Πτήση της μπάλας στον αέρα

Όταν ένας μαθητής κτυπά ή κλωτσά μια μπάλα, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η απόσταση που αυτή θα διανύσει εξαρτάται εκτός από τη δύναμη που θα βάλει και από την αντίσταση του αέρα η οποία δημιουργεί μια αρνητική επιτάχυνση (επιβράδυνση) στην μπάλα (σχήμα 2.2). Η αρνητική αυτή επιτάχυνση που δέχεται ένα σώμα κινούμενο στον αέρα είναι αντιστρόφως ανάλογη της μάζας του σώματος. Δηλαδή, αν χτυπήσουμε με την ίδια δύναμη μια μπάλα ποδοσφαίρου και ένα μπαλάκι του τένις, το μπαλάκι θα διανύσει μεγαλύτερη απόσταση.

Συνεργασία και ομαδικότητα

Τα ομαδικά παιγνίδια πρέπει να είναι παιγνίδια ίσων ευκαιριών. Τότε τα απολαμβάνουμε καλύτερα.
Τα ομαδικά παιγνίδια απαιτούν συνεργασία και ομαδικό πνεύμα. Τότε τα απολαμβάνουμε καλύτερα.
Το ποδόσφαιρο απαιτεί σεβασμό των κανόνων. Αλλιώς οδηγεί σε έριδες και σε βίαια επεισόδια.

Παίξτε ποδόσφαιρο, κάνοντας μια ή περισσότερες από τις παρακάτω αλλαγές στους κανονισμούς:

• Για να γίνει μια επίθεση, πρέπει η μπάλα να περάσει από όλους ή τουλάχιστον από 7 διαφορετικούς συμπαίκτες. Αλλιώς η ομάδα βαθμολογείται αρνητικά.
• Κάθε ομάδα βαθμολογείται αρνητικά για κάθε φάουλ που κάνει.
• Απαγορεύεται να έρχονται σε σωματική επαφή οι παίκτες.
• Απαγορεύεται να πηγαίνουν τρεις παίκτες ταυτόχρονα πάνω στην μπάλα.
• Κάθε παίκτης μπορεί να κινείται μόνο σε ορισμένη περιοχή.

Στην τάξη συζητήστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα από αυτή σας την εμπειρία.

Η μπάλα. Είναι φτιαγμένη από δέρμα ή συνθετικό υλικό. Έχει περιφέρεια 75 εκατοστά και ζυγίζει 600 γραμμάρια.

Ο αριθμός παικτών - ο σκοπός του παιχνιδιού. Δύο ομάδες από 5 παίκτες η καθεμία προσπαθούν να πετύχουν πόντους στέλνοντας την μπάλα μέσα στο αντίπαλο καλάθι. Οι παίκτες επιτρέπεται να χρησιμοποιούν μόνο τα χέρια τους για τον έλεγχο της μπάλας, αλλά δεν μπορούν να τρέχουν κρατώντας την, παρά μόνο αν την κτυπούν συνεχώς στο έδαφος. Σε κάθε αγώνα μπορεί να δηλωθούν συνολικά για κάθε ομάδα 12 παίκτες. Οι 7 αναπληρωματικοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν σαν αλλαγές των 5 παικτών, όσες φορές το επιθυμεί ο προπονητής της ομάδας. Νικήτρια είναι η ομάδα που έχει πετύχει τους περισσότερους πόντους στο τέλος του αγώνα. Κάθε καλάθι ισοδυναμεί με δύο πόντους, εφ' όσον γίνει σουτ μέσα από τη γραμμή των τρίποντων. Αν το σουτ γίνει έξω από αυτή τη γραμμή, το καλάθι ισοδυναμεί με τρεις πόντους. Κάθε επιτυχημένη ελεύθερη βολή (φάουλ) ισοδυναμεί με έναν πόντο.

Οι διαιτητές. Είναι τρεις και μοιράζονται τον αγωνιστικό χώρο. Αλλάζουν περιοχές μετά από κάθε φάουλ. Επειδή το μπάσκετ είναι γρήγορο και οι κανονισμοί του αθλήματος πολύπλοκοι, οι διαιτητές θα πρέπει να αποφασίζουν σε κλάσματα δευτερολέπτου για να παραχωρήσουν φάουλ ή για να αφήσουν το παιχνίδι να συνεχιστεί. Χρησιμοποιούν τη σφυρίχτρα και σήματα με τα χέρια για να επικοινωνούν με τους παίκτες και τη γραμματεία. Τη γραμματεία την αποτελούν ο σημειωτής, ο χρονομέτρης και ο χειριστής του μηχανήματος των 24 δευτερολέπτων. Ο σεβασμός στους κανόνες του αθλήματος και στις αποφάσεις των διαιτητών είναι προϋπόθεση καλής διεξαγωγής για κάθε αγώνα.

Η διάρκεια του αγώνα. Το παιχνίδι παίζεται σε 4 περιόδους των 10 λεπτών, ενώ ο χρόνος επίθεσης που έχει η κάθε ομάδα διαρκεί 24 δευτερόλεπτα. Οι παίκτες δικαιούνται μια διακοπή 15 λεπτών για ανάπαυση μεταξύ της δεύτερης και τρίτης περιόδου. Το χρονόμετρο αρχίζει να λειτουργεί σε κάθε δεκάλεπτο από τη στιγμή που η μπάλα έρθει σε επαφή με κάποιον παίκτη. Σταματάει σε κάθε σφύριγμα του διαιτητή για φάουλ ή όταν η μπάλα βγει εκτός γηπέδου. Στην επαναφορά της μπάλας από κτύπημα ελευθέρων βολών, όταν οι βολές είναι επιτυχημένες, το παιχνίδι ξαναρχίζει με πάσα από τη γραμμή του άουτ. Όταν όμως η δεύτερη βολή είναι αποτυχημένη, τότε το χρονόμετρο ξεκινάει με την αναπήδηση της μπάλας στο στεφάνι. Κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ζητήσει δύο τάιμ άουτ στα δύο πρώτα δεκάλεπτα και άλλα τρία στα επόμενα δύο. Η διάρκεια του τάιμ άουτ είναι ένα λεπτό.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Η έναρξη του παιχνιδιού - παραβάσεις. Ο αγώνας αρχίζει, όταν ο διαιτητής, στο κέντρο του γηπέδου, πετάξει την μπάλα ψηλά ανάμεσα σε δύο αντιπάλους παίκτες, οι οποίοι προσπαθούν να την πιάσουν ή να τη στείλουν σε κάποιο συμπαίκτη τους. Η ομάδα που θα πάρει την μπάλα στην κατοχή της έχει 8 δευτερόλεπτα να περάσει τη μεσαία γραμμή και συνολικά 24 για να εκδηλώσει επίθεση. Ο παίκτης που έχει στην κατοχή του την μπάλα πρέπει να παίξει την μπάλα με ντρίπλα, πάσα ή να κάνει σουτ μέσα σε 5 δευτερόλεπτα. Αν περάσει αυτός ο χρόνος, οι διαιτητές καταλογίζουν φάουλ και παραχωρείται η μπάλα στην αντίπαλη ομάδα. Φάουλ καταλογίζονται επίσης σε βάρος παικτών που χειρίζονται αντικανονικά την μπάλα (βήματα με την μπάλα στα χέρια) ή εμποδίζουν τις κινήσεις των αντιπάλων τους. Όταν ένα φάουλ γίνει στην προσπάθεια για σουτ ή όταν μια ομάδα έχει συμπληρώσει 5 φάουλ στην περίοδο, εκτελούνται ελεύθερες βολές. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις των παραβάσεων η επαναφορά της μπάλας γίνεται από τα πλάγια.

Κάθε παίκτης που θα χρεωθεί με πέντε φάουλ στη διάρκεια του αγώνα αποβάλλεται και τη θέση του την παίρνει ένας από τους αναπληρωματικούς.

Οι θέσεις των παικτών

1. Πλέι - μέικερ: Ο οργανωτής του παιχνιδιού. Είναι πολύ καλός χειριστής της μπάλας, δίνει το ρυθμό του παιχνιδιού και καθοδηγεί τους συμπαίκτες του. 2. Γκαρντ: Βοηθάει τον πλέι - μέικερ στην οργάνωση του παιχνιδιού, είναι καλός σουτέρ. 3, 4.Φόργουορντ: Είναι πολύ καλοί σουτέρ και αποτελούν το συνδετικό κρίκο μεταξύ του γκαρντ και του σέντερ. 5. Σέντερ: Ο ψηλότερος παίκτης της ομάδας, προστατεύει το καλάθι από τα κοντινά σουτ και προσπαθεί να κερδίσει τα ριμπάουντ.

Πώς παίζεται η καλαθοσφαίριση. Βασικές δεξιότητες.

Μελετήστε τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες. Προσπαθήστε να τα εφαρμόσετε στο μάθημα μόνοι σας ή σε συνεργασία με τους συμμαθητές σας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Στάση ετοιμότητας

Τι πρέπει να προσέχουμε Το άνοιγμα των ποδιών να είναι στο πλάτος των ώμων. Τα πέλματα να είναι παράλληλα. Το ένα πόδι να είναι πιο μπροστά από το άλλο και το χέρι που αντιστοιχεί στο μπροστινό πόδι πιο ψηλά.

Το πιάσιμο της μπάλας-πάσα στήθους

Τι πρέπει να προσέχουμε Στο πιάσιμο της μπάλας τα δάχτυλα να σχηματίζουν το γράμμα W. Κάνουμε ένα βήμα μπροστά με τα χέρια τεντωμένα, τους αγκώνες μέσα και τις παλάμες προς τα κάτω.

Είδη πάσας. Στα παρακάτω σχήματα βλέπουμε τέσσερις διαφορετικές πάσες.

Τι πρέπει να προσέχουμε

• Στη σκαστή πάσα, το σημείο που σκάει η μπάλα να είναι τα 2/3 της απόστασης προς τον παίκτη που γίνεται η πάσα.
• Στην πάσα πάνω από το κεφάλι, οι αγκώνες να μην ανοίγουν πολύ προς τα έξω και η μπάλα να βρίσκεται πάνω από το κεφάλι και όχι πίσω από αυτό.
• Στη μακρινή πάσα, την προβολή του ενός ποδιού, με την ταυτόχρονη μεταφορά της μπάλας στο αντίθετο χέρι πίσω από το κεφάλι.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ντρίπλα - επιτόπια και προωθητική

	Τι πρέπει να προσέχουμε Κατά την επιτόπια ντρίπλα να χτυπάμε την μπάλα με τις άκρες των δακτύλων, με γρήγορες και χαλαρές κινήσεις του καρπού. Κατά την προωθητική ντρίπλα η μπάλα στην αναπήδηση να μην ξεπερνάει το ύψος της λεκάνης.
	«Να αποφεύγεις την ντρίπλα, όταν μπορείς να κάνεις πάσα!» Τι σχέση μπορεί να έχει η παραπάνω οδηγία με την εξέλιξη του παιχνιδιού; Μπορεί να παιχτεί μπάσκετ χωρίς πάσα; Μπορεί να παιχτεί μπάσκετ χωρίς ντρίπλα; Τι εφαρμογές μπορεί να έχουν τα παραπάνω στην καθημερινή πράξη;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τα γόνατα να είναι λίγο λυγισμένα, για να δώσουν ώθηση στο σουτ καθώς τεντώνουν, όταν φεύγει η μπάλα από τα χέρια. Το κεφάλι να είναι σταθερό και τα μάτια να βλέπουν το σημείο που θα σουτάρει ο παίκτης.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Το μπάσιμο σουτ (Λέι-απ)

Τι πρέπει να προσέχουμε Το πιάσιμο της μπάλας στο κατάλληλο πόδι, τα βήματα και το άλμα.

