Φυσική Αγωγή (Α,B,Γ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (εμπλουτισμένο)
1: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ 3: Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΑΣΚΗΣΗΣ Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

 

Στο κεφάλαιο αυτό θα γνωρίσεις στοιχεία σχετικά με την ιστορία, τους κανονισμούς, τις βασικές δεξιότητες και τις τεχνικές των αθλημάτων και των χορών που διδάσκεσαι στο σχολείο.

Στόχοι:
Αφού διαβάσεις το κεφάλαιο που ακολουθεί, θα μπορείς:

  • Να ξεχωρίζεις τις σημαντικότερες κινητικές δεξιότητες του κάθε αθλήματος (καλαθοσφαίριση, πετοσφαίριση, ποδόσφαιρο, χειροσφαίριση, ενόργανη γυμναστική, κολύμβηση).
  • Να κατανοήσεις την εξέλιξη και τη σπουδαιότητα των ελληνικών παραδοσιακών χορών.
  • Να απαντάς σε ερωτήσεις σχετικά με τους βασικούς κανονισμούς του κάθε αθλήματος.

Ποδόσφαιρο

Η ιστορία του ποδοσφαίρου

Τα διάφορα αθλήματα που είναι γνωστά σήμερα διαμορφώθηκαν μέσα στους αιώνες. Στην ουσία είναι εξέλιξη άλλων παιγνιδιών, μερικές φορές πρωτόγονων. Έχεις ιδέα πώς ξεκίνησε το ποδόσφαιρο;

Οι πιο πρώιμες μορφές ενός παιχνιδιού παρόμοιου με το σημερινό ποδόσφαιρο υπήρξαν σχεδόν 3000 χρόνια πριν. Ένα παιγνίδι που ονομαζόταν «Tsu'Chu» στην Κίνα, παιζόταν με μια δερμάτινη μπάλα που ήταν γεμισμένη από φτερά και τρίχες. Στην αρχαία Ελλάδα ένα από τα παιγνίδια που έμοιαζαν με το ποδόσφαιρο ήταν ο επίσκυρος.

Ένα παρόμοιο παιγνίδι ήταν το Γιαπωνέζικο Kemari, το οποίο παίζεται και σήμερα. Οι παίκτες έπρεπε να πασάρουν την μπάλα μεταξύ τους, σε ένα σχετικά μικρό χώρο, προσπαθώντας να μην την αφήσουν να χτυπήσει στο έδαφος. Από ένα παρόμοιο παιχνίδι που άκμασε στη Μεγάλη Βρετανία από τον 8ο έως το 19ο αιώνα, πήρε τη μορφή του το σημερινό ποδόσφαιρο.

Κρυμμένες αρετές στο παιγνίδι. Στην αρχή του 19ου αιώνα, στην Αγγλία το ποδόσφαιρο θεσμοθετήθηκε, ιδιαίτερα στα καλά δημόσια σχολεία. Μια νέα αντίληψη άρχισε να ισχύει για το παιχνίδι, οδηγώντας τελικά σε μια «λατρεία παιχνιδιών» στα δημόσια σχολεία, όταν θεωρήθηκε ότι το παιχνίδι μεταξύ ομάδων μπορεί να αναπτύξει ψυχικές αρετές, όπως πίστη, ανιδιοτέλεια, συνεργασία και σεβασμό στο ομαδικό πνεύμα. Τα παιχνίδια έγιναν ένα αναπόσπαστο τμήμα του σχολικού προγράμματος σπουδών και η συμμετοχή στο ποδόσφαιρο υποχρεωτική. Το 1848 στο πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ ξεκίνησε μια πρωτοβουλία να θεσπιστούν κανόνες που θα γίνονταν αποδεκτοί από όλους.

Οργάνωση του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Η σύγχρονη ιστορία του ποδοσφαίρου ξεκίνησε το 1863 στην Αγγλία, όταν ιδρύθηκε η πρώτη ομοσπονδία ποδοσφαίρου. Η παγκόσμια ομοσπονδία ποδοσφαίρου (FIFA) ιδρύθηκε το 1904 στο Παρίσι. O πρώτος αγώνας ποδοσφαίρου στην Ελλάδα οργανώθηκε πιθανώς στην Κέρκυρα το 1866. Η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ιδρύθηκε το 1926 και έγινε μέλος της FIFA το 1927.

Το ποδόσφαιρο είναι ανδρικό άθλημα; Όχι πλέον

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Ποδόσφαιρο Γυναικών

Η πρώτη επίσημη εμφάνιση του γυναικείου ποδοσφαίρου είναι στα κινέζικα σχολεία το 1920, όπου το ποδόσφαιρο για τα κορίτσια προστέθηκε στο επίσημο σχολικό πρόγραμμα. Από το 1970 το γυναικείο ποδόσφαιρο αναπτύσσεται ραγδαία, σε χώρες όπως η Ιταλία, η Δανία, η Σουηδία και η Νορβηγία. Σήμερα το γυναικείο ποδόσφαιρο παίζεται επαγγελματικά σε αρκετές χώρες. Οι κανονισμοί που ισχύουν στο γυναικείο ποδόσφαιρο δε διαφέρουν από τους αντίστοιχους του ποδοσφαίρου των ανδρών.

Ποδόσφαιρο με μικρότερο αριθμό παικτών

Τα παιχνίδια με μικρό αριθμό παικτών παίζονται σε ηλικίες από 5 ετών και άνω. Είναι διασκεδαστικά, εύκολο να οργανωθούν και παρέχουν μεγαλύτερη δραστηριοποίηση και συναγωνισμό. Ειδικότερα:

  • Μπορούν να παιχτούν με οποιονδήποτε αριθμό παικτών ανά ομάδα (μονό ή ζυγό).
  • Μπορούν να ελέγχονται από έναν υπεύθυνο.
  • Δεν απαιτούν μεγάλα γήπεδα, πολλές γραμμές και κανονικά τέρματα.

Μπορούν να παιχτούν σε εσωτερικό χώρο.
Το πιο δημοφιλές και οργανωμένο από αυτά είναι το μίνι ποδόσφαιρο 5 Χ 5 με παρόμοιους κανονισμούς, αλλά με μικρότερα γήπεδα και εστίες.

Κανονισμοί του Ποδοσφαίρου

Μπορούμε να παίξουμε ποδόσφαιρο σε μικρούς χώρους; Βέβαια. Και στην αυλή του σχολείου και σε μια αλάνα και σε μια πλατεία που δεν ενοχλούμε και σε ένα γήπεδο μικρό. Αντί για μεγάλα τέρματα με δίχτυα μπορούμε να χρησιμοποιούμε για σημάδια τις σχολικές μας τσάντες ή δύο κώνους.

Σχήμα 2.1. Το επίσημο γήπεδο ποδοσφαίρου.

Σχήμα 2.1. Το επίσημο γήπεδο ποδοσφαίρου.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ο Αγωνιστικός Χώρος. Ο αγωνιστικός χώρος (το γήπεδο του παιχνιδιού) του ποδοσφαίρου έχει σχήμα ορθογωνίου, με μήκος από 90 έως 120 μέτρα, και πλάτος από 45 έως 90 μέτρα. Οι γραμμές πάνω στις οποίες βρίσκονται τα τέρματα ονομάζονται γραμμές τέρματος, ενώ οι παράλληλες γραμμές ονομάζονται πλάγιες. Η διχοτόμος γραμμή διαιρεί το γήπεδο σε δύο μισά και ένας κεντρικός κύκλος με ακτίνα 9,15 μέτρων περιβάλλει το κεντρικό σημείο του γηπέδου. Στο κέντρο της κάθε γραμμής τέρματος τοποθετείται το τέρμα με διαστάσεις: 2,44 μέτρα ύψος και 7,32 μέτρα πλάτος. Ένας γωνιακός χώρος με ακτίνα ένα μέτρο σχεδιάζεται σε κάθε γωνία του γηπέδου. Τα γωνιακά λακτίσματα (κόρνερ) γίνονται μέσα από αυτό το χώρο.

Η μπάλα και ο εξοπλισμός. Πρέπει να παίζουμε με μπάλα ποδοσφαίρου μόνο; Όχι απαραίτητα. Μπορεί να είναι μια μπάλα πλαστική ή μια μπάλα βόλεϊ. Σίγουρα δεν πρέπει να είναι μια βαριά μπάλα όπως του μπάσκετ, γιατί κινδυνεύουμε να τραυματισθούμε. Η επίσημη μπάλα του ποδοσφαίρου είναι φτιαγμένη από δέρμα ή άλλα εγκεκριμένα υλικά. Έχει περιφέρεια 68 έως 70 εκατοστά και ζυγίζει από 410 έως 450 γραμμάρια.

Αριθμός Παικτών. Κάθε αγώνας παίζεται με δυο ομάδες. Η κάθε ομάδα αποτελείται από 11 παίκτες, ένας από τους οποίους είναι ο τερματοφύλακας. Σε κάθε αγώνα δηλώνονται μέχρι επτά αναπληρωματικοί παίκτες, από τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιηθούν το μέγιστο τρεις.

Διαιτητής. Σε κάθε παιχνίδι ορίζεται ένας διαιτητής. Ο διαιτητής μαζί με τους «επόπτες γραμμών» επιβάλλει τους κανονισμούς του παιχνιδιού και έχει την απόλυτη εξουσία στο γήπεδο. Ένας τέταρτος διαιτητής βρίσκεται εκτός του γηπέδου και ρυθμίζει οτιδήποτε συνδέει το κυρίως παιχνίδι με άτομα, ενέργειες και συμπεριφορές που προέρχονται έξω από το γήπεδο.

Μπορούμε να παίζουμε χωρίς διαιτητές;

Αυτό είναι το ιδανικό. Να σεβόμαστε τους κανόνες και τους αντιπάλους μας, να μη διαφωνούμε και να μη μαλώνουμε στις αμφισβητούμενες φάσεις του παιγνιδιού.

Συζητήστε τη σπουδαιότητα ενός παιγνιδιού χωρίς διαιτητές στα σχολεία και ιδιαίτερα στα σχολικά πρωταθλήματα.

Διάρκεια Αγώνα. Ο αγώνας διαρκεί δύο ίσες χρονικές περιόδους (ημίχρονα) διάρκειας 45 λεπτών. Οι παίκτες δικαιούνται μια διακοπή 15 λεπτών για ανάπαυση στο ημίχρονο.

Έναρξη του παιχνιδιού (σέντρα). Ένας παίκτης εκτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα (σέντρα) στο κεντρικό σημείο του γηπέδου για να αρχίσει το παιχνίδι. Με εναρκτήριο λάκτισμα ξεκινά το παιχνίδι μετά από την επίτευξη τέρματος, καθώς και στην έναρξη του δεύτερου ημιχρόνου του παιχνιδιού.

Μπάλα εκτός παιχνιδιού. Η μπάλα θεωρείται «εκτός του παιχνιδιού», όταν ξεπερνάει ολόκληρη την πλάγια γραμμή ή τη γραμμή τέρματος, στο έδαφος ή στον αέρα ή όταν ο διαιτητής σταματά το παιχνίδι.

Εκτέλεση πλάγιας επαναφοράς (αράουτ). Όταν η μπάλα περάσει ολόκληρη την πλάγια γραμμή, είτε βρίσκεται πάνω στο έδαφος είτε στον αέρα, επανέρχεται στο παιχνίδι με πλάγια επαναφορά (αράουτ) από το σημείο που βγήκε εκτός αγωνιστικού χώρου. Ο παίκτης κρατά την μπάλα με τα δύο του χέρια και τη ρίχνει από πίσω και πάνω από το κεφάλι του, χωρίς τα πόδια να αφήνουν το έδαφος.

Επίτευξη Τέρματος. Τέρμα επιτυγχάνεται όταν η μπάλα περνά ολόκληρη τη γραμμή τέρματος, μεταξύ των κάθετων δοκαριών και κάτω από το οριζόντιο δοκάρι, υπό τον όρο ότι δεν έχει χτυπηθεί ή σκόπιμα δεν έχει σπρωχτεί με το μπράτσο ή το χέρι ενός παίκτη της επιτιθέμενης ομάδας. Η ομάδα που σημειώνει τα περισσότερα τέρματα κερδίζει το παιχνίδι.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τι συμβαίνει όταν οι παίκτες κάνουν επικίνδυνες ενέργειες προς τους αντιπάλους τους, είτε άθελά τους είτε σκόπιμα;
Κάποιοι θεωρούν ότι οι κανονισμοί στο θέμα αυτό είναι καλοί, άλλοι ότι είναι πολύ αυστηροί και άλλοι ότι είναι πολύ επιεικείς. Διαβάστε παρακάτω τι ισχύει και σχηματίστε τη δική σας άποψη.

 

Ένας παίκτης τιμωρείται με την ποινή της εκτέλεσης ενός άμεσου ελεύθερου λακτίσματος, όταν διαπράττει μια από τις παρακάτω παραβάσεις: κλωτσιά ή τρικλοποδιά ενός αντιπάλου, άλμα πάνω σε έναν αντίπαλο, έφοδος πάνω σε έναν αντίπαλο κατά τρόπο βίαιο ή επικίνδυνο, έφοδος πάνω σε έναν αντίπαλο από πίσω, χτύπημα ή προσπάθεια να χτυπηθεί ένας αντίπαλος, κράτημα, σπρώξιμο, χτύπημα ή φτύσιμο ενός αντιπάλου, ώθηση της μπάλας με το χέρι ή το μπράτσο.

Όταν οι παραπάνω παραβάσεις σημειωθούν μέσα στη μεγάλη περιοχή σε παίκτη της επιτιθέμενης ομάδας, τότε δίνεται ποινή (πέναλτι). Το πέναλτι είναι η πιο αυστηρή τιμωρία, μετά την αποβολή από το παιχνίδι. Το λάκτισμα γίνεται από το σημείο πέναλτι, 9,15 μ. μπροστά από το κέντρο του τέρματος.

Προειδοποιήσεις και αποβολές. Είναι στη διακριτική ευχέρεια του διαιτητή να επιπλήξει έναν παίκτη που διαπράττει συνεχώς παραβάσεις των κανονισμών (φάουλ). Ο διαιτητής δείχνει μια κίτρινη κάρτα, για να προειδοποιήσει επίσημα έναν παίκτη για πιθανή αποβολή του και κόκκινη κάρτα, όταν αποβάλει έναν παίκτη από το παιχνίδι.

Πώς παίζεται το ποδόσφαιρο.
Βασικές δεξιότητες της τεχνικής ποδοσφαίρου.
Βίντεο Βίντεο Βίντεο Βίντεο

Μελετήστε τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες. Έτσι θα κατανοήσετε μερικά από τα μικρά μυστικά του παιγνιδιού. Στη συνέχεια προσπαθήστε να τα εφαρμόσετε μόνοι σας.

Μεταβίβαση της μπάλας με το εσωτερικό του ποδιού. Χρησιμοποιείται για γρήγορη και κοντινή πάσα με ακρίβεια.

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Βλέπε το στόχο και βάλε το πόδι ισορροπίας δίπλα στην μπάλα.
  • Στρίψε το πόδι που κλωτσά, έτσι ώστε το εσωτερικό του να βλέπει την μπάλα.
  • Κοίταξε την μπάλα.
  • Χτύπα στο κέντρο της μπάλας με το εσωτερικό του ποδιού μετά από μικρή αιώρησή του προς τα πίσω.
  • Μετάφερε το βάρος σου μπροστά και ακολούθησε με το πόδι την πορεία της μπάλας.
football

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Πτήση της μπάλας στον αέρα

Όταν ένας μαθητής κτυπά ή κλωτσά μια μπάλα, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η απόσταση που αυτή θα διανύσει εξαρτάται εκτός από τη δύναμη που θα βάλει και από την αντίσταση του αέρα η οποία δημιουργεί μια αρνητική επιτάχυνση (επιβράδυνση) στην μπάλα (σχήμα 2.2). Η αρνητική αυτή επιτάχυνση που δέχεται ένα σώμα κινούμενο στον αέρα είναι αντιστρόφως ανάλογη της μάζας του σώματος. Δηλαδή, αν χτυπήσουμε με την ίδια δύναμη μια μπάλα ποδοσφαίρου και ένα μπαλάκι του τένις, το μπαλάκι θα διανύσει μεγαλύτερη απόσταση.

Αντίσταση που δέχεται η μπάλα από τον αέρα Σχήμα 2.2. Αντίσταση που δέχεται η μπάλα από τον αέρα

 

Υποδοχή της μπάλας με το εσωτερικό του ποδιού. Χρησιμοποιείται για την υποδοχή της μπάλας από συρτές μπαλιές.

