Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός - Βιβλίο Μαθητή
A. Τρίτη Γυμνασίου: Η Tάξη Kλειδί Γ. Σύνδεση της Εκπαίδευσης με την Αγορά Εργασίας Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

Β. ΤΙ ΚΑΝΩ ΜΕΤΑ ΤΟ ΓYΜΝΑΣΙΟ;



  • Σε απασχολεί το ερώτημα «τι να κάνω μετά το Γυμνάσιο»;
  • Έχεις σκεφτεί πώς θα μπορούσες να διερευνήσεις αυτό το ερώτημα και να βρεις τις απαντήσεις που χρειάζεσαι;

Λέξεις/Φράσεις - Κλειδιά


  • Εκπαιδευτικές επιλογές
  • Εκπαιδευτικό σύστημα
  • Σχέδιο εργασίας
  • Εκπαίδευση
  • Κατάρτιση
  • Ενεργός έρευνα

Στόχος αυτού του κεφαλαίου (και μετά την εκπόνηση του Σχεδίου Εργασίας που σου προτείνουμε) είναι να βοηθηθείς:

  • να διακρίνεις τις έννοιες εκπαίδευση, κατάρτιση
  • να αποκτήσεις πλήρη ειικόνα για τη δομή και το περιεχόμενο του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος
  • να συλλέγεις πολύτιμες πληροφορίες για τις εκπαιδευτικές επιλογές μετά το Γυμνάσιο
  • να διερευνάς τους λόγους για τους οποίους διαφορετικά άτομα προβαίνουν σε διαφορετικές επιλογές σπουδών (π.χ. επιλογή Ενιαίου Λυκείου- επιλογή Τεχνικής Σχολής).

εικόνα

Εισαγωγικά στοιχεία

Στην τάξη που βρίσκεσαι, ένα από τα καίρια ερωτήματα που σε απασχολούν είναι: Τι να κάνω μετά το Γυμνάσιο; Ποιον εκπαιδευτικό ή επαγγελματικό δρόμο να διαλέξω;

Η επιλογή αυτή είναι μια σημαντική απόφαση και θα σου χαράξει μια εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία. Γι’ αυτό είναι σκόπιμο να εξαντλήσεις όλες τις πληροφορίες που σου χρειάζονται, πριν πάρεις κάποια απόφαση για σπουδές μετά το Γυμνάσιο. Yπάρχουν, βέβαια, και περιπτώσεις νέων που επιθυμούν να βγουν αμέσως μετά το Γυμνάσιο στην αγορά εργασίας. Ακόμα όμως και σ’ αυτή την περίπτωση, θα πρέπει σίγουρα να

σκεφτεί κανείς να αποκτήσει επαγγελματική κατάρτιση, ανάλογα βέβαια με την ειδικότητα που τον ενδιαφέρει.τις σύγχρονες συνθήκες εργασίας το απολυτήριο του Γυμνασίου δεν προσφέρει καμία επαγγελματική διέξοδο ή εξασφάλιση. Ο υποψήφιος εργαζόμενος χρειάζεται οπωσδήποτε εξειδίκευση και πιστοποίηση των επαγγελματικών του γνώσεων, που μόνο μια επίσημη και αναγνωρισμένη μεταγυμνασιακή Τεχνική-Επαγγελματική Εκπαίδευση ή Κατάρτιση μπορεί να του προσφέρει.

Φυσικά στις επιλογές σου περιλαμβάνονται όχι μόνο τα δημόσια, αλλά και τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Πρέπει, όμως, κάποιος να συλλέξει πληροφορίες, προκειμένου να επιλέξει τον πιο αξιόπιστο και αξιόλογο εκπαιδευτικό φορέα, σύμφωνα πάντα με τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του.

Yπάρχουν μαθητές που ζουν και σπουδάζουν στην Ελλάδα, αλλά δεν γνωρίζουν για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, τις διάφορες δυνατότητες που έχουν για σπουδές μετά το Γυμνάσιο. Έτσι καταλήγουν να διαλέγουν «σπουδές στα τυφλά». Με τις πληροφορίες το τοπίο γίνεται πιο καθαρό, φωτίζονται και επιλογές που δεν τις είχες σκεφτεί ή τις είχες απορρίψει. Έχει, όμως, σημασία να ασκηθείς ο ίδιος στην ενεργό έρευνα, στη συλλογή και κριτική ανάγνωση των πληροφοριών, εάν δεν επιθυμείς να σου δίνονται έτοιμες λύσεις και να είσαι παθητικός δέκτης των πληροφοριών που σου προσφέρονται από διάφορες πηγές. Από την άλλη, στο βαθμό που οι πληροφορίες συνεχώς αλλάζουν (π.χ. συνεχείς μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα), είναι αναγκαίο για σένα να ασκηθείς στην ενεργό αναζήτηση των πληροφοριών που σε ενδιαφέρουν, ώστε αυτές να είναι επίκαιρες και έγκυρες. Στη συνέχεια αυτού του κεφαλαίου, καθώς και στην ενότητα της πληροφόρησης, θα βρεις βοήθεια για το πώς να συλλέξεις πληροφορίες για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και τις διάφορες εκπαιδευτικές επιλογές μετά το Γυμνάσιο


