Αρχαία Ελληνική Γλώσσα (Γ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Επίμετρο - Ενότητα 2 Επίμετρο - Ενότητα 4 Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

Ενότητα 3

Στο παρακάτω απόσπασμα ο Σωκράτης και ο Ευθύδημος προσπαθούν να προσδιορίσουν ποιος πρέπει να θεωρείται πλούσιος και ποιος φτωχός. Ο Ευθύδημος επισημαίνει ότι πολλοί τύραννοι, αν και διαθέτουν πολλά αγαθά, επιζητούν όλο και περισσότερα για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Ποίους δὲ πένητας καὶ ποίους πλουσίους καλεῖς; Τοὺς μέν, οἶμαι, μὴ ἱκανὰ ἔχοντας εἰς ἃ δεῖ τελεῖν πένητας, τοὺς δὲ πλείω τῶν ἱκανῶν πλουσίους. Καταμεμάθηκας οὖν ὅτι ἐνίοις μὲν πάνυ ὀλίγα ἔχουσιν οὐ μόνον ἀρκεῖ ταῦτα, ἀλλὰ καὶ περιποιοῦνται ἀπ’ αὐτῶν, ἐνίοις δὲ πάνυ πολλὰ οὐχ ἱκανά ἐστι; Καὶ νὴ Δί’, ἔφη ὁ Εὐθύδημος, ὀρθῶς γάρ με ἀναμιμνῄσκεις, οἶδα [γὰρ] καὶ τυράννους τινάς, οἳ δι’ ἔνδειαν ὥσπερ οἱ ἀπορώτατοι ἀναγκάζονται ἀδικεῖν.

Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 4.2.37-39

Γλωσσικά σχόλια

οἶμαι, οἴομαι   νομίζω, θεωρώ
τοὺς μέν... μὴ ἱκανὰ ἔχοντας εἰς ἃ δεῖ τελεῖν πένητας (ενν. καλῶ) αυτούς που δεν έχουν αρκετά, ώστε να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους τους αποκαλώ φτωχούς
   πλείω τῶν ἱκανῶν περισσότερα από όσα αρκούν
καταμεμάθηκας (οριστ. παρακ. ρ. καταμανθάνω) οὖν έχεις εξετάσει λοιπόν
ἐνίοις (αορ. επιμερ. αντων. ἔνιοι, ἔνιαι, ἔνια) μὲν πάνυ ὀλίγα ἔχουσιν (δοτ. πληθ. αρσ. γέν. μτχ. ενεστ.) σε μερικούς, ενώ έχουν πολύ λίγα
 ἀλλὰ καὶ περιποιοῦνται ἀπ’ αὐτῶν αλλά κάνουν και αποταμίευση από αυτά
ἐνίοις δὲ πάνυ πολλά (ενν. ἔχουσιν) ενώ σε μερικούς που έχουν πάρα πολλά
    νὴ Δί’ μα τον Δία
ἀναμιμνῄσκεις υπενθυμίζεις
   δι’ ἔνδειαν από ανάγκη, από έλλειψη

Ερωτήσεις

  1. Πώς θα ήταν δυνατό να οριστούν ο πλούσιος και ο φτωχός με βάση το περιεχόμενο του παράλληλου κειμένου;
  2. Σε ποια από τις κατηγορίες ανθρώπων του παραπάνω αποσπάσματος εμπίπτει ο Ιέρων, όπως παρουσιάζεται στο κείμενο της Ενότητας
  3. Να αιτιολογήσετε την άποψή σας.