Ποδόσφαιρο

Τι πρέπει να προσέχεις

  • Μετακινήσου προς την μπάλα, εκτείνοντας το πόδι υποδοχής.
  • Καθώς η μπάλα πλησιάζει, τράβηξέ την με το εσωτερικό του ποδιού προς τα πίσω για να την επιβραδύνεις και να την κρατήσεις κοντά στο σώμα σου.
  • Μετακινήσου με την μπάλα σε έναν ανοιχτό χώρο και ξεκίνα την επόμενη κίνηση.

Έλεγχος της μπάλας. Ντριμπλάρισμα - Προώθηση με την μπάλα. Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της μπάλας στη μετακίνησή της.

τρίπλα

Τι πρέπει να προσέχεις

  • Με το βάρος πάνω στο μπροστινό μέρος του πέλματος του ποδιού στήριξης, εστιάσου στην μπάλα.
  • Καθώς κινείσαι προς τα μπρος, σπρώξε την μπάλα με το εσωτερικό του ενός ποδιού στο άλλο πόδι.
  • Μείνε χαλαρωμένος με τα γόνατα ελαφρά λυγισμένα. • Σήκωνε το κεφάλι για να βλέπεις το γήπεδο.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Υποδοχή της μπάλας από τον τερματοφύλακα. Υποδοχή της μπάλας από ψηλά Κείμενο Δυναμική οπτική αναπαράσταση

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Παρακολούθησε καλά την μπάλα που έρχεται και κινήσου προς αυτήν.
  • Πήδα ψηλά.
  • Άπλωσε τα χέρια σου, πιάσε την μπάλα με τα ακροδάχτυλα και τις παλάμες στο ψηλότερο σημείο του άλματος, τραβώντας βραχίονες και χέρια.
  • Προσγειώσου στο έδαφος προστατεύοντας την μπάλα στο στήθος σου.
Υποδοχή μπάλας

 

Συνεργασία και ομαδικότητα

Τα ομαδικά παιγνίδια πρέπει να είναι παιγνίδια ίσων ευκαιριών. Τότε τα απολαμβάνουμε καλύτερα.
Τα ομαδικά παιγνίδια απαιτούν συνεργασία και ομαδικό πνεύμα. Τότε τα απολαμβάνουμε καλύτερα.
Το ποδόσφαιρο απαιτεί σεβασμό των κανόνων. Αλλιώς οδηγεί σε έριδες και σε βίαια επεισόδια.

Παίξτε ποδόσφαιρο, κάνοντας μια ή περισσότερες από τις παρακάτω αλλαγές στους κανονισμούς:

  • Για να γίνει μια επίθεση, πρέπει η μπάλα να περάσει από όλους ή τουλάχιστον από 7 διαφορετικούς συμπαίκτες. Αλλιώς η ομάδα βαθμολογείται αρνητικά.
  • Κάθε ομάδα βαθμολογείται αρνητικά για κάθε φάουλ που κάνει.
  • Απαγορεύεται να έρχονται σε σωματική επαφή οι παίκτες.
  • Απαγορεύεται να πηγαίνουν τρεις παίκτες ταυτόχρονα πάνω στην μπάλα.
  • Κάθε παίκτης μπορεί να κινείται μόνο σε ορισμένη περιοχή.

Στην τάξη συζητήστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα από αυτή σας την εμπειρία.

 

Άσκηση 2.1 Τι γνωρίζετε για τους κανονισμούς του ποδοσφαίρου 5 εναντίον 5; Αναζητήστε πηγές και ετοιμάστε μια σχετική εργασία για την τάξη; Μια καλή πηγή είναι: http://www.futsalhellas.gr/rules
Άσκηση 2.2 Για να μπορέσεις να στέλνεις τη μπάλα με ακρίβεια με το εσωτερικό του ποδιού, δοκίμασε την παρακάτω άσκηση. Βάλε δυο κώνους σε απόσταση 1 μέτρου μεταξύ τους. Μετά, από μια απόσταση 10 μέτρων, προσπάθησε 12 φορές να στείλεις τη μπάλα ανάμεσα στους δυο κώνους. Έτσι γυμνάζονται και οι μεγάλοι αθλητές στις προπονήσεις τους. Εσύ πόσες φορές τα κατάφερες; Την επόμενη μέρα προσπάθησε να στείλεις τη μπάλα ανάμεσα στους κώνους μια φορά παραπάνω. Εθνική Ελλάδος

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Με λίγα λόγια

Το ποδόσφαιρο είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ομαδικά αθλήματα και αναπτύχθηκε από την αρχή του 19ου αιώνα. Στην επίσημη μορφή του παιχνιδιού υπάρχουν συγκεκριμένοι κανονισμοί σχετικά με τον αγωνιστικό χώρο (γήπεδο), την μπάλα, τις ομάδες αλλά και τον τρόπο παιχνιδιού. Μπορεί όμως πολύ εύκολα να τροποποιηθούν ώστε να είναι εφικτή η διεξαγωγή ενός ευχάριστου και λειτουργικού παιχνιδιού. Για να παιχτεί το ποδόσφαιρο είτε με αγωνιστική μορφή είτε με ψυχαγωγική, απαιτείται τεχνική σε συγκεκριμένες δεξιότητες και συνεργασία. Ο σεβασμός προς τους κανόνες είναι απαραίτητος τόσο από τους παίκτες όσο και από τους θεατές. Τότε το άθλημα είναι πραγματικά απολαυστικό.

 

Καλαθοσφαίριση

Η ιστορία της καλαθοσφαίρισης

Την καλαθοσφαίριση την επινόησε ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής Τζέιμς Νέισμιθ. Ο Νέισμιθ δημιούργησε τη μορφή αυτή του παιχνιδιού, όταν στο σχολείο του στο στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης έπρεπε να βρει ένα παιχνίδι για τους μαθητές του, που να παίζεται σε κλειστό χώρο (γυμναστήριο). Έτσι το 1891 σε μια αίθουσα, ο Νέισμιθ κρέμασε δύο καλάθια στους τοίχους και έθεσε ως βασικό στόχο του παιχνιδιού να μπει η μπάλα μέσα σε αυτά. Το νέο αυτό παιχνίδι διαδόθηκε πολύ γρήγορα στην Αμερική. Στην Ευρώπη έγινε γνωστό κυρίως από τον Αμερικάνικο στρατό κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Το άθλημα σύντομα απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα σε όλες τις χώρες του κόσμου. Στα τέλη του 20ου αιώνα ήταν καταγεγραμμένοι σε όλο τον κόσμο περισσότεροι από 100 εκατομμύρια παίκτες . Η Διεθνής Ομοσπονδία Ερασιτεχνικής Καλαθοσφαίρισης (FIBA) ιδρύθηκε στη Γενεύη το 1932.

Πότε εμφανίστηκε στην Ελλάδα. Η καλαθοσφαίριση έκανε την πρώτη της εμφάνιση στην Ελλάδα το 1919 στη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα στη ΧΑΝ Θεσσαλονίκης καλλιέργησε το άθλημα ο Μάικλ Στεργιάδης, ο οποίος ήταν μαθητής του Νέισμιθ στο Σπρίνγφιλντ. Η Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης ιδρύθηκε το 1970.

Πότε έγινε Ολυμπιακό άθλημα. Η καλαθοσφαίριση έγινε ολυμπιακό άθλημα στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου το 1936. Η καλαθοσφαίριση γυναικών προστέθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων το 1976.

Οι μεγαλύτερες διακρίσεις της Εθνικής ομάδας. Οι μεγαλύτερες διακρίσεις της Εθνικής ομάδας καλαθοσφαίρισης της Ελλάδας είναι: η 1η θέση στους Πανευρωπαϊκούς αγώνες καλαθοσφαίρισης ανδρών το 1987 και το 2005 και η 2η θέση το 1989. Σημαντική επίσης διάκριση είναι και η κατάκτηση του παγκοσμίου πρωταθλήματος από την ομάδα εφήβων το 1995.

Κανονισμοί της καλαθοσφαίρισης

Ο αγωνιστικός χώρος. Οι επίσημοι αγώνες γίνονται σε κλειστά γυμναστήρια σε γήπεδα διαστάσεων 28 Χ 15 μέτρα. Αγώνες καλαθοσφαίρισης μπορούν να γίνουν και σε ανοιχτά γήπεδα των ίδιων διαστάσεων. Οι περιοριστικές γραμμές μπροστά από τις βάσεις των καλαθιών ονομάζονται τελικές γραμμές ή γραμμές άουτ, ενώ οι άλλες παράλληλες γραμμές ονομάζονται πλάγιες γραμμές. Επιπλέον αυτών των γραμμών υπάρχει η μεσαία γραμμή που διαιρεί το γήπεδο στα δυο και στο κέντρο της υπάρχει ο κεντρικός κύκλος με ακτίνα 1,80μ. Οι γραμμές του φάουλ που έχουν μήκος 3,60μ. και είναι παράλληλες των τελικών γραμμών, σε απόσταση 5,80μ. από αυτές. Ο κύκλος των ελεύθερων βολών έχει διάμετρο 3,60μ.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Οι περιοχές του καλαθιού (ρακέτες) ξεκινούν από τις γραμμές των ελεύθερων βολών και καταλήγουν στις τελικές γραμμές σε απόσταση 3μ. δεξιά και αριστερά του κέντρου της τελικής γραμμής. Σε απόσταση 1,20μ. από το μέσο της τελικής γραμμής και παράλληλα προς αυτή βρίσκονται τα ταμπλό πάνω στα οποία είναι προσαρμοσμένα τα καλάθια. Τα ταμπλό συνήθως είναι φτιαγμένα από σκληρό διαφανές πλαστικό, για να μην εμποδίζουν τους θεατές που κάθονται πίσω τους να παρακολουθούν τον αγώνα. Τα καλάθια βρίσκονται σε ύψος 3,05μ. από το έδαφος. Από το νοητό κέντρο των καλαθιών στο έδαφος και σε απόσταση 6,75μ. από αυτά διαγράφεται ένα ημικύκλιο το οποίο ορίζει τη γραμμή των 3 πόντων. Γήπεδο Μπάσκετ

Η μπάλα. Είναι φτιαγμένη από δέρμα ή συνθετικό υλικό. Έχει περιφέρεια 75 εκατοστά και ζυγίζει 600 γραμμάρια.

Ο αριθμός παικτών - ο σκοπός του παιχνιδιού. Δύο ομάδες από 5 παίκτες η καθεμία προσπαθούν να πετύχουν πόντους στέλνοντας την μπάλα μέσα στο αντίπαλο καλάθι. Οι παίκτες επιτρέπεται να χρησιμοποιούν μόνο τα χέρια τους για τον έλεγχο της μπάλας, αλλά δεν μπορούν να τρέχουν κρατώντας την, παρά μόνο αν την κτυπούν συνεχώς στο έδαφος. Σε κάθε αγώνα μπορεί να δηλωθούν συνολικά για κάθε ομάδα 12 παίκτες. Οι 7 αναπληρωματικοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν σαν αλλαγές των 5 παικτών, όσες φορές το επιθυμεί ο προπονητής της ομάδας. Νικήτρια είναι η ομάδα που έχει πετύχει τους περισσότερους πόντους στο τέλος του αγώνα. Κάθε καλάθι ισοδυναμεί με δύο πόντους, εφ' όσον γίνει σουτ μέσα από τη γραμμή των τρίποντων. Αν το σουτ γίνει έξω από αυτή τη γραμμή, το καλάθι ισοδυναμεί με τρεις πόντους. Κάθε επιτυχημένη ελεύθερη βολή (φάουλ) ισοδυναμεί με έναν πόντο.

μπάλα μπάσκετ

Οι διαιτητές. Είναι τρεις και μοιράζονται τον αγωνιστικό χώρο. Αλλάζουν περιοχές μετά από κάθε φάουλ. Επειδή το μπάσκετ είναι γρήγορο και οι κανονισμοί του αθλήματος πολύπλοκοι, οι διαιτητές θα πρέπει να αποφασίζουν σε κλάσματα δευτερολέπτου για να παραχωρήσουν φάουλ ή για να αφήσουν το παιχνίδι να συνεχιστεί. Χρησιμοποιούν τη σφυρίχτρα και σήματα με τα χέρια για να επικοινωνούν με τους παίκτες και τη γραμματεία. Τη γραμματεία την αποτελούν ο σημειωτής, ο χρονομέτρης και ο χειριστής του μηχανήματος των 24 δευτερολέπτων. Ο σεβασμός στους κανόνες του αθλήματος και στις αποφάσεις των διαιτητών είναι προϋπόθεση καλής διεξαγωγής για κάθε αγώνα.

Η διάρκεια του αγώνα. Το παιχνίδι παίζεται σε 4 περιόδους των 10 λεπτών, ενώ ο χρόνος επίθεσης που έχει η κάθε ομάδα διαρκεί 24 δευτερόλεπτα. Οι παίκτες δικαιούνται μια διακοπή 15 λεπτών για ανάπαυση μεταξύ της δεύτερης και τρίτης περιόδου. Το χρονόμετρο αρχίζει να λειτουργεί σε κάθε δεκάλεπτο από τη στιγμή που η μπάλα έρθει σε επαφή με κάποιον παίκτη. Σταματάει σε κάθε σφύριγμα του διαιτητή για φάουλ ή όταν η μπάλα βγει εκτός γηπέδου. Στην επαναφορά της μπάλας από κτύπημα ελευθέρων βολών, όταν οι βολές είναι επιτυχημένες, το παιχνίδι ξαναρχίζει με πάσα από τη γραμμή του άουτ. Όταν όμως η δεύτερη βολή είναι αποτυχημένη, τότε το χρονόμετρο ξεκινάει με την αναπήδηση της μπάλας στο στεφάνι. Κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ζητήσει δύο τάιμ άουτ στα δύο πρώτα δεκάλεπτα και άλλα τρία στα επόμενα δύο. Η διάρκεια του τάιμ άουτ είναι ένα λεπτό.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Η έναρξη του παιχνιδιού - παραβάσεις. Ο αγώνας αρχίζει, όταν ο διαιτητής, στο κέντρο του γηπέδου, πετάξει την μπάλα ψηλά ανάμεσα σε δύο αντιπάλους παίκτες, οι οποίοι προσπαθούν να την πιάσουν ή να τη στείλουν σε κάποιο συμπαίκτη τους. Η ομάδα που θα πάρει την μπάλα στην κατοχή της έχει 8 δευτερόλεπτα να περάσει τη μεσαία γραμμή και συνολικά 24 για να εκδηλώσει επίθεση. Ο παίκτης που έχει στην κατοχή του την μπάλα πρέπει να παίξει την μπάλα με ντρίπλα, πάσα ή να κάνει σουτ μέσα σε 5 δευτερόλεπτα. Αν περάσει αυτός ο χρόνος, οι διαιτητές καταλογίζουν φάουλ και παραχωρείται η μπάλα στην αντίπαλη ομάδα. Φάουλ καταλογίζονται επίσης σε βάρος παικτών που χειρίζονται αντικανονικά την μπάλα (βήματα με την μπάλα στα χέρια) ή εμποδίζουν τις κινήσεις των αντιπάλων τους. Όταν ένα φάουλ γίνει στην προσπάθεια για σουτ ή όταν μια ομάδα έχει συμπληρώσει 5 φάουλ στην περίοδο, εκτελούνται ελεύθερες βολές. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις των παραβάσεων η επαναφορά της μπάλας γίνεται από τα πλάγια.

Κάθε παίκτης που θα χρεωθεί με πέντε φάουλ στη διάρκεια του αγώνα αποβάλλεται και τη θέση του την παίρνει ένας από τους αναπληρωματικούς.

Οι θέσεις των παικτών

 
Μπάσκετ

1. Πλέι - μέικερ: Ο οργανωτής του παιχνιδιού. Είναι πολύ καλός χειριστής της μπάλας, δίνει το ρυθμό του παιχνιδιού και καθοδηγεί τους συμπαίκτες του.

2. Γκαρντ: Βοηθάει τον πλέι - μέικερ στην οργάνωση του παιχνιδιού, είναι καλός σουτέρ.

3, 4.Φόργουορντ: Είναι πολύ καλοί σουτέρ και αποτελούν το συνδετικό κρίκο μεταξύ του γκαρντ και του σέντερ.

5. Σέντερ: Ο ψηλότερος παίκτης της ομάδας, προστατεύει το καλάθι από τα κοντινά σουτ και προσπαθεί να κερδίσει τα ριμπάουντ.

Πώς παίζεται η καλαθοσφαίριση. Βασικές δεξιότητες.

Μελετήστε τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες. Προσπαθήστε να τα εφαρμόσετε στο μάθημα μόνοι σας ή σε συνεργασία με τους συμμαθητές σας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Στάση ετοιμότητας

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το άνοιγμα των ποδιών να είναι στο πλάτος των ώμων.
  • Τα πέλματα να είναι παράλληλα.
  • Το ένα πόδι να είναι πιο μπροστά από το άλλο και το χέρι που αντιστοιχεί στο μπροστινό πόδι πιο ψηλά.
στάση ετοιμότητας

Το πιάσιμο της μπάλας-πάσα στήθους

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Στο πιάσιμο της μπάλας τα δάχτυλα να σχηματίζουν το γράμμα W.
  • Κάνουμε ένα βήμα μπροστά με τα χέρια τεντωμένα, τους αγκώνες μέσα και τις παλάμες προς τα κάτω.
πιάσιμο της μπάλας

Είδη πάσας. Στα παρακάτω σχήματα βλέπουμε τέσσερις διαφορετικές πάσες.

