικού συνεδρί-
ου), εκδ. Ι. Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2008, σ. 297.
«Ο Γέρων Πορφύριος. Μαρτυρίες και εμπειρίες». Στο http://www.porphyrios.net
Baker M. –Ασπρούλης Ν., «π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ (1893-1979). Ένα σύντομο βιο-εργογραφικό σημείωμα», περιοδικό Θεολογία,
τόμ. 81 (2010), τ. 4ο
Φλωρόφσκυ Γ., Θέματα ορθοδόξου Θεολογίας, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 1973, σ. 80, 101, 106, 107, 117, 159, 201, 202, 217
Φλωρόφσκυ Γ., Δημιουργία και Απολύτρωση, ελλ. μτφ. Π. Πάλλη, εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1983, σ. 99, 172, 280
Φλωρόφσκυ Γ., Χριστιανισμός και Πολιτισμός, ελλ. μτφ. Ν. Πουρναρά, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2000, σ. 123
Νίκος Νησιώτης, Ο Θεολόγος του Διαλόγου, (επιμ. Σταύρου Γιαγκάζογλου), εκδ. Αρμός, Αθήνα 2015.
«Νησιώτης Νίκος, «Η φύση ως κτίση»». περιοδικό Σύναξη, τχ. 14 (1985), σ. 19
«Αγία Μαρία (Σκόμπτσοβα), μοναχή». Στο http://www.saint.gr/4381/saint.aspx
Αλέξανδρος Σμόρελ», στο https://orthodoxwiki.org/Alexander_Schmorell
«4η Προκήρυξη του Λευκού Ρόδου», στο «Μνήμη αγίου Αλεξάνδρου Σμόρελ», εφημερίδα Χριστιανική, Πέμπτη 19 Ιουλίου 2012
Clement O., «Η αλήθεια ελευθερώσει υμάς», Συνομιλώντας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα, 1996
Κλεμάν Ο., Ταιζέ, Ένα νόημα στη ζωή, εκδόσεις Μαΐστρος, Αθήνα 2015
Κλεμάν Ο., «Παρατηρήσεις ενός Λαϊκού πάνω στη Μαρτυρία της Πίστης», απόδοση Λουκίας Ι. Μεταξά. Στο http://www.myriobiblos.
gr/texts/greek/cleman_paratiriseis.html
Ιωάννης (Ζηζιούλας), Μητρ. Περγάμου, «Χριστολογία καὶ ὕπαρξη. Ἡ διαλεκτικὴ κτιστοῦ-ἀκτίστου καὶ τὸ δόγμα τῆς Χαλκηδόνος»,
Σύναξη, τχ. 2 (1982), σελ. 9
Ιωάννης (Ζηζιούλας), Μητρ. Περγάμου, Η κτίση ως ευχαριστία, εκδ. Ακρίτα, 1992, σ. 121 και 122
Ιωάννης (Ζηζιούλας), Μητρ. Περγάμου, Νόσος και θεραπεία στην Ορθόδοξη Θεολογία, στο «Θεολογία και Ψυχιατρική σε διάλογο»,
Πρακτικά Ημερίδας, εκδ. Αποστολική Διακονία. Στο http://www.pemptousia.gr/2011/06/nosos-ke-therapia-stin-orthodoxi-
theol
Ιωάννης (Ζηζιούλας), Μητρ. Περγάμου, «Ευχαριστία και Βασιλεία του Θεού», Σύναξη, τχ. 49 (1994), σ. 7
«Μητέρα Τερέζα». Στο https://www.sansimera.gr/biographies/1676
«Ντίτριχ Μπονχέφερ». Στο http://e-theologia.blogspot.gr/2014/04/blog-post_2040.html
«Dietrich Bonhoeffer», επιμ. Al. Melloni, ed. Qiqazon, Comunità di Bose 1999, Απόδοση Π. Υφαντής, στο περιοδικό Σύναξη, τχ 106
theol
«Μάρτιν Λούθερ Κινγκ», Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμ. 33, σ. 375
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B9%CE%BD_%CE%9B%CE%BF%CF%8D%CE%B8%CE%B5%CF
%81_%CE%9A%CE%B9%CE%BD%CE%B3%CE%BA
«Τούτου, Ντέσμοντ», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, Εκδ. Οργανισμός Πάπυρος, 1993, τόμ. 58, σ.12
«Ντέσμοντ Τούτου, Ένας παγκόσμιος πνευματικός ηγέτης μιλάει για την πολιτική μη βίας κατά του απαρτχάιντ και για την εξάλειψη
των χρεών της Αφρικής», συνέντευξη στον δημοσιογράφο Θ. Λάλα, Εφημερίδα Το Βήμα (19/06/2005). Στο http://www.tovima.
