|
Σχέδιο εργασίας (project) – Θέμα: Πυρκαγιές
Το θέμα αυτό δεν επιλέχθηκε μόνο λόγω της σχέσης του με τη Χημεία (καύσεις, υλικά πυρόσβεσης) αλλά και επειδή συνδέεται με:
- το περιβάλλον (προστασία δασών),
- την καθημερινή ζωή (πυρασφάλεια στο σπίτι, στην εργασία και αλλού),
- την αγωγή των πολιτών (εθελοντισμός, κατάλληλες συμπεριφορές για την πρόληψη των πυρκαγιών),
- τους κοινωνικούς θεσμούς (Πυροσβεστική Υπηρεσία, Δασική Υπηρεσία, Περιβαλλοντικές οργανώσεις).
Με το πρόγραμμα αυτό έχουμε τη δυνατότητα να υπηρετήσουμε μεγάλη ποικιλία στόχων που προτείνονται από το αναλυτικό πρόγραμμα. Κατά την ενασχόλησή σας με τα επιμέρους θέματα και μέσα από τη δική σας αναζήτηση:
- θα αποκτήσετε αρκετές γνώσεις, ερευνητικές δεξιότητες, καθώς και δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας,
- θα αναπτύξετε τη δημιουργικότητά σας,
- θα έχετε την ευκαιρία να αποκτήσετε δεξιότητες και συμπεριφορές που πρέπει να έχει ο υπεύθυνος πολίτης απέναντι στο περιβάλλον και στην κοινωνία.
Χωριστείτε σε ομάδες. Κάθε ομάδα καλείται να αναλάβει ένα από τα παρακάτω θέματα που αναφέρονται στα φαινόμενα, στα αίτια, στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
|
1ο θέμα: Πώς προκαλούνται οι πυρκαγιές;
|
1. Επισκεφτείτε την Πυροσβεστική Υπηρεσία της περιοχής σας και ζητήστε πληροφορίες για τις αιτίες που προκαλούν πυρκαγιές:
| α. στα δάση και στην ύπαιθρο γενικά, |
β. στις κατοικίες, |
γ. στους χώρους εργασίας, |
δ. στα μέσα μεταφοράς, |
ε. στους δημόσιους χώρους, |
στ. στις χωματερές. |
2. Ζητήστε πληροφορίες από τα αρχεία της Πυροσβεστικής για τις πυρκαγιές που ξέσπασαν στο δήμο σας κατά τη διάρκεια ενός έτους.
3. Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας:
- Τις πληροφορίες για τις αιτίες των πυρκαγιών είτε σε power point είτε σε διαφάνειες που θα προβάλετε σε επιδιασκόπιο ή σε ένα χαρτόνι (αφίσα).
- Ένα διάγραμμα πίτας με τις πυρκαγιές που ξέσπασαν στην περιοχή σας κατανεμημένες με βάση τις αιτίες που τις προκάλεσαν.
|
2ο θέμα: Πυρκαγιές και εποχές - Πυρκαγιές και περιοχές
| 1. |
Ανατρέξτε στα αρχεία μιας ημερήσιας εφημερίδας του νομού σας και καταγράψτε όλες τις πυρκαγιές που σημειώθηκαν:
α. κατά τον προηγούμενο Ιούλιο και Αύγουστο,
β. κατά τον προηγούμενο Ιανουάριο και Φεβρουάριο.
|
| 2. |
Συλλέξτε πληροφορίες από το διαδίκτυο για τις πυρκαγιές που συμβαίνουν στην Ελλάδα ή σε κάποια άλλη μεσογειακή χώρα και σε μία χώρα της κεντρικής Ευρώπης:
- Συγκρίνετε τον αριθμό, τις αιτίες, τις ζημιές των καλοκαιρινών και των χειμωνιάτικων πυρκαγιών.
- Συγκρίνετε τον αριθμό, τις αιτίες, τις ζημιές των πυρκαγιών που συμβαίνουν σε περιοχές με διαφορετικές κλιματικές συνθήκες.
- Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας (σε power point) ή σε διαφάνειες) τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τη σύγκριση των στοιχείων που συλλέξατε.
|
|
3ο θέμα: Τι χημικά φαινόμενα συμβαίνουν σε μια πυρκαγιά;
| 1. |
Βρείτε εύφλεκτα υλικά που υπάρχουν:
α. σε ένα σπίτι,
β. σε ένα σχολείο,
γ. σε ένα εργοστάσιο,
δ. σε μια βιοτεχνία της περιοχής σας,
ε. σε ένα μαγαζί της γειτονιάς σας.