είδη πάσας

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Στη σκαστή πάσα, το σημείο που σκάει η μπάλα να είναι τα 2/3 της απόστασης προς τον παίκτη που γίνεται η πάσα.
  • Στην πάσα πάνω από το κεφάλι, οι αγκώνες να μην ανοίγουν πολύ προς τα έξω και η μπάλα να βρίσκεται πάνω από το κεφάλι και όχι πίσω από αυτό.
  • Στη μακρινή πάσα, την προβολή του ενός ποδιού, με την ταυτόχρονη μεταφορά της μπάλας στο αντίθετο χέρι πίσω από το κεφάλι.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Η αξία της συνεργασίας

Στη καλαθοσφαίριση για να πετύχουμε καλάθι πρέπει να αλλάζουμε πάσες και να συνεργαζόμαστε με πολλούς τρόπους. Όσο υψηλότερο επίπεδο συνεργασίας υπάρχει σε μια ομάδα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει η ομάδα να χαρεί το παιγνίδι, να διασκεδάσει και να κερδίσει. Μπορείτε να εντοπίσετε μερικούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που να απαιτούν τον ίδιο βαθμό συνεργασίας, για να υπάρχει θετικό αποτέλεσμα;

 

Ντρίπλα - επιτόπια και προωθητική

Ντρίπλα

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Κατά την επιτόπια ντρίπλα να χτυπάμε την μπάλα με τις άκρες των δακτύλων, με γρήγορες και χαλαρές κινήσεις του καρπού.
  • Κατά την προωθητική ντρίπλα η μπάλα στην αναπήδηση να μην ξεπερνάει το ύψος της λεκάνης.

«Να αποφεύγεις την ντρίπλα, όταν μπορείς να κάνεις πάσα!»

Τι σχέση μπορεί να έχει η παραπάνω οδηγία με την εξέλιξη του παιχνιδιού;


Μπορεί να παιχτεί μπάσκετ χωρίς πάσα;


Μπορεί να παιχτεί μπάσκετ χωρίς ντρίπλα;


Τι εφαρμογές μπορεί να έχουν τα παραπάνω στην καθημερινή πράξη;

 

Το σουτ Ασκήσεις πρακτικής και εξάσκησης

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Τα πόδια να είναι ανοιχτά όσο περίπου το άνοιγμα των ώμων για καλή ισορροπία και άνεση. Το βάρος του σώματος να μοιράζεται και στα δύο πόδια.
  • Για τη θέση του σώματος και των χεριών, αν ο παίκτης είναι δεξιόχειρας, το δεξί πόδι να είναι πιο μπροστά από το αριστερό, ώστε τα δάχτυλα του αριστερού ποδιού να είναι περίπου στην καμάρα του δεξιού ποδιού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

  • Τα γόνατα να είναι λίγο λυγισμένα, για να δώσουν ώθηση στο σουτ καθώς τεντώνουν, όταν φεύγει η μπάλα από τα χέρια.
  • Το κεφάλι να είναι σταθερό και τα μάτια να βλέπουν το σημείο που θα σουτάρει ο παίκτης.
σουτ

 

Ο έλεγχος των σκέψεων στον αθλητισμό

Σε κάθε στιγμή της αθλητικής προσπάθειας τα άτομα σκέφτονται και αυτές οι σκέψεις καθοδηγούν το σώμα. Οι κατάλληλες σκέψεις με τον εαυτό μας, οδηγούν σε καλύτερη απόδοση.

Αν την ώρα που παίζουμε ή αγωνιζόμαστε σκεφτόμαστε και επαναλαμβάνουμε μέσα μας κατάλληλες λέξεις που σχετίζονται με την άσκηση που κάνουμε, τότε αποδίδουμε καλύτερα.

Για παράδειγμα:

  • η επισήμανση «προσέχω την μπάλα» ή «βλέπω το στόχο» μας βοηθάει να κατευθύνουμε κατάλληλα την προσοχή μας, να είμαστε μέσα στο παιγνίδι ή να εκτελούμε με ακρίβεια,
  • απλές λέξεις όπως «μπροστά» ή «γρήγορα» βοηθάνε την κατάλληλη στιγμή να γείρουμε το σώμα μας μπροστά πριν από ένα χτύπημα ή να κινηθούμε γρήγορα,
  • λέξεις όπως «μπορώ» ή «δυνατά» μας βοηθάνε να νοιώθουμε αυτοπεποίθηση.

Η ελεύθερη βολή Εκπαιδευτικό σενάριο

Η δεξιότητα της ελεύθερης βολής στο μπάσκετ είναι η ευκολότερη αλλά ταυτόχρονα και η δυσκολότερη άσκηση. Ευκολότερη, γιατί ο μαθητής είναι μόνος του και δεν παρεμβάλλεται αντίπαλος, και δυσκολότερη, γιατί ο μαθητής νιώθει ότι όλα κρέμονται από αυτόν εκείνη τη στιγμή. 0 μαθητής πρέπει να είναι «χαλαρός» και να μην έχει σημάδια νευρικότητας. Αν ο μαθητής επαναλαμβάνει μέσα του τη λέξη «χαλαρά», τότε πραγματικά θα το καταφέρει και στην πράξη.

  • Αν έχει μειωμένη αυτοπεποίθηση και φοβάται, τότε μπορεί να λέει «μπορώ» ή «μέσα».
  • Αν το πρόβλημα είναι στο στόχο, μπορεί να λέει «κέντρο», για να στείλει τη μπάλα στο σωστό σημείο.
  • Αν το πρόβλημα είναι στην τροχιά της μπάλας και στην ολοκλήρωση της κίνησης των χεριών, τότε λέει «χέρια».

Σκεφτείτε πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την τεχνική αυτή σε άλλα μαθήματα του σχολείου και σε ποιες περιπτώσεις;

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Το μπάσιμο σουτ (Λέι-απ)

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το πιάσιμο της μπάλας στο κατάλληλο πόδι, τα βήματα και το άλμα.
Λέι-Απ

 

Η βελτίωση έρχεται με αξιολόγηση και σωστούς στόχους

Αν θέλεις να βελτιωθείς στην καλαθοσφαίριση, κάνε τα παρακάτω τεστ με τους συμμαθητές σου ή τον καθηγητή Φυσικής Αγωγής και βάλε προσωπικούς στόχους βελτίωσης για το καθένα.

 

Άσκηση 2.3. Αξιολόγηση της πάσας.

Πάσα

Υλικά: 1 χρονόμετρο, 10 μπάλες και από 1 ατομικό φύλλο επίδοσης.

Σκοπός του τεστ είναι να εκτελέσουμε όσες περισσότερες πάσες μπορούμε στον τοίχο σε χρόνο 30 δευτερολέπτων. Στεκόμαστε πίσω από μία γραμμή που βρίσκεται 2,44 μέτρα από έναν τοίχο. Το σκορ του τεστ είναι ο αριθμός από τις πάσες που θα γίνουν στα 30 δευτερόλεπτα. Για να εκμεταλλευτούμε το χρόνο του μαθήματος οι μισοί μαθητές εξετάζονται, ενώ οι άλλοι μισοί μετρούν τις πάσες που εκτελούν οι συμμαθητές τους.

Άσκηση 2.4. Αξιολόγηση της ντρίμπλας.

Τοποθετούμε πέντε εμπόδια σε απόσταση 3,05 μ. μεταξύ τους, ενώ η γραμμή αφετηρίας είναι δίπλα στο πρώτο εμπόδιο. Το σκορ του τεστ είναι ο αριθμός των εμποδίων που οι μαθητές θα ντριμπλάρουν σε χρόνο 30 δευτερολέπτων. Η διαδρομή που θα ακολουθήσει φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Κάθε πλήρης κύκλος λοιπόν είναι 10 πόντοι.

διαδρομή

Άσκηση 2.5. Αξιολόγηση του σουτ.

Προσπαθούμε να πετύχουμε όσο περισσότερα καλάθια μπορούμε σε 30 δευτερόλεπτα από οποιαδήποτε απόσταση από το καλάθι και οποιαδήποτε θέση του γηπέδου. Η επίδοση είναι ο αριθμός των καλαθιών. Για εκμετάλλευση του χρόνου εκτελούν ταυτόχρονα δύο άτομα και στις δύο μπασκέτες του γηπέδου.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙΣ ΣΤΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ. ΒΛΕΠΕ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΙΝΑΚΑ.

Ημερομηνία: Επίδοση Α στο τεστ της πάσας: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:
Ημερομηνία: Επίδοση Β στο τεστ της πάσας: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:
Ημερομηνία: Επίδοση Α στο τεστ της ντρίπλας: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:
Ημερομηνία: Επίδοση Β στο τεστ της ντρίπλας: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:
Ημερομηνία: Επίδοση Α στο τεστ για το σουτ: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:
Ημερομηνία: Επίδοση Β στο τεστ για το σουτ: Ο στόχος μου μετά από 1 μήνα είναι:

 

ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ

Γράψε το στόχο της χρονιάς για τα μαθήματά σου.

Όχι τι βαθμούς θα προσπαθήσεις να πάρεις, αλλά πόσες ώρες την εβδομάδα θα διαβάζεις, πόσες ασκήσεις θα λύνεις, κ.λπ.

Συμπλήρωσε τα κενά.

στόχοι

Με λίγα λόγια

Η καλαθοσφαίριση αποτελεί ευχάριστη απασχόληση για άτομα κάθε ηλικίας και ικανότητας. Τα χαρακτηριστικά που την κάνουν ένα τόσο αγαπητό παιχνίδι είναι ο γρήγορος ρυθμός παιχνιδιού, η επαφή μεταξύ των αντίπαλων παικτών και η ευστροφία που πρέπει να έχουν οι παίκτες. Για τις δεξιότητες που έμαθες θυμήσου:

Να τις επαναλαμβάνεις συχνά. Να σκέφτεσαι θετικά και να θέτεις πάντα στόχους.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Πετοσφαίριση

Η ιστορία της πετοσφαίρισης

Η πετοσφαίριση ή βόλεϊ γεννήθηκε το 1895 στην Αμερική (στο Χόλιοκ της Μασαχουσέτης), από τον Γουίλιαμ Μόργκαν. Ο Μόργκαν επινόησε το άθλημα στην προσπάθειά του να βρει ένα παιχνίδι κατάλληλο για τη χειμερινή προπόνηση των παικτών του Ράγκμπι. Έτσι ύψωσε το δίχτυ του τένις στα 1,83μ. από το έδαφος. Διαδόθηκε σ' όλο τον κόσμο κυρίως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από τους αμερικανούς στρατιώτες. Οι κανονισμοί δέχτηκαν πολλές αλλαγές, ώσπου πήραν τη σημερινή τους μορφή. Το 1947 γίνεται η σύσταση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Βόλεϊ στο Παρίσι. Ολυμπιακό άθλημα έγινε το 1964.

Πότε ήρθε στην Ελλάδα. Το 1922 έρχεται το βόλεϊ στην Ελλάδα. Το εισήγαγε ο σύλλογος Πανιώνιος και το δίδαξε πρώτος ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής Αθανάσιος Λευκαδίτης. Το 1949 η Ελλάδα γίνεται μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας. Το 1952 δημιουργήθηκε η πρώτη Εθνική Ομάδα ανδρών. Οι μεγαλύτερες επιτυχίες σημειώθηκαν το 1986, οπότε η εθνική μας προκρίνεται στο παγκόσμιο πρωτάθλημα και το 1987 στο πανευρωπαϊκό της Γάνδης, όπου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο.

Η Εθνική Ομάδα γυναικών δημιουργήθηκε το 1966. Το 1985 προκρίθηκε στα τελικά του Πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος, ενώ κατέκτησε χάλκινο και χρυσό μετάλλιο στο κύπελλο Άνοιξης το 1991. Η Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Ε.Ο.ΠΕ.) ιδρύθηκε το 1970.

γήπεδο

Σχήμα 2.3 Το γήπεδο και το δίκτυ

Κανονισμοί της πετοσφαίρισης

Για να παίξουμε βόλεϊ πρέπει να έχουμε ένα κανονικό γήπεδο; Οι διαστάσεις του γηπέδου του βόλεϊ είναι 18X9 μέτρα. Η κεντρική γραμμή χωρίζει το γήπεδο σε δυο ίσα μέρη, επομένως η κάθε ομάδα πρέπει να κινηθεί μέσα σε 9X9 μέτρα. Στα 3 μέτρα απόσταση από την κεντρική γραμμή υπάρχει η επιθετική γραμμή που ορίζει την επιθετική ζώνη. Υπάρχουν όμως κάποιες μορφές παιχνιδιού όπως το μίνι βόλεϊ που παίζεται σε μικρότερο γήπεδο (12Χ4,50μ), με λιγότερους παίκτες (3X3) και μικρότερη και ελαφρύτερη μπάλα.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Επίσης υπάρχει το βόλεϊ παραλίας, μπιτς βόλεϊ (2X2 παίκτες), που θεωρείται τελείως ξεχωριστό άθλημα, όπως και το βόλεϊ στο γρασίδι ή στο νερό που είναι παραλλαγές του βόλεϊ.

Βόλεϊ μπορεί να παιχτεί στην αυλή του σχολείου ή του σπιτιού μας ή στη γειτονιά, πάνω από ένα σχοινί, με μια ελαφριά πλαστική μπάλα. Ακόμη μπορεί να παιχτεί με δυο παιδιά μόνο που αλλάζουν πάσες μεταξύ τους.

Το δίχτυ του βόλεϊ. Το δίχτυ βρίσκεται πάνω από την κεντρική γραμμή, έχει μήκος 9,5 μ., πλάτος 1 μ. και ύψος 2,43 για τους άνδρες και 2,24 για τις γυναίκες. Στις άκρες του και σε 9μ. απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται οι αντένες, μήκους 1,80 μ. (προεξέχουν 0,80 μ. πάνω από το δίχτυ) και ορίζουν τα όρια του γηπέδου στον αέρα. Δεν επιτρέπεται στους παίκτες να ακουμπήσουν το δίχτυ, κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής φάσης.

Η μπάλα του βόλεϊ. Μπορούμε να παίξουμε με άλλη μπάλα; Η μπάλα είναι κατασκευασμένη από μαλακό δέρμα ή πλαστικό. Μετά το 1996 η μπάλα είναι πολύχρωμη για χάρη της θεαματικότητας και αποτελείται από 12 ομοιόμορφα κομμάτια, σε συνδυασμό τριών χρωμάτων (κίτρινο, άσπρο και μπλε). Έχει περιφέρεια 65-67 εκ. και βάρος 260-280 γραμ. Μπορούμε να παίξουμε με διαφορετική μπάλα από την κανονική, συνήθως ελαφρύτερη (πλαστική).

Οι παίκτες. Στην πετοσφαίριση κάθε ομάδα αποτελείται από 12 παίκτες (6 βασικούς και 6 αναπληρωματικούς). Κάθε ομάδα αγωνίζεται με 6 παίκτες και έχει δικαίωμα να εκτελέσει 6 αλλαγές παικτών στη διάρκεια ενός σετ, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή ζητηθούν (όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού). Όταν ένας παίκτης αντικαταστήσει κάποιον άλλο, αυτός μπορεί να αντικατασταθεί μόνο από τον ίδιο παίκτη που αντικατέστησε. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μια φορά σε κάθε σετ και θεωρείται ότι η αλλαγή έκλεισε. Κλειστές αλλαγές μπορούν να γίνουν μόνο 3 σε κάθε σετ. Μπορούμε να παίξουμε στη γειτονιά ή στο σχολείο με λιγότερους παίκτες σε μικρότερο γήπεδο.

Τι είναι ο λίμπερο. Ο παίκτης αυτός φορά διαφορετικό χρώμα φανέλα και μπορεί να αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη της αμυντικής ζώνης, χωρίς όμως να επιτρέπεται να εκτελέσει σερβίς ή επιθετική ενέργεια. Οι αλλαγές του λίμπερο είναι απεριόριστες, δεν υπολογίζονται στις κανονικές αλλαγές του παιχνιδιού, αλλά πρέπει να μεσολαβεί μια φάση πριν ξαναμπεί ο λίμπερο στο παιχνίδι και αντικαθίσταται μόνο από τον παίκτη που αντικατέστησε. Η αλλαγή του γίνεται πριν σφυρίξει ο διαιτητής για να ξεκινήσει το παιχνίδι ή όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού.