Άσκηση 2.3. Αξιολόγηση της πάσας.	Υλικά: 1 χρονόμετρο, 10 μπάλες και από 1 ατομικό φύλλο επίδοσης. Σκοπός του τεστ είναι να εκτελέσουμε όσες περισσότερες πάσες μπορούμε στον τοίχο σε χρόνο 30 δευτερολέπτων. Στεκόμαστε πίσω από μία γραμμή που βρίσκεται 2,44 μέτρα από έναν τοίχο. Το σκορ του τεστ είναι ο αριθμός από τις πάσες που θα γίνουν στα 30 δευτερόλεπτα. Για να εκμεταλλευτούμε το χρόνο του μαθήματος οι μισοί μαθητές εξετάζονται, ενώ οι άλλοι μισοί μετρούν τις πάσες που εκτελούν οι συμμαθητές τους.
Άσκηση 2.4. Αξιολόγηση της ντρίμπλας. Τοποθετούμε πέντε εμπόδια σε απόσταση 3,05 μ. μεταξύ τους, ενώ η γραμμή αφετηρίας είναι δίπλα στο πρώτο εμπόδιο. Το σκορ του τεστ είναι ο αριθμός των εμποδίων που οι μαθητές θα ντριμπλάρουν σε χρόνο 30 δευτερολέπτων. Η διαδρομή που θα ακολουθήσει φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Κάθε πλήρης κύκλος λοιπόν είναι 10 πόντοι.
Άσκηση 2.5. Αξιολόγηση του σουτ. Προσπαθούμε να πετύχουμε όσο περισσότερα καλάθια μπορούμε σε 30 δευτερόλεπτα από οποιαδήποτε απόσταση από το καλάθι και οποιαδήποτε θέση του γηπέδου. Η επίδοση είναι ο αριθμός των καλαθιών. Για εκμετάλλευση του χρόνου εκτελούν ταυτόχρονα δύο άτομα και στις δύο μπασκέτες του γηπέδου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙΣ ΣΤΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ. ΒΛΕΠΕ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΙΝΑΚΑ.

ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Πετοσφαίριση

Η ιστορία της πετοσφαίρισης

Η πετοσφαίριση ή βόλεϊ γεννήθηκε το 1895 στην Αμερική (στο Χόλιοκ της Μασαχουσέτης), από τον Γουίλιαμ Μόργκαν. Ο Μόργκαν επινόησε το άθλημα στην προσπάθειά του να βρει ένα παιχνίδι κατάλληλο για τη χειμερινή προπόνηση των παικτών του Ράγκμπι. Έτσι ύψωσε το δίχτυ του τένις στα 1,83μ. από το έδαφος. Διαδόθηκε σ' όλο τον κόσμο κυρίως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από τους αμερικανούς στρατιώτες. Οι κανονισμοί δέχτηκαν πολλές αλλαγές, ώσπου πήραν τη σημερινή τους μορφή. Το 1947 γίνεται η σύσταση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Βόλεϊ στο Παρίσι. Ολυμπιακό άθλημα έγινε το 1964.

Πότε ήρθε στην Ελλάδα. Το 1922 έρχεται το βόλεϊ στην Ελλάδα. Το εισήγαγε ο σύλλογος Πανιώνιος και το δίδαξε πρώτος ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής Αθανάσιος Λευκαδίτης. Το 1949 η Ελλάδα γίνεται μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας. Το 1952 δημιουργήθηκε η πρώτη Εθνική Ομάδα ανδρών. Οι μεγαλύτερες επιτυχίες σημειώθηκαν το 1986, οπότε η εθνική μας προκρίνεται στο παγκόσμιο πρωτάθλημα και το 1987 στο πανευρωπαϊκό της Γάνδης, όπου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο.

Η Εθνική Ομάδα γυναικών δημιουργήθηκε το 1966. Το 1985 προκρίθηκε στα τελικά του Πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος, ενώ κατέκτησε χάλκινο και χρυσό μετάλλιο στο κύπελλο Άνοιξης το 1991. Η Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Ε.Ο.ΠΕ.) ιδρύθηκε το 1970.

Σχήμα 2.3 Το γήπεδο και το δίκτυ

Κανονισμοί της πετοσφαίρισης

Για να παίξουμε βόλεϊ πρέπει να έχουμε ένα κανονικό γήπεδο; Οι διαστάσεις του γηπέδου του βόλεϊ είναι 18X9 μέτρα. Η κεντρική γραμμή χωρίζει το γήπεδο σε δυο ίσα μέρη, επομένως η κάθε ομάδα πρέπει να κινηθεί μέσα σε 9X9 μέτρα. Στα 3 μέτρα απόσταση από την κεντρική γραμμή υπάρχει η επιθετική γραμμή που ορίζει την επιθετική ζώνη. Υπάρχουν όμως κάποιες μορφές παιχνιδιού όπως το μίνι βόλεϊ που παίζεται σε μικρότερο γήπεδο (12Χ4,50μ), με λιγότερους παίκτες (3X3) και μικρότερη και ελαφρύτερη μπάλα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Επίσης υπάρχει το βόλεϊ παραλίας, μπιτς βόλεϊ (2X2 παίκτες), που θεωρείται τελείως ξεχωριστό άθλημα, όπως και το βόλεϊ στο γρασίδι ή στο νερό που είναι παραλλαγές του βόλεϊ.

Βόλεϊ μπορεί να παιχτεί στην αυλή του σχολείου ή του σπιτιού μας ή στη γειτονιά, πάνω από ένα σχοινί, με μια ελαφριά πλαστική μπάλα. Ακόμη μπορεί να παιχτεί με δυο παιδιά μόνο που αλλάζουν πάσες μεταξύ τους.

Το δίχτυ του βόλεϊ. Το δίχτυ βρίσκεται πάνω από την κεντρική γραμμή, έχει μήκος 9,5 μ., πλάτος 1 μ. και ύψος 2,43 για τους άνδρες και 2,24 για τις γυναίκες. Στις άκρες του και σε 9μ. απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται οι αντένες, μήκους 1,80 μ. (προεξέχουν 0,80 μ. πάνω από το δίχτυ) και ορίζουν τα όρια του γηπέδου στον αέρα. Δεν επιτρέπεται στους παίκτες να ακουμπήσουν το δίχτυ, κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής φάσης.

Η μπάλα του βόλεϊ. Μπορούμε να παίξουμε με άλλη μπάλα; Η μπάλα είναι κατασκευασμένη από μαλακό δέρμα ή πλαστικό. Μετά το 1996 η μπάλα είναι πολύχρωμη για χάρη της θεαματικότητας και αποτελείται από 12 ομοιόμορφα κομμάτια, σε συνδυασμό τριών χρωμάτων (κίτρινο, άσπρο και μπλε). Έχει περιφέρεια 65-67 εκ. και βάρος 260-280 γραμ. Μπορούμε να παίξουμε με διαφορετική μπάλα από την κανονική, συνήθως ελαφρύτερη (πλαστική).

Οι παίκτες. Στην πετοσφαίριση κάθε ομάδα αποτελείται από 12 παίκτες (6 βασικούς και 6 αναπληρωματικούς). Κάθε ομάδα αγωνίζεται με 6 παίκτες και έχει δικαίωμα να εκτελέσει 6 αλλαγές παικτών στη διάρκεια ενός σετ, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή ζητηθούν (όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού). Όταν ένας παίκτης αντικαταστήσει κάποιον άλλο, αυτός μπορεί να αντικατασταθεί μόνο από τον ίδιο παίκτη που αντικατέστησε. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μια φορά σε κάθε σετ και θεωρείται ότι η αλλαγή έκλεισε. Κλειστές αλλαγές μπορούν να γίνουν μόνο 3 σε κάθε σετ. Μπορούμε να παίξουμε στη γειτονιά ή στο σχολείο με λιγότερους παίκτες σε μικρότερο γήπεδο.

Τι είναι ο λίμπερο. Ο παίκτης αυτός φορά διαφορετικό χρώμα φανέλα και μπορεί να αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη της αμυντικής ζώνης, χωρίς όμως να επιτρέπεται να εκτελέσει σερβίς ή επιθετική ενέργεια. Οι αλλαγές του λίμπερο είναι απεριόριστες, δεν υπολογίζονται στις κανονικές αλλαγές του παιχνιδιού, αλλά πρέπει να μεσολαβεί μια φάση πριν ξαναμπεί ο λίμπερο στο παιχνίδι και αντικαθίσταται μόνο από τον παίκτη που αντικατέστησε. Η αλλαγή του γίνεται πριν σφυρίξει ο διαιτητής για να ξεκινήσει το παιχνίδι ή όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού.

Πώς τοποθετούνται οι παίκτες στο γήπεδο. Οι παίκτες βρίσκονται τοποθετημένοι τρεις μπροστά (επιθετικοί παίκτες) και τρεις πίσω (αμυντικοί παίκτες). Ο κάθε παίκτης πρέπει να αλλάζει θέση (σύμφωνα με τη φορά των δεικτών του ρολογιού), κάθε φορά που η ομάδα του αποκτάει το δικαίωμα της εκτέλεσης του σερβίς. Κατά τη στιγμή της εκτέλεσης του σερβίς οι επιθετικοί παίκτες πρέπει να βρίσκονται μπροστά από τους αντίστοιχους αμυντικούς τους. Μια άλλη σχέση που πρέπει να ισχύει βάσει του κανονισμού είναι ότι, τη στιγμή που εκτελείται το σερβίς, οι παίκτες των θέσεων 3 και 6 της ομάδας που υποδέχεται πρέπει να βρίσκονται ανάμεσα από τους 2 και 4 και 1 και 5 αντίστοιχα.

