Θρησκευτικά (Β Γυμνασίου) - ΑΝΕΝΕΡΓΟ: Ηλεκτρονικό Βιβλίο

22. Η θεραπεία του εκ γενετής τυφλού: Ο Ιησούς διώχνει το σκοτάδι και χαρίζει το αληθινό φως της ζωής

Ποτέ δεν είχε δει τον κόσμο ο εκ γενετής τυφλός. Μόνον τον άκουγε, τον μύριζε και άγγιζε κάτι απ' αυτόν. Επιπλέον ζούσε το βαρύ εσωτερικό του μαρτύριο: γεννήθηκε τυφλός τάχα για τις αμαρτίες των γονιών του ή γι' αυτές που θα διέπραττε ο ίδιος κάποτε! Αυτόν τον αξιοσυμπάθητο άνθρωπο θεράπευσε ο Ιησούς. Και τότε όρμησαν μέσα του φως και μορφές και η πλάση όλη. Το συγκλονιστικότερο ήρθε μετά. Είδε και κατάλαβε όσα για καιρό με μάτια ορθάνοιχτα δεν ήθελαν να δουν οι άλλοι: τη νέα ζωή που φανέρωνε ο Ιησούς. Λεπτομέρειες στο ευαγγελικό κείμενο.

Ιω 9,

1 Καθώς πήγαινε στον δρόμο του ο Ιησούς, είδε έναν άνθρωπο που είχε γεννηθεί τυφλός.
2 Τον ρώτησαν οι μαθητές του: ".Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε και γεννήθηκε αυτός τυφλός¹, ο ίδιος ή οι γονείς του;"
3 Ο Ιησούς απάντησε: "Ούτε αυτός αμάρτησε ούτε οι γονείς του..."
6 Όταν τα είπε αυτά ο Ιησούς, έφτυσε κάτω, έφτιαξε πηλό² από το σάλιο, άλειψε με τον πηλό τα μάτια του ανθρώπου,
7 και του είπε: "Πήγαινε να νιφτείς στη δεξαμενή του Σιλωάμ³ "... Ξεκίνησε λοιπόν ο άνθρωπος , πήγε και νίφτηκε και, όταν γύρισε πίσω, έβλεπε.

8 Τότε οι γείτονες και όσοι τον είχαν δει προηγουμένως ότι ήταν τυφλός, έλεγαν: "Αυτός δεν είναι ο άνθρωπος που καθόταν εδώ και ζητιάνευε;"
9 Μερικοί έλεγαν: "Αυτός είναι", ενώ άλλοι έλεγαν: "Όχι, είναι κάποιος που του μοιάζει". Ο ίδιος όμως έλεγε: "Εγώ είμαι".
10 Τότε τον ρωτούσαν: "Πώς λοιπόν άνοιξαν τα μάτια σου;"
11 Εκείνος απάντησε: "Ένας άνθρωπος που τον λένε Ιησού έκανε πηλό, μου άλειψε τα μάτια και μου είπε: Πήγαινε στη δεξαμενή του Σιλωάμ και νίψου' πήγα εκεί, νίφτηκα και βρήκα το φως μου".
12 Τον ρώτησαν: "Πού είναι ο άνθρωπος εκείνος;". "Δεν ξέρω", τους απάντησε.
13 Τον έφεραν τότε στους Φαρισαίους...
14 Η μέρα που έφτιαξε ο Ιησούς τον πηλό και του άνοιξε τα μάτια ήταν Σάββατο.
15 Άρχισαν και οι Φαρισαίοι να τον ρωτούν πάλι πώς απέκτησε το φως του. Αυτός τους απάντησε: "Έβαλε πάνω στα μάτια μου πηλό, νίφτηκα και βλέπω".
16 Μερικοί από τους Φαρισαίους έλεγαν: "Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι σταλμένος από τον Θεό, γιατί δεν τηρεί την αργία του Σαββάτου". Άλλοι όμως έλεγαν: "Πώς μπορεί ένας αμαρτωλός άνθρωπος να κάνει τέτοια σημεία;" Και υπήρχε διχογνωμία ανάμεσά τους.
17 Ρωτούν πάλι τον τυφλό: "Εσύ τι λες γι' αυτόν; Πώς εξηγείς ότι σου άνοιξε τα μάτια;" Κι εκείνος τους απάντησε: "Είναι προφήτης".
18 0ι Ιουδαίοι όμως δεν πίστεψαν πως αυτός ήταν τυφλός και απέκτησε το φως του, ώσπου κάλεσαν τους γονείς του
19 και τους ρώτησαν: "Αυτός είναι ο γιος σας που λέτε ότι γεννήθηκε τυφλός; Πώς λοιπόν τώρα βλέπει;"
20 0ι γονείς του τότε αποκρίθηκαν: "Ξέρουμε πως αυτός είναι ο γιος μας και πως γεννήθηκε τυφλός
21 πώς όμως τώρα βλέπει, δεν ξέρουμε, ή ποιος του άνοιξε τα μάτια, εμείς δεν ξέρουμε ρωτήστε τον ίδιο, ενήλικος είναι, αυτός μπορεί να μιλήσει για τον εαυτό του".
22 Αυτά είπαν οι γονείς του από φόβο προς τους Ιουδαίους. Γιατί οι Ιουδαίοι άρχοντες είχαν κιόλας συμφωνήσει να διώχνεται από τη συναγωγή όποιος παραδεχτεί πως ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας...
24 Κάλεσαν για δεύτερη φορά τον άνθρωπο που ήταν πριν τυφλός και του είπαν: "Πες την αλήθεια μπροστά στον Θεό εμείς ξέρουμε ότι ο άνθρωπος αυτός είναι αμαρτωλός".
25 Εκείνος τότε τους απάντησε: "Αν είναι αμαρτωλός δεν ξέρω ένα ξέρω, πως, ενώ ήμουν τυφλός , τώρα βλέπω".
26 Τον ρώτησαν τότε: "Τι σου έκανε; Πώς σου άνοιξε τα μάτια;"
εικόνα

27 "Σας το είπα κιόλας", τους αποκρίθηκε, "αλλά δεν πειστήκατε γιατί θέλετε να το ακούσετε πάλι; Μήπως θέλετε κι εσείς να γίνετε μαθητές του;"
28 Τον περιγέλασαν τότε και του είπαν: "Εσύ είσαι μαθητής εκείνου εμείς είμαστε μαθητές του Μωυσή
29 εμείς ξέρουμε πως ο Θεός μίλησε στον Μωυσή, ενώ γι' αυτόν δεν ξέρουμε την προέλευσή του".
30 Τότε απάντησε ο άνθρωπος και τους είπε: "Εδώ είναι το παράξενο, πως εσείς δεν ξέρετε από πού είναι ο άνθρωπος, και όμως αυτός μου άνοιξε τα μάτια.
31 Ξέρουμε πως ο Θεός τους αμαρτωλούς δεν τους ακούει, αλλά αν κάποιος τον σέβεται και κάνει το θέλημά του, αυτόν τον ακούει.
32 Από τότε που έγινε ο κόσμος δεν ακούστηκε να ανοίξει κάποιος τα μάτια ενός γεννημένου τυφλού.
33 Αν αυτός δεν ήταν από τον Θεό, δεν θα μπορούσε να
34 κάνει τίποτα". "Εσύ είσαι βουτηγμένος στην αμαρτία από τότε που γεννήθηκες", του αποκρίθηκαν, "και κάνεις εσύ τον δάσκαλο σ' εμάς;" Και τον έβγαλαν έξω⁴.
35 Ο Ιησούς έμαθε ότι τον έδιωξαν και, όταν τον βρήκε, του είπε: "Εσύ πιστεύεις στον Υιό του Θεού;"
36 Εκείνος αποκρίθηκε: "Και ποιος είναι αυτός, κύριε, για να πιστέψω σ' αυτόν;"
37 "Μα τον έχεις κιόλας δει", του είπε ο Ιησούς "αυτός που μιλάει τώρα μαζί σου,
38 αυτός είναι". Κι εκείνος είπε: "Πιστεύω, Κύριε", και τον προσκύνησε.

Η θεραπεία του τυφλού, Αγήνωρ Αστεριάδης

Ερμηνευτικά

1. Άνθρωποι λεπροί, τυφλοί, άτεκνοι και φτωχοί θεωρούνταν τότε τιμωρημένοι από τον Θεό για πολύ βαριές αμαρτίες. Θρησκευτικά και κοινωνικά ήταν στο περιθώριο και ουσιαστικά ήταν ζωντανοί νεκροί.

2. Για το Σάββατο επιβάλλονταν τότε 38 απαγορεύσεις. Μια από αυτές όριζε να μην κάνεις την ημέρα αυτή πηλό (λάσπη). Ο πηλός λοιπόν που έκανε ο Ιησούς με το σάλιο του ήταν παράβαση!

3. Πιθανόν η συνάντηση του Ιησού με τον τυφλό έγινε στον Ναό. Έτσι, ως τη δεξαμενή (υδραγωγείο) του Σιλωάμ περπάτησε 1 χιλιόμετρο (βλ. χάρτη Ιερουσαλήμ).

4. Η έκφραση "τον έβγαλαν έξω" θα πει ότι τον έκαναν "αποσυνάγωγο", δηλαδή τον απέβαλαν από τη θρησκευτική κοινότητα (τη Συναγωγή). Αυτό είχε σοβαρές συνέπειες: έπρεπε να φοράει πένθιμα ρούχα να κυκλοφορεί ακούρευτος να τον αποφεύγουν όλοι - εκτός από την οικογένειά του απαγορευόταν να του μιλούν και να τον χαιρετούν ό,τι και αν ψώνιζε, ήταν υποχρεωμένος να είναι από τον πωλητή τρία μέτρα μακριά. Η μαρτυρία του στα δικαστήρια δεν λαμβανόταν υπόψη.

Η δεξαμενή του Σιλωάμ

Επεξεργασία

1. Διηγηθείτε τη σκηνή της πρώτης συνάντησης του Ιησού με τον τυφλό. Ποιες αντιλήψεις, που είδαμε στο προηγούμενο μάθημα, εκφράζουν και εδώ οι μαθητές; (βλ. και Ερμ. 1)

2. Ξαναδιαβάστε τη σκηνή της α' συνάντησης του τυφλού με τους Φαρισαίους (στ. 13-17). Ποιες αντιρρήσεις εκφράζουν οι Φαρισαίοι; Τι τους απαντά ο πρώην τυφλός;

3. Παρατηρήστε τη στάση των γονιών του τυφλού μετά τη θεραπεία του παιδιού τους. Θα τη δικαιολογούσατε, και γιατί;

4. Ξαναδιαβάστε τη σκηνή της β' συνάντησης του τυφλού με τους Φαρισαίους (στ. 24-34):

α. Ποιες αντιρρήσεις συνεχίζουν να έχουν;
β. Δικαιολογούνται, και σε ποιον βαθμό, τα επιχειρήματά τους;
γ. Πώς θα χαρακτηρίζατε τα επιχειρήματα του πρώην τυφλού στις απαντήσεις που δίνει;

5. Διηγηθείτε τη σκηνή της συνάντησης του Ιησού με τον πρώην τυφλό μετά τη θεραπεία και την περιπέτειά του με τους Φαρισαίους. Τι του φανερώνει ο Ιησούς για τον εαυτό του; Τι εκφράζει ο τυφλός με ό,τι λέει και κάνει προς τον Ιησού;

6. Ξανακοιτάξτε όλη τη διήγηση:

α. Υπογραμμίστε στο κείμενο τα λόγια που σταδιακά λέει και ομολογεί για τον Χριστό ο πρώην τυφλός.
β. Γράψτε με δικά σας λόγια τις σταδιακές αλλαγές που παρατηρείτε στη συμπεριφορά του κατά τον διάλογο που είχε με τους Φαρισαίους.

Εργασία

Δραματοποιήστε τη σκηνή της β' συνάντησης του πρώην τυφλού με τους Φαρισαίους (στ. 24-34). Προσπαθήστε να εκφράστε τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τα επιχειρήματα και τις συμπεριφορές τους.

Η δέηση του τυφλού

Μού 'παν, Κύριε, βγαίνει ο ήλιος στο Θαβώρ
και στου Καρμήλου πάει και πέφτει τις κορφές
και λούζεται η Τιβεριάδα από το φέγγος
και λάμπει η Νεκρή Θάλασσα βαθιά.

Μού 'παν, Κύριε, μα ποτέ μου δεν το είδα,
γιατ' οι πηγές έχουνε κλείσει των ματιών μου,
κι αν προσμένω, λαχταρώντας, κάποια λάμψη,
το σκοτάδι μού απαντά το ζοφερό...

Θεόδωρος Ξύδης

Ο τυφλός του Ευαγγελίου

... "Ω μάτια που με βλέπετε κι ω μάτια που σας είδα
ζωή κι αγάπη και χαρά κι απαντοχή κι ελπίδα
όλα είν' ωραία και ποθητά κι είν' όλα αγαπημένα,
όλα είν' ωραία μαζί με σας, χωρίς εσάς κανένα!..."

Τέτοια ο τυφλός, ο πριν τυφλός, βαδίζοντας ελάλει,
ως τη στιγμή που απάντησε τον Ναζωραίο και πάλι...

Ιωάννης Πολέμης

Βασικά στοιχεία του μαθήματος

Με αυτή τη θεραπεία γκρεμίστηκαν οι απάνθρωπες αντιλήψεις για τους τυφλούς.
Διπλό φως χαρίστηκε στον τυφλό με το θαύμα: είδε για πρώτη φορά τα πάντα γύρω του κι αντίκρισε αυτόν που είπε ότι είναι "το φως του κόσμου".
Στηριγμένος στον Φωτοδότη του Ιησού άρχισε να βλέπει βαθύτερα πράγματα και νέες αλήθειες ζωής. Όλοι οι άλλοι δεν θέλησαν να δουν κάτι πέρα από όσα πίστευαν. Έμειναν πνευματικά τυφλοί.
Στον πρώην τυφλό, όπως και στον Ζακχαίο, έχουμε φωτεινό παράδειγμα για το πόσο μπορεί να αλλάξει ριζικά ένας άνθρωπος που συναντάει πραγματικά τον Ιησού στη ζωή του.