Πώς τοποθετούνται οι παίκτες στο γήπεδο. Οι παίκτες βρίσκονται τοποθετημένοι τρεις μπροστά (επιθετικοί παίκτες) και τρεις πίσω (αμυντικοί παίκτες). Ο κάθε παίκτης πρέπει να αλλάζει θέση (σύμφωνα με τη φορά των δεικτών του ρολογιού), κάθε φορά που η ομάδα του αποκτάει το δικαίωμα της εκτέλεσης του σερβίς. Κατά τη στιγμή της εκτέλεσης του σερβίς οι επιθετικοί παίκτες πρέπει να βρίσκονται μπροστά από τους αντίστοιχους αμυντικούς τους. Μια άλλη σχέση που πρέπει να ισχύει βάσει του κανονισμού είναι ότι, τη στιγμή που εκτελείται το σερβίς, οι παίκτες των θέσεων 3 και 6 της ομάδας που υποδέχεται πρέπει να βρίσκονται ανάμεσα από τους 2 και 4 και 1 και 5 αντίστοιχα.

Πώς υπολογίζονται οι πόντοι στο βόλεϊ και ποιος είναι ο νικητής του αγώνα. Η ομάδα κερδίζει πόντο κάθε φορά που κερδίζει τη φάση, ανεξάρτητα από το ποια ομάδα κατέχει το σερβίς. Νικήτρια είναι η ομάδα που κερδίζει 3 σετ των 25 πόντων με διαφορά 2 πόντων από την άλλη ομάδα. Αν οι ομάδες έρθουν σε ισοπαλία, 2-2 σετ, τότε παίζουν το 5ο σετ στους 15 πόντους, με διαφορά πάλι 2 πόντων μεταξύ τους. Στο 5ο σετ, όταν μια από τις ομάδες φθάσει πρώτη στους 8 πόντους, οι ομάδες αλλάζουν γήπεδα.

Πόσες επαφές με τη μπάλα δικαιούται η ομάδα και ποιες είναι αυτές. Κάθε ομάδα έχει το δικαίωμα να έχει τρεις επαφές με την μπάλα, πριν αυτή περάσει στο αντίπαλο γήπεδο. Η μπάλα εισάγεται στο παιχνίδι με το σερβίς. Η συνηθισμένη τεχνική υποδοχής του σερβίς είναι η από κάτω πάσα (μανσέτα), ακολουθεί η πάσα από πάνω με τα δυο χέρια και το επιθετικό χτύπημα (καρφί). Η αντίπαλη ομάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει το μπλοκ για να σταματήσει την αντίπαλη επίθεση, ενώ αυτή περνά το δίχτυ. Η επαφή με την μπάλα στο μπλοκ δεν υπολογίζεται στις τρεις επαφές του κανονισμού.

Έναρξη του παιγνιδιού. Στην αρχή του παιχνιδιού γίνεται η κλήρωση και η ομάδα που θα κερδίσει, έχει δικαίωμα να επιλέξει το σερβίς ή την υποδοχή του σερβίς. Το τι θα επιλέξει η ομάδα εξαρτάται από το επίπεδο της ή τις ικανότητες των παικτών της. Συνήθως οι μεγάλες ομάδες επιλέγουν την υποδοχή, γιατί βασίζονται στην καλή υποδοχή και στην επίθεσή τους, για να κερδίσουν τον πρώτο πόντο και το δικαίωμα για σερβίς.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Μπορούμε να παίξουμε την μπάλα με τα πόδια; Μπορούμε να κάνουμε πιαστή πάσα; Από το 2000 και μετά ισχύουν νέοι κανονισμοί, τους οποίους η διεθνής ομοσπονδία έχει θεσπίσει με στόχο τη θεαματικότητα του αθλήματος.

  • Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς έχει δικαίωμα μιας μόνο προσπάθειας.
  • Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς μπορεί να το εκτελέσει από όποιο σημείο της τελικής γραμμής επιλέξει (δεν ισχύει η ζώνη του σερβίς).
  • Ο χρόνος κατοχής της μπάλας στο σερβίς έγινε 8''.
  • Επιτρέπεται η απόκρουση της μπάλας με το πόδι ή οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος.
  • Επιτρέπεται η μπάλα κατά το σερβίς να ακουμπήσει το δίχτυ.
  • Επιτρέπεται η πιαστή μπαλιά στην πρώτη επαφή της μπάλας (υποδοχή και άμυνα).
  • Ο προπονητής μπορεί να σηκώνεται και να κινείται στη ζώνη που ορίσθηκε μπροστά από τον πάγκο, ως «ελεύθερη ζώνη».

 

Πώς παίζεται η Πετοσφαίριση. Βασικές δεξιότητες. Βίντεο Βίντεο Βίντεο

Παρατηρήστε τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες (λέξεις κλειδιά) της κάθε δεξιότητας. Με αυτό τον τρόπο θα μάθετε πώς γίνεται η κάθε δεξιότητα και μετά με λίγη εξάσκηση θα καταφέρετε να εκτελείτε σωστά την κάθε δεξιότητα και να χειρίζεστε την μπάλα.

Η συνηθισμένη σειρά με την οποία μαθαίνουμε το άθλημα είναι: η πάσα με δάχτυλα, η μανσέτα, το σερβίς (από κάτω), το επιθετικό χτύπημα, το μπλοκ, το τένις σερβίς (από πάνω) και οι πτώσεις (πλάγια, μπροστά).

Πάσα

Πάσα με δάκτυλα Ασκήσεις πρακτικής και εξάσκησης

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Τα δάχτυλα των χεριών να σχηματίζουν τρίγωνο με δείκτες και αντίχειρες.
  • Να συναντάς τη μπάλα μπροστά στο μέτωπο.
  • Οι αγκώνες να είναι λυγισμένοι.
  • Τα γόνατα να είναι λυγισμένα.
  • Τα πόδια να είναι ανοιχτά όσο οι ώμοι και το ένα πόδι να προηγείται λίγο του άλλου.

Μανσέτα

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το ένα πόδι να προηγείται του άλλου.
  • Τα γόνατα να είναι λυγισμένα.
  • Τα χέρια να είναι έτοιμα δίπλα στους μηρούς.
  • Τα χέρια να δένουν με τη μια παλάμη μέσα στην άλλη, αφού τεντώσουν στους αγκώνες.
  • Το σημείο που η μπάλα έρχεται σε επαφή με τα χέρια είναι το πρώτο μέρος των πήχεων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Σερβίς

Τι πρέπει να προσέχουμε. (Για δεξιόχειρες)

  • Το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού.
  • Τα γόνατα να είναι ελαφρά λυγισμένα και ο κορμός γερμένος μπροστά.
  • Το αριστερό χέρι τεντωμένο να κρατά την μπάλα μπροστά στο δεξί μηρό.
  • Το δεξί χέρι να βρίσκεται πίσω και, μόλις το αριστερό αφήσει την μπάλα, να κινείται δίπλα στο μηρό για να τη κτυπήσει με μπουνιά.
  • Το σημείο που το χέρι έρχεται σε επαφή να είναι πίσω και κάτω από την μπάλα και το βάρος να μεταφέρεται τη στιγμή του χτυπήματος από το πίσω πόδι στο μπροστινό.
σερβίς

Επιθετικό χτύπημα

Τι πρέπει να προσέχουμε

Το σώμα να είναι σε χαλαρή θέση, το δεξί πόδι να προηγείται του αριστερού.

  • Η φορά να ξεκινά με το αριστερό πόδι με ένα μικρό βήμα κατεύθυνσης, μετά ένα μεγαλύτερο βήμα-άλμα, ενώ τα χέρια να κινούνται πρώτα μπροστά και στο δεύτερο βήμα να πηγαίνουν πίσω για να πάρουν φορά.
  • Το άλμα να γίνεται με το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού, τα γόνατα λυγισμένα και τα χέρια πίσω. Κατόπιν να σηκώνονται τα χέρια ψηλά, το αριστερό να μένει στο ύψος του μετώπου, ενώ το δεξί να κινείται πάνω και πίσω και να έρχεται με ταχύτητα και δύναμη και τεντωμένο να χτυπήσει την μπάλα.
  • Το χτύπημα να γίνεται με όλη την παλάμη, από πίσω και πάνω από την μπάλα, ενώ ο παίκτης βρίσκεται στον αέρα με το σώμα σε έκταση.
  • Μετά το χτύπημα το χέρι να τραβιέται από το δίχτυ και ο παίκτης να προσγειώνεται στα δάχτυλα των ποδιών και μακριά από το δίχτυ.
Επιθετικό χτύπημα
επιθετικό χτύπημα

Μπλοκ Ασκήσεις πρακτικής και εξάσκησης

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Να είμαστε σε θέση ετοιμότητας με τα δυο πόδια στο άνοιγμα των ώμων, λυγισμένα και χαλαρά και τα χέρια λυγισμένα στους αγκώνες στο ύψος του προσώπου (οι πήχεις παράλληλοι στο έδαφος). • Να μετακινούμαστε με πλάγια ή σταυρωτά βήματα προς την μπάλα.
  • Τα πόδια να λυγίζουν περισσότερο (χαμηλώνει το κέντρο βάρους) για το άλμα, ενώ τα χέρια να τεντώνουν στους αγκώνες και να κινούνται πάνω και μπροστά για να μπλοκάρουν.
  • Στον αέρα να σχηματίζεται ένα τόξο με τα χέρια και τα πόδια προς τα μπροστά για ισορροπία. Τα χέρια να είναι σε απόσταση τέτοια που να μην μπορεί η μπάλα να περάσει ανάμεσά τους, να λυγίζουν στους καρπούς για να εισχωρήσουν στο αντίπαλο γήπεδο. Μετά το χτύπημα τα χέρια να τραβιούνται πίσω και να προσγειωνόμαστε μακριά από το δίχτυ με πρώτο σημείο επαφής τις μύτες των ποδιών.
μπλοκ
μπλοκ

Σερβίς τένις (από πάνω)

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το αριστερό πόδι να προηγείται του δεξιού.
  • Το αριστερό χέρι τεντωμένο να κρατά την μπάλα μπροστά στο δεξί ώμο.
  • Το πέταγμα της μπάλας να είναι κατακόρυφο και να έχει ύψος περίπου 2μ.
  • Το δεξί χέρι να κινείται πάνω και πίσω, να λυγίζει στον αγκώνα και να έρχεται με ταχύτητα και δύναμη, ενώ τεντώνει, να χτυπήσει την μπάλα με όλη την παλάμη.
  • Το χέρι να έρχεται σε επαφή πίσω και κάτω από την μπάλα και το βάρος να μετακινείται από το πίσω πόδι στο μπροστινό.
σερβίς από πάνω

Πλάγια πτώση

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Στη θέση ετοιμότητας το ένα πόδι να προηγείται του άλλου, τα γόνατα και ο κορμός να είναι μπροστά λυγισμένα και τα χέρια να βρίσκονται χαλαρά δίπλα στους μηρούς.
  • Το δεξί ή το αριστερό πόδι (εξαρτάται από το πού είναι η μπάλα) να εκτελεί προβολή πλάγια, στροφή και κάθισμα πάνω στο πόδι, ενώ το χέρι προσπαθεί να φθάσει την μπάλα.
  • Το χτύπημα να γίνεται ή με το εσωτερικό του πήχη ή με μπουνιά και να χτυπά την μπάλα από κάτω για να τη σηκώσει ψηλά.
  • Μετά το χτύπημα να γίνεται κυβίστηση πάνω στις ωμοπλάτες και να πατούν τα πόδια πάλι κάτω. Η επαναφορά να γίνεται πάλι σε θέση ετοιμότητας.
πλάγια πτώση

 

Ποιες είναι οι φάσεις του παιχνιδιού. Η τακτική της πετοσφαίρισης χαρακτηρίζεται από τις πέντε βασικές φάσεις του παιχνιδιού: 1η όταν η ομάδα εκτελεί σερβίς, 2η όταν η ομάδα υποδέχεται το σερβίς, 3η όταν η ομάδα εκδηλώνει την επίθεση, 4η όταν η ομάδα αμύνεται και 5η όταν η ομάδα αντεπιτίθεται. Διερεύνηση Διερεύνηση Διερεύνηση

Τι είναι σύνθεση ομάδας. Η σύνθεση της ομάδας αναφέρεται στον αριθμό των επιθετικών και πασαδόρων που παίρνουν μέρος στη διάταξη, πριν ξεκινήσει ένας αγώνας. Υπάρχουν τρεις βασικές συνθέσεις της ομάδας κατά σειρά εκμάθησης: Η 6:0, όπου δεν υπάρχει εξειδίκευση πασαδόρου και όλοι οι παίκτες περνώντας από τη ζώνη 3 παίζουν το ρόλο του πασαδόρου, η 4:2, όπου υπάρχουν 2 πασαδόροι, οι οποίοι τοποθετούνται διαγώνια και κάθε φορά υπάρχει πάντα ένας μπροστά και η 5:1, όπου υπάρχει ένας πασαδόρος, ο οποίος όταν βρίσκεται στην πίσω ζώνη διεισδύει στην επιθετική ζώνη (μεταξύ της θέσης 3 και 2) εκτελεί πάσα και επιστρέφει στη θέση του πίσω. Ασκήσεις πρακτικής και εξάσκησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τι είναι η νοερή απεικόνιση

Πολλοί σπουδαίοι αθλητές και αθλήτριες φαντάζονται τις τεχνικές λεπτομέρειες του αθλήματος τους και αυτό τους βοηθάει πολύ. Όσο πιο καθαρή εικόνα της κίνησης έχουν στο μυαλό τους, τόσο καλύτερα εκτελούν.

Όπως ένας μαθητής μπορεί να λύσει ένα πρόβλημα με τη σκέψη, χωρίς να το εκφράσει με λόγια, έτσι μπορεί να φανταστεί και μια κίνηση στα σπορ, χωρίς να την εκτελέσει. Αυτή είναι η τεχνική της νοερής εξάσκησης. Οτιδήποτε μαθαίνετε στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, πρέπει να το έχετε πολύ καθαρά στο μυαλό σας.

Πρέπει να φαντάζεστε καθαρά τις εικόνες. Να φαντάζεστε ότι εκτελείτε την άσκηση, σωστά και με επιτυχία. Για να αναπτυχθεί η ικανότητα αυτή, θα πρέπει να επαναληφθεί πολλές φορές μέσα σας, 50, 100, 1000.

Πριν από μια άσκηση, πριν από ένα σερβίς, μια κυβίστηση, μια βολή, ένα άλμα, ή μια ρίψη πρώτα φανταστείτε και μετά εκτελέστε.

Μια αθλήτρια φαντάζεται ένα τέλειο καρφί

Μια αθλήτρια φαντάζεται ένα τέλειο καρφί

Νοερή εξάσκηση για τα άλλα μαθήματα του σχολείου. Μπορείτε να φαντασθείτε νοερά ότι παρουσιάζετε άψογα ένα θέμα στην τάξη σας, προτού πάτε στο σχολείο. Να φαντασθείτε ότι λύνετε μια άσκηση μαθηματικών με άνεση, ότι θα γράψετε στις εξετάσεις με άνεση και χωρίς άγχος. Αρκεί βέβαια να έχετε διαβάσει πριν. Η νοερή εξάσκηση είναι αποτελεσματική όχι μόνο στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, αλλά και σε όλα τα άλλα μαθήματα του σχολείου.

 

Γενικές οδηγίες για ένα παιγνίδι πετοσφαίρισης

  • Να γνωρίζετε το σύστημα της υποδοχής του σερβίς, της επίθεσης και της άμυνας.
  • Να γνωρίζετε πάντα σε ποια θέση παίζετε.
  • Να γνωρίζετε ποια φάση του παιχνιδιού παίζεται, ώστε να έχετε την ανάλογη θέση.
  • Μη δίνετε οδηγίες στους άλλους.
  • Μη χάνετε την μπάλα από τα μάτια σας.
  • Τρέξτε να βοηθήσετε.
  • Να είστε συγκεντρωμένοι στο παιχνίδι.
πετοσφαίριση

 

Με λίγα λόγια

Η πετοσφαίριση είναι ομαδικό άθλημα, όπου δεν υπάρχει σωματική επαφή μεταξύ των δύο ομάδων εξαιτίας του διχτυού που υπάρχει ανάμεσά τους. Βασικές δεξιότητες του αθλήματος είναι η πάσα με τα δάκτυλα, η μανσέτα, το σερβίς, το επιθετικό χτύπημα και το μπλοκ. Είναι ένα ιδιαίτερα τεχνικό άθλημα και για το λόγο αυτό χρειάζεται τακτική εξάσκηση. Επίσημη μορφή αθλήματος επίσης είναι η πετοσφαίριση στην άμμο, ιδιαίτερα αγαπητό άθλημα τα τελευταία χρόνια.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Χειροσφαίριση

Ιστορία της χειροσφαίρισης

Ο άνθρωπος στην πορεία της ιστορικής του εξέλιξης χρησιμοποίησε για τις διάφορες δουλειές του περισσότερο τα χέρια παρά τα πόδια του. Αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας ήταν να αναπτυχθούν πολύ πιο γρήγορα τα παιγνίδια που παίζονταν με τα χέρια από αυτά που παίζονταν με τα πόδια. Η χειροσφαίριση προήλθε από την εξέλιξη άλλων παιχνιδιών μέσα στο πέρασμα των αιώνων. Από τα παιχνίδια των αρχαίων Ελλήνων, γνωστά ήταν η «Ουρανία» και το «Αρπαστόν».

