| Πρόλογος |
| Συντομογραφίες |
| ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α. ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ |
|
1. Ως προς το περιεχόμενό τους |
|
2. Ως προς το ποιόν τους |
|
3. Ως προς τη σχέση τους με άλλες προτάσεις |
|
4. Ως προς τους όρους τους |
| Oι ερωτηματικές προτάσεις |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β. ΟΙ ΚΥΡΙΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ |
| Α. Το υποκείμενο του ρήματος |
| Β. Το κατηγόρημα |
|
1. Τα συνδετικά ρήματα |
|
2. Το κατηγορούμενο |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ |
| Α. Συμφωνία των κύριων όρων στην απλή πρόταση |
|
1. Συμφωνία του ρήματος με το υποκείμενο |
|
2. Συμφωνία του κατηγορουμένου με το υποκείμενο |
|
3. Η γενική κατηγορηματική |
| Β. Συμφωνία των κύριων όρων στη σύνθετη πρόταση |
|
1. Συμφωνία του ρήματος με τα υποκείμενα |
|
2. Συμφωνία του κατηγορουμένου με τα υποκείμενα |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ. ΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ |
| Α. Οι ομοιόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί |
|
1. Η παράθεση |
|
2. Η επεξήγηση |
|
3. Ο επιθετικός προσδιορισμός |
|
4. Ο κατηγορηματικός προσδιορισμός |
| Β. Οι ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί |
|
1. Η γενική ως ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός |
|
2. Η δοτική ως ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός |
|
3. Η αιτιατική ως ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός |
| Γ. Οι πλάγιες πτώσεις ως προσδιορισμοί επιρρημάτων, επιφωνημάτων και μορίων |
|
1. Η γενική |
|
2. Η δοτική |
|
3. Η αιτιατική |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ E. Η ΣYΓKPIΣH |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣT. ΤΟ ΑΡΘΡΟ |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Z. ΟΙ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ |
|
1. Οι προσωπικές αντωνυμίες |
|
2. Η οριστική ή επαναληπτική αντωνυμία αὐτὸς
|
|
3. Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες |
|
4. Η αλληλοπαθής αντωνυμία |
|
5. Οι κτητικές αντωνυμίες |
|
6. Οι δεικτικές αντωνυμίες |
|
7. Οι ερωτηματικές αντωνυμίες |
|
8. Οι αόριστες αντωνυμίες |
|
9. Οι αναφορικές αντωνυμίες |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ H. Η ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ |
| I. Η διάθεση του ρήματος |
| Α. Τα ενεργητικά ρήματα |
| Β. Τα μέσα ρήματα |
| Γ. Τα παθητικά ρήματα |
| Δ. Τα ουδέτερα ρήματα |
| ΙΙ. Η σύνταξη του ρήματος |
| Α. Το αντικείμενο |
| Το αντικείμενο των μεταβατικών ρημάτων |
|
1. Μονόπτωτα ρήματα |
|
2. Δίπτωτα ρήματα |
| B. Η δοτική προσωπική |
| ΙΙΙ. Μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική |
| IV. Τα απρόσωπα ρήματα και οι απρόσωπες εκφράσεις |
|
1. Το υποκείμενο των απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων |
|
2. Η δοτική προσωπική κοντά σε απρόσωπα ρήματα και απρόσωπες εκφράσεις |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ. ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ |
| Α. Οι χρόνοι στην οριστική |
| Β. Οι ιδιαίτερες σημασίες των χρόνων στην οριστική |
| Γ. Οι χρόνοι στις άλλες εγκλίσεις, στο απαρέμφατο και στη μετοχή |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι. ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ |
|
1. Η οριστική |
|
2. Η υποτακτική |
|
3. Η ευκτική |
|
4. Η προστακτική |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙA. ΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ |
| Ι. Το απαρέμφατο |
| Α. Το έναρθρο απαρέμφατο |
| Β. Το άναρθρο απαρέμφατο |
| ΙΙ. Η μετοχή |
| Α. Τα είδη της μετοχής |
| α. Η επιθετική μετοχή |
| β. Η κατηγορηματική μετοχή |
| γ. Η επιρρηματική μετοχή |
|
1. Η χρονική μετοχή |
|
2. Η αιτιολογική μετοχή |
|
3. Η τελική μετοχή |
|
4. Η υποθετική μετοχή |
|
5. Η εναντιωματική μετοχή |
|
6. Η παραχωρητική μετοχή |
|
7. Η τροπική μετοχή |
| B. Tο υποκείμενο της μετοχής |
| Γ. Συνημμένη και απόλυτη μετοχή |
| Δ. H σύνδεση των μετοχών |
| E. H ανάλυση των μετοχών σε δευτερεύουσες προτάσεις |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙB. ΤΑ ΡΗΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -τος, -τέος
|
| Α. Τα ρηματικά επίθετα σε -τος
|
| B. Τα ρηματικά επίθετα σε -τέος
|
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ. ΟΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ |
| Α. Οι καθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί |
| Β. Οι πλάγιες πτώσεις ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί |
|
1. Η γενική |
|
2. Η δοτική |
|
3. Η αιτιατική |
| Γ. Οι εμπρόθετοι επιρρηματικοί προσδιορισμοί |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΔ. ΤΑ ΜΟΡΙΑ |
| Τα αρνητικά ή αποφατικά μόρια |
| ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α. ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ TΩN ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β. ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ TΩN ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ |
| Α. Σύνδεση με συμπλεκτικούς συνδέσμους |
| Β. Σύνδεση με διαζευκτικούς συνδέσμους |
| Γ. Σύνδεση με αντιθετικούς συνδέσμους |
| Δ. Σύνδεση με αιτιολογικούς συνδέσμους |
| Ε. Σύνδεση με συμπερασματικούς συνδέσμους |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ. ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ |
| Οι δευτερεύουσες προτάσεις |
| Α. Οι ονοματικές προτάσεις |
|
1. Oι ειδικές προτάσεις |
|
2. Oι ενδοιαστικές προτάσεις |
|
3. Oι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις |
| Β. Οι επιρρηματικές προτάσεις |
|
1. Oι αιτιολογικές προτάσεις |
|
2. Oι τελικές προτάσεις |
|
3. Oι συμπερασματικές προτάσεις |
|
4. Oι υποθετικές προτάσεις - Oι υποθετικοί λόγοι |
|
5. Oι εναντιωματικές προτάσεις |
|
6. Oι παραχωρητικές προτάσεις |
|
7. Oι χρονικές προτάσεις |
| Γ. Οι αναφορικές προτάσεις |
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ. Ο ΕΥΘΥΣ ΚΑΙ Ο ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ |
| ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ |
| TA ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ |
| ΕΠΙΜΕΤΡΟ |
| ΟΙ ΠΤΩΣΕΙΣ |
| ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ |
|
Πίνακας Α. Το υποκείμενο |
|
Πίνακας Β. Η δοτική προσωπική |
|
Πίνακας Γ. Το ποιητικό αίτιο |
|
Πίνακας Δ. Eπιρρηματικές σχέσεις |
|
Πίνακας Ε. Οι ονοματικοί προσδιορισμοί |
|
Πίνακας ΣΤ. H σύνδεση των προτάσεων |
| |
| Ευρετήριο |
| Βιβλιογραφία |
| Ανακεφαλαιωτικοί πίνακες στο πλαίσιο των επιμέρους κεφαλαίων |
|
Πίνακας 1. Τα είδη των προτάσεων |
|
Πίνακας 2. Οι κύριοι όροι της πρότασης |
|
Πίνακας 3. H σύγκριση |
|
Πίνακας 4. Οι διαθέσεις του ρήματος |
|
Πίνακας 5. Οι χρόνοι του ρήματος στην οριστική |
|
Πίνακας 6. Οι ιδιαίτερες σημασίες των χρόνων στην οριστική |
|
Πίνακας 7. Οι εγκλίσεις στις ανεξάρτητες προτάσεις |
|
Πίνακας 8. Το απαρέμφατο |
|
Πίνακας 9. Η μετοχή |
|
Πίνακας 10. Τα μόρια |
|
Πίνακας 11. Η παρατακτική σύνδεση |
|
Πίνακας 12. Εισαγωγικές λέξεις των πλάγιων ερωτήσεων μερικής άγνοιας |
|
Πίνακας 13. Οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις |
|
Πίνακας 14. Τα είδη των υποθετικών λόγων |
|
Πίνακας 15. Οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις |
|
Πίνακας 16. Λέξεις που εισάγουν περισσότερα από ένα είδη δευτερευουσών προτάσεων |
|
Πίνακας 17. Mετατροπή του λόγου από ευθύ σε πλάγιο |
|
Πίνακας 18. Tα σχήματα λόγου |
Η ορολογία που χρησιμοποιείται είναι η κοινά αποδεκτή και καθιερωμένη στα σχολικά εγχειρίδια του Συντακτικού, ενώ τα διάφορα συντακτικά φαινόμενα παρουσιάζονται στο πλαίσιο φράσεων ή προτάσεων οι οποίες προέρχονται από έργα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Tα παραδείγματα είναι σύντομα και εύληπτα, γι' αυτό και δε δίνεται η μετάφρασή τους, παρά μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες το νόημά τους είναι ίσως δύσκολο να κατανοηθεί με ακρίβεια· όπου πάλι περιλαμβάνονται άγνωστες ίσως για τον μαθητή λέξεις ή φράσεις σημειώνεται η μετάφραση μόνο αυτών. Σε κάθε περίπτωση η μετάφραση δίνεται στο τέλος του παραδείγματος με μικρότερα τυπογραφικά στοιχεία μέσα σε παρένθεση. Με μικρότερα επίσης τυπογραφικά στοιχεία, αλλά μέσα σε αγκύλες, παρατίθενται διευκρινιστικά σχόλια σχετικά με τα παραδείγματα.
Τέλος, κατά την ανάλυση των συντακτικών φαινομένων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας επιδιώκεται –μέσω παραδειγμάτων κυρίως– ο συσχετισμός τους με αντίστοιχα φαινόμενα της νέας ελληνικής, στον βαθμό που το επιτρέπουν οι μεταξύ τους αναλογίες. Η προσέγγιση αυτή αφενός συμβάλλει στην ουσιαστικότερη κατανόηση της δομής του αρχαίου ελληνικού λόγου και αφετέρου αναδεικνύει τα συντακτικά αυτά φαινόμενα σε δομικά στοιχεία της ενιαίας ελληνικής γλώσσας.