gr/world/article/?aid=166771
«Μαχάτμα Γκάντι», Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμ. 17, σ. 411
Γκάντι Μ., Αυτοβιογραφία, εκδ. Ιάμβλιχος, 1999
Β. Εικόνες
Άγιος Πορφύριος. Στο Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος και Λόγοι, εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά, 2005, σ. 188
π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ. Στο Γ. Φλωρόφσκυ, Θέματα ορθοδόξου Θεολογίας, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 1973, σ. 1
Νίκος Νησιώτης. Στο εξώφυλλο του τόμου Νίκος Νησιώτης. Ο θεολόγος του διαλόγου, εκδ. Αρμός, Αθήνα 2015
Μαρία Σκόμπτσοβα. Στο http://www.saint.gr/4381/saint.aspx
Αλέξανδρος Σμόρελ. Στο http://pemptousia.com/2014/07/alexander-schmorell-the-anti-nazi-new-martyr
Ολιβιέ Κλεμάν. Στο http://www.natidallospirito.com/wp-content/uploads/2016/01/clement.jpg
Ιωάννης (Ζηζιούλας), Μητρ. Περγάμου. Στο http://www.orththeol.uni-muenchen.de/aktuelles/zizioulas_ehrendoktor/index.html
Μητέρα Τερέζα. Στο http://www.ant1news.gr/news/World/article/431368/agia-i-mitera-tereza
Ντίντριχ Μπονχέφερ. Στο http://e-theologia.blogspot.gr/2014/04/blog-post_2040.html
Η τέχνη της συζήτησης, René Magritte. Στο https://gr.pinterest.com/pin/567101778054751341
Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Στο https://www.sansimera.gr/biographies/1267
Ντέσμοντ Τούτου. Στο http://www.mixanitouxronou.gr/ntesmont-toutou-o-negros-kathigitis-pou-paretithike-se-endixi-diamartirias
gia-to-apartchaint-egine-iereas-pire-to-nompel-irinis-ke-zitise-na-sigchorethoun-vasanistes-ke-ektelestes
Μαχάτμα Γκάντι. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CF%87%CE%AC%CF%84%CE%BC%CE%B1_%CE%93%CE%BA%
CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9#/media/File:Portrait_Gandhi.jpg
Θεματική Ενότητα 4
Α. Κείμενα
Dalhuisen J., Διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη. Στο https://www.amnesty.gr/news/articles/article/20647/o-
fovos-den-prepei-na-mas-allaxei
Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Α΄, Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, εκδ. Ι. Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστή Ιωάν-
νης», Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1998, σ. 85, 132
Στέφος Α., Στεργιούλης Ε., Χαριτίδου Γ., Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, Α΄, Β΄, Γ΄, Γυμνασίου. Στο http://ebooks.edu.gr/
modules/ebook/show.php/DSGYM-B120/550/3618,15479
Σοφοκλής, Αντιγόνη, Α΄ στάσιμο, στ. 295-301, 332, 364-65. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/
DSGL-B121/628/4051,18302
Κορνάρος Β., Ερωτόκριτος (Επιμ. Στ. Αλεξίου),εκδ. Ερμής, Αθήνα 1980, σ, 11)
Ντοστογιέφσκι Φ., Αδελφοί Καραμαζώφ, Μέρος τρίτο, πέμπτο βιβλίο, κεφ. V
Κάφκα Φρ., Διηγήματα και μικρά Πεζά, μετάφραση Αλ. Ρασιδάκη, εκδ. Ροές, 2007
Ελύτης Οδ., Ο Ήλιος Ο Ηλιάτορας. Στο http://iep.edu.gr/thriskeftika