Στο πρώτο οι παίκτες προσπαθούσαν να ρίξουν την μπάλα πιο ψηλά, ενώ στο δεύτερο κυριαρχούσε η ανταλλαγή της μπάλας. Παρόμοιο ήταν και το παιχνίδι της Ναυσικάς, πού περιγράφει στην Οδύσσεια ο Όμηρος. Χαρακτηριστική είναι η στάση ενός παιδιού σ' ένα μικρό χάλκινο άγαλμα τού 4ου αιώνα πού βρέθηκε στη Δωδώνη και είναι παρόμοια σχεδόν με τη θέση της πάσας στη χειροσφαίριση πάνω από τον ώμο.

Η χειροσφαίριση είναι πολύ δημοφιλές παιχνίδι σε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου και κυρίως στην Ευρώπη, απ' όπου και άρχισε να παίζεται με τη σημερινή του μορφή. Το σύγχρονο παιχνίδι προέκυψε από το συνδυασμό τριών διαφορετικών αθλημάτων (ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίριση και χόκεϊ). Το Handhold (δανική λέξη) αναπτύχθηκε το 1898 από τον Holier Nielsen ως εναλλακτική λύση του ποδοσφαίρου. Ο καθηγητής Carl Schelenz της σχολής Φυσικής Αγωγής του Βερολίνου το 1919 συνέβαλε ώστε να εξελιχθεί το άθλημα στη σημερινή του μορφή.

Η διεθνής ερασιτεχνική ομοσπονδία χειροσφαίρισης (IAHF) ιδρύθηκε το 1928. Μια μορφή χειροσφαίρισης, που παιζόταν σε ανοιχτό χώρο από ομάδες έντεκα παικτών, ήταν ένα βασικό ολυμπιακό άθλημα στο Μόναχο το 1936. Μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το παιχνίδι με επτά παίκτες αντικατέστησε βαθμιαία το παιχνίδι με έντεκα παίκτες. Το Παγκόσμιο πρωτάθλημα, μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, άρχισε πάλι το 1954, ενώ η χειροσφαίριση αποκαταστάθηκε στο ολυμπιακό πρόγραμμα το 1972. Οι αγώνες χειροσφαίρισης γυναικών εισήχθησαν το 1976.

Κανονισμοί της χειροσφαίρισης

Μπορούμε να παίξουμε χειροσφαίριση σε μικρούς χώρους; Με την ίδια ευκολία που θα παίζαμε έναν αγώνα ποδοσφαίρου μπορούμε να οργανώσουμε ένα παιχνίδι χειροσφαίρισης στην αυλή του σχολείου, σε μια αλάνα, σε μια πλατεία που δεν ενοχλούμε και σε ένα μικρό γήπεδο.

Η χειροσφαίριση παίζεται μεταξύ δύο ομάδων, που η κάθε μία έχει έξι παίκτες γηπέδου και έναν τερματοφύλακα. Ο σκοπός του παιχνιδιού είναι να περάσει η μπάλα στο τέρμα των αντιπάλων.

γήπεδο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Το Γήπεδο. Οι διαστάσεις του κανονικού γηπέδου χειροσφαίρισης είναι 20 επί 40 μέτρα. Η γραμμή περιοχής τέρματος, ή γραμμή των 6 μέτρων είναι ίσως η πιο σημαντική γραμμή του γηπέδου. Το άνοιγμα του τέρματος είναι 2 επί 3 μέτρα. Μπροστά από την περιοχή του τέρματος παρατάσσονται οι αμυντικοί παίκτες σε διάφορους σχηματισμούς. Μόνο ο τερματοφύλακας επιτρέπεται να μπει σ' αυτήν την περιοχή, ενώ οι επιθετικοί και οι αμυντικοί πρέπει να παραμένουν από έξω. Η αμυντική τεχνική έχει ομοιότητες με αυτήν της καλαθοσφαίρισης με την εξαίρεση ότι επιτρέπει περισσότερη επαφή. Οι κανονισμοί επιτρέπουν τον έλεγχο του αντιπάλου με τα χέρια, αλλά οι παίκτες δεν πρέπει να σπρώξουν, να κρατήσουν ή να θέσουν σε κίνδυνο έναν αντίπαλο με οποιοδήποτε τρόπο. Υπερβολική σκληρότητα έχει σαν αποτέλεσμα την προειδοποίηση, την αποβολή για 2 λεπτά ή την αποβολή από το παιγνίδι.

γήπεδο
Ένας παίκτης μπορεί να κάνει τρία βήματα με την μπάλα πριν και μετά το ντριπλάρισμα, αλλά ενώ στέκεται μπορεί να κρατάει την μπάλα μόνο 3 δευτερόλεπτα. Οι επιτιθέμενοι παίκτες πρέπει να βρουν ένα τρόπο να διεισδύσουν με την μπάλα ανάμεσα από τους αμυντικούς ή να βρεθούν σε ευνοϊκή θέση για να εκτελέσουν ρίψη προς το τέρμα μπροστά από την άμυνα. Όταν είναι στην επίθεση, οι παίκτες ανάλογα με τη θέση τους λέγονται: πίσω παίκτες, ενδιάμεσοι, κεντρικός, ακραίοι και παίκτης γραμμής. Η μεταβίβαση (πάσα) αποτελεί τον κυρίαρχο τρόπο μετακίνησης της μπάλας στην επίθεση.

Αριθμός Παικτών. Κάθε ομάδα έχει επτά παίκτες, έξι παίκτες γηπέδου και έναν τερματοφύλακα. Σε κάθε παιχνίδι έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν σε κάθε ομάδα δώδεκα παίκτες μαζί με τους αναπληρωματικούς. Οι αντικαταστάτες μπορούν να μπουν στο παιχνίδι σε οποιαδήποτε στιγμή του αγώνα από το χώρο αλλαγών της ομάδας τους, όταν ο παίκτης που αντικαθιστούν αποχωρήσει από το γήπεδο.

Διαιτητές. Οι διαιτητές είναι δύο: Ο διαιτητής γηπέδου και ο διαιτητής γραμμής. Οι αποφάσεις τους είναι τελεσίδικες. Το έργο των διαιτητών βοηθούν ένας χρονομέτρης και ένας σημειωτής του σκορ.

Διάρκεια του παιχνιδιού. Για παίκτες 18 χρονών και πάνω, παίζονται δύο ημίχρονα από 30 λεπτά, με 10 λεπτά διάλειμμα. Σε τουρνουά και σε παιδικούς αγώνες η διάρκεια είναι δύο ημίχρονα των 15 ή 20 λεπτών. Το μέτρημα του χρόνου συνεχίζεται χωρίς διακοπή, εκτός από τις περιπτώσεις τραυματισμών και του διαλείμματος (time-out) που παίρνει κάποια ομάδα.

Επίτευξη τέρματος. Τέρμα επιτυγχάνεται όταν ολόκληρη η μπάλα περάσει τη γραμμή τέρματος μέσα από το τέρμα. Τέρμα μπορεί να επιτευχθεί με κάθε βολή (π.χ. ελεύθερη βολή, πλάγια επαναφορά, σέντρα, ρίψη από το τέρμα).

Παίξιμο της μπάλας. Ο παίκτης επιτρέπεται να:

  • Τρέξει με την μπάλα 3 βήματα (η παράβαση για περισσότερα βήματα χρεώνεται με μια ελεύθερη βολή).
  • Κρατήσει την μπάλα 3 δευτερόλεπτα (η παράβαση για περισσότερο χρόνο, χρεώνεται με μια ελεύθερη βολή).
  • Ντριπλάρει απεριόριστα. Επιτρέπονται 3 βήματα πριν και αφού ντριπλάρει (δεν υπάρχει διπλή ντρίπλα).

Ο παίκτης δεν επιτρέπεται να:

  • Θέσει σε κίνδυνο έναν αντίπαλο με την μπάλα.
  • Τραβήξει, χτυπήσει ή γρονθοκοπήσει την μπάλα, όταν αυτή είναι στα χέρια ενός αντιπάλου.
  • Έρθει σε επαφή με την μπάλα κάτω από το γόνατο.
  • Κάνει βουτιά στο έδαφος για την μπάλα που ρολάρει ή είναι σταματημένη στην περιοχή τέρματος.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Χειροσφαίριση

Άμυνα σε αντίπαλο. Ένας παίκτης επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει τον κορμό του, για να εμποδίσει έναν αντίπαλο με ή χωρίς την μπάλα. Η χρησιμοποίηση απλωμένων χεριών ή ποδιών για παρεμπόδιση, σπρώξιμο, τρικλοποδιά ή χτύπημα δεν επιτρέπεται. Ο επιτιθέμενος παίκτης δεν επιτρέπεται να πέσει πάνω σε αμυνόμενο παίκτη που στέκεται ακίνητος (επιθετικό φάουλ).

Πλάγια επαναφορά. Δίνεται, όταν η μπάλα βγαίνει έξω από την πλάγια γραμμή ή όταν η μπάλα αγγίζεται από έναν αμυνόμενο παίκτη (εκτός του τερματοφύλακα) και βγαίνει έξω από τα όρια της τελικής γραμμής. Το ελεύθερο χτύπημα εκτελείται από το σημείο το οποίο η μπάλα πέρασε την πλάγια γραμμή ή την τελική γραμμή, από την πλησιέστερη γωνία. Όλοι οι αντίπαλοι παίκτες πρέπει να στέκονται 3 μέτρα μακριά από την μπάλα.

Ελεύθερη βολή. Για ένα φάουλ ή παραβίαση δίνεται ελεύθερη βολή στους αντιπάλους ακριβώς στο σημείο που έγινε. Αν το φάουλ ή η παραβίαση συμβαίνει ανάμεσα στη γραμμή τέρματος και τη γραμμή των 9 μέτρων, η βολή γίνεται από το πλησιέστερο σημείο έξω από τη γραμμή των 9 μέτρων. Όλοι οι παίκτες της ομάδας που παίρνει την ελεύθερη βολή πρέπει να είναι έξω από τη γραμμή των 9 μέτρων. Οι αντίπαλοι πρέπει να στέκονται 3 μέτρα μακριά από την μπάλα, όταν γίνεται η ελεύθερη βολή. Ο παίκτης που εκτελεί την ελεύθερη βολή πρέπει να διατηρεί τουλάχιστο το ένα πόδι του σε επαφή με το έδαφος.

Βολή 7 μέτρων. Δίνεται όταν:

  • Ένα φάουλ παρεμποδίζει μια καθαρή ευκαιρία για επίτευξη τέρματος.
  • Ένας αμυνόμενος παίκτης βρίσκεται μέσα στην περιοχή τέρματος και παρεμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο τον επιθετικό που επιχειρεί ρίψη στο τέρμα.

Βολή τέρματος. Δίνεται όταν:

  • Η μπάλα χτυπάει στον τερματοφύλακα και περνάει έξω από την τελική γραμμή.
  • Η μπάλα πετιέται έξω από την τελική γραμμή από την επιτιθέμενη ομάδα.
  • Ο τερματοφύλακας εκτελεί τη βολή μέσα από την περιοχή τέρματος και δεν περιορίζεται από τον κανονισμό των 3 βημάτων / 3 δευτερολέπτων.

Προοδευτικές ποινές. Είναι τα φάουλ που απαιτούν περισσότερη τιμωρία από μια απλή ελεύθερη βολή. Είναι ενέργειες που κατευθύνονται άμεσα σε αντίπαλο και όχι στη μπάλα και πρέπει να τιμωρούνται προοδευτικά (π.χ. πιάσιμο, κράτημα, σπρώξιμο, χτύπημα ή πήδημα πάνω σε αντίπαλο).

Προειδοποιήσεις (κίτρινη κάρτα). Ο διαιτητής δίνει μόνο μία προειδοποίηση σε έναν παίκτη για παραβιάσεις κανονισμών και ένα σύνολο τριών προειδοποιήσεων σε μία ομάδα. Υπέρβαση αυτών των ορίων έχει ως αποτέλεσμα την αποβολή 2 λεπτών. Οι προειδοποιήσεις δεν είναι υποχρεωτικές, πριν δοθεί μια αποβολή 2 λεπτών.

Αποβολή 2 λεπτών. Δίνεται για :

  • Σοβαρή ή κατ' εξακολούθηση παραβίαση κανονισμού.
  • Αντιαθλητική συμπεριφορά.
  • Παράνομη αντικατάσταση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Η ομάδα του παίκτη που αποβάλλεται παίζει με λιγότερους παίκτες για 2 λεπτά.

Αποκλεισμός και εξαίρεση (κόκκινη κάρτα).

  • Αποκλεισμός σημαίνει τρεις αποβολές διάρκειας 2 λεπτών. Ο αποκλειόμενος παίκτης πρέπει να απομακρυνθεί από το γήπεδο και τον πάγκο, αλλά η ομάδα μπορεί να τον αντικαταστήσει μετά την παρέλευση των 2 λεπτών.
  • Εξαίρεση δίνεται για βίαιη επίθεση, ενώ η ομάδα του εξαιρούμενου παίκτη συνεχίζει για το υπόλοιπο παιχνίδι με λιγότερους παίκτες.

Πώς παίζεται η χειροσφαίριση. Βασικές δεξιότητες. Βίντεο Βίντεο Βίντεο Βίντεο Βίντεο Βίντεο

Μελετήστε λίγο τα παρακάτω σκίτσα και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες. Έτσι θα κατανοήσετε μερικά από τα μικρά μυστικά της χειροσφαίρισης. Στη συνέχεια προσπαθήστε να τα εφαρμόσετε μόνοι σας.

 

Μεταβίβαση πάνω απ' το κεφάλι. Χρησιμοποιείται για γρήγορη και κοντινή πάσα με ακρίβεια. Έχει ιδιαίτερη αξία, επειδή είναι η βάση για τη μάθηση όλων των τεχνικών του σουτ.

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Η μπάλα να πιάνεται με όλη την παλάμη και ο αγκώνας να λυγίζει 90 μοίρες.
  • Το βάρος του σώματος να είναι στο πίσω πόδι και μετά να γίνεται ο βηματισμός προς το στόχο.
  • Μεταβίβαση του βάρους μπροστά και το χέρι ρίψης να συνεχίζει χαλαρά προς τα κάτω.

 

Υποδοχή της μπάλας πάνω από τη μέση

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Να βλέπουμε την μπάλα.
  • Έκταση των χεριών για την υποδοχή της μπάλας.
  • Λύγισμα των αγκώνων και υποχώρηση με την μπάλα.
  • Μετακίνηση των χεριών μέχρι το στήθος.

 

Υποδοχή της μπάλας κάτω από τη μέση

Τι πρέπει να προσέχουμε.

  • Να βλέπουμε την μπάλα.
  • Οι παλάμες να είναι προς τα μπρος.
  • Τα γόνατα να λυγίζουν και τα χέρια να τεντώνουν για την υποδοχή της μπάλας.
  • Λύγισμα των αγκώνων και υποχώρηση με την μπάλα.
  • Μετακίνηση των χεριών μέχρι το στήθος.
χειροσφαίριση

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ντριπλάρισμα της μπάλας

ντρίπλα

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Στη χειροσφαίριση ο παίκτης μπορεί να κάνει τρία βήματα ή να κρατήσει τη μπάλα 3 δευτερόλεπτα πριν και μετά την ντρίπλα.
  • Το χέρι πρέπει να είναι ανοιχτό και να τοποθετείται στο πάνω μέρος της μπάλας, όταν γίνεται η επαφή. Το χτύπημα της μπάλας από τη μία παλάμη στην άλλη, όπως και η διπλή ντρίπλα είναι παραβάσεις.

Η μέγιστη κίνηση που επιτρέπεται με ντριπλάρισμα της μπάλας:

ντρίπλα

 

Ο τερματοφύλακας. Βασική στάση - μπλοκάρισμα

τερματοφύλακας

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Τα μάτια να κοιτάζουν κατευθείαν την μπάλα.
  • Τα γόνατα να είναι ελαφρά λυγισμένα.
  • Να γίνεται ένα μικρό βήμα στην κατεύθυνση της μπάλας.
  • Το πόδι και το χέρι να είναι στην πορεία της μπάλας.

Σουτ

Χρησιμοποιείται για να στείλουμε την μπάλα πάνω από την άμυνα και να διεισδύσουμε στην περιοχή τέρματος.