Πώς υπολογίζονται οι πόντοι στο βόλεϊ και ποιος είναι ο νικητής του αγώνα. Η ομάδα κερδίζει πόντο κάθε φορά που κερδίζει τη φάση, ανεξάρτητα από το ποια ομάδα κατέχει το σερβίς. Νικήτρια είναι η ομάδα που κερδίζει 3 σετ των 25 πόντων με διαφορά 2 πόντων από την άλλη ομάδα. Αν οι ομάδες έρθουν σε ισοπαλία, 2-2 σετ, τότε παίζουν το 5ο σετ στους 15 πόντους, με διαφορά πάλι 2 πόντων μεταξύ τους. Στο 5ο σετ, όταν μια από τις ομάδες φθάσει πρώτη στους 8 πόντους, οι ομάδες αλλάζουν γήπεδα.

Πόσες επαφές με τη μπάλα δικαιούται η ομάδα και ποιες είναι αυτές. Κάθε ομάδα έχει το δικαίωμα να έχει τρεις επαφές με την μπάλα, πριν αυτή περάσει στο αντίπαλο γήπεδο. Η μπάλα εισάγεται στο παιχνίδι με το σερβίς. Η συνηθισμένη τεχνική υποδοχής του σερβίς είναι η από κάτω πάσα (μανσέτα), ακολουθεί η πάσα από πάνω με τα δυο χέρια και το επιθετικό χτύπημα (καρφί). Η αντίπαλη ομάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει το μπλοκ για να σταματήσει την αντίπαλη επίθεση, ενώ αυτή περνά το δίχτυ. Η επαφή με την μπάλα στο μπλοκ δεν υπολογίζεται στις τρεις επαφές του κανονισμού.

Έναρξη του παιγνιδιού. Στην αρχή του παιχνιδιού γίνεται η κλήρωση και η ομάδα που θα κερδίσει, έχει δικαίωμα να επιλέξει το σερβίς ή την υποδοχή του σερβίς. Το τι θα επιλέξει η ομάδα εξαρτάται από το επίπεδο της ή τις ικανότητες των παικτών της. Συνήθως οι μεγάλες ομάδες επιλέγουν την υποδοχή, γιατί βασίζονται στην καλή υποδοχή και στην επίθεσή τους, για να κερδίσουν τον πρώτο πόντο και το δικαίωμα για σερβίς.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Μπορούμε να παίξουμε την μπάλα με τα πόδια; Μπορούμε να κάνουμε πιαστή πάσα; Από το 2000 και μετά ισχύουν νέοι κανονισμοί, τους οποίους η διεθνής ομοσπονδία έχει θεσπίσει με στόχο τη θεαματικότητα του αθλήματος.

• Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς έχει δικαίωμα μιας μόνο προσπάθειας.
• Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς μπορεί να το εκτελέσει από όποιο σημείο της τελικής γραμμής επιλέξει (δεν ισχύει η ζώνη του σερβίς).
• Ο χρόνος κατοχής της μπάλας στο σερβίς έγινε 8''.
• Επιτρέπεται η απόκρουση της μπάλας με το πόδι ή οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος.
• Επιτρέπεται η μπάλα κατά το σερβίς να ακουμπήσει το δίχτυ.
• Επιτρέπεται η πιαστή μπαλιά στην πρώτη επαφή της μπάλας (υποδοχή και άμυνα).
• Ο προπονητής μπορεί να σηκώνεται και να κινείται στη ζώνη που ορίσθηκε μπροστά από τον πάγκο, ως «ελεύθερη ζώνη».

Πώς παίζεται η Πετοσφαίριση. Βασικές δεξιότητες.

Παρατηρήστε τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες (λέξεις κλειδιά) της κάθε δεξιότητας. Με αυτό τον τρόπο θα μάθετε πώς γίνεται η κάθε δεξιότητα και μετά με λίγη εξάσκηση θα καταφέρετε να εκτελείτε σωστά την κάθε δεξιότητα και να χειρίζεστε την μπάλα.

Η συνηθισμένη σειρά με την οποία μαθαίνουμε το άθλημα είναι: η πάσα με δάχτυλα, η μανσέτα, το σερβίς (από κάτω), το επιθετικό χτύπημα, το μπλοκ, το τένις σερβίς (από πάνω) και οι πτώσεις (πλάγια, μπροστά).

Πάσα με δάκτυλα Τι πρέπει να προσέχουμε Τα δάχτυλα των χεριών να σχηματίζουν τρίγωνο με δείκτες και αντίχειρες. Να συναντάς τη μπάλα μπροστά στο μέτωπο. Οι αγκώνες να είναι λυγισμένοι. Τα γόνατα να είναι λυγισμένα. Τα πόδια να είναι ανοιχτά όσο οι ώμοι και το ένα πόδι να προηγείται λίγο του άλλου. Μανσέτα Τι πρέπει να προσέχουμε Το ένα πόδι να προηγείται του άλλου. Τα γόνατα να είναι λυγισμένα. Τα χέρια να είναι έτοιμα δίπλα στους μηρούς. Τα χέρια να δένουν με τη μια παλάμη μέσα στην άλλη, αφού τεντώσουν στους αγκώνες. Το σημείο που η μπάλα έρχεται σε επαφή με τα χέρια είναι το πρώτο μέρος των πήχεων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Σερβίς Τι πρέπει να προσέχουμε. (Για δεξιόχειρες) Το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού. Τα γόνατα να είναι ελαφρά λυγισμένα και ο κορμός γερμένος μπροστά. Το αριστερό χέρι τεντωμένο να κρατά την μπάλα μπροστά στο δεξί μηρό. Το δεξί χέρι να βρίσκεται πίσω και, μόλις το αριστερό αφήσει την μπάλα, να κινείται δίπλα στο μηρό για να τη κτυπήσει με μπουνιά. Το σημείο που το χέρι έρχεται σε επαφή να είναι πίσω και κάτω από την μπάλα και το βάρος να μεταφέρεται τη στιγμή του χτυπήματος από το πίσω πόδι στο μπροστινό.
Επιθετικό χτύπημα Τι πρέπει να προσέχουμε Το σώμα να είναι σε χαλαρή θέση, το δεξί πόδι να προηγείται του αριστερού. Η φορά να ξεκινά με το αριστερό πόδι με ένα μικρό βήμα κατεύθυνσης, μετά ένα μεγαλύτερο βήμα-άλμα, ενώ τα χέρια να κινούνται πρώτα μπροστά και στο δεύτερο βήμα να πηγαίνουν πίσω για να πάρουν φορά. Το άλμα να γίνεται με το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού, τα γόνατα λυγισμένα και τα χέρια πίσω. Κατόπιν να σηκώνονται τα χέρια ψηλά, το αριστερό να μένει στο ύψος του μετώπου, ενώ το δεξί να κινείται πάνω και πίσω και να έρχεται με ταχύτητα και δύναμη και τεντωμένο να χτυπήσει την μπάλα. Το χτύπημα να γίνεται με όλη την παλάμη, από πίσω και πάνω από την μπάλα, ενώ ο παίκτης βρίσκεται στον αέρα με το σώμα σε έκταση. Μετά το χτύπημα το χέρι να τραβιέται από το δίχτυ και ο παίκτης να προσγειώνεται στα δάχτυλα των ποδιών και μακριά από το δίχτυ.
Μπλοκ Τι πρέπει να προσέχουμε Να είμαστε σε θέση ετοιμότητας με τα δυο πόδια στο άνοιγμα των ώμων, λυγισμένα και χαλαρά και τα χέρια λυγισμένα στους αγκώνες στο ύψος του προσώπου (οι πήχεις παράλληλοι στο έδαφος). • Να μετακινούμαστε με πλάγια ή σταυρωτά βήματα προς την μπάλα. Τα πόδια να λυγίζουν περισσότερο (χαμηλώνει το κέντρο βάρους) για το άλμα, ενώ τα χέρια να τεντώνουν στους αγκώνες και να κινούνται πάνω και μπροστά για να μπλοκάρουν. Στον αέρα να σχηματίζεται ένα τόξο με τα χέρια και τα πόδια προς τα μπροστά για ισορροπία. Τα χέρια να είναι σε απόσταση τέτοια που να μην μπορεί η μπάλα να περάσει ανάμεσά τους, να λυγίζουν στους καρπούς για να εισχωρήσουν στο αντίπαλο γήπεδο. Μετά το χτύπημα τα χέρια να τραβιούνται πίσω και να προσγειωνόμαστε μακριά από το δίχτυ με πρώτο σημείο επαφής τις μύτες των ποδιών.
Σερβίς τένις (από πάνω) Τι πρέπει να προσέχουμε Το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού. Το αριστερό χέρι τεντωμένο να κρατά την μπάλα μπροστά στο δεξί ώμο. Το πέταγμα της μπάλας να είναι κατακόρυφο και να έχει ύψος περίπου 2μ. Το δεξί χέρι να κινείται πάνω και πίσω, να λυγίζει στον αγκώνα και να έρχεται με ταχύτητα και δύναμη, ενώ τεντώνει, να χτυπήσει την μπάλα με όλη την παλάμη. Το χέρι να έρχεται σε επαφή πίσω και κάτω από την μπάλα και το βάρος να μετακινείται από το πίσω πόδι στο μπροστινό.
Πλάγια πτώση Τι πρέπει να προσέχουμε Στη θέση ετοιμότητας το ένα πόδι να προηγείται του άλλου, τα γόνατα και ο κορμός να είναι μπροστά λυγισμένα και τα χέρια να βρίσκονται χαλαρά δίπλα στους μηρούς. Το δεξί ή το αριστερό πόδι (εξαρτάται από το πού είναι η μπάλα) να εκτελεί προβολή πλάγια, στροφή και κάθισμα πάνω στο πόδι, ενώ το χέρι προσπαθεί να φθάσει την μπάλα. Το χτύπημα να γίνεται ή με το εσωτερικό του πήχη ή με μπουνιά και να χτυπά την μπάλα από κάτω για να τη σηκώσει ψηλά. Μετά το χτύπημα να γίνεται κυβίστηση πάνω στις ωμοπλάτες και να πατούν τα πόδια πάλι κάτω. Η επαναφορά να γίνεται πάλι σε θέση ετοιμότητας.

Ποιες είναι οι φάσεις του παιχνιδιού. Η τακτική της πετοσφαίρισης χαρακτηρίζεται από τις πέντε βασικές φάσεις του παιχνιδιού: 1η όταν η ομάδα εκτελεί σερβίς, 2η όταν η ομάδα υποδέχεται το σερβίς, 3η όταν η ομάδα εκδηλώνει την επίθεση, 4η όταν η ομάδα αμύνεται και 5η όταν η ομάδα αντεπιτίθεται.