Μπρεχτ Μπ., Τα ποιήματα, μετάφραση Μάριος Πλωρίτης, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 2008
Γριζοπούλου Ό., Καζλάρη Π., Θρησκευτικά Α΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/
DSGYM-A109/294/2068,7268
Παπαρνάκης Αθ., «Αμαρτία και θάνατος στη βιβλική θεολογία», στο Ι. Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Η υγεία και η ασθένεια
στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας, Πρακτικά Ι΄ Πανελληνίου Συμποσίου Ιερών Μητροπόλεων, εκδ. Επικοινωνιακή και Μορφω-
τική Υπηρεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα 2009, σ. 83-84
Βασιλειάδης Π., «Ο Ιησούς Χριστός ιατρός των ψυχών και των σωμάτων. Βιβλική προσέγγιση», στο Ι. Σύνοδος της Εκκλησίας της
Ελλάδος, Η υγεία και η ασθένεια στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας, Πρακτικά Ι΄ Πανελληνίου Συμποσίου Ιερών Μητροπόλεων,
εκδ. Επικοινωνιακή και Μορφωτική Υπηρεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα 2009, σ. 56-57
«Κοινή Διακήρυξη Πάπα, Οικουμενικού Πατριάρχη και Αρχιεπισκόπου Αθηνών για την προσφυγική κρίση (Λέσβος, 16 Απριλίου
2016)». Στο http://iaath.gr/koinh-diakhryxh-papa-patriarxh-arxiepiskopou (γλωσσική απλούστευση)
Κσούρικα Ουπανισάντ, 1, 22. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/96/781,2862
Σαμιούττα Νικάγια, Ντίγκα Νικάγια (αποσπάσματα). Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/96/781,2863
Β. Εικόνες
Η κραυγή, Έντβαρντ Μουνκ, 1893-1910. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97_%CE%9A%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%B3%C
E%AE
[Ι. Το πρόβλημα του κακού στον σημερινό κόσμο]:
http://www.newsbomb.com.cy/kypros/lemesos/story/663843/o-kakos-xamos-sto-nosokomeio-lemesoy-asthenis-ithele-na-ta
spasei-ola-synelifthi-apo-tin-astynomia
http://apokalipsistora.blogspot.gr/2011/03/3.html
http://www.vimaorthodoxias.gr/tags/tag/%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%85%CE%BD%CE
%B7-2
http://howafrica.com/10-poorest-countries-in-the-world-all-in-africa/
http://www.clickatlife.gr/your-life/story/22501/pausipona-6-muthoi-pou-dustuxos-pisteuoume-akoma
http://www.creteplus.gr/news/bombardismos-maieutiriou-sti-suria-178623.html
http://blog.stigalaria.org/18821/metanastes_mesogeios
http://www.forzajuve.gr/2016/01/1_79.html
http://news.in.gr/world/article/?aid=422247
[Διανομή ψωμιού]. Στο https://magdagaitanidou.blogspot.gr/2013/05/5.html
Η λευκή σταύρωση, Marc Chagall, 1938. Στο http://annagelopoulou.blogspot.gr/2014/04/marc-chagall.html
Πιετά, Μιχαήλ Άγγελος, 1498-1499. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B9%CE%B5%CF%84%CE%AC_%CF%84%CE%B
F%CF%85_%CE%9C%CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%AE%CE%BB_%CE%86%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%BF%CF%85
Η καταστροφή, Α. Τάσσος (ιδιωτική φωτογράφηση αντίτυπου)