σουτ

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το χέρι που έχει την μπάλα να είναι ψηλά και πίσω, ενώ το άλλο να είναι ελαφρά μπροστά από το σώμα.
  • Να στρίβουν οι ώμοι και το χέρι ρίψης να κινείται προς τα μπρος. Να δίνεται ελαφρά ώθηση με τη μέση.
  • Να μεταφέρεται η ορμή προς τα μπρος.
  • Το χέρι ρίψης να συνεχίζει την πορεία του και να έρχεται μπροστά από το σώμα.
  • Η προσγείωση να γίνεται με το πόδι απογείωσης.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Με λίγα λόγια

Η χειροσφαίριση είναι ομαδικό παιχνίδι στο οποίο η κάθε ομάδα προσπαθεί να πετύχει γκολ, ενώ η μετακίνηση της μπάλας πραγματοποιείται με τα χέρια. Παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με τα άλλα ομαδικά αθλήματα. Η πιο σημαντική διαφορά του από αυτά είναι η ύπαρξη ζώνης τέρματος, στην οποία επιτρέπεται να κινείται μόνον ο τερματοφύλακας.

Πετοσφαίριση

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Κλασικός αθλητισμός

Με ποια μέση ωριαία ταχύτητα τρέχουν οι πρωταθλητές

Εκκίνηση του κλασικού μαραθωνίου δρόμου της Αθήνας Εκκίνηση του κλασικού μαραθωνίου δρόμου της Αθήνας
Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, η καλύτερη επίδοση στα 100 μέτρα ήταν 9.85 δευτερόλεπτα. Η καλύτερη επίδοση στην κλασική διαδρομή του μαραθώνιου δρόμου ήταν 2 ώρες 10 λεπτά και 55 δευτερόλεπτα. Η διαδρομή αυτή είναι 42.200 (42.195) μέτρα. Ποια είναι η μέση ωριαία ταχύτητα των αθλητών αυτών στα δύο αθλήματα. Συγκρίνετε τις ταχύτητες αυτές με την ταχύτητα του αλόγου που είναι περίπου 60 χιλιόμετρα την ώρα.

 

Τα αγωνίσματα Εκπαιδευτικό παιχνίδι

Τα αθλήματα του κλασικού αθλητισμού ήταν αυτά που κυριαρχούσαν στην αρχαία εποχή και ιδιαίτερα στους πανελλήνιους αγώνες. Σήμερα τα αγωνίσματα του κλασικού αθλητισμού θεωρούνται ο «Βασιλιάς» των σπορ. Χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: στους δρόμους, στα άλματα και στις ρίψεις.

Δρόμοι

  • δρόμοι ταχύτητας (100μ. - 200μ. - 400μ.)
  • δρόμοι με εμπόδια (110μ. - 400μ. ανδρών & 100μ. - 400μ. γυναικών)
  • δρόμοι μεσαίων αποστάσεων (800μ. - 1.500μ.)
  • 3000 μέτρα με φυσικά εμπόδια (στίπλ)
  • δρόμοι μεγάλων αποστάσεων (5.000μ. - 10.000μ. - Μαραθώνιος: 42.195μ.)
  • βάδην
  • σκυταλοδρομίες (4χ100μ. και 4χ400μ.)

Ρίψεις

  • σφαιροβολία
  • σφυροβολία
  • ακοντισμός
  • δισκοβολία

Άλματα

  • οριζόντια άλματα (άλμα σε μήκος και άλμα τριπλούν)
  • κάθετα άλματα (άλμα σε ύψος και άλμα επί κοντώ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τέλος υπάρχουν και τα σύνθετα αγωνίσματα (δέκαθλο για τους άντρες και έπταθλο για τις γυναίκες) που είναι ο συνδυασμός δέκα και επτά αγωνισμάτων αντίστοιχα. Για το δέκαθλο τα αγωνίσματα είναι: 100μ., άλμα σε μήκος, σφαιροβολία, άλμα σε ύψος, 400μ., 110μ. με εμπόδια, δισκοβολία, άλμα επί κοντώ, ακοντισμός και 1500μ.

Για το έπταθλο τα αγωνίσματα είναι: 100μ. με εμπόδια, άλμα σε ύψος, σφαιροβολία, 200μ., άλμα σε μήκος, ακοντισμός και 800μ.

Δρόμοι Βίντεο Βίντεο

Οι αθλητές που είναι γρήγοροι επιλέγουν ένα αγώνισμα ταχύτητας, ενώ αντίθετα οι αθλητές που έχουν την ικανότητα να τρέχουν με σχετικά υψηλές ταχύτητες για μεγάλο χρονικό διάστημα επιλέγουν ένα αγώνισμα ημιαντοχής ή αντοχής. Στα αγωνίσματα ταχύτητας οι αθλητές πρέπει απαραίτητα να είναι πολύ γρήγοροι, δυνατοί και να εκτελούν πολύ καλά την τεχνική του τρεξίματος, ενώ στα αγωνίσματα ημιαντοχής και αντοχής μεγαλύτερο ρόλο παίζει η αντοχή, ο ρυθμός τρεξίματος και η δύναμη θέλησης του αθλητή.

Βασικοί κανονισμοί δρόμων. Σκοπός των αθλητών στα αγωνίσματα των δρόμων είναι να φτάσουν πρώτοι στο τέρμα ξεπερνώντας τους αντιπάλους τους. Σε όλα τα αγωνίσματα των δρόμων είναι προκαθορισμένη η αφετηρία (αρχή) και ο τερματισμός (τέλος) και η απόσταση ποικίλλει ανάλογα με το αγώνισμα (π.χ. 100μ., 400μ., 3000μ. κ.ά.). Το γήπεδο όπου τελούνται οι αγώνες έχει συνήθως 8 διαδρόμους. Το μήκος του εσωτερικού διαδρόμου είναι 400 μέτρα. Η διαδρομή αποτελείται από δυο ευθείες και δυο στροφές. Ό,τι ισχύει για όλα τα αγωνίσματα των δρόμων ισχύει και για τα αγωνίσματα δρόμων με εμπόδια με τη διαφορά ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής υπάρχουν σε συγκεκριμένα σημεία, εμπόδια ίδια για όλους τους αγωνιζόμενους, τα οποία οι αθλητές πρέπει να πηδήσουν.

Πενταθλητής κατά τη διάρκεια του αγωνίσματος του άλματος σε μήκος, κρατώντας στα χέρια του τους αλτήρες

Άλματα Βίντεο

Τα άλματα στον κλασικό αθλητισμό χωρίζονται σε οριζόντια (άλμα σε μήκος και άλμα τριπλούν) και σε κάθετα (άλμα σε ύψος και άλμα επί κοντώ). Ο καλός άλτης πρέπει να είναι δυνατός, γρήγορος και ευκίνητος με πολύ καλό επίπεδο τεχνικής.

Βασικοί κανονισμοί αλμάτων. Στα οριζόντια άλματα, σκοπός των αθλητών είναι να πηδήσουν όσο πιο μακριά μπορούν με έξι προσπάθειες. Για την τελική σειρά κατάταξης των αθλητών μετράει το καλύτερο άλμα που έκαναν από τις έξι προσπάθειες. Αν κάποιοι αθλητές έχουν την ίδια καλύτερη επίδοση τότε σε καλύτερη θέση κατάταξης είναι αυτός που έκανε το δεύτερο καλύτερο άλμα. Τόσο στο άλμα σε μήκος όσο και στο άλμα τριπλούν υπάρχει προκαθορισμένο σημείο (βαλβίδα) από το οποίο ο αθλητής είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει το άλμα.

Στα κάθετα άλματα σε αντίθεση με τα οριζόντια οι αθλητές εκτελούν συνεχώς άλματα με την προϋπόθεση ότι δε ρίχνει ο αθλητής τον πήχη ο οποίος είναι τοποθετημένος σε διάφορα ύψη. Σε κάθε ύψος ο αθλητής έχει τρεις προσπάθειες. Όταν στο τέλος του αγώνα δυο ή τρεις αθλητές έχουν περάσει το ίδιο ύψος, νικητής είναι αυτός που το έχει περάσει με λιγότερες προσπάθειες (π.χ. με την πρώτη). Αν και εκεί υπάρχει ισοβαθμία τότε νικητής είναι αυτός με το συνολικά μικρότερο αριθμό αποτυχημένων προσπαθειών.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Ρίψεις Βίντεο

Οι ρίψεις θεωρούνται ότι είναι το αγώνισμα των δυνατών, γιατί για μια υψηλή επίδοση απαιτούν, εκτός από ταχύτητα, καλή τεχνική και δύναμη. Εξαιτίας αυτών, ο σωματότυπος των αθλητών και αθλητριών των ρίψεων διαφέρει από αυτόν που έχουν οι αθλητές των άλλων αγωνισμάτων του στίβου.

Βασικοί κανονισμοί ρίψεων
Σκοπός των αθλητών είναι να ρίξουν το όργανο ρίψης (ακόντιο, δίσκος, σφαίρα και σφύρα ) όσο πιο μακριά μπορούν. Το βάρος των οργάνων ρίψης είναι διαφορετικό για τους άνδρες και διαφορετικό για τις γυναίκες.

Πίνακας 2.1 Το βάρος του οργάνου στα ριπτικά αγωνίσματα.

Αγωνίσματα Άντρες Γυναίκες
Σφαίρα 7 κιλά και 260 γραμμάρια 4 κιλά
Ακόντιο 800 γραμμάρια 600 γραμμάρια
Δίσκος 2 κιλά 1 κιλό
Σφύρα 7 κιλά και 260 γραμμάρια 4 κιλά

Για την τελική σειρά κατάταξης των αθλητών μετράει η καλύτερη βολή που έκαναν από τις έξι προσπάθειες. Αν κάποιοι αθλητές έχουν την ίδια καλύτερη επίδοση, τότε σε καλύτερη θέση κατάταξης είναι αυτός που έκανε τη δεύτερη καλύτερη βολή. Σε όλες τις ρίψεις υπάρχει μία «βαλβίδα ρίψης» (ή διάδρομος ρίψης στο ακόντιο), μέσα από την οποία ο αθλητής εκτελεί τη βολή. Υπάρχει ένας τομέας ρίψης, μέσα στον οποίο πρέπει να προσγειωθεί το όργανο ρίψης. Αν η σφαίρα ή το ακόντιο για παράδειγμα προσγειωθούν έξω από αυτόν τον τομέα, τότε η βολή ακυρώνεται.

Ο κλασικός αθλητισμός στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες

Η ολυμπιονίκης Βούλα Πατουλίδου τερματίζει πρώτη στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης το 1992

Η ολυμπιονίκης Βούλα Πατουλίδου τερματίζει πρώτη στους
Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης το 1992

Χρυσά μετάλλια στο στίβο μετά την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων έχουν πάρει οι παρακάτω Έλληνες αθλητές και αθλήτριες:

1896, Αθήνα: Σπύρος Λούης, Μαραθώνιος.
1912, Στοκχόλμη: Τσικλητήρας Κωνσταντίνος, άλμα σε μήκος άνευ φοράς.
1992, Βαρκελώνη: Πατουλίδου Βούλα, 100 μέτρα με εμπόδια.
2000, Σίδνεϊ: Κεντέρης Κωνσταντίνος, 200 μέτρα.
2004, Αθήνα: Τσουμελέκα Αθανασία, 20 χιλιόμετρα βάδην. Χαλκιά Φανή, 400 μέτρα εμπόδια.

 

Περιγραφή των αγωνισμάτων του κλασικού αθλητισμού

εκκίνηση Ταχύτητες. Στα αγωνίσματα των ταχυτήτων ο αθλητής, μετά τη συσπειρωτική εκκίνηση, αρχικά επιταχύνει και όταν φτάσει τη μέγιστή του ταχύτητα προσπαθεί να τη διατηρήσει έως τον τερματισμό. Η σωστή τεχνική εκκίνησης, η ταχύτητα και κυρίως η σωστή τεχνική τρεξίματος είναι οι παράγοντες που βοηθούν πολύ στα αγωνίσματα ταχύτητας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Την έγκυρη και γρήγορη εκκίνηση.
  • Την ανάπτυξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ταχύτητας.
  • Τη σωστή εκτέλεση της τεχνικής τρεξίματος.

Τεχνική τρεξίματοςΕκπαιδευτικό σενάριο

Τεχνική τρεξίματος

Δρόμοι ταχύτητας με εμπόδια. Οι δρόμοι ταχύτητας με εμπόδια έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους απλούς δρόμους ταχύτητας. Η βασική διαφορά τους είναι ότι στους δρόμους με εμπόδια, ο αθλητής κατά τη διάρκεια του αγωνίσματος πρέπει να περάσει όσο πιο γρήγορα μπορεί τα εμπόδια που είναι τοποθετημένα στη διαδρομή. Η τεχνική διαπέρασης των εμποδίων (σωστά και γρήγορα) παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στα αγωνίσματα αυτά.

Τεχνική περάσματος εμποδίου

Τεχνική περάσματος εμποδίου

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Την έγκυρη και γρήγορη εκκίνηση.
  • Την ανάπτυξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ταχύτητας.
  • Τη σωστή εκτέλεση της τεχνικής περάσματος του εμποδίου.
  • Την αρμονική και γρήγορη εναλλαγή από τη διαπέραση του εμποδίου στο τρέξιμο και το αντίθετο.

Αθλητές στα 110 μέτρα με εμπόδια

Αθλητές στα 110 μέτρα με εμπόδια

 

Αθλητές σε δρόμο ημιαντοχής

Αθλητές σε δρόμο ημιαντοχής

Δρόμοι ημιαντοχής και αντοχής. Στα αγωνίσματα αυτά, καθοριστικοί παράγοντες απόδοσης, είναι η αντοχή, ο ρυθμός τρεξίματος (tempo) και η δύναμη θέλησης του αθλητή. Η εκκίνηση στα αγωνίσματα ημιαντοχής και αντοχής γίνεται από την όρθια θέση.

Άλμα σε μήκος. Στο άλμα σε μήκος ο αθλητής πρέπει να αναπτύξει τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα στο διάδρομο φοράς, να προσεγγίσει τη βαλβίδα και να εκτελέσει έγκυρο πάτημα σύμφωνα με τους κανονισμούς. Πρέπει να απογειωθεί και να εκτελέσει την τεχνική αιώρησης που έχει επιλέξει (συσπειρωτική, εκτατική, εναέριο διασκελισμό) και στη συνέχεια να προσγειωθεί μέσα στο σκάμμα με τις φτέρνες, σε όσο το δυνατό μεγαλύτερη απόσταση. Επίδειξη - Προσομοίωση

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Άλμα

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Την ανάπτυξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ταχύτητας.
  • Τη σωστή εκτέλεση των δύο τελευταίων διασκελισμών της φοράς.
  • Το έγκυρο πάτημα στη βαλβίδα.
  • Τη σωστή εκτέλεση της τεχνικής αιώρησης.
  • Την προσγείωση με μικρές απώλειες σε μήκος.

Άλμα τριπλούν. Έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με το άλμα σε μήκος (φορά, πάτημα στη βαλβίδα, προσγείωση) με σημαντική διαφορά ότι μετά το πάτημα στη βαλβίδα ο αθλητής εκτελεί ένα κουτσό, ένα βήμα και μετά κάνει άλμα στο σκάμμα.

Τεχνική των τριών διασκελισμών στο τριπλούν (κουτσό, βήμα, άλμα)

Τεχνική των τριών διασκελισμών στο τριπλούν (κουτσό, βήμα, άλμα)

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Την ανάπτυξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ταχύτητας (ελεγχόμενης).
  • Το έγκυρο πάτημα στη βαλβίδα.
  • Τη σωστή εκτέλεση των τριών φάσεων της τεχνικής (κουτσό, βήμα, άλμα).
  • Το κουτσό και το βήμα να είναι οριζόντια και όχι κατακόρυφα.
  • Την προσγείωση να έχει όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες σε μήκος.

Άλμα σε ύψος. Στο άλμα σε ύψος ο αθλητής, αφού αναπτύξει ταχύτητα με ημικυκλική φορά, πατά και απογειώνεται μεταφέροντας το κέντρο βάρους του (γενικότερα το σώμα του) όσο πιο ψηλά μπορεί. Στη συνέχεια εκτελώντας την τεχνική αιώρησης (τεχνική φλοπ) προσπαθεί να περάσει τον πήχη (χωρίς να τον ρίξει κάτω) και να προσγειωθεί στο στρώμα με ασφάλεια.