Τι είναι σύνθεση ομάδας. Η σύνθεση της ομάδας αναφέρεται στον αριθμό των επιθετικών και πασαδόρων που παίρνουν μέρος στη διάταξη, πριν ξεκινήσει ένας αγώνας. Υπάρχουν τρεις βασικές συνθέσεις της ομάδας κατά σειρά εκμάθησης: Η 6:0, όπου δεν υπάρχει εξειδίκευση πασαδόρου και όλοι οι παίκτες περνώντας από τη ζώνη 3 παίζουν το ρόλο του πασαδόρου, η 4:2, όπου υπάρχουν 2 πασαδόροι, οι οποίοι τοποθετούνται διαγώνια και κάθε φορά υπάρχει πάντα ένας μπροστά και η 5:1, όπου υπάρχει ένας πασαδόρος, ο οποίος όταν βρίσκεται στην πίσω ζώνη διεισδύει στην επιθετική ζώνη (μεταξύ της θέσης 3 και 2) εκτελεί πάσα και επιστρέφει στη θέση του πίσω.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Γενικές οδηγίες για ένα παιγνίδι πετοσφαίρισης Να γνωρίζετε το σύστημα της υποδοχής του σερβίς, της επίθεσης και της άμυνας. Να γνωρίζετε πάντα σε ποια θέση παίζετε. Να γνωρίζετε ποια φάση του παιχνιδιού παίζεται, ώστε να έχετε την ανάλογη θέση. Μη δίνετε οδηγίες στους άλλους. Μη χάνετε την μπάλα από τα μάτια σας. Τρέξτε να βοηθήσετε. Να είστε συγκεντρωμένοι στο παιχνίδι.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Χειροσφαίριση

Ιστορία της χειροσφαίρισης

Ο άνθρωπος στην πορεία της ιστορικής του εξέλιξης χρησιμοποίησε για τις διάφορες δουλειές του περισσότερο τα χέρια παρά τα πόδια του. Αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας ήταν να αναπτυχθούν πολύ πιο γρήγορα τα παιγνίδια που παίζονταν με τα χέρια από αυτά που παίζονταν με τα πόδια. Η χειροσφαίριση προήλθε από την εξέλιξη άλλων παιχνιδιών μέσα στο πέρασμα των αιώνων. Από τα παιχνίδια των αρχαίων Ελλήνων, γνωστά ήταν η «Ουρανία» και το «Αρπαστόν».

Στο πρώτο οι παίκτες προσπαθούσαν να ρίξουν την μπάλα πιο ψηλά, ενώ στο δεύτερο κυριαρχούσε η ανταλλαγή της μπάλας. Παρόμοιο ήταν και το παιχνίδι της Ναυσικάς, πού περιγράφει στην Οδύσσεια ο Όμηρος. Χαρακτηριστική είναι η στάση ενός παιδιού σ' ένα μικρό χάλκινο άγαλμα τού 4ου αιώνα πού βρέθηκε στη Δωδώνη και είναι παρόμοια σχεδόν με τη θέση της πάσας στη χειροσφαίριση πάνω από τον ώμο.

Η χειροσφαίριση είναι πολύ δημοφιλές παιχνίδι σε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου και κυρίως στην Ευρώπη, απ' όπου και άρχισε να παίζεται με τη σημερινή του μορφή. Το σύγχρονο παιχνίδι προέκυψε από το συνδυασμό τριών διαφορετικών αθλημάτων (ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίριση και χόκεϊ). Το Handhold (δανική λέξη) αναπτύχθηκε το 1898 από τον Holier Nielsen ως εναλλακτική λύση του ποδοσφαίρου. Ο καθηγητής Carl Schelenz της σχολής Φυσικής Αγωγής του Βερολίνου το 1919 συνέβαλε ώστε να εξελιχθεί το άθλημα στη σημερινή του μορφή.

Η διεθνής ερασιτεχνική ομοσπονδία χειροσφαίρισης (IAHF) ιδρύθηκε το 1928. Μια μορφή χειροσφαίρισης, που παιζόταν σε ανοιχτό χώρο από ομάδες έντεκα παικτών, ήταν ένα βασικό ολυμπιακό άθλημα στο Μόναχο το 1936. Μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το παιχνίδι με επτά παίκτες αντικατέστησε βαθμιαία το παιχνίδι με έντεκα παίκτες. Το Παγκόσμιο πρωτάθλημα, μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, άρχισε πάλι το 1954, ενώ η χειροσφαίριση αποκαταστάθηκε στο ολυμπιακό πρόγραμμα το 1972. Οι αγώνες χειροσφαίρισης γυναικών εισήχθησαν το 1976.

Κανονισμοί της χειροσφαίρισης

Μπορούμε να παίξουμε χειροσφαίριση σε μικρούς χώρους; Με την ίδια ευκολία που θα παίζαμε έναν αγώνα ποδοσφαίρου μπορούμε να οργανώσουμε ένα παιχνίδι χειροσφαίρισης στην αυλή του σχολείου, σε μια αλάνα, σε μια πλατεία που δεν ενοχλούμε και σε ένα μικρό γήπεδο.