[Τα σταφύλια της οργής]. Στο http://penseur1.blogspot.gr/2015/09/john-ernst-steinbeck.html
Η θεραπεία του τυφλού, Δομ. Θεοτοκόπουλος, 1570 κ.ε. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CE
%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85
%CE%BB%CE%BF%CF%82
Ο άγιος Νικόλαος σώζει ναυαγούς. Στο http://www.agioskosmas.gr/calendar.asp?cal_id=3330
[Φιλανθρωπία μουσουλμάνων]. Στο http://blogarticles88.blogspot.gr/2016/03/manfaat-zakat-dan-sedekah-shodaqoh.html
Οι δέκα ενσαρκώσεις (αβατάρα) του θεού Βισνού του Ινδοϊσμού. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CF%83%CE%
BD%CE%BF%CF%8D
Ο θεός Κρίσνα θεωρείται μετενσάρκωση (αβατάρα) του θεού Βισνού. Στο http://www.wikiwand.com/el/%CE%9A%CF%81%CE%AF
%CF%83%CE%BD%CE%B1
Μαζική προσέλευση χιλιάδων Ινδοϊστών για τη θρησκευτική γιορτή Kumbh Mela στον ποταμό Shipra. Στο
h t t p s : / / t a n e a - d i a s p o ra . n e t / 2 0 1 6 / 0 5 / 2 3 / % C E % B 5 % C E % B 9 % C E % B A % C F % 8 C % C E % B D % C E % B 5 % C F % 8 2 -
%CE%B4%CE%AD%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%8C-
-%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%81%CF%8C-%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF
[Ο σκοπός της γιόγκα]. Στο Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Οι Θρησκείες, έκδ. Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1992, σ. 94
Γλυπτό όρθιου Βούδα, 1ος αι. Στο
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B1_%CE%93%CE%BA%CE%B1
%CE%BF%CF%85%CF%84%CE%AC%CE%BC%CE%B1
Ο ναός της Μεγάλης Φώτισης. Στο Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Οι Θρησκείες, έκδ. Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1992, σ. 76
Ο τροχός, σύμβολο του Βουδισμού. Στο
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82
Θιβετιανοί μοναχοί μελετούν ιερές γραφές. Στο Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Οι Θρησκείες, έκδ. Εκδοτική Αθηνών, Αθή-
να, 1992, σ. 79
Θεματική Ενότητα 5
Α. Κείμενα
Ζορμπάς Β. Κ., Η ανθρώπινη αξία στις κοινωνικές ουτοπίες, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1997, σ. 227
Μελίτων, Μητροπολίτης Χαλκηδόνος, Ομιλία στην Κυριακή της Τυροφάγου. Στο http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/
accuse_hypocrisy.htm
Ελύτης Οδ., Tα Ελεγεία της Oξώπετρας, Εκδ. Ίκαρος, 1991
Χατζιδάκις Μ. - Γκάτσος Ν., Η μπαλάντα του Ούρι. Στο http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=2065
Σαββόπουλος Δ., Το δέντρο. Στο http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=2363
Κίπλινγκ Ρ., «Αν». Στο http://users.sch.gr/symfo/sholio/kimena/xeni/kiplig_an.htm
Σταμούλης Χρ., Τα τραγούδια στη θεολογία του Νίκου Ματσούκα, Αντίδοσις, Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012. Πηγή: https://
antidosis.wordpress.com/2012/10/12
Πυρουνάκης π. Γ., Δίπτυχο, εκδ. Προβλήματα εκκλησιαστικά-κοινωνικά, Αθήνα 1968, σ. 20.