Πάτημα, απογείωση και αιώρηση κατά το άλμα σε ύψος Πάτημα, απογείωση και αιώρηση κατά το άλμα σε ύψος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Ανάπτυξη ταχύτητας στην ημικυκλική φορά.
  • Σωστό πάτημα (ούτε πολύ κοντά ούτε μακριά από το στρώμα)
  • Στο τελευταίο πάτημα το πόδι πατά στο έδαφος πρώτα με τη φτέρνα.
  • Δυναμική απογείωση με άρση του ποδιού αιώρησης.
  • Σωστή εκτέλεση της τεχνικής αιώρησης.
  • Ασφαλή προσγείωση στο στρώμα.

Αθλήτρια πάνω από τον πήχη στο άλμα σε ύψος

Αθλήτρια πάνω από τον πήχη στο άλμα σε ύψος

 

Το κέντρο μάζας του σώματος στο άλμα σε ύψος

Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την επίδοση του μαθητή - αθλητή στο άλμα σε ύψος, δηλαδή το πόσο ψηλά θα πηδήσει, είναι το ύψος στο οποίο φθάνει το Κέντρο Μάζας του Σώματος κατά τη διάρκεια της πτήσης. Το πόσο ψηλά θα φτάσει το Κ.Μ.Σ εξαρτάται: από τη δύναμη που εφαρμόζεται από το πόδι ώθησης, τη δύναμη που θα προσθέσει το πόδι αιώρησης και τα χέρια και από την ταχύτητα εφαρμογής της δύναμης. Άρα το ύψος που πρέπει να διανύσει το Κέντρο Μάζας του Σώματος από την απογείωση έως τον πήχη είναι σημαντικό κριτήριο για τη διαπέραση του πήχη. Παρατηρώντας τις δύο εικόνες, βλέπουμε τον ίδιο αθλητή να περνά τον πήχη στο ίδιο ύψος με δυο διαφορετικές τεχνικές. Στην τεχνική «ψαλίδι» το Κ.Μ.Σ. του αθλητή βρίσκεται αρκετά πάνω από τον πήχη ενώ αντίθετα στην τεχνική «Fosbury Flop» βρίσκεται κάτω από τον πήχη. Έτσι η απόσταση που διανύει το Κ.Μ.Σ. στη δεύτερη περίπτωση είναι μικρότερη, άρα ο αθλητής περνά το ύψος πιο εύκολα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους εξέλιξης της τεχνικής στο ύψος, όπου οι αθλητές, με τη νέα τεχνική, μπορούν με την ίδια προσπάθεια να πηδήξουν πιο ψηλά.

τεχνικές

 

Άλμα επί κοντώ. Είναι ίσως το πιο δύσκολο, από άποψη τεχνικής εκτέλεσης, αγώνισμα στον κλασικό αθλητισμό. Ο αθλητής πρέπει να αναπτύξει ταχύτητα, κρατώντας ένα κοντάρι. Στη συνέχεια να τοποθετήσει το κοντάρι στη βαλβίδα και με τη βοήθειά του να περάσει τον πήχη και να προσγειωθεί με ασφάλεια στο στρώμα.

Σφαιροβολία. Στη σφαιροβολία ο αθλητής τοποθετεί τη σφαίρα στο λαιμό του δίπλα στον ώμο και μετακινείται από το πίσω άκρο της κυκλικής βαλβίδας στο εμπρός άκρο, είτε με γλίστρημα (τεχνική Ο'Μπράιαν), είτε με περιστροφική κίνηση όπως στη δισκοβολία (περιστροφική τεχνική ή τεχνική Μπαρίσνικοφ). Εκπαιδευτικό σενάριο

Η τελική φάση ρίψης και στις δύο τεχνικές είναι σχεδόν η ίδια. Ο αθλητής «ωθεί» τη σφαίρα δυνατά και γρήγορα και προσπαθεί να τη στείλει όσο πιο μακριά μπορεί μέσα στον προκαθορισμένο τομέα ρίψης, χωρίς να βγει ή να ακουμπήσει έξω από τη βαλβίδα. Μόλις τελειώσει τη βολή, βγαίνει από το πίσω μισό (ημικύκλιο) της βαλβίδας.

άλμα

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Το αγώνισμα της σφαιροβολίας κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας το 2004 έγινε στην Αρχαία Ολυμπία Το αγώνισμα της σφαιροβολίας κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας το 2004 έγινε στην Αρχαία Ολυμπία

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Η κίνηση να είναι επιταχυνόμενη.
  • Η δύναμη και η ταχύτητα από τη μετατόπιση ή την περιστροφή να εφαρμοσθεί επάνω στη σφαίρα ξεκινώντας σταδιακά από τα πόδια μέχρι την παλάμη.
  • Ο αγκώνας κατά την ώθηση να βρίσκεται στο ύψος του ώμου.

 

Επηρεάζει η γωνία ρίψης την απόσταση στην οποία θα πάει η σφαίρα;

Ένας αθλητής εκτελεί τρεις βολές με τη σφαίρα, όπου η μόνη διαφορά σε κάθε βολή είναι η γωνία απελευθέρωσης της σφαίρας (η ταχύτητα ρίψης της σφαίρας και η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι σταθερές). Υπολογίστε την απόσταση που θα διανύσει η σφαίρα αν απελευθερωθεί με γωνία 30o, 45o και 60o. Σε ποια από τις τρεις περιπτώσεις η σφαίρα θα προσγειωθεί πιο μακριά;

Ο μαθηματικός τύπος υπολογισμού της απόστασης που θα διανύσει η σφαίρα είναι:

μαθηματικός τύπος

σφαιροβολία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Δισκοβολία.

Στη δισκοβολία ο αθλητής κάνει μία και μισή περιστροφή μέσα στην κυκλική βαλβίδα και απελευθερώνει το δίσκο, δίνοντας ταυτόχρονα με το δείκτη στροφές στο δίσκο καθώς τον αφήνει. Για να ξεκινήσει η περιστροφή, ο δισκοβόλος κάνει μία ή δύο αιωρήσεις για να αποκτήσει ρυθμό και να φέρει το δίσκο πίσω από το σώμα του. Σκοπός του αθλητή είναι να προσγειωθεί ο δίσκος όσο γίνεται πιο μακριά μέσα στον προκαθορισμένο τομέα ρίψης.

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Η κίνηση πρέπει να είναι επιταχυνόμενη.
  • Η δύναμη και η ταχύτητα από την περιστροφή πρέπει να «βγει» επάνω στο δίσκο ξεκινώντας σταδιακά από τα πόδια μέχρι την παλάμη.
  • Σωστή γωνία και ύψος απελευθέρωσης του δίσκου.
  • Ο αθλητής πρέπει να βγει από το πίσω μισό μέρος της βαλβίδας, αφού πρώτα ο δίσκος έχει προσγειωθεί στο έδαφος.
Η περιστροφή στη δισκοβολία Η περιστροφή στη δισκοβολία

Ακοντισμός

Η τεχνική ρίψης του ακοντίου περιλαμβάνει δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, ο ακοντιστής τρέχει 8 - 12 επιταχυνόμενα βήματα, κρατώντας το ακόντιο επάνω από το ύψος των ώμων. Το δεύτερο μέρος της φοράς αποτελούν τα πέντε τελευταία βήματα, όπου ο αθλητής απλώνει το χέρι του προς τα πίσω και στρέφει τον αριστερό του ώμο προς την κατεύθυνση ρίψης. Στα τρία τελευταία βήματα, εκτελεί μια «ψαλιδωτή» κίνηση με τα πόδια έτσι ώστε να έρθει στην τελική θέση ρίψης. Στη φάση αυτή, σπρώχνει με το δεξί πόδι επάνω και εμπρός, η δύναμη αυτή μεταφέρεται στη λεκάνη, στον κορμό, στον ώμο, στον αγκώνα και τέλος στην παλάμη που απελευθερώνει το ακόντιο.

Τι πρέπει να προσέχουμε

  • Το αριστερό πόδι του αθλητή κατά τη ρίψη πρέπει να είναι τεντωμένο.
  • Προσοχή στη σωστή γωνία και στο ύψος απελευθέρωσης του ακοντίου.
  • Στο βήμα συγκράτησης που κάνει ο αθλητής μετά τη ρίψη του ακοντίου δεν πρέπει να πατήσει την ημικυκλική τελική γραμμή ρίψης, γιατί η βολή ακυρώνεται. • Αφού ολοκληρωθεί η ρίψη και το ακόντιο προσγειωθεί στον προκαθορισμένο τομέα ρίψης, ο αθλητής πρέπει να βγει από το πίσω μέρος της βαλβίδας.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ρίψη

Γωνία απελευθέρωσης του ακοντίου

Η ιδανική γωνία απελευθέρωσης του ακοντίου διαφέρει από αυτήν της σφαίρας και κυμαίνεται από 35o έως 42o. Επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες και κυρίως από τη δύναμη και τη φορά του ανέμου. Έτσι, όταν ο άνεμος είναι «ευνοϊκός», η γωνία απελευθέρωσης αυξάνεται, ενώ όταν είναι «αντίθετος» μειώνεται.

Εικόνες και σκέψεις στις ρίψεις

Οι σκέψεις καθοδηγούν το σώμα σε κάθε στιγμή της εκτέλεσης μιας άσκησης. Προσπαθώντας να μάθουμε μια κλασική άσκηση όπως είναι η ρίψη με μπαλάκι, μπορούμε να σκεφτούμε με λέξεις ή εικόνες την κίνηση, τη στροφή του σώματος πριν το πέταγμα και το άνοιγμα των χεριών. Πριν πετάξετε το μπαλάκι ή το ακόντιο σκεφτείτε την παρακάτω εικόνα:

«Γύρνα πλάγια, άπλωσε τα φτερά σαν αετός, τέντωσε πίσω το χέρι και πέτα»

Ο παραπάνω τρόπος είναι ιδιαίτερα ελκυστικός. Μας θυμίζει ότι πρέπει να γυρίσουμε το σώμα πλάγια για να ρίξουμε το μπαλάκι και να ανοίξουμε τα χέρια μας. Η σκέψη ότι τα χέρια είναι φτερά αετού μάς προτρέπει να ανοίξουμε τα χέρια πολύ, ενώ ταυτόχρονα μας δίνει την εικόνα και την αίσθηση του δυνατού κι επιβλητικού. Το τέντωμα του χεριού πίσω δίνει την τελευταία οδηγία για σωστή εκτέλεση. Επιπλέον κάνει την άσκηση παιγνιώδη και αναπτύσσει τη φαντασία.

 

Με λίγα λόγια

Τα αγωνίσματα του κλασικού αθλητισμού είναι ιδιαίτερα δημοφιλή από τους αρχαίους ακόμα χρόνους. Τα δρομικά αγωνίσματα χωρίζονται στους δρόμους ταχύτητας, τους δρόμους ημιαντοχής και τους δρόμους αντοχής. Για το καθένα υπάρχει ξεχωριστή τεχνική τρεξίματος αλλά και τακτική. Στα άλματα περιλαμβάνονται το μήκος, το ύψος, το τριπλούν και το επί κοντώ. Στα ριπτικά αγωνίσματα σκοπός των αθλητών είναι η ρίψη του οργάνου (σφαίρα, ακόντιο, σφύρα, δίσκος) όσο το δυνατόν πιο μακριά. Οι τρεις κατηγορίες των αγωνισμάτων του στίβου διαφέρουν πολύ τόσο στις δεξιότητες που χρησιμοποιούνται όσο και στις ικανότητες που πρέπει να καλλιεργούν οι αθλητές για να διακριθούν σε αυτά.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Γυμναστική

Η ιστορία της γυμναστικής

Η ενόργανη γυμναστική, με τη σύγχρονή της μορφή, θεωρείται ότι γεννήθηκε στη Γερμανία. Το 1881 δημιουργήθηκε η πρώτη Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενόργανης Γυμναστικής. Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες (1896) στην Αθήνα, συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα η ενόργανη γυμναστική των ανδρών και μάλιστα ο Έλληνας Μητρόπουλος κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο αγώνισμα των κρίκων και ο Ανδριακόπουλος το χρυσό μετάλλιο στην αναρρίχηση σε σχοινί (αναρρίχησις επί κάλω).

Η μεγαλύτερη μορφή του αθλήματος θεωρείται η Νάντια Κομανέτσι από τη Ρουμανία, η οποία στους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ (1976) κατέκτησε 7 «Άριστα» (10). Στην Ελλάδα η ενόργανη γυμναστική άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία από τα τέλη της δεκαετίας του '60. Μεγάλα ονόματα του αθλήματος είναι ο Μελισσανίδης (χρυσό μετάλλιο στο έδαφος στους Ολυμπιακούς του 1996 στην Ατλάντα), ο Ταμπάκος (χρυσό μετάλλιο στους κρίκους στους Ολυμπιακούς του 2004 στην Αθήνα και αργυρό το 2000 στο Σίδνεϋ) και ο Μάρας (χρυσό μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2001).

Ολυμπιακό άθλημα της γυμναστικής είναι και η Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική (ΡΑΓ). Από τα τέλη της δεκαετίας του '90 οι εθνικές μας ομάδες είναι στις πρώτες θέσεις όλων των ολυμπιακών, παγκόσμιων και πανευρωπαϊκών πρωταθλημάτων και ο αριθμός των μεταλλίων είναι μεγάλος. Ενδεικτικά αναφέρουμε το χάλκινο μετάλλιο του ανσάμπλ στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϋ (2000), το χρυσό μετάλλιο του ανσάμπλ νεανίδων στους Πανευρωπαϊκούς του 1994 και του 1997, το ασημένιο του ανσάμπλ γυναικών το 1997, το χρυσό του ανσάμπλ γυναικών στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1999.

Το τραμπολίνο είναι το πιο πρόσφατα ενταγμένο άθλημα της γυμναστικής στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ακροβατική γυμναστική είναι άθλημα της γυμναστικής μη ολυμπιακό στο οποίο αγωνίζονται τόσο άνδρες όσο και γυναίκες.

Ποια αθλήματα περιλαμβάνει η γυμναστική;

Η γυμναστική χωρίζεται σε 4 επιμέρους αθλήματα:

  • Ενόργανη Γυμναστική (ανδρών και γυναικών),
  • Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική (γυναικών),
  • Ακροβατική Γυμναστική και
  • Τραμπολίνο

ασύμμετροι ζυγοί

Ασύμμετροι ζυγοί

 

Όργανα της ενόργανης γυμναστικής Βίντεο

Οι άνδρες και οι γυναίκες δεν αγωνίζονται στα ίδια όργανα. Τα όργανα και η σειρά εκτέλεσής τους είναι για μεν τους άνδρες το έδαφος, ο πλάγιος ίππος, οι κρίκοι, το άλμα, το δίζυγο και το μονόζυγο, για δε τις γυναίκες το άλμα, οι ζυγοί, η δοκός ισορροπίας και το έδαφος.

Τι είναι ένα πρόγραμμα γυμναστικής

Σε όλα τα αγωνίσματα ο αθλητής ή η αθλήτρια πρέπει να παρουσιάσει μια σειρά κατάλληλα συνδεδεμένων ασκήσεων. Στόχος του αθλητή ή της αθλήτριας είναι να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα του ασκήσεις που θα δημιουργήσουν ένα αρμονικό σύνολο και που θα δώσουν το μέγιστο της βαθμολογίας (10 βαθμοί). Σε κάποια όργανα υπάρχει χρονικό όριο διάρκειας του προγράμματος, ενώ σε κάποια άλλα υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός ασκήσεων που πρέπει να περιλαμβάνονται.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

κρίκοι

Η μόνη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι ότι στο αγώνισμα του εδάφους οι γυναίκες χρησιμοποιούν και μουσική (μουσικό θέμα), βάση της οποίας γίνεται η σύνθεση του προγράμματος (χορογραφία).

Πώς βαθμολογείται ένα πρόγραμμα ενόργανης γυμναστικής

Η κρίση χωρίζεται στη σύνθεση (ποιες ασκήσεις συμπεριλήφθηκαν στο πρόγραμμα και εκτελέστηκαν σωστά) και στην εκτέλεση (πόσο σωστά εκτελέστηκαν οι ασκήσεις που συμπεριλήφθηκαν). Δεν έχει λοιπόν σημασία να χρησιμοποιούνται απλά δύσκολες ασκήσεις, αλλά να εκτελούνται και σωστά. Οι κριτές είναι αντίστοιχα άνδρες ή γυναίκες.

Κάθε άσκηση έχει συγκεκριμένη αξιολόγηση που καθορίζεται από τη Διεθνή Γυμναστική Ομοσπονδία και η οποία χαρακτηρίζεται με γράμματα του λατινικού αλφάβητου (A,B,C,D,E). Ο πρώτος κώδικας βαθμολογίας εκδόθηκε το 1949. Κάθε πρωτότυπη άσκηση λαμβάνει το όνομα του αθλητή ή της αθλήτριας που την εκτέλεσε για πρώτη φορά. Μέχρι στιγμής 4 πρωτότυπες ασκήσεις έχουν ονόματα ελλήνων αθλητών και αθλητριών («Τσαβδαρίδου», «Μελισσανίδης», «Ταμπάκος», «Τσολακίδης»).