Η χειροσφαίριση παίζεται μεταξύ δύο ομάδων, που η κάθε μία έχει έξι παίκτες γηπέδου και έναν τερματοφύλακα. Ο σκοπός του παιχνιδιού είναι να περάσει η μπάλα στο τέρμα των αντιπάλων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Το Γήπεδο. Οι διαστάσεις του κανονικού γηπέδου χειροσφαίρισης είναι 20 επί 40 μέτρα. Η γραμμή περιοχής τέρματος, ή γραμμή των 6 μέτρων είναι ίσως η πιο σημαντική γραμμή του γηπέδου. Το άνοιγμα του τέρματος είναι 2 επί 3 μέτρα. Μπροστά από την περιοχή του τέρματος παρατάσσονται οι αμυντικοί παίκτες σε διάφορους σχηματισμούς. Μόνο ο τερματοφύλακας επιτρέπεται να μπει σ' αυτήν την περιοχή, ενώ οι επιθετικοί και οι αμυντικοί πρέπει να παραμένουν από έξω. Η αμυντική τεχνική έχει ομοιότητες με αυτήν της καλαθοσφαίρισης με την εξαίρεση ότι επιτρέπει περισσότερη επαφή. Οι κανονισμοί επιτρέπουν τον έλεγχο του αντιπάλου με τα χέρια, αλλά οι παίκτες δεν πρέπει να σπρώξουν, να κρατήσουν ή να θέσουν σε κίνδυνο έναν αντίπαλο με οποιοδήποτε τρόπο. Υπερβολική σκληρότητα έχει σαν αποτέλεσμα την προειδοποίηση, την αποβολή για 2 λεπτά ή την αποβολή από το παιγνίδι.
Ένας παίκτης μπορεί να κάνει τρία βήματα με την μπάλα πριν και μετά το ντριπλάρισμα, αλλά ενώ στέκεται μπορεί να κρατάει την μπάλα μόνο 3 δευτερόλεπτα. Οι επιτιθέμενοι παίκτες πρέπει να βρουν ένα τρόπο να διεισδύσουν με την μπάλα ανάμεσα από τους αμυντικούς ή να βρεθούν σε ευνοϊκή θέση για να εκτελέσουν ρίψη προς το τέρμα μπροστά από την άμυνα. Όταν είναι στην επίθεση, οι παίκτες ανάλογα με τη θέση τους λέγονται: πίσω παίκτες, ενδιάμεσοι, κεντρικός, ακραίοι και παίκτης γραμμής. Η μεταβίβαση (πάσα) αποτελεί τον κυρίαρχο τρόπο μετακίνησης της μπάλας στην επίθεση.
Αριθμός Παικτών. Κάθε ομάδα έχει επτά παίκτες, έξι παίκτες γηπέδου και έναν τερματοφύλακα. Σε κάθε παιχνίδι έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν σε κάθε ομάδα δώδεκα παίκτες μαζί με τους αναπληρωματικούς. Οι αντικαταστάτες μπορούν να μπουν στο παιχνίδι σε οποιαδήποτε στιγμή του αγώνα από το χώρο αλλαγών της ομάδας τους, όταν ο παίκτης που αντικαθιστούν αποχωρήσει από το γήπεδο. Διαιτητές. Οι διαιτητές είναι δύο: Ο διαιτητής γηπέδου και ο διαιτητής γραμμής. Οι αποφάσεις τους είναι τελεσίδικες. Το έργο των διαιτητών βοηθούν ένας χρονομέτρης και ένας σημειωτής του σκορ. Διάρκεια του παιχνιδιού. Για παίκτες 18 χρονών και πάνω, παίζονται δύο ημίχρονα από 30 λεπτά, με 10 λεπτά διάλειμμα. Σε τουρνουά και σε παιδικούς αγώνες η διάρκεια είναι δύο ημίχρονα των 15 ή 20 λεπτών. Το μέτρημα του χρόνου συνεχίζεται χωρίς διακοπή, εκτός από τις περιπτώσεις τραυματισμών και του διαλείμματος (time-out) που παίρνει κάποια ομάδα. Επίτευξη τέρματος. Τέρμα επιτυγχάνεται όταν ολόκληρη η μπάλα περάσει τη γραμμή τέρματος μέσα από το τέρμα. Τέρμα μπορεί να επιτευχθεί με κάθε βολή (π.χ. ελεύθερη βολή, πλάγια επαναφορά, σέντρα, ρίψη από το τέρμα). Παίξιμο της μπάλας. Ο παίκτης επιτρέπεται να: Τρέξει με την μπάλα 3 βήματα (η παράβαση για περισσότερα βήματα χρεώνεται με μια ελεύθερη βολή). Κρατήσει την μπάλα 3 δευτερόλεπτα (η παράβαση για περισσότερο χρόνο, χρεώνεται με μια ελεύθερη βολή). Ντριπλάρει απεριόριστα. Επιτρέπονται 3 βήματα πριν και αφού ντριπλάρει (δεν υπάρχει διπλή ντρίπλα). Ο παίκτης δεν επιτρέπεται να: Θέσει σε κίνδυνο έναν αντίπαλο με την μπάλα. Τραβήξει, χτυπήσει ή γρονθοκοπήσει την μπάλα, όταν αυτή είναι στα χέρια ενός αντιπάλου. Έρθει σε επαφή με την μπάλα κάτω από το γόνατο. Κάνει βουτιά στο έδαφος για την μπάλα που ρολάρει ή είναι σταματημένη στην περιοχή τέρματος.   ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ   Άμυνα σε αντίπαλο. Ένας παίκτης επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει τον κορμό του, για να εμποδίσει έναν αντίπαλο με ή χωρίς την μπάλα. Η χρησιμοποίηση απλωμένων χεριών ή ποδιών για παρεμπόδιση, σπρώξιμο, τρικλοποδιά ή χτύπημα δεν επιτρέπεται. Ο επιτιθέμενος παίκτης δεν επιτρέπεται να πέσει πάνω σε αμυνόμενο παίκτη που στέκεται ακίνητος (επιθετικό φάουλ). Πλάγια επαναφορά. Δίνεται, όταν η μπάλα βγαίνει έξω από την πλάγια γραμμή ή όταν η μπάλα αγγίζεται από έναν αμυνόμενο παίκτη (εκτός του τερματοφύλακα) και βγαίνει έξω από τα όρια της τελικής γραμμής. Το ελεύθερο χτύπημα εκτελείται από το σημείο το οποίο η μπάλα πέρασε την πλάγια γραμμή ή την τελική γραμμή, από την πλησιέστερη γωνία. Όλοι οι αντίπαλοι παίκτες πρέπει να στέκονται 3 μέτρα μακριά από την μπάλα. Ελεύθερη βολή. Για ένα φάουλ ή παραβίαση δίνεται ελεύθερη βολή στους αντιπάλους ακριβώς στο σημείο που έγινε. Αν το φάουλ ή η παραβίαση συμβαίνει ανάμεσα στη γραμμή τέρματος και τη γραμμή των 9 μέτρων, η βολή γίνεται από το πλησιέστερο σημείο έξω από τη γραμμή των 9 μέτρων. Όλοι οι παίκτες της ομάδας που παίρνει την ελεύθερη βολή πρέπει να είναι έξω από τη γραμμή των 9 μέτρων. Οι αντίπαλοι πρέπει να στέκονται 3 μέτρα μακριά από την μπάλα, όταν γίνεται η ελεύθερη βολή. Ο παίκτης που εκτελεί την ελεύθερη βολή πρέπει να διατηρεί τουλάχιστο το ένα πόδι του σε επαφή με το έδαφος. Βολή 7 μέτρων. Δίνεται όταν: Ένα φάουλ παρεμποδίζει μια καθαρή ευκαιρία για επίτευξη τέρματος. Ένας αμυνόμενος παίκτης βρίσκεται μέσα στην περιοχή τέρματος και παρεμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο τον επιθετικό που επιχειρεί ρίψη στο τέρμα. Βολή τέρματος. Δίνεται όταν: Η μπάλα χτυπάει στον τερματοφύλακα και περνάει έξω από την τελική γραμμή. Η μπάλα πετιέται έξω από την τελική γραμμή από την επιτιθέμενη ομάδα. Ο τερματοφύλακας εκτελεί τη βολή μέσα από την περιοχή τέρματος και δεν περιορίζεται από τον κανονισμό των 3 βημάτων / 3 δευτερολέπτων. Προοδευτικές ποινές. Είναι τα φάουλ που απαιτούν περισσότερη τιμωρία από μια απλή ελεύθερη βολή. Είναι ενέργειες που κατευθύνονται άμεσα σε αντίπαλο και όχι στη μπάλα και πρέπει να τιμωρούνται προοδευτικά (π.χ. πιάσιμο, κράτημα, σπρώξιμο, χτύπημα ή πήδημα πάνω σε αντίπαλο). Προειδοποιήσεις (κίτρινη κάρτα). Ο διαιτητής δίνει μόνο μία προειδοποίηση σε έναν παίκτη για παραβιάσεις κανονισμών και ένα σύνολο τριών προειδοποιήσεων σε μία ομάδα. Υπέρβαση αυτών των ορίων έχει ως αποτέλεσμα την αποβολή 2 λεπτών. Οι προειδοποιήσεις δεν είναι υποχρεωτικές, πριν δοθεί μια αποβολή 2 λεπτών. Αποβολή 2 λεπτών. Δίνεται για : Σοβαρή ή κατ' εξακολούθηση παραβίαση κανονισμού. Αντιαθλητική συμπεριφορά. Παράνομη αντικατάσταση. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2   Η ομάδα του παίκτη που αποβάλλεται παίζει με λιγότερους παίκτες για 2 λεπτά. Αποκλεισμός και εξαίρεση (κόκκινη κάρτα). Αποκλεισμός σημαίνει τρεις αποβολές διάρκειας 2 λεπτών. Ο αποκλειόμενος παίκτης πρέπει να απομακρυνθεί από το γήπεδο και τον πάγκο, αλλά η ομάδα μπορεί να τον αντικαταστήσει μετά την παρέλευση των 2 λεπτών. Εξαίρεση δίνεται για βίαιη επίθεση, ενώ η ομάδα του εξαιρούμενου παίκτη συνεχίζει για το υπόλοιπο παιχνίδι με λιγότερους παίκτες. Πώς παίζεται η χειροσφαίριση. Βασικές δεξιότητες. Μελετήστε λίγο τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες. Έτσι θα κατανοήσετε μερικά από τα μικρά μυστικά της χειροσφαίρισης. Στη συνέχεια προσπαθήστε να τα εφαρμόσετε μόνοι σας.   Μεταβίβαση πάνω απ' το κεφάλι. Χρησιμοποιείται για γρήγορη και κοντινή πάσα με ακρίβεια. Έχει ιδιαίτερη αξία, επειδή είναι η βάση για τη μάθηση όλων των τεχνικών του σουτ. Τι πρέπει να προσέχουμε Η μπάλα να πιάνεται με όλη την παλάμη και ο αγκώνας να λυγίζει 90 μοίρες. Το βάρος του σώματος να είναι στο πίσω πόδι και μετά να γίνεται ο βηματισμός προς το στόχο. Μεταβίβαση του βάρους μπροστά και το χέρι ρίψης να συνεχίζει χαλαρά προς τα κάτω.   Υποδοχή της μπάλας πάνω από τη μέση Τι πρέπει να προσέχουμε Να βλέπουμε την μπάλα. Έκταση των χεριών για την υποδοχή της μπάλας. Λύγισμα των αγκώνων και υποχώρηση με την μπάλα. Μετακίνηση των χεριών μέχρι το στήθος.   Υποδοχή της μπάλας κάτω από τη μέση Τι πρέπει να προσέχουμε. Να βλέπουμε την μπάλα. Οι παλάμες να είναι προς τα μπρος. Τα γόνατα να λυγίζουν και τα χέρια να τεντώνουν για την υποδοχή της μπάλας. Λύγισμα των αγκώνων και υποχώρηση με την μπάλα. Μετακίνηση των χεριών μέχρι το στήθος. ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ντριπλάρισμα της μπάλας Τι πρέπει να προσέχουμε Στη χειροσφαίριση ο παίκτης μπορεί να κάνει τρία βήματα ή να κρατήσει τη μπάλα 3 δευτερόλεπτα πριν και μετά την ντρίπλα. Το χέρι πρέπει να είναι ανοιχτό και να τοποθετείται στο πάνω μέρος της μπάλας, όταν γίνεται η επαφή. Το χτύπημα της μπάλας από τη μία παλάμη στην άλλη, όπως και η διπλή ντρίπλα είναι παραβάσεις. Η μέγιστη κίνηση που επιτρέπεται με ντριπλάρισμα της μπάλας:   Ο τερματοφύλακας. Βασική στάση - μπλοκάρισμα Τι πρέπει να προσέχουμε Τα μάτια να κοιτάζουν κατευθείαν την μπάλα. Τα γόνατα να είναι ελαφρά λυγισμένα. Να γίνεται ένα μικρό βήμα στην κατεύθυνση της μπάλας. Το πόδι και το χέρι να είναι στην πορεία της μπάλας. Σουτ Χρησιμοποιείται για να στείλουμε την μπάλα πάνω από την άμυνα και να διεισδύσουμε στην περιοχή τέρματος. Τι πρέπει να προσέχουμε Το χέρι που έχει την μπάλα να είναι ψηλά και πίσω, ενώ το άλλο να είναι ελαφρά μπροστά από το σώμα. Να στρίβουν οι ώμοι και το χέρι ρίψης να κινείται προς τα μπρος. Να δίνεται ελαφρά ώθηση με τη μέση. Να μεταφέρεται η ορμή προς τα μπρος. Το χέρι ρίψης να συνεχίζει την πορεία του και να έρχεται μπροστά από το σώμα. Η προσγείωση να γίνεται με το πόδι απογείωσης.   ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2   Με λίγα λόγια Η χειροσφαίριση είναι ομαδικό παιχνίδι στο οποίο η κάθε ομάδα προσπαθεί να πετύχει γκολ, ενώ η μετακίνηση της μπάλας πραγματοποιείται με τα χέρια. Παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με τα άλλα ομαδικά αθλήματα. Η πιο σημαντική διαφορά του από αυτά είναι η ύπαρξη ζώνης τέρματος, στην οποία επιτρέπεται να κινείται μόνον ο τερματοφύλακας.   ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ   Κλασικός αθλητισμός Με ποια μέση ωριαία ταχύτητα τρέχουν οι πρωταθλητές Εκκίνηση του κλασικού μαραθωνίου δρόμου της Αθήνας Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, η καλύτερη επίδοση στα 100 μέτρα ήταν 9.85 δευτερόλεπτα. Η καλύτερη επίδοση στην κλασική διαδρομή του μαραθώνιου δρόμου ήταν 2 ώρες 10 λεπτά και 55 δευτερόλεπτα. Η διαδρομή αυτή είναι 42.200 (42.195) μέτρα. Ποια είναι η μέση ωριαία ταχύτητα των αθλητών αυτών στα δύο αθλήματα. Συγκρίνετε τις ταχύτητες αυτές με την ταχύτητα του αλόγου που είναι περίπου 60 χιλιόμετρα την ώρα.   Τα αγωνίσματα Τα αθλήματα του κλασικού αθλητισμού ήταν αυτά που κυριαρχούσαν στην αρχαία εποχή και ιδιαίτερα στους πανελλήνιους αγώνες. Σήμερα τα αγωνίσματα του κλασικού αθλητισμού θεωρούνται ο «Βασιλιάς» των σπορ. Χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: στους δρόμους, στα άλματα και στις ρίψεις. Δρόμοι δρόμοι ταχύτητας (100μ. - 200μ. - 400μ.) δρόμοι με εμπόδια (110μ. - 400μ. ανδρών & 100μ. - 400μ. γυναικών) δρόμοι μεσαίων αποστάσεων (800μ. - 1.500μ.) 3000 μέτρα με φυσικά εμπόδια (στίπλ) δρόμοι μεγάλων αποστάσεων (5.000μ. - 10.000μ. - Μαραθώνιος: 42.195μ.) βάδην σκυταλοδρομίες (4χ100μ. και 4χ400μ.) Ρίψεις σφαιροβολία σφυροβολία ακοντισμός δισκοβολία Άλματα οριζόντια άλματα (άλμα σε μήκος και άλμα τριπλούν) κάθετα άλματα (άλμα σε ύψος και άλμα επί κοντώ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τέλος υπάρχουν και τα σύνθετα αγωνίσματα (δέκαθλο για τους άντρες και έπταθλο για τις γυναίκες) που είναι ο συνδυασμός δέκα και επτά αγωνισμάτων αντίστοιχα. Για το δέκαθλο τα αγωνίσματα είναι: 100μ., άλμα σε μήκος, σφαιροβολία, άλμα σε ύψος, 400μ., 110μ. με εμπόδια, δισκοβολία, άλμα επί κοντώ, ακοντισμός και 1500μ. Για το έπταθλο τα αγωνίσματα είναι: 100μ. με εμπόδια, άλμα σε ύψος, σφαιροβολία, 200μ., άλμα σε μήκος, ακοντισμός και 800μ. Δρόμοι Οι αθλητές που είναι γρήγοροι επιλέγουν ένα αγώνισμα ταχύτητας, ενώ αντίθετα οι αθλητές που έχουν την ικανότητα να τρέχουν με σχετικά υψηλές ταχύτητες για μεγάλο χρονικό διάστημα επιλέγουν ένα αγώνισμα ημιαντοχής ή αντοχής. Στα αγωνίσματα ταχύτητας οι αθλητές πρέπει απαραίτητα να είναι πολύ γρήγοροι, δυνατοί και να εκτελούν πολύ καλά την τεχνική του τρεξίματος, ενώ στα αγωνίσματα ημιαντοχής και αντοχής μεγαλύτερο ρόλο παίζει η αντοχή, ο ρυθμός τρεξίματος και η δύναμη θέλησης του αθλητή. Βασικοί κανονισμοί δρόμων. Σκοπός των αθλητών στα αγωνίσματα των δρόμων είναι να φτάσουν πρώτοι στο τέρμα ξεπερνώντας τους αντιπάλους τους. Σε όλα τα αγωνίσματα των δρόμων είναι προκαθορισμένη η αφετηρία (αρχή) και ο τερματισμός (τέλος) και η απόσταση ποικίλλει ανάλογα με το αγώνισμα (π.χ. 100μ., 400μ., 3000μ. κ.ά.). Το γήπεδο όπου τελούνται οι αγώνες έχει συνήθως 8 διαδρόμους. Το μήκος του εσωτερικού διαδρόμου είναι 400 μέτρα. Η διαδρομή αποτελείται από δυο ευθείες και δυο στροφές. Ό,τι ισχύει για όλα τα αγωνίσματα των δρόμων ισχύει και για τα αγωνίσματα δρόμων με εμπόδια με τη διαφορά ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής υπάρχουν σε συγκεκριμένα σημεία, εμπόδια ίδια για όλους τους αγωνιζόμενους, τα οποία οι αθλητές πρέπει να πηδήσουν.