|
| 2. |
Διερευνήστε ποια είναι η χημική σύσταση των εύφλεκτων υλικών που βρήκατε με την προηγούμενη δραστηριότητα. |
| 3. |
Διερευνήστε ποιες είναι οι πρώτες ενδείξεις για το ξέσπασμα μιας πυρκαγιάς. |
| 4. |
Αντιστοιχίστε στο χώρο στον οποίο εκδηλώνεται μια πυρκαγιά (1 η στήλη) με ένα ή περισσότερα υλικά που καίγονται στη διάρκεια της και περιέχονται στη 2η στήλη τουπαρακάτω πίνακα:
| |
Πυρκαγιά… |
|
Υλικά που καίγονται |
| α. |
σε ένα δάσος |
|
1. Βενζίνη |
| β. |
σε ένα σπίτι |
|
2. Ξύλα |
| γ. |
σε ένα εργοστάσιο |
|
3. Ρούχα |
| δ. |
σε ένα αυτοκίνητο |
|
4. Μεθάνιο |
| ε. |
σε ένα πλοίο |
|
5. Λιπαντικά |
| στ. |
σε μια χωματερή |
|
6. Πετρέλαιο |
|
| 5. |
Πραγματοποιήστε το πείραμα που ακολουθεί:
Υλικά:
- Σόδα μαγειρική
- Ξίδι
- Κερί αναμμένο
Διαδικασία:
- Σε ένα ποτήρι ζέσεως βάλτε μία κουταλιά σόδα και προσθέστε διπλάσια ποσότητα ξιδιού.
- Όταν αρχίσει ο αναβρασμός, γείρτε λίγο το ποτήρι πάνω από τη φλόγα.
- Παρατηρούμε ότι το κερί σβήνει.
Εξήγηση του φαινομένου:
Το αέριο που παράγεται είναι το διοξείδιο του άνθρακα (CO2).
Απαντήστε στις εξής ερωτήσεις:
α. Καίγεται το CO2; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.
β. Το διοξείδιο του άνθρακα είναι βαρύτερο ή ελαφρύτερο από τον αέρα και γιατί;
|
| 6. |
Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας:
- Τα κυριότερα υλικά που καίγονται (με εικόνες ή με δείγματά τους).
- Τις εξισώσεις καύσης του άνθρακα και του μεθανίου (στον πίνακα, με διαφάνεια ή με power point).
- Το πείραμα παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα. Υποβάλετε στους συμμαθητές σας τα ερωτήματα που συνοδεύουν το πείραμα.
|
4ο θέμα: Αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς
| 1. |
Επικοινωνήστε με την Πυροσβεστική Υπηρεσία της περιοχής σας και ζητήστε πληροφορίες σχετικά με:
α. Τα διάφορα μέσα κατάσβεσης ανάλογα με το υλικό που καίγεται ή την αιτία της πυρκαγιάς.
β. Τα σχέδια αντιμετώπισης μιας πυρκαγιάς σε ένα δάσος ή σε ένα κτίριο
γ. Το υλικό κατάσβεσης των πυροσβεστήρων. Ποια γενικά χαρακτηριστικά υποθέτετε ότι θα έχει το υλικό αυτό;
|
| 2. |
Συζητήστε με το διευθυντή του σχολείου σας για το σχέδιο αντιμετώπισης πυρκαγιάς στο σχολείο σας. |
| 3. |
Επικοινωνήστε με 20 (ή περισσότερες) οικογένειες της περιοχής σας και ρωτήστε αν διαθέτουν πυροσβεστήρες. |
| 4. |
Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας:
- Τις πληροφορίες για τα μέσα κατάσβεσης και το υλικό των πυροσβεστήρων με όποιο τρόπο θέλετε (διαφάνειες, power point, χαρτόνι κτλ.).
- Ένα διάγραμμα με το ποσοστό των σπιτιών που διαθέτουν πυροσβεστήρα.
- Το σχέδιο αντιμετώπισης πυρκαγιάς στο σχολείο με τη βοήθεια της κάτοψης (αν υπάρχει) του κτιρίου.
|
5ο θέμα: Προστασία των δασών από τις πυρκαγιές
| 1. |
Επισκεφτείτε το τοπικό δασαρχείο (ή ανατρέξτε στη βιβλιογραφία) και ζητήστε πληροφορίες για τις πυρκαγιές των δασών, για να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα:
- Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες για τις πυρκαγιές των δασών;
- Ποια δάση είναι περισσότερο εκτεθειμένα στον κίνδυνο των πυρκαγιών;
- Πώς αποκαθίσταται ένα δάσος μετά από πυρκαγιά;
- Με ποιο τρόπο πρέπει να διαχειριζόμαστε τα δάση, ώστε να προλαμβάνονται οι πυρκαγιές;
- Τι πρέπει να προσέχουν οι πολίτες ώστε να αποφεύγονται οι πυρκαγιές;
- Τι θέση έχει ο εθελοντισμός στη δασική προστασία;
|
| 2. |
Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας (σε Power Point ή σε διαφάνειες) τις σημαντικότερες πληροφορίες που συλλέξατε. |
| 3. |
Μοιράστε στους συμμαθητές σας έναν κατάλογο με τις σημαντικό-τερες συστάσεις προς τους πολίτες για την πρόληψη των πυρκαγιών των δασών και συζητείστε μαζί τους τα κυριότερα σημεία του. |
Κάθε ομάδα παρουσιάζει τα ευρήματα και τις εμπειρίες που απέκτησε από τις δραστηριότητες της επί 10 λεπτά και μετά δέχεται ερωτήσεις. |
|