 

Η τεχνική ανάλυση των ασκήσεων
Γυμναστική

Οι ασκήσεις που περιλαμβάνονται στην ενόργανη γυμναστική για να πραγματοποιηθούν βασίζονται στους κανόνες της Φυσικής. Οι περιστροφές στον αέρα, που εντυπωσίαζαν πάντα τους θεατές, οι κινήσεις που φαντάζουν τόσο αντίθετες προς τη φύση, όλα ακολουθούν τους νόμους και τους κανόνες της Φυσικής.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

  • Για να είναι επιτυχής η προσγείωση μετά από ένα άλμα (π.χ. σάλτο, διαπέραση από τον ίππο), θα πρέπει το κέντρο βάρους του σώματος να είναι μέσα στη βάση στήριξης των ποδιών.
  • Στις περιστροφικές κινήσεις στον αέρα για να αποκτήσει το σώμα την απαραίτητη ταχύτητα για την ολοκλήρωσή τους, χρησιμοποιούνται κατάλληλα τα χέρια και τα πόδια.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Η ενόργανη γυμναστική ως μορφή άσκησης

Η ενόργανη γυμναστική σε βοηθάει να ασκήσεις όλες τις μυϊκές ομάδες, μικρές ή μεγάλες. Επιπλέον να καλλιεργήσεις:

  • Αυτό-πειθαρχία, γιατί μαθαίνεις ποια είναι τα όρια του σώματος σου και δεν τα υπερβαίνεις.
  • Αυτοπεποίθηση και θάρρος, γιατί μπορείς να δοκιμάζεις νέες δεξιότητες με συνεχώς αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας.
  • Συνεργασία, καθώς για να κάνεις κάποιες ασκήσεις θα πρέπει να σε βοηθούν με συγκεκριμένο τρόπο οι συμμαθητές σου και το ίδιο να πράττεις και εσύ.
  • Υπευθυνότητα, γιατί θα πρέπει να γνωρίζεις με ποιον ακριβώς τρόπο θα βοηθήσεις σε μια συγκεκριμένη άσκηση το συναθλητή σου.
  • Δημιουργικότητα, καθώς για να πραγματοποιήσεις μια μικρή σύνθεση (πρόγραμμα) θα πρέπει να επιλέξεις μια σειρά ανεξάρτητων ασκήσεων με τρόπο ορθολογικό αλλά και πρωτότυπο.
γυμναστική

Τι θα πρέπει να γνωρίζεις, όταν βοηθάς ένα συμμαθητή σου σε ασκήσεις ενόργανης γυμναστικής

  • Την τεχνική της άσκησης και τα κυριότερα σημεία, στα οποία χρειάζεται να δώσεις βοήθεια.
  • Να εμπνέεις εμπιστοσύνη στο συνασκούμενό σου, μέσα από τις γνώσεις, τη σταθερότητα και τη δύναμή σου.
  • Η βοήθεια που θα προσφέρεις πρέπει να είναι τόση όση λείπει από τον συνασκούμενό σου. Ούτε λιγότερη ούτε περισσότερη!
  • Ενώ βοηθάς, δε θα πρέπει να ενοχλείς το συνασκούμενό σου με περιττές κινήσεις.
  • Η βοήθεια θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν κοντά στο σώμα και στο κέντρο βάρους και ποτέ στις αρθρώσεις. Η «λάθος» βοήθεια είναι πιο επικίνδυνη από τη μη παροχή βοήθειας.
  • Να γνωρίζεις τις ικανότητες αλλά και τις αδυναμίες του.
  • Δε θα πρέπει να φοράς αντικείμενα τα οποία μπορεί να τραυματίσουν το συνασκούμενό σου (π.χ. ρολόγια, δαχτυλίδια).

Οι ασκήσεις

Οι ασκήσεις χωρίζονται ανάλογα με το όργανο. Υπάρχουν οι ασκήσεις που εκτελούνται στο έδαφος και είναι οι πιο γνωστές σε όλους, υπάρχουν όμως και εξειδικευμένες για κάθε όργανο χωριστά.

Ασκήσεις στο έδαφος: κυβιστήσεις (προς τα εμπρός, προς τα πίσω), κατακόρυφος στήριξη, «κεράκι», άλματα, χειροκυβιστήσεις, «τροχοί», διάφορες μορφές σάλτο (π.χ. προς τα εμπρός, προς τα πίσω, συσπειρωτικό, τεντωμένο, μονό, διπλό, με περιστροφές γύρω από τον κατακόρυφο άξονα).

Ασκήσεις στα όργανα: διαπεράσεις, αιωρήσεις, περιστροφές, ταλαντεύσεις, είσοδοι, έξοδοι από τα όργανα.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Η αξία της αυτοσυγκέντρωσης στην ενόργανη και ρυθμική γυμναστική, στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, αλλά και σε όλα τα άλλα μαθήματα του σχολείου
Ρυθμική γυναστική

Η αυτοσυγκέντρωση είναι αναγκαία σε όλα τα αθλήματα. Η ενόργανη και η ρυθμική γυμναστική όμως έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις. Ωστόσο, η δυσκολία που έχει ένας μαθητής να συγκεντρωθεί στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής ή σε μια συγκεκριμένη άσκηση, είναι ανάλογη με τη δυσκολία παρακολούθησης του μαθήματος της Φυσικής ή των Μαθηματικών.

Η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης είναι η βασική αιτία που οι μαθητές δεν παρακολουθούν σωστά ή δεν καταλαβαίνουν το μάθημα και αφιερώνουν πολλαπλάσιο χρόνο για μελέτη αργότερα. Η έλλειψη προσοχής και αυτοσυγκέντρωσης επηρεάζει την καθημερινή συμπεριφορά, τις συνήθειες, την απόδοση στη δουλειά. Συνήθως είναι βασική αιτία τραυματισμών ή ατυχημάτων. Επίσης η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης δυσκολεύει την κατανόηση των συνομιλητών ή των καθηγητών στο σχολείο. Η προσοχή και η αυτοσυγκέντρωση είναι δεξιότητες που μπορεί να τις εξασκήσει κανείς.

Μερικές χρήσιμες ιδέες για καλή αυτοσυγκέντρωση. Τι κάνουμε πριν από κάθε προσπάθεια

  • Μια καλή αναπνοή πριν από κάθε άσκηση.
  • Μια σκέψη της μορφής «μπορώ» πριν από μια άσκηση στο τραμπολίνο.
  • Μια αναπνοή και μια νοερή εκτέλεση πριν από μια άσκηση κατακόρυφης στήριξης στην ενόργανη.
  • Ένα σφίξιμο των χεριών και μια συγκέντρωση του βλέμματος στην μπάρα του μονόζυγου είναι μια απλή ρουτίνα πριν από την εκτέλεση μιας άσκησης στο μονόζυγο.
  • Μια καλή αναπνοή, μια σκέψη θετική όπως «μπορώ» ή «ήρεμα» και μια συγκέντρωση στο γραπτό μάς βοηθάνε να συγκεντρωθούμε στην προσπάθεια της λύσης μιας άσκησης στα Μαθηματικά ή τη Φυσική ή κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.

 

Η Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική Βίντεο

ρυθμική αγωνιστική γυμναστική

Πρόγραμμα ΡΑΓ ομαδικό με στεφάνια και κορδέλες

Η Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική (ΡΑΓ) εστιάζεται στο χειρισμό οργάνων και είναι το μόνο άθλημα της γυμναστικής που εκτελείται αποκλειστικά από γυναίκες. Διακρίνεται στο ατομικό και το ομαδικό αγώνισμα (ensemble). Στο ατομικό η κάθε αθλήτρια εκτελεί προγράμματα (διάρκειας 1'10''- 1'30'' το καθένα) σε 4 από τα 5 όργανα που περιλαμβάνει το άθλημα (σχοινάκι, στεφάνι, μπάλα, κορύνες, κορδέλα), ενώ στο ομαδικό 5 αθλήτριες παρουσιάζουν ένα ενιαίο πρόγραμμα (διάρκειας 2'-2'30") με κάποιον συγκεκριμένο συνδυασμό οργάνων (π.χ. 2 μπάλες και 3 στεφάνια). Τα προγράμματα εκτελούνται πάντα με συνοδεία μουσικής. Τα όργανα καθορίζονται κάθε 2 χρόνια από τη Διεθνή Γυμναστική Ομοσπονδία. Οι διαστάσεις των οργάνων είναι προκαθορισμένες εκτός από το σχοινάκι το οποίο μπορεί να είναι ανάλογο με το ύψος της αθλήτριας.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Η Ρυθμική Αγωνιστική Γυμναστική απαιτεί ευλυγισία, συντονισμό, χάρη αλλά και δύναμη, ταχύτητα και αντοχή. Οι απαιτήσεις για το άθλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλες.

Τα προγράμματα περιλαμβάνουν πετάγματα των οργάνων και εκτέλεση ασκήσεων κατά τη διάρκεια της πτήσης τους, ασκήσεις που εκτελούνται σε συγχρονισμό με τα όργανα (κυλίσματα, χτυπήματα), ασκήσεις που εκτελούνται μέσα ή πάνω από τα όργανα (διαπεράσεις, αναπηδήσεις).

ρυθμική γυμναστική

Ομαδικό πρόγραμμα ΡΑΓ

 

νόμοι

 

Το Τραμπολίνο

Το τρίτο άθλημα της γυμναστικής που εκπροσωπείται στους Ολυμπιακούς Αγώνες από το 2000 είναι το τραμπολίνο. Το άθλημα εκφράζει την ανάγκη του ανθρώπου να ξεπεράσει τους περιορισμούς στην κίνηση εξαιτίας της βαρύτητας. Τα προγράμματα εκτελούνται πάνω σε ένα ειδικό όργανο, το τραμπολίνο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους αθλητές και τις αθλήτριες να φτάσουν σε ύψος 10 μέτρων και να εκτελούν πολλαπλές περιστροφές.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Όταν κρίνεται ένα πρόγραμμα τραμπολίνου, λαμβάνεται υπόψη αν εκτελέστηκε με τεντωμένα πόδια και χέρια, με έλεγχο του σώματος, αν καθ' όλη την εκτέλεση ο αθλητής ή η αθλήτρια ήταν στο κέντρο του τραμπολίνου και αν υπήρχε επάρκεια ύψους κατά την εκτέλεση. Επίσης λαμβάνεται υπόψη ο βαθμός δυσκολίας των ασκήσεων. Ο βαθμός δυσκολίας καθορίζεται από τις μοίρες των περιστροφών και τους ελιγμούς. Για κάθε 90° περιστροφής δίνεται 0.1 και για κάθε 180° ελιγμού δίνεται επίσης 0.1.

 

Η ακροβατική γυμναστική

Άσκηση στο τραμπολίνο

Άσκηση στο τραμπολίνο

Η ακροβατική γυμναστική, παρόλο που δεν είναι ολυμπιακό άθλημα, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Διακρίνεται σε ατομικό και ομαδικό αγώνισμα. Στα αγωνίσματα συμμετέχουν αγόρια και κορίτσια. Μπορούν να συμμετέχουν και μεικτές ομάδες ως προς το φύλο. Το ατομικό αγώνισμα ονομάζεται ακροβατικός διάδρομος κατά τη διάρκεια του οποίου θα πρέπει να εκτελεστούν μία σειρά ακροβατικών ελιγμών μέσα στα όρια ενός διαδρόμου. Τα ομαδικά αγωνίσματα διακρίνονται σε προγράμματα «τέμπο» και προγράμματα «ισορροπίας».

 

Με λίγα λόγια

Στα αθλήματα της γυμναστικής, τα όργανα και οι δεξιότητες του κάθε αθλήματος είναι διαφορετικά, παρόλο που υπάρχουν κάποιες κοινές ασκήσεις. Το παλαιότερο άθλημα είναι η ενόργανη, ενώ το πιο πρόσφατο είναι το τραμπολίνο. Η Ελλάδα έχει να επιδείξει μεγάλες διεθνείς αγωνιστικές επιτυχίες σε όλα τα αθλήματα της γυμναστικής. Τα αθλήματα της γυμναστικής είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στον κόσμο λόγω της θεαματικότητας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Κολύμβηση

Η κολύμβηση ως άθλημα είναι επινόηση των νεότερων χρόνων (19ος αιώνας). Ως μέσο ανάγκης ή ψυχαγωγίας περιλαμβάνεται μεταξύ των πρώτων δεξιοτήτων που ανέπτυξε ο άνθρωπος. Από την τρίτη χιλιετία π.Χ. υπάρχουν μαρτυρίες (ιερογλυφικά σύμβολα) που δείχνουν ότι οι λαοί της Μεσογείου ασχολούνταν με την κολύμβηση.

Οι λόγοι ήταν συνήθως ψυχαγωγικοί ή ανάγκης (π.χ. ψάρεμα) ή επιβίωσης για τους ναυτικούς. Οι ναυτικοί λαοί της Μεσογείου στην πλειοψηφία τους θεωρούνται πολύ καλοί κολυμβητές. Στην αρχαία Ελλάδα και Αίγυπτο το ποσοστό του πληθυσμού που γνώριζε κολύμβηση πρέπει να ήταν πολύ μεγάλο. Η τεχνική της κολύμβησης των αρχαίων χρόνων δε διέφερε και πάρα πολύ από τη σημερινή έτσι όπως φαίνεται από παραστάσεις που βρίσκονται σε αγγεία, νομίσματα, τάφους κ.λπ. Στον ελληνικό χώρο η κολύμβηση δεν πήρε τη μορφή αγωνίσματος παρά μόνο σε μία περιοχή της Πελοποννήσου (Ερμιόνη). Για λόγους όμως ψυχαγωγικούς και ανάγκης αναπτύχθηκαν τόσο η κολύμβηση όσο και οι καταδύσεις.

Κολύμπι κρόουλ από αιγυπτιακό ιερογλυφικό σύμβολο (3η χιλιετία π.Χ.)

Κολύμπι κρόουλ από αιγυπτιακό ιερογλυφικό σύμβολο (3η χιλιετία π.Χ.)

Στη σύγχρονη εποχή η κολύμβηση ως σπορ αναπτύχθηκε από τον 16ο αιώνα. Οι πρώτοι επίσημοι κολυμβητικοί αγώνες γίνονται στην Αγγλία το 1837. Το Λονδίνο την εποχή εκείνη είχε ήδη 5-6 κολυμβητήρια. Στην Ελλάδα οι πρώτοι επίσημοι αγώνες έγιναν στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της Ζάππειας Ολυμπιάδας το 1859, ενώ το 1895 διοργανώνεται στη Χίο το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Η κολύμβηση είναι παρούσα ως άθλημα στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, ενώ η παγκόσμια κολυμβητική ομοσπονδία (FINA) ιδρύεται το 1908.

Αγωνιστική κολύμβηση Βίντεο

Η ανάπτυξη της αγωνιστικής κολύμβησης άρχισε περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Η εξέλιξη της τεχνικής της κολύμβησης έγινε με ραγδαία βήματα τον 20ο αιώνα και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα. Η αγωνιστική κολύμβηση περιλαμβάνει τέσσερα στυλ: το ελεύθερο, το ύπτιο, το πρόσθιο και την πεταλούδα.

Ελεύθερο στυλ κολύμβησης

Το ελεύθερο στυλ. Πήρε τη σημερινή μορφή του βασικά στην Ολυμπιάδα του 1924 στο Παρίσι. Ο Βαισμίλερ (Weissmuller) χρησιμοποίησε την τεχνική των έξι χτυπημάτων στα πόδια για κάθε κύκλο χεριών. Βίντεο

Το ύπτιο. Από πλευράς τεχνικής εξελίσσεται διαρκώς από το 1900 όταν και πρωτοεμφανίστηκε στην Ολυμπιάδα του Παρισιού. Στη σημερινή του μορφή φτάνει στη δεκαετία του '50. Βίντεο

ύπτιο

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Το πρόσθιο. Η εξέλιξη του πρόσθιου στυλ ξεκινάει από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 1908 και φτάνει μέχρι και τη δεκαετία του '80 οπότε και διαμορφώθηκε η τεχνική του. Το πρόσθιο ήταν ένα από τα πρώτα είδη κολύμβησης στους αρχαίους χρόνους. Βίντεο
κολύμβηση
κολύμβηση
Η πεταλούδα. Εμφανίστηκε σαν μία παραλλαγή του πρόσθιου το 1930. Έπειτα από δύο δεκαετίες περίπου (1953) αναγνωρίστηκε από την παγκόσμια ομοσπονδία (FINA) σαν τέταρτο στυλ κολύμβησης. Βίντεο
κολύμβηση
κολύμβηση

Κανόνες υγείας και ασφάλειας στο νερό

Παιδιά σε πισίνα εκμάθησης

Παιδιά σε πισίνα εκμάθησης