Ένας τρόπος διερεύνησης του παραπάνω θέματος είναι

Η μέθοδος του Σχεδίου Εργασίας με βάση την Ενεργό Έρευνα.1

Η μέθοδος του Σχεδίου Εργασίας (project) είναι η συστηματική διερεύνηση σε βάθος ενός θέματος που είναι σημαντικό για μας και μας απασχολεί. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός Σχεδίου Εργασίας μπορεί να γίνει στο πλαίσιο εφαρμογής μιας ενότητας Σ.Ε.Π., στο πλαίσιο ενός προγράμματος «Αγωγής Σταδιοδρομίας» ή ενός προγράμματος «Ευέλικτης Ζώνης» κ.ά.


εικόνα
Βήματα που ακολουθούμε για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός Σχεδίου Εργασίας:
  1. Συζήτηση – προβληματισμός. Ένα Σχέδιο Εργασίας αρχίζει με αφορμή μια πρόταση ενός μέλους της ομάδας, ένα γεγονός, ένα επίκαιρο πρόβλημα, κάποιο προβληματισμό για ένα θέμα, κάποιο μάθημα, κάποιο ανάγνωσμα ή άρθρο σε μια εφημερίδα, κάποιο θέμα της τοπικής κοινωνίας κτλ. Ακολουθεί συζήτηση σε όλη την ομάδα˙ την ομάδα μπορεί να την αποτελεί όλη η τάξη ή ένας μικρότερος αριθμός μαθητών. Είναι σημαντικό όλα τα μέλη να συμμετέχουν ενεργά στη συζήτηση και να διαμορφώνουν από κοινού ένα πλαίσιο δράσης, σύμφωνα με το οποίο αποφασίζουν ποιες δραστηριότητες θα γίνουν, πόσος χρόνος θα απαιτηθεί για κάθε μία, ποιοι θα συμμετέχουν, με ποιους φορείς ή άτομα θα συνεργαστούν, ποιες θα είναι οι πηγές χρηματοδότησης των διαφόρων δραστηριοτήτων (εάν χρειάζεται), πού και με ποιο τρόπο θα παρουσιαστεί το υλικό που θα προκύψει στο τέλος του προγράμματος, πώς θα αξιολογήσουν το όλο εγχείρημα κτλ.
  2. Προγραμματισμός δραστηριοτήτων. Στο στάδιο αυτό προγραμματίζεται τι ακριβώς θα γίνει, ποιος ή ποιοι θα κάνουν τι και πότε, με ποια σειρά, με ποιον τρόπο κτλ. Για παράδειγμα, αν πρόκειται να επισκεφτούμε επαγγελματικούς χώρους, αποφασίζουμε ποιοι θα είναι αυτοί, ποιες πληροφορίες μας ενδιαφέρει να συλλέξουμε και πώς θα τις συλλέξουμε, πότε θα πάμε κτλ.
  3. Πραγματοποίηση δραστηριοτήτων.Φάση A. Αρχικά γίνεται η συλλογή πληροφοριών. Μερικοί τρόποι συλλογής πληροφοριών είναι η έρευνα σε βιβλιοθήκη, οι συνεντεύξεις με εργαζομένους, ειδικούς, πολίτες κ.ά., η προετοιμασία και η συμπλήρωση ερωτηματολογίου, η παρατήρηση και η καταγραφή στοιχείων από τα ΜΜΕ, η έρευνα στο διαδίκτυο κτλ. Επίσης, μπορεί να αξιοποιηθούν σε αυτή τη φάση διάφορες τεχνικές ανάλογα με τη φαντασία και την ευρηματικότητα των μελών της ομάδας, όπως ζωγραφική, κολλάζ, σύνθεση μουσικών κομματιών, λήψη φωτογραφιών, συγγραφή κειμένων ή ποιημάτων, θεατρικό παιχνίδι κτλ. Η φάση αυτή είναι πολύ σημαντική και ίσως απαιτεί περισσότερο χρόνο. Τα μέλη που ασχολούνται με τις επιμέρους δραστηριότητες κάνουν συχνά συναντήσεις, ανταλλάσσουν απόψεις και αποφασίζουν για την πορεία των εργασιών τους.
    Φάση B. Σύνθεση και επεξεργασία των πληροφοριών που συνέλεξαν οι διάφορες ομάδες. Αφού ανακοινωθούν οι διάφορες πληροφορίες προς όλους, συζητιούνται, συγκρίνονται, αξιολογούνται. Καταγράφονται τα πιο αξιόλογα και σημαντικά στοιχεία, καταρτίζονται πίνακες, σχεδιαγράμματα, φιλοτεχνούνται αφίσες, συντάσσονται γραπτές εκθέσεις ή ετοιμάζονται προφορικές παρουσιάσεις και ό,τι άλλο προβλέπεται από το σχέδιο δράσης. Το υλικό που προκύπτει μπορεί να παρουσιαστεί στην τάξη, να εκτεθεί σε ένα χώρο του σχολείου ή να παρουσιαστεί σε μια εκδήλωση του σχολείου ανοικτή στο κοινό.
  4. Αξιολόγηση.Συζήτηση από όλα τα μέλη που συμμετείχαν για «το τι καταφέραμε, τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει καλύτερα, πώς κύλησε η διαδικασία, ποια ήταν τα αποτελέσματα, πώς μας φάνηκε η εμπειρία κτλ». Επίσης, αξιολόγηση μπορούν να κάνουν και οι υπόλοιποι μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς που δεν συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Χρήσιμη, όμως, είναι και η αξιολόγηση που διενεργείται όχι μόνο στο τέλος, αλλά και στα ενδιάμεσα στάδια εφαρμογής του Σχεδίου Εργασίας.
εικόνα

