[1] Καὶ ὁ μὲν ἤγετο· Ἀλέξανδρος δὲ ὡς προσάγοντα ἐπύθετο, προσιππεύσας πρὸ τῆς τάξεως ξὺν ὀλίγοις τῶν ἑταίρων ἀπαντᾷ τῷ Πώρῳ· καὶ ἐπιστήσας τὸν ἵππον τό τε μέγεθος ἐθαύμαζεν, ὑπὲρ πέντε πήχεις μάλιστα ξυμβαῖνον, καὶ τὸ κάλλος τοῦ Πώρου καὶ ὅτι οὐ δεδουλωμένος τῇ γνώμῃ ἐφαίνετο, ἀλλ΄ ὥσπερ <ἂν> ἀνὴρ ἀγαθὸς ἀνδρὶ καλῶς ἠγωνισμένος. [2] Ἔνθα δὴ Ἀλέξανδρος πρῶτος προσειπὼν αὐτὸν λέγειν ἐκέλευσεν ὅ τι οἱ γενέσθαι ἐθέλοι. Πῶρον δὲ ἀποκρίνασθαι λόγος ὅτι· βασιλικῶς μοι χρῆσαι, ὦ Ἀλέξανδρε. Καὶ Ἀλέξανδρος ἡσθεὶς τῷ λόγῳ, τοῦτο μὲν ἔσται σοι, ἔφη, ὦ Πῶρε, ἐμοῦ ἕνεκα· σὺ δὲ σαυτοῦ ἕνεκα ὅ τι σοὶ φίλον ἀξίου. Ὁ δὲ πάντα ἔφη ἐν τούτῳ ἐνεῖναι. [3] Καὶ Ἀλέξανδρος τούτῳ ἔτι μᾶλλον τῷ λόγῳ ἡσθεὶς τήν τε ἀρχὴν τῷ Πώρῳ τῶν τε αὐτῶν Ἰνδῶν ἔδωκεν καὶ ἄλλην ἔτι χώραν πρὸς τῇ πάλαι οὔσῃ πλείονα τῆς πρόσθεν προσέθηκεν· καὶ οὕτως αὐτός τε βασιλικῶς κεχρημένος ἦν ἀνδρὶ ἀγαθῷ καὶ ἐκείνῳ ἐκ τούτου ἐς ἅπαντα πιστῷ ἐχρήσατο.

1

ἄγομαι

οδηγούμαι

προσάγω

πλησιάζω

τάξις

παράταξη

ἀπαντῶ (-άω) τινι

συναντώ

ὑπέρ… ξυμβαῖνον

το οποίο συνέβαινε να είναι μεγαλύτερο από πέντε περίπου πήχεις

δουλοῦμαι τῇ γνώμῃ

έχω ταπεινωμένο φρόνημα

ἀλλ΄ ὥσπερ… προσέλθοι

αλλά (προσήλθε) όπως θα προσερχόταν ένας γενναίος άνθρωπος σε ένα γενναίο άνδρα

ἀγωνίζομαι

πολεμώ

2

ἔνθα δὴ

τότε λοιπόν

προσειπὼν (προσαγορεύω)

αφού τον προσφώνησε

ἐκέλευσεν

παρακίνησε

οἱ (= ἑαυτῷ) γενέσθαι

να του συμβεί

ὅτι… χρῆσαι

ευθύς λόγος αντί πλαγίου

χρῆσαι (προστ. αορ. του χρήομαι-ῶμαι)

να μου φερθείς

ἡσθείς (μτχ. αορ. του ἥδομαι)

επειδή ευχαριστήθηκε

ἐμοῦ ἕνεκα, σαυτοῦ ἕνεκα

εκ μέρους μου, εκ μέρους σου

φίλος

αγαπητός, αρεστός

ἀξίου (προστ. ενεστ.του ἀξιόω-ῶ)

ζήτα

ἐν τούτῳ

δηλ. βασιλικῶς

ἐνεῖναι (ἔνειμι)

ότι περιέχονται

3

βασιλικῶς κεχρημένος ἦν

τον μεταχειρίστηκε με τρόπο βασιλικό

ἐκείνῳ πιστῷ ἐχρήσατο

τον είχε έμπιστο φίλο

ἐκ τούτου

ενν.  τοῦ χρόνου

ἐς ἅπαντα

ενν.  τὰ πράγματα ή τὸν χρόνον

1.

τὸ μέγεθος ἐθαύμαζεν· κατά τον Αρριανό το ύψος του Πώρου ήταν πάνω από πέντε πήχεις (1 πήχυς = 0,46 μ.), ενώ κατά τον Πλούταρχο (Αλέξ. 60) ήταν τέσσερις πήχεις και μία σπιθαμή. Ο Αλέξανδρος θαύμασε όχι μόνο το παράστημα του Πώρου, αλλά και την αξιοπρέπειά του.

2.

Ἀλέξανδρος πρῶτος προσειπών· αξιοπρόσεκτη η πρωτοβουλία του νικητή Αλεξάνδρου προς τον νικημένο αντίπαλο. Τον υποδέχεται ως φίλο και όχι ως εχθρό. Τους μεγάλους ηγέτες διακρίνει το ήθος και η μεγαλοψυχία προς του άλλους, και προπάντων προς τους αντιπάλους τους.

βασιλικῶς χρῆσαι· η συμπεριφορά του Αλεξάνδρου προς τον Πώρο οφειλόταν στον θαυμασμό του για τη γενναιότητά του.

ἐμοῦ ἕνεκα, σαυτοῦ ἕνεκα· ο Αλέξανδρος σπεύδει να βεβαιώσει τον Πώρο ότι και μόνος του είχε αποφασίσει να τον μεταχειριστεί «βασιλικώς». Αυτό του υπαγορεύει το ήθος του. Και τον ενθαρρύνει να ζητήσει κάτι άλλο που θα ήθελε ακόμη.

πάντα ἐν τούτῳ ἐνεῖναι· ο Πώρος ζητεί από τον Αλέξανδρο να σεβαστεί τον αντίπαλό του όχι μόνο ως αιχμάλωτο πολέμου, αλλά και ως ηγεμόνα, όπως επιβάλλει το δίκαιο. Ανάλογη υπήρξε και η συμπεριφορά του Αγησιλάου προς τους αντιπάλους του. «Καὶ πολλάκις μὲν προηγόρευε τοῖς στρατιώταις τοὺς ἁλισκομένους μὴ ὡς ἀδίκους τιμωρεῖσθαι, ἀλλ' ὡς ἀνθρώπους ὄντας φυλάττειν». (Ξεν. Ἀγησ.  Ι, 21).

3.

τὴν ἀρχὴν τῷ Πώρῳ... ἔδωκε· έμπρακτη αναγνώριση της αξίας του Πώρου από τον Αλέξανδρο, αλλά και σωστή τακτική ενέργεια γιατί, αν κέρδιζε τη φιλία και τη συμμαχία ενός γενναίου αντιπάλου και ισχυρού βασιλιά στην περιοχή εκείνη, θα εξασφάλιζε αποτελεσματικότερη επικοινωνία με τα μετόπισθεν και θα είχε τη βοήθειά του για παραπέρα διείσδυση στην Ινδία.