Χατζιδάκις Μ. - Γκάτσος Ν., Ο χορός των σκύλων. Στο http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=7495
Σαμαράκης Αν., Η σαρξ, από τη συλλογή διηγημάτων Ζητείται Ελπίς, εκδ. Ψυχογιός, Αθήνα 2013, σ. 21-22
Ζορμπάς Β. Κ., «Πόνος, Αγάπη, Ελπίδα», Πρόλογος στο βιβλίο των Γκίτση Αν.- Ζορμπά Β. Κ., Λόγια ελπίδας, εκδ. Μπαρμπουνάκης,
Βόλος 2011, σ. 7-9.
Θεόδωρος Στουδίτης, Ε.Π.Ε. Φιλοκαλία, τόμος 18, σ. 50-51
Σμέμαν Αλ., Έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος, εκδ. Εν πλω, Αθήνα 2006, σ. 38.
Ιωάννης Χρυσόστομος, Κατηχητικός Λόγος εις το Άγιον Πάσχα Α’, PG 59, 723-724.
Σμέμαν Αλ., Για να ζήση ο κόσμος, πρόλογος και μετάφραση Ζήσιμου Λορεντζάτου, Αθήνα 1970, σ. 56, 66-67, 72
Πεντζίκης Ν.-Γ., Προς Εκκλησιασμόν, εκδ. Ίνδικτος, Αθήνα 2007, σ. 87-88.
Τσομπανίδης Στ., Λειτουργία μετά τη Λειτουργία. Η συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογίας στην κοινή χριστιανική μαρτυ-
ρία για δικαιοσύνη, ειρήνη και ακεραιότητα της δημιουργίας, Διδακτορική Διατριβή Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 1996, σ. 146
Ζορμπάς Β. Κ., Η ανθρώπινη αξία στις κοινωνικές ουτοπίες, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1997, σ. 227-228
Σορδαλά-Κακατσάκη Ε., Με λένε Ελπίδα, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα 2011, σ. 89
Αλέξανδρος, Μητροπολίτης Νιγηρίας, «Ιεραποστολή και Πολιτισμός», Εισήγηση στο Διεθνές Συνέδριο Εκκλησία και Πολιτισμός (Βό-
λος, 7-10 Μαΐου 2009)
Γαλανάκης Ειρ., Η επανάσταση των συνειδήσεων, Ομιλία κατά την Λειτουργία της Πεντηκοστής 1982, Ανάτυπο από το Αρχείο της
Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (ΟΑΚ), σ. 22
Ελύτης Οδ., Άξιον Εστί, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1996, σ. 37
Αγγελάκας Γ., Σιγά μην κλάψω. Στο http://www.iep.edu.gr/thriskeftika
Γαλανάκης Ειρ., Στρατευόμενη Εκκλησία, Αθήνα 1975, σ. 8-9
Ψαρουδάκης Ν., Η επανάσταση της αγάπης. Η χριστιανική λύση του κοινωνικού προβλήματος, Αθήνα 1966, σ. 194-195
Ρίτσος Γ. - Θεοδωράκης Μ., Θα Σημάνουν Οι Καμπάνες. Στο http://www.iep.edu.gr/thriskeftika/
Ελύτης Οδ., Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας. Στο http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=23167
Αναστάσιος, Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, Εναρκτήρια Συνεδρίαση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου,
Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης, 19 Ιουνίου 2016
Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος και Λόγοι, εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2015, σ. 201, 503-504
«Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Προς τον Ορθόδοξο λαό και κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως»,
Κρήτη, 2016
Ιωάννης Χρυσόστομος, Ερμηνεία στην προς Ρωμαίους Επιστολή, P. G. 60, 535-538
Καζαντζάκης Ν., Ο Φτωχούλης του Θεού, εκδ. Καζαντζάκη, Αθήνα 2014, σ. 361
Σωφρόνιος, Αρχιμ., Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ. Στο http://www.orthodoxfathers.com/logos/
Dipsa-Theou-Agios-Silouanos-Athonitis
Γιαννουλάτος Αν., Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, Παγκοσμιότητα και Ορθοδοξία. Μελετήματα Ορθοδό-
ξου προβληματισμού, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2001, σ. 55 και 262.
«Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Προς τον Ορθόδοξο λαό και κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως»,
Κρήτη, 2016
Χατζηδάκις Μ. – Γκάτσος Ν., Ο εφιάλτης της Περσεφόνης. Στο
http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=3364
Β. Εικόνες
Η συμφωνία των αγγέλων (Ευαγγελισμός, λεπτομέρεια), Δ. Θεοτοκόπουλος, 1596-1600. Στο
http://listenclassicalmusiccs.blogspot.gr/2015/03/el-greco.html
[Ι.i. Η ελπίδα των ανθρώπων για μια ιδανική κοινωνία]. Στο http://www.aplotaria.gr/refugees-update-guernica και http://
eleftheriahtipota.blogspot.gr/2010/05/blog-post_25.html
Έναστρη νύχτα, Βαν Γκογκ. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%AF%CE%BD%CF%83%CE%B5%CE%BD%CF%84_%CE%B2
%CE%B1%CE%BD_%CE%93%CE%BA%CE%BF%CE%B3%CE%BA
[Ζητείται ελπίς]. Στο https://goo.gl/3CTk8n
Η Ανάσταση, τοιχογραφία στη Μονή της Χώρας. Στο http://selides-istorias.webnode.gr/%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B7-
%CF%84%CE%B7%CF%83-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B1%CF%83/
«Ελάτε να πάρετε φως από το φως που δεν δύει ποτέ». Στο http://www.newsbeast.gr/tag/patriarxis-ierosolumwn-theofilos
Ο Ανανεωτής, Μ. Βαρλάμης. Στο Βαρλάμης Ευθύμιος, Ο Χριστός σήμερα στην Κρήτη, Έκθεση, Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2014, Ηρά-
κλειο, Βασιλική Αγ. Μάρκου, έκδ. Πειραματικό Εργαστήριο Βεργίνας, The Art Museum, 2014
Ποιητής και Μούσα, Ν. Εγγονόπουλος, 1938. Στο http://www.lifo.gr/team/book/53484
[Ο καθολικός επίσκοπος Όσκαρ Ρομέρο]. Στο https://www.ncronline.org/news/global/violence-spirals-salvadorans-look-oscar
romero-example
Η Σταύρωση, Δ. Θεοτοκόπουλος. Στο http://www.lifo.gr/guide/culturenews/arts/30215
[iii. Μη μεριμνάτε]. Στο http://coyoteprime-runningcauseicantfly.blogspot.gr/2016/11/free-download-viktor-frankl-mans-search.
html
Συγχώρηση, Γ. Κόρδης. Στο http://www.eikonografies.com/tag/georgios-kordis
Ο σπλαχνικός πατέρας, Μπαρτολομέ Εστέμπαν Μουρίγιο, 1667-70. Στο https://www.wikiart.org/en/bartolome-esteban-murillo/
return-of-the-prodigal-son-1670
Η σύλληψη του Ιησού, Δ. Θεοτοκόπουλος. Στο https://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/greco
[«Κύριε, σκόρπισε τη χάρη Σου στη γη»]. Στο http://fanarion.blogspot.gr/2014_10_01_archive.html
Ένας ποιητής, Γ. Κόρδης, 2015. Στο http://kordis.gallery/2016/04/25/homeric
Ο Κελεός, Φίκος, 2012 (λεπτομέρεια). Στο http://www.lifo.gr/team/u41183/50093
Θεματική Ενότητα 6
Α. Κείμενα
Γιαννουλάτος Αν., ‘Ιχνη από την αναζήτηση του υπερβατικού, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2004, σ. 156-157
«Χόκινγκ Στίβεν, ανθρωπότητα πρέπει να εγκαταλείψει τη Γη στα επόμενα 1.000 χρόνια». Στο
http://www.cnn.gr/news/kosmos/story/55027/st-xokingk-h-anthropotita-prepei-na-egkataleipsei-ti-gi-sta-epomena-1-000-xronia
«Οι επιστήμονες λένε: Πριν το τέλος του 21ου αιώνα ο πολιτισμός μας θα καταρρεύσει!». Στο http://www.tribune.gr/world/news/
article/15813/epistimones-lene-prin-telos-tou-21ou-eona-o-politismos-mas-tha-katarrefsi.html
Fukuyama Fr., Το τέλος της Ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος, εκδ. Λιβάνης, Αθήνα 1992, στο https://www.politeianet.gr/
books/9789602363072-fukuyama-francis-libanis-to-telos-tis-istorias-kai-o-teleutaios-anthropos-170880
Ιωάννης Χρυσόστομος, Κατηχητικός Λόγος εις το Άγιον Πάσχα Α’, PG 59, 723-724.