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1H

Μετά από συζήτηση που έγινε στο πλαίσιο του Σ.Ε.Π., οι μαθητές μιας τάξης Γ΄ Γυμνασίου σκέφτηκαν να εφαρμόσουν ένα Σχέδιο Εργασίας για να ερευνήσουν το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και τις δυνατότητες που αυτό τους προσφέρει για σπουδές μετά το Γυμνάσιο. Μετά από προβληματισμό κατέληξαν στις δραστηριότητες τις οποίες θα επιθυμούσαν να περιλαμβάνει ένα τέτοιο Σχέδιο, η υλοποίηση του οποίου θα διαρκούσε περίπου τρεις μήνες. Οι μαθητές δεν έχουν ακόμα ολοκληρώσει το σχεδιασμό, βρίσκονται στο στάδιο του προβληματισμού και της συζήτησης. Μπορούμε παρακάτω να δούμε τι έχουν σκεφτεί μέχρι τώρα:

HMEPOMHNIA


ΣXEΔIO EPΓAΣIAΣ


ΣKOΠOΣ:NA ΔIEPEYNHΣOYME TI MΠOPOYME NA KANOYME META TO ΓYMNAΣIO

1. Συζήτηση – Προβληματισμοί

  • να πληροφορηθούμε για τη δομή του ελληνικού Eκπαιδευτικού Συστήματος
  • να ενημερωθούμε για το Eνιαίο Λύκειο και τις διεξόδους του, για το σύστημα πρόσβασης στα A.E.I.-T.E.I.
  • να πληροφορηθούμε για τις δυνατότητες σπουδών στην Tεχνική – Eπαγγελματική εκπαίδευση
  • να διερευνήσουμε άλλες πιθανές εκπαιδευτικές επιλογές
  • να ερευνήσουμε και να καταγράψουμε τους λόγους για τους οποίους κάποια παιδιά επιλέγουν τη γενική εκπαίδευση, ενώ άλλα επιλέγουν τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση μετά το Γυμνάσιο
Βοήθησε τους μαθητές να προχωρήσουν στο δεύτερο βήμα του Σχεδίου Εργασίας, αυτό του «προγραμματισμού των δραστηριοτήτων». Τι θα τους πρότεινες εσύ;

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2H

Με τη μέθοδο του Σχεδίου Εργασίας προσπάθησε να διερευνήσεις το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και να συλλέξεις πληροφορίες για τις διάφορες εκπαιδευτικές δυνατότητες μετά το Γυμνάσιο. (Στην ενότητα της πληροφόρησης θα βρεις χρήσιμες οδηγίες και βοήθεια).
Στο Παράρτημα μπορείς να δεις την παρουσίαση ενός Προγράμματος Αγωγής Σταδιοδρομίας με αντίστοιχο θέμα.

εικόνα
  • Με τη μέθοδο του Σχεδίου Εργασίας μπορείς να προσεγγίζεις πολλές από τις ενότητες του Σ.Ε.Π. που περιλαμβάνονται στο βιβλίο σου ή κάθε άλλο θέμα που αφορά στη σχολική ζωή ή άλλες δραστηριότητές σου.