Άλματα

Τα άλματα στον κλασικό αθλητισμό χωρίζονται σε οριζόντια (άλμα σε μήκος και άλμα τριπλούν) και σε κάθετα (άλμα σε ύψος και άλμα επί κοντώ). Ο καλός άλτης πρέπει να είναι δυνατός, γρήγορος και ευκίνητος με πολύ καλό επίπεδο τεχνικής.

Βασικοί κανονισμοί αλμάτων. Στα οριζόντια άλματα, σκοπός των αθλητών είναι να πηδήσουν όσο πιο μακριά μπορούν με έξι προσπάθειες. Για την τελική σειρά κατάταξης των αθλητών μετράει το καλύτερο άλμα που έκαναν από τις έξι προσπάθειες. Αν κάποιοι αθλητές έχουν την ίδια καλύτερη επίδοση τότε σε καλύτερη θέση κατάταξης είναι αυτός που έκανε το δεύτερο καλύτερο άλμα. Τόσο στο άλμα σε μήκος όσο και στο άλμα τριπλούν υπάρχει προκαθορισμένο σημείο (βαλβίδα) από το οποίο ο αθλητής είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει το άλμα.

Στα κάθετα άλματα σε αντίθεση με τα οριζόντια οι αθλητές εκτελούν συνεχώς άλματα με την προϋπόθεση ότι δε ρίχνει ο αθλητής τον πήχη ο οποίος είναι τοποθετημένος σε διάφορα ύψη. Σε κάθε ύψος ο αθλητής έχει τρεις προσπάθειες. Όταν στο τέλος του αγώνα δυο ή τρεις αθλητές έχουν περάσει το ίδιο ύψος, νικητής είναι αυτός που το έχει περάσει με λιγότερες προσπάθειες (π.χ. με την πρώτη). Αν και εκεί υπάρχει ισοβαθμία τότε νικητής είναι αυτός με το συνολικά μικρότερο αριθμό αποτυχημένων προσπαθειών.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ρίψεις

Οι ρίψεις θεωρούνται ότι είναι το αγώνισμα των δυνατών, γιατί για μια υψηλή επίδοση απαιτούν, εκτός από ταχύτητα, καλή τεχνική και δύναμη. Εξαιτίας αυτών, ο σωματότυπος των αθλητών και αθλητριών των ρίψεων διαφέρει από αυτόν που έχουν οι αθλητές των άλλων αγωνισμάτων του στίβου.

Βασικοί κανονισμοί ρίψεων
Σκοπός των αθλητών είναι να ρίξουν το όργανο ρίψης (ακόντιο, δίσκος, σφαίρα και σφύρα ) όσο πιο μακριά μπορούν. Το βάρος των οργάνων ρίψης είναι διαφορετικό για τους άνδρες και διαφορετικό για τις γυναίκες.

Πίνακας 2.1 Το βάρος του οργάνου στα ριπτικά αγωνίσματα.

Για την τελική σειρά κατάταξης των αθλητών μετράει η καλύτερη βολή που έκαναν από τις έξι προσπάθειες. Αν κάποιοι αθλητές έχουν την ίδια καλύτερη επίδοση, τότε σε καλύτερη θέση κατάταξης είναι αυτός που έκανε τη δεύτερη καλύτερη βολή. Σε όλες τις ρίψεις υπάρχει μία «βαλβίδα ρίψης» (ή διάδρομος ρίψης στο ακόντιο), μέσα από την οποία ο αθλητής εκτελεί τη βολή. Υπάρχει ένας τομέας ρίψης, μέσα στον οποίο πρέπει να προσγειωθεί το όργανο ρίψης. Αν η σφαίρα ή το ακόντιο για παράδειγμα προσγειωθούν έξω από αυτόν τον τομέα, τότε η βολή ακυρώνεται.

Περιγραφή των αγωνισμάτων του κλασικού αθλητισμού

Ταχύτητες. Στα αγωνίσματα των ταχυτήτων ο αθλητής, μετά τη συσπειρωτική εκκίνηση, αρχικά επιταχύνει και όταν φτάσει τη μέγιστή του ταχύτητα προσπαθεί να τη διατηρήσει έως τον τερματισμό. Η σωστή τεχνική εκκίνησης, η ταχύτητα και κυρίως η σωστή τεχνική τρεξίματος είναι οι παράγοντες που βοηθούν πολύ στα αγωνίσματα ταχύτητας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Δρόμοι ταχύτητας με εμπόδια. Οι δρόμοι ταχύτητας με εμπόδια έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους απλούς δρόμους ταχύτητας. Η βασική διαφορά τους είναι ότι στους δρόμους με εμπόδια, ο αθλητής κατά τη διάρκεια του αγωνίσματος πρέπει να περάσει όσο πιο γρήγορα μπορεί τα εμπόδια που είναι τοποθετημένα στη διαδρομή. Η τεχνική διαπέρασης των εμποδίων (σωστά και γρήγορα) παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στα αγωνίσματα αυτά.

Τεχνική περάσματος εμποδίου

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Τι πρέπει να προσέχουμε Την ανάπτυξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ταχύτητας. Τη σωστή εκτέλεση των δύο τελευταίων διασκελισμών της φοράς. Το έγκυρο πάτημα στη βαλβίδα. Τη σωστή εκτέλεση της τεχνικής αιώρησης. Την προσγείωση με μικρές απώλειες σε μήκος.

Άλμα τριπλούν. Έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με το άλμα σε μήκος (φορά, πάτημα στη βαλβίδα, προσγείωση) με σημαντική διαφορά ότι μετά το πάτημα στη βαλβίδα ο αθλητής εκτελεί ένα κουτσό, ένα βήμα και μετά κάνει άλμα στο σκάμμα.

Άλμα σε ύψος. Στο άλμα σε ύψος ο αθλητής, αφού αναπτύξει ταχύτητα με ημικυκλική φορά, πατά και απογειώνεται μεταφέροντας το κέντρο βάρους του (γενικότερα το σώμα του) όσο πιο ψηλά μπορεί. Στη συνέχεια εκτελώντας την τεχνική αιώρησης (τεχνική φλοπ) προσπαθεί να περάσει τον πήχη (χωρίς να τον ρίξει κάτω) και να προσγειωθεί στο στρώμα με ασφάλεια.

Πάτημα, απογείωση και αιώρηση κατά το άλμα σε ύψος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Το κέντρο μάζας του σώματος στο άλμα σε ύψος Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την επίδοση του μαθητή - αθλητή στο άλμα σε ύψος, δηλαδή το πόσο ψηλά θα πηδήσει, είναι το ύψος στο οποίο φθάνει το Κέντρο Μάζας του Σώματος κατά τη διάρκεια της πτήσης. Το πόσο ψηλά θα φτάσει το Κ.Μ.Σ εξαρτάται: από τη δύναμη που εφαρμόζεται από το πόδι ώθησης, τη δύναμη που θα προσθέσει το πόδι αιώρησης και τα χέρια και από την ταχύτητα εφαρμογής της δύναμης. Άρα το ύψος που πρέπει να διανύσει το Κέντρο Μάζας του Σώματος από την απογείωση έως τον πήχη είναι σημαντικό κριτήριο για τη διαπέραση του πήχη. Παρατηρώντας τις δύο εικόνες, βλέπουμε τον ίδιο αθλητή να περνά τον πήχη στο ίδιο ύψος με δυο διαφορετικές τεχνικές. Στην τεχνική «ψαλίδι» το Κ.Μ.Σ. του αθλητή βρίσκεται αρκετά πάνω από τον πήχη ενώ αντίθετα στην τεχνική «Fosbury Flop» βρίσκεται κάτω από τον πήχη. Έτσι η απόσταση που διανύει το Κ.Μ.Σ. στη δεύτερη περίπτωση είναι μικρότερη, άρα ο αθλητής περνά το ύψος πιο εύκολα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους εξέλιξης της τεχνικής στο ύψος, όπου οι αθλητές, με τη νέα τεχνική, μπορούν με την ίδια προσπάθεια να πηδήξουν πιο ψηλά.

Άλμα επί κοντώ. Είναι ίσως το πιο δύσκολο, από άποψη τεχνικής εκτέλεσης, αγώνισμα στον κλασικό αθλητισμό. Ο αθλητής πρέπει να αναπτύξει ταχύτητα, κρατώντας ένα κοντάρι. Στη συνέχεια να τοποθετήσει το κοντάρι στη βαλβίδα και με τη βοήθειά του να περάσει τον πήχη και να προσγειωθεί με ασφάλεια στο στρώμα. Σφαιροβολία. Στη σφαιροβολία ο αθλητής τοποθετεί τη σφαίρα στο λαιμό του δίπλα στον ώμο και μετακινείται από το πίσω άκρο της κυκλικής βαλβίδας στο εμπρός άκρο, είτε με γλίστρημα (τεχνική Ο'Μπράιαν), είτε με περιστροφική κίνηση όπως στη δισκοβολία (περιστροφική τεχνική ή τεχνική Μπαρίσνικοφ). Η τελική φάση ρίψης και στις δύο τεχνικές είναι σχεδόν η ίδια. Ο αθλητής «ωθεί» τη σφαίρα δυνατά και γρήγορα και προσπαθεί να τη στείλει όσο πιο μακριά μπορεί μέσα στον προκαθορισμένο τομέα ρίψης, χωρίς να βγει ή να ακουμπήσει έξω από τη βαλβίδα. Μόλις τελειώσει τη βολή, βγαίνει από το πίσω μισό (ημικύκλιο) της βαλβίδας.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Το αγώνισμα της σφαιροβολίας κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας το 2004 έγινε στην Αρχαία Ολυμπία

Τι πρέπει να προσέχουμε

• Η κίνηση να είναι επιταχυνόμενη.
• Η δύναμη και η ταχύτητα από τη μετατόπιση ή την περιστροφή να εφαρμοσθεί επάνω στη σφαίρα ξεκινώντας σταδιακά από τα πόδια μέχρι την παλάμη.
• Ο αγκώνας κατά την ώθηση να βρίσκεται στο ύψος του ώμου.

Επηρεάζει η γωνία ρίψης την απόσταση στην οποία θα πάει η σφαίρα; Ένας αθλητής εκτελεί τρεις βολές με τη σφαίρα, όπου η μόνη διαφορά σε κάθε βολή είναι η γωνία απελευθέρωσης της σφαίρας (η ταχύτητα ρίψης της σφαίρας και η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι σταθερές). Υπολογίστε την απόσταση που θα διανύσει η σφαίρα αν απελευθερωθεί με γωνία 30o, 45o και 60o. Σε ποια από τις τρεις περιπτώσεις η σφαίρα θα προσγειωθεί πιο μακριά;

Ο μαθηματικός τύπος υπολογισμού της απόστασης που θα διανύσει η σφαίρα είναι:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Γωνία απελευθέρωσης του ακοντίου

Η ιδανική γωνία απελευθέρωσης του ακοντίου διαφέρει από αυτήν της σφαίρας και κυμαίνεται από 35^o έως 42^o. Επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες και κυρίως από τη δύναμη και τη φορά του ανέμου. Έτσι, όταν ο άνεμος είναι «ευνοϊκός», η γωνία απελευθέρωσης αυξάνεται, ενώ όταν είναι «αντίθετος» μειώνεται.

Εικόνες και σκέψεις στις ρίψεις

Οι σκέψεις καθοδηγούν το σώμα σε κάθε στιγμή της εκτέλεσης μιας άσκησης. Προσπαθώντας να μάθουμε μια κλασική άσκηση όπως είναι η ρίψη με μπαλάκι, μπορούμε να σκεφτούμε με λέξεις ή εικόνες την κίνηση, τη στροφή του σώματος πριν το πέταγμα και το άνοιγμα των χεριών. Πριν πετάξετε το μπαλάκι ή το ακόντιο σκεφτείτε την παρακάτω εικόνα:

«Γύρνα πλάγια, άπλωσε τα φτερά σαν αετός, τέντωσε πίσω το χέρι και πέτα»

Ο παραπάνω τρόπος είναι ιδιαίτερα ελκυστικός. Μας θυμίζει ότι πρέπει να γυρίσουμε το σώμα πλάγια για να ρίξουμε το μπαλάκι και να ανοίξουμε τα χέρια μας. Η σκέψη ότι τα χέρια είναι φτερά αετού μάς προτρέπει να ανοίξουμε τα χέρια πολύ, ενώ ταυτόχρονα μας δίνει την εικόνα και την αίσθηση του δυνατού κι επιβλητικού. Το τέντωμα του χεριού πίσω δίνει την τελευταία οδηγία για σωστή εκτέλεση. Επιπλέον κάνει την άσκηση παιγνιώδη και αναπτύσσει τη φαντασία.

Ποια αθλήματα περιλαμβάνει η γυμναστική;

Η γυμναστική χωρίζεται σε 4 επιμέρους αθλήματα:

• Ενόργανη Γυμναστική (ανδρών και γυναικών),
• Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική (γυναικών),
• Ακροβατική Γυμναστική και
• Τραμπολίνο

Ασύμμετροι ζυγοί

Η μόνη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι ότι στο αγώνισμα του εδάφους οι γυναίκες χρησιμοποιούν και μουσική (μουσικό θέμα), βάση της οποίας γίνεται η σύνθεση του προγράμματος (χορογραφία).

Πώς βαθμολογείται ένα πρόγραμμα ενόργανης γυμναστικής

Η κρίση χωρίζεται στη σύνθεση (ποιες ασκήσεις συμπεριλήφθηκαν στο πρόγραμμα και εκτελέστηκαν σωστά) και στην εκτέλεση (πόσο σωστά εκτελέστηκαν οι ασκήσεις που συμπεριλήφθηκαν). Δεν έχει λοιπόν σημασία να χρησιμοποιούνται απλά δύσκολες ασκήσεις, αλλά να εκτελούνται και σωστά. Οι κριτές είναι αντίστοιχα άνδρες ή γυναίκες.

Κάθε άσκηση έχει συγκεκριμένη αξιολόγηση που καθορίζεται από τη Διεθνή Γυμναστική Ομοσπονδία και η οποία χαρακτηρίζεται με γράμματα του λατινικού αλφάβητου (A,B,C,D,E). Ο πρώτος κώδικας βαθμολογίας εκδόθηκε το 1949. Κάθε πρωτότυπη άσκηση λαμβάνει το όνομα του αθλητή ή της αθλήτριας που την εκτέλεσε για πρώτη φορά. Μέχρι στιγμής 4 πρωτότυπες ασκήσεις έχουν ονόματα ελλήνων αθλητών και αθλητριών («Τσαβδαρίδου», «Μελισσανίδης», «Ταμπάκος», «Τσολακίδης»).

Οι ασκήσεις που περιλαμβάνονται στην ενόργανη γυμναστική για να πραγματοποιηθούν βασίζονται στους κανόνες της Φυσικής. Οι περιστροφές στον αέρα, που εντυπωσίαζαν πάντα τους θεατές, οι κινήσεις που φαντάζουν τόσο αντίθετες προς τη φύση, όλα ακολουθούν τους νόμους και τους κανόνες της Φυσικής.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

• Για να είναι επιτυχής η προσγείωση μετά από ένα άλμα (π.χ. σάλτο, διαπέραση από τον ίππο), θα πρέπει το κέντρο βάρους του σώματος να είναι μέσα στη βάση στήριξης των ποδιών.
• Στις περιστροφικές κινήσεις στον αέρα για να αποκτήσει το σώμα την απαραίτητη ταχύτητα για την ολοκλήρωσή τους, χρησιμοποιούνται κατάλληλα τα χέρια και τα πόδια.

Η ενόργανη γυμναστική ως μορφή άσκησης

Η ενόργανη γυμναστική σε βοηθάει να ασκήσεις όλες τις μυϊκές ομάδες, μικρές ή μεγάλες. Επιπλέον να καλλιεργήσεις:

• Αυτό-πειθαρχία, γιατί μαθαίνεις ποια είναι τα όρια του σώματος σου και δεν τα υπερβαίνεις.
• Αυτοπεποίθηση και θάρρος, γιατί μπορείς να δοκιμάζεις νέες δεξιότητες με συνεχώς αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας.
• Συνεργασία, καθώς για να κάνεις κάποιες ασκήσεις θα πρέπει να σε βοηθούν με συγκεκριμένο τρόπο οι συμμαθητές σου και το ίδιο να πράττεις και εσύ.
• Υπευθυνότητα, γιατί θα πρέπει να γνωρίζεις με ποιον ακριβώς τρόπο θα βοηθήσεις σε μια συγκεκριμένη άσκηση το συναθλητή σου.
• Δημιουργικότητα, καθώς για να πραγματοποιήσεις μια μικρή σύνθεση (πρόγραμμα) θα πρέπει να επιλέξεις μια σειρά ανεξάρτητων ασκήσεων με τρόπο ορθολογικό αλλά και πρωτότυπο.

Τι θα πρέπει να γνωρίζεις, όταν βοηθάς ένα συμμαθητή σου σε ασκήσεις ενόργανης γυμναστικής

• Την τεχνική της άσκησης και τα κυριότερα σημεία, στα οποία χρειάζεται να δώσεις βοήθεια.
• Να εμπνέεις εμπιστοσύνη στο συνασκούμενό σου, μέσα από τις γνώσεις, τη σταθερότητα και τη δύναμή σου.
• Η βοήθεια που θα προσφέρεις πρέπει να είναι τόση όση λείπει από τον συνασκούμενό σου. Ούτε λιγότερη ούτε περισσότερη!
• Ενώ βοηθάς, δε θα πρέπει να ενοχλείς το συνασκούμενό σου με περιττές κινήσεις.
• Η βοήθεια θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν κοντά στο σώμα και στο κέντρο βάρους και ποτέ στις αρθρώσεις. Η «λάθος» βοήθεια είναι πιο επικίνδυνη από τη μη παροχή βοήθειας.
• Να γνωρίζεις τις ικανότητες αλλά και τις αδυναμίες του.
• Δε θα πρέπει να φοράς αντικείμενα τα οποία μπορεί να τραυματίσουν το συνασκούμενό σου (π.χ. ρολόγια, δαχτυλίδια).

Οι ασκήσεις

Οι ασκήσεις χωρίζονται ανάλογα με το όργανο. Υπάρχουν οι ασκήσεις που εκτελούνται στο έδαφος και είναι οι πιο γνωστές σε όλους, υπάρχουν όμως και εξειδικευμένες για κάθε όργανο χωριστά.

Ασκήσεις στο έδαφος: κυβιστήσεις (προς τα εμπρός, προς τα πίσω), κατακόρυφος στήριξη, «κεράκι», άλματα, χειροκυβιστήσεις, «τροχοί», διάφορες μορφές σάλτο (π.χ. προς τα εμπρός, προς τα πίσω, συσπειρωτικό, τεντωμένο, μονό, διπλό, με περιστροφές γύρω από τον κατακόρυφο άξονα).

Ασκήσεις στα όργανα: διαπεράσεις, αιωρήσεις, περιστροφές, ταλαντεύσεις, είσοδοι, έξοδοι από τα όργανα.