«Κανόνας Μ. Σαββάτου», στο Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, εκδ. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
«Τα χέρια τ’ αδειανά», Ραούλ Φολλερώ. Στο http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B118/373/2512,9690/
«Το Μέγα Γεροντικόν (αποσπάσματα)». Στο
http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/to_mega_gerontikon.htm
Ιωάννης Δαμασκηνός, Κατά Μανιχαίων, Μετάφραση: Ν. Ματσούκας, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1988, σ. 105, 147, 139
Yalom I., Η μάνα και το νόημα της ζωής, εκδ. Άγρα, Αθήνα 2012 (βλ. και https://www.youtube.com/watch?v=qhU5JEd-XRo)
Σκόντζος Κ. Λ., Η θεολογία της Αναστάσεως του Κυρίου στην περί ανακεφαλαιώσεως διδασκαλία του αγίου Ειρηναίου. Στο http://
www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia_zoi/themata.asp?contents=selides_katixisis/contents_Easter.
asp&main=kat014&file=kef12.htm
Έλιοτ Σ. Τ., Η Έρημη Χώρα, Γιώργος Σεφέρης, Εκδόσεις Ίκαρος, 1936
Ζηζιούλας Ι., Μητροπολίτης Περγάμου, Η βίωση του μυστηρίου της Εκκλησίας. Στο https://www.pemptousia.gr/2012/03/i-viosi-tou
mistiriou-tis-ekklisias
Β. Εικόνες
[4η Ημέρα της Δημιουργίας]. Στο
http://users.sch.gr/aiasgr/Eikonografia/Palaia_Diathikh/H_dhmiourgia_tou_kosmou.htm
Σαμσάρα: Ο κύκλος της ζωής. Στο http://www.thangka-mandala.com/blog/the-wheel-of-life
Βουδιστής μοναχός σε περισυλλογή: Ο δρόμος για τη νιρβάνα. Στο
https://www.shroomery.org/forums/showflat.php/Number/22071183
[Δημιουργία και Μέλλουσα Κρίση: Από την αρχή μέχρι το τέλος του κόσμου]. Στο http://users.sch.gr/aiasgr/Eikonografia/
Palaia_Diathikh/H_dhmiourgia_tou_kosmou.htm και https://www.pinterest.com/malamisxristos/%CE%B1%CF%80%CE
%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1-
%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%B1/
Η Ανάστασις, Μονή Οσίου Λουκά, 11ος αι. Στο http://peritexnisologos.blogspot.gr/2016/02/h-11.html
Η Μέλλουσα Κρίση, Giotto, 1305 (λεπτομέρεια). Στο http://fr.academic.ru/dic.nsf/frwiki/1032863
Η Μέλλουσα Κρίση (λεπτομέρεια). Στο http://arathersillyblog.com/category/anime-2
Η πέμπτη σφραγίδα της Αποκάλυψης, Δομ. Θεοτοκόπουλος, 1608. Στο https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%BF%CE%BC%C
E%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B
F%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82
Η τελική κρίση, Μιχαήλ Άγγελος, 16ος αι. Στο http://iep.edu.gr/thriskeftika
Η ταφή του κόμητα Οργκάθ (λεπτομέρεια, Η ουράνια δόξα), Δομ. Θεοτοκόπουλος, 1586-88. Στο
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%98%CE%B5
%CE%BF%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82
Σικελιώτης Γ., (ανώνυμο). Στο http://www.invaluable.co.uk/auction-lot/georgios-sikeliotis-greek,-1917-1984-111-c-qgxyg1kjui
Αγωνιστές, Α. Τάσος, 1973-75. Στο http://annagelopoulou.blogspot.gr/2012/11/blog-post_13.html
Ο άγιος Χριστόφορος βαστάζει στους ώμους τον Χριστό. Στο https://www.enallaxnews.gr/2015/05/12/to-thauma-tou-agiou
xristoforou-stin-oreini-trixwnida
Ο Ευαγγελισμός (λεπτομέρεια, Η συμφωνία των αγγέλων), Δομ. Θεοτοκόπουλος, 1596-1600. Στο http://listenclassicalmusiccs.
