Θρησκευτικά (Β Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
12. Ένα κήρυγμα του Χριστού στη Ναζαρέτ με ξεχωριστή σημασία 14. Η παραβολή του σπλαχνικού πατέρα (παραβολή του «ασώτου υιού»): Η απέραντη αγάπη του Θεού για όλους Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
εικόνα
εικόνα

13. Ο Ιησούς Χριστός ως διδάσκαλος - Εισαγωγή στις παραβολές του Παρουσίαση

Τρία χρόνια έδρασε ο Ιησούς. Έπραττε και δίδασκε ακούραστα. Έπραττε διδάσκοντας και δίδασκε πράττοντας. Το πώς και τι έπραττε θα αναζητήσουμε στο επόμενο κεφάλαιο. Σε τούτο εδώ θα τον πλησιάσουμε ως δάσκαλο: Πώς και τι δίδασκε; Τι εντύπωση έκανε; Τι απήχηση έβρισκε; Γιατί μιλούσε συχνά με παραβολές; Γιατί αυτές αγαπήθηκαν πάντοτε; Κάποια απάντηση στα παραπάνω θα βρούμε μελετώντας τα παρακάτω περιστατικά. Δραστηριότητα

Μκ 1,

Λκ 4,

Ιω 7,

Λκ 21,

Ιω 7,

Μκ 4,

Μτ 13,

Λκ 15,

 21 Έρχονται στην Καπερναούμ, κι αμέσως το Σάββατο ο Ιησούς μπήκε στη συναγωγή και δίδασκε.
22 Έμεναν κατάπληκτοι οι άνθρωποι από τη διδασκαλία του, γιατί τους δίδασκε με αυθεντία κι όχι όπως δίδασκαν οι γραμματείς1.
28 Κι αμέσως κυκλοφόρησε η φήμη του παντού σε όλη την περιοχή της Γαλιλαίας.
42 ... Ο κόσμος ... τον αναζητούσε ... και τον κρατούσαν να μη φύγει από κοντά τους.
14 ... ο Ιησούς ανέβηκε στον Ναό και δίδασκε.
15 Οι Ιουδαίοι απορούσαν κι έλεγαν: «Πώς αυτός ξέρει γράμματα, χωρίς να έχει σπουδάσει;»
38 Όλος ο κόσμος πήγαινε πρωί στον Ναό και τον περίμενε για να τον ακούσει.
19,48 ... όταν τον άκουγε, κρεμόταν από τα χείλη του.
11, 27 (Στο τέλος μιας ομιλίας του Ιησού; ... κάποια γυναίκα από το πλήθος έβγαλε δυνατή φωνή και του είπε: «Χαρά στη μάνα που σε γέννησε και σε θήλασε!»
28 Κι εκείνος είπε: «Πιο πολύ, χαρά σ' εκείνους που ακούν τον λόγο του Θεού και τον εφαρμόζουν!»
45 Γύρισαν…πίσω οι φρουροί2 στους αρχιερείς και στους Φαρισαίους, κι αυτοί τους ρώτησαν:«Γιατί δεν τον φέρατε;»
εικόνα46 Οι φρουροί απάντησαν: «Ποτέ δεν μίλησε άνθρωπος όπως αυτός».

β΄

33 Και με πολλές... παραβολές τούς κήρυττε το μήνυμά του, σύμφωνα με τη δυνατότητα που είχαν να κατα- λαβαίνουν.
34 Χωρίς παραβολές δεν τους κήρυττε τον λόγο.

35 Έτσι εκπληρώθηκε αυτό που είπε ο Θεός με το στόμα του ψαλμωδού: Θα μιλήσω με παραβολές, θα πω πράγματα κρυμμένα από τότε που δημιουργήθηκε ο κόσμος. (Ψαλμός 77, 2)

1 Όλοι οι τελώνες και οι αμαρτωλοί συνήθιζαν να πλησιάζουν τον Ιησού και να τον ακούνε.
2 Οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς διαμαρτύρονταν, λέγοντας ότι αυτός δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους.
3 Εκείνος τους είπε την ακόλουθη παραβολή3:
4 «Ποιος από σας που έχει εκατό πρόβατα, αν χάσει ένα από αυτά, δεν θα εγκαταλείψει τα ενενήντα εννιά στην έρημο για να ψάξει για το χαμένο ώσπου να το βρει;
5 Όταν το βρει, το βάζει χαρούμενος στους ώμους του
6 και, αφού έρθει στο σπίτι, προσκαλεί τους φίλους και τους γείτονες λέγοντάς τους: 'Χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα το χαμένο μου πρόβατο'.
7 Σας βεβαιώνω πως η ίδια χαρά θα είναι στον ουρανό για τη μετάνοια ενός αμαρτωλού παρά για ενενήντα εννιά δικαίους, που δεν έχουν ανάγκη από μετάνοια». Παρουσίαση Παρουσίαση
Ερμηνευτικά εικόνα

1. Οι γραμματείς δίδασκαν σε ειδικούς χώρους (κυρίως στον Ναό και στις συναγωγές). Οι μαθητές και ακροατές τους ήταν περιορισμένοι και συγκεκριμένοι. Μαθήτριες δεν δέχονταν. Οι διδασκαλίες τους στηρίζονταν στις Γραφές (Νόμος και Προφήτες) και σε απόψεις παλαιοτέρων και συγχρόνων τους ονομαστών ραβίνων (διδασκάλων). Ο Ιησούς δίδασκε παντού. Τον ακολουθούσαν πλήθη ανθρώπων, άνδρες και γυναίκες.

εικόνα

  

Μαθητές του ήταν όλοι όσοι ήθελαν, χωρίς διακρίσεις. (Για τις γυναίκες μαθήτριες βλ. μάθ. 11, Ερμ.5, και μάθ. 17, πίνακα μαθητριών του). Κατά τη διδασκαλία του αναφερόταν στις Γραφές. Έλεγε όμως δικά του πράγματα, καινούρια και πρωτάκουστα.

2. Έργο των φρουρών ήταν η τάξη και η ασφάλεια στον Ναό. Τους είχαν στείλει να συλλάβουν τον Ιησού. Αυτοί όμως επέστρεψαν άπρακτοι και γοητευμένοι από τη διδασκαλία του.

εικόνα

3. Οι παραβολές του Χριστού
α. Τι είναι και τι φανερώνουν; Οι παραβολές του είναι πολλών ειδών. Σε αυτό το κεφάλαιο θα μελετήσουμε κάποιες από τις σημαντικότερες. Αυτές είναι διηγήσεις φτιαχτών ιστοριών από την καθημερινή ζωή, όμως ασυνήθιστες, παράξενες και μοναδικές. Τόσο αυτές όσο και όλες οι παραβολές φανερώνουν, με παραστατικό και εντυπωσιακό τρόπο η καθεμιά, κάτι ξεχωριστό για τη Βασιλεία του Θεού. Όποιοι τις ακούν ή τις μελετούν καταλαβαίνουν τι αυτές είναι και πόσο αξίζουν για την αληθινή ζωή των ανθρώπων. Έτσι γίνονται αφορμή να σκεφτούν, να προβληματιστούν και να πάρουν θέση.
β. Γιατί ο Ιησούς δίδασκε με αυτές;

  • Αυτός ήταν τότε ο καλύτερος τρόπος για να διδάξει τις νέες, πρωτάκουστες και ανατρεπτικές αλήθειες ζωής της Βασιλείας του Θεού. Άλλωστε με παραβολές δίδασκαν και οι Ισραηλίτες ραβίνοι τότε.
  • Με τις παραβολές μπορούσαν να τον καταλάβουν όλοι. Ενώ αφηρημένα και θεωρητικά πράγματα ήταν - και είναι πάντοτε - μόνον για λίγους.
  • Οι παραβολές με τις αλήθειες που φανέρωναν χαράζονταν βαθιά μέσα τους και τις θυμούνταν πάντοτε.

Ο Ιησούς ήταν πρωτότυπος και ασυναγώνιστος αφηγητής παραβολών. Οι επιστήμονες ερευνητές των Ευαγγελίων επισημαίνουν ότι τουλάχιστον το 1/3 της διδασκαλίας του είναι με παραβολές. Παιχνίδι

Επεξεργασία Άσκηση εικόνα

1. Θυμάστε κάποιον δάσκαλο ή δασκάλα που είχατε στα σχολικά σας χρόνια μέχρι τώρα και σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση; Τι ήταν αυτό που σας κάνει να τον/την θυμάστε;

2. Με βάση τις πληροφορίες που μας δίνει το κείμενο α΄ περιγράψτε ποια χαρακτηριστικά είχε ο Ιησούς ως δάσκαλος (βλ. και Ερμ. 1).

3. Στο κείμενο β΄ έχουμε μια μικρή παραβολή του Ιησού. Διαβάστε την προσεκτικά και προσπαθήστε να απαντήσετε:
– Με ποια αφορμή είπε ο Χριστός την παραβολή αυτή;
– Ποια αλήθεια για την καινούργια ανθρωπότητα φανερώνει;
– Γιατί η παραβολή είναι κατανοητή από όλους;

4. Μπορείτε τώρα να περιγράψετε με δικά σας λόγια τι είναι και τι κάνει μια παραβολή; (βλ. και Ερμ. 3)
 

Ο Χριστός διδάσκει. Σαλβαντόρ Νταλί

Ο Χριστός διδάσκει. Σαλβαντόρ Νταλί

εικόνα

Δύο μικρές παραβολές

1. Ο κρυμμένος θησαυρός "Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει επίσης με θησαυρό κρυμμένον σε χωράφι, που τον βρήκε ένας άνθρωπος και τον έκρυψε, κι όλος χαρά πάει και πουλάει όλα όσα έχει κι αγοράζει εκείνο το χωράφι"

Εργασία

Βρείτε έναν ενδιαφέροντα μύθο του Αισώπου και προσπαθήστε να ανακαλύψετε, και με τη βοήθεια του/της Φιλολόγου σας, τα κοινά στοιχεία και τις διαφορές ανάμεσα στον μύθο και στην παραβολή.

2. Το πανάκριβο μαργαριτάρι "Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με έναν έμπορο, που ζητούσε να βρει όμορφα μαργαριτάρια. Κι όταν βρήκε ένα πανάκριβο μαργαριτάρι, πήγε και πούλησε όλα όσα είχε και το αγόρασε". Δραστηριότητα

Μτ 13, 44 - 46

Βασικά στοιχεία του μαθήματος

  • Ο Ιησούς ως δάσκαλος αναζητούσε τους ανθρώπους περιοδεύοντας. Τους μιλούσε για τη Βασιλεία του Θεού στη γλώσσα που καταλάβαιναν.
  • Οι αλήθειες ζωής που δίδασκε εντυπωσίαζαν, άγγιζαν την ύπαρξή τους και προκαλούσαν αλλαγές στη ζωή τους.
  • Ιδιαίτερα με τις παραβολές του φανέρωσε πολύ παραστατικά νέες και μοναδικές αλήθειες για τον Θεό, τον συνάνθρωπο και την αγάπη.