Η αυτοσυγκέντρωση είναι αναγκαία σε όλα τα αθλήματα. Η ενόργανη και η ρυθμική γυμναστική όμως έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις. Ωστόσο, η δυσκολία που έχει ένας μαθητής να συγκεντρωθεί στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής ή σε μια συγκεκριμένη άσκηση, είναι ανάλογη με τη δυσκολία παρακολούθησης του μαθήματος της Φυσικής ή των Μαθηματικών.

Η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης είναι η βασική αιτία που οι μαθητές δεν παρακολουθούν σωστά ή δεν καταλαβαίνουν το μάθημα και αφιερώνουν πολλαπλάσιο χρόνο για μελέτη αργότερα. Η έλλειψη προσοχής και αυτοσυγκέντρωσης επηρεάζει την καθημερινή συμπεριφορά, τις συνήθειες, την απόδοση στη δουλειά. Συνήθως είναι βασική αιτία τραυματισμών ή ατυχημάτων. Επίσης η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης δυσκολεύει την κατανόηση των συνομιλητών ή των καθηγητών στο σχολείο. Η προσοχή και η αυτοσυγκέντρωση είναι δεξιότητες που μπορεί να τις εξασκήσει κανείς.

Μερικές χρήσιμες ιδέες για καλή αυτοσυγκέντρωση. Τι κάνουμε πριν από κάθε προσπάθεια

• Μια καλή αναπνοή πριν από κάθε άσκηση.
• Μια σκέψη της μορφής «μπορώ» πριν από μια άσκηση στο τραμπολίνο.
• Μια αναπνοή και μια νοερή εκτέλεση πριν από μια άσκηση κατακόρυφης στήριξης στην ενόργανη.
• Ένα σφίξιμο των χεριών και μια συγκέντρωση του βλέμματος στην μπάρα του μονόζυγου είναι μια απλή ρουτίνα πριν από την εκτέλεση μιας άσκησης στο μονόζυγο.
• Μια καλή αναπνοή, μια σκέψη θετική όπως «μπορώ» ή «ήρεμα» και μια συγκέντρωση στο γραπτό μάς βοηθάνε να συγκεντρωθούμε στην προσπάθεια της λύσης μιας άσκησης στα Μαθηματικά ή τη Φυσική ή κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.

Πρόγραμμα ΡΑΓ ομαδικό με στεφάνια και κορδέλες

Η Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική απαιτεί ευλυγισία, συντονισμό, χάρη αλλά και δύναμη, ταχύτητα και αντοχή. Οι απαιτήσεις για το άθλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλες.

Τα προγράμματα περιλαμβάνουν πετάγματα των οργάνων και εκτέλεση ασκήσεων κατά τη διάρκεια της πτήσης τους, ασκήσεις που εκτελούνται σε συγχρονισμό με τα όργανα (κυλίσματα, χτυπήματα), ασκήσεις που εκτελούνται μέσα ή πάνω από τα όργανα (διαπεράσεις, αναπηδήσεις).

Ομαδικό πρόγραμμα ΡΑΓ

Άσκηση στο τραμπολίνο

Η κολύμβηση ως άθλημα είναι επινόηση των νεότερων χρόνων (19ος αιώνας). Ως μέσο ανάγκης ή ψυχαγωγίας περιλαμβάνεται μεταξύ των πρώτων δεξιοτήτων που ανέπτυξε ο άνθρωπος. Από την τρίτη χιλιετία π.Χ. υπάρχουν μαρτυρίες (ιερογλυφικά σύμβολα) που δείχνουν ότι οι λαοί της Μεσογείου ασχολούνταν με την κολύμβηση.

Οι λόγοι ήταν συνήθως ψυχαγωγικοί ή ανάγκης (π.χ. ψάρεμα) ή επιβίωσης για τους ναυτικούς. Οι ναυτικοί λαοί της Μεσογείου στην πλειοψηφία τους θεωρούνται πολύ καλοί κολυμβητές. Στην αρχαία Ελλάδα και Αίγυπτο το ποσοστό του πληθυσμού που γνώριζε κολύμβηση πρέπει να ήταν πολύ μεγάλο. Η τεχνική της κολύμβησης των αρχαίων χρόνων δε διέφερε και πάρα πολύ από τη σημερινή έτσι όπως φαίνεται από παραστάσεις που βρίσκονται σε αγγεία, νομίσματα, τάφους κ.λπ. Στον ελληνικό χώρο η κολύμβηση δεν πήρε τη μορφή αγωνίσματος παρά μόνο σε μία περιοχή της Πελοποννήσου (Ερμιόνη). Για λόγους όμως ψυχαγωγικούς και ανάγκης αναπτύχθηκαν τόσο η κολύμβηση όσο και οι καταδύσεις.

Κολύμπι κρόουλ από αιγυπτιακό ιερογλυφικό σύμβολο (3η χιλιετία π.Χ.)

Στη σύγχρονη εποχή η κολύμβηση ως σπορ αναπτύχθηκε από τον 16ο αιώνα. Οι πρώτοι επίσημοι κολυμβητικοί αγώνες γίνονται στην Αγγλία το 1837. Το Λονδίνο την εποχή εκείνη είχε ήδη 5-6 κολυμβητήρια. Στην Ελλάδα οι πρώτοι επίσημοι αγώνες έγιναν στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της Ζάππειας Ολυμπιάδας το 1859, ενώ το 1895 διοργανώνεται στη Χίο το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Η κολύμβηση είναι παρούσα ως άθλημα στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, ενώ η παγκόσμια κολυμβητική ομοσπονδία (FINA) ιδρύεται το 1908.

Αγωνιστική κολύμβηση

Η ανάπτυξη της αγωνιστικής κολύμβησης άρχισε περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Η εξέλιξη της τεχνικής της κολύμβησης έγινε με ραγδαία βήματα τον 20ο αιώνα και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα. Η αγωνιστική κολύμβηση περιλαμβάνει τέσσερα στυλ: το ελεύθερο, το ύπτιο, το πρόσθιο και την πεταλούδα.

Το ελεύθερο στυλ. Πήρε τη σημερινή μορφή του βασικά στην Ολυμπιάδα του 1924 στο Παρίσι. Ο Βαισμίλερ (Weissmuller) χρησιμοποίησε την τεχνική των έξι χτυπημάτων στα πόδια για κάθε κύκλο χεριών.

Το ύπτιο. Από πλευράς τεχνικής εξελίσσεται διαρκώς από το 1900 όταν και πρωτοεμφανίστηκε στην Ολυμπιάδα του Παρισιού. Στη σημερινή του μορφή φτάνει στη δεκαετία του '50.

Παιδιά σε πισίνα εκμάθησης

Θυμηθείτε !!! Η τήρηση των κανόνων ασφάλειας σώζει ζωές

Γενικά

• Δεν κολυμπάμε, εάν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες από το τελευταίο γεύμα.
• Δεν κολυμπάμε, εάν έχουμε καταναλώσει αλκοολούχα ποτά.
• Δεν κολυμπάμε μετά από έντονη σωματική άσκηση και γενικά, εάν είμαστε κουρασμένοι.
• Δεν κολυμπάμε, εάν αισθανόμαστε οποιαδήποτε σωματική ενόχληση.

Στην πισίνα

• Είσοδος και έξοδος στην πισίνα γίνεται μόνο από τις ειδικές σκάλες στα πλαϊνά τοιχώματα.
• Κολυμπάμε πάντα στις διαδρομές που ορίστηκαν ανάλογα με την ικανότητα μας (διαχωρισμός αρχαρίων & έμπειρων).
• Δεν κολυμπάμε ποτέ κάτω από το βατήρα καταδύσεων.
• Δεν παίζουμε ούτε τρέχουμε έξω από την πισίνα.
• Δεν πλησιάζουμε ούτε παίζουμε με τις βάνες υπερχείλισης.
• Φοράμε πάντα σαγιονάρες έξω από την πισίνα.
• Κάνουμε ντους πριν μπούμε στο νερό.
• Φοράμε πάντα σκουφάκι μέσα στο νερό.

Στη θάλασσα

• Δεν απομακρυνόμαστε πολύ από την ακτή.
• Δεν κολυμπάμε έντονα μετά από πολύ ώρα στον ήλιο.
• Δεν κάνουμε βουτιές από βράχια.
• Δεν κάνουμε μακροβούτια, ιδιαίτερα σε παραλίες που δε γνωρίζουμε το βυθό.
• Αποφεύγουμε την επαφή με φυτά και υδρόβια που δε γνωρίζουμε τι είναι.

Στην Πελοπόννησο υπάρχει «πολυτυπία» χορών μεταξύ των απομονωμένων ορεινών περιοχών της και των αστικών παράλιων. Η δυτική Στερεά (Ρούμελη) λόγω της απομόνωσής της εξαιτίας της μορφολογίας του εδάφους διατήρησε αρκετούς από τους χορούς των κλεφτών. Οι παραδοσιακοί χοροί των Επτανήσων έχουν επηρεαστεί από την κουλτούρα της Δυτικής Ευρώπης καθώς και από τα εποικιστικά ρεύματα από την Ήπειρο, τη Στερεά και την Πελοπόννησο. Έτσι, το χορευτικό ρεπερτόριο του κάθε νησιού παρουσιάζει ιδιαιτερότητες. Στα νησιά του Αιγαίου συναντάμε μεγάλη ποικιλία χορών, καθώς το κάθε νησί είχε ιδιαίτερες σχέσεις με διαφορετική παραλιακή πόλη και η επίδραση αυτών ήταν καθοριστική.

Συζητήστε τις γεωγραφικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές επιδράσεις στη διαμόρφωση των χορών της περιοχής σας.

Πηγές στο διαδίκτυο Ποδόσφαιρο

www.fifa.com (η επίσημη ιστοσελίδα της FIFA)

www.footballculture.net

www.hickoksports.com

Μπάσκετ

www.fiba.com

www.basket.gr

Βόλεϊ

www.volleyball.gr

www.fivb.org

Χειροσφαίριση

webnow.gr/2004games/olympicgames.html

www.handball.net/history.html www.ops.org/pe/team.html

Στίβος

www.athens.olympic.org/gr (Αθήνα 2004, η επίσημη ιστοσελίδα)

www.Iaaf.org (Διεθνής Ομοσπονδία Κλασικού Αθλητισμού)

www.stadio.gr (Ελληνική Ιστοσελίδα για τον Κλασικό Αθλητισμό)

Κολύμβηση

www.fina.com

www.koe.org.gr

Γυμναστική

www.fig.com (Η σελίδα της διεθνούς Γυμναστικής Ομοσπονδίας)

www.intlgymnast.com

www.gymnastics.gr (Η σελίδα της Ελλ. Γυμναστικής Ομοσπονδίας)

Χορός

www.grdance.org/

www.filetron.com/grkmanual/

www.elepex.gr