blogspot.gr/2015/03/el-greco.html
H ετοιμασία του Θρόνου, Μητρόπολη Μυστρά, 13ος αι. Στο
http://www.pemptousia.gr/2016/06/pos-apikonizete-to-agio-pnevma-stin-orthodoxi-ikonografia
Ο Χριστός το Α και το Ω, κατακόμβη Commodilla, Ρώμη, 3-4ος αι. Στο https://fdathanasiou.wordpress.com/2013/page/3
[ii. Από τη Γένεση στην Αποκάλυψη]. Στο https://www.nasa.gov/mission_pages/swift/images/index.html
Δείπνο στους Εμμαούς, Καραβάτζιο, 1606. Στο http://allons.pblogs.gr/2013/03/hwris-elpida-hwris-fobo.html
Ο Μυστικός Δείπνος, σύγχρονη Κοπτική εικόνα. Στο http://www.pravmir.com/coptic-icons
Ουράνια Θεία Λειτουργία και Ο Μέγας Αρχιερεύς, τοιχογραφία και βιτρό, ναός Άγ. Τίτου Ηρακλείου Κρήτης. Στο Τσερεβελάκης Ιω.,
Ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας, έκδ. Ενορία Αγ. Τίτου Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, Ηράκλειο Κρήτης, 2003
Η Μεταμόρφωση του Χριστού, Θεοφάνης ο Κρης, 1570. Στο https://fdathanasiou.wordpress.com/2012/08/05/%CE%B5%CF%81%C
E%BC%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%
B1%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BC%CF%8C%CF%81%CF%86%CF%89%CF%83%
CE%B7-2/#jp-carousel-9457
Θεματική Ενότητα 7
Α. Κείμενα
Β. Εικόνες
[Τέχνη γκράφιτι στο νησί Τζέρμπα της Τυνησίας]. Στο https://www.dreamstime.com/editorial-image-travel-tunisia-djerba-island
graffiti-street-art-erriadh-small-village-tunisian-image71205725
Βάσει του ν. 3966/2011 τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού,
του Γυμνασίου, του Λυκείου, των ΕΠΑ.Λ. και των ΕΠΑ.Σ.
τυπώνονται από το ΙΤΥΕ - ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ και διανέμονται
δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να
διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν στη δεξιά κάτω
γωνία του εμπροσθόφυλλου ένδειξη «ΔIΑΤΙΘΕΤΑΙ ΜΕ
ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ». Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς
πώληση και δεν φέρει την παραπάνω ένδειξη θεωρείται
κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα με τις
διατάξεις του άρθρου 7 του νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου
1946 (ΦΕΚ 1946,108, Α').
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος
αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα
(copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς
τη γραπτή άδεια του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και
Θρησκευμάτων / IΤΥΕ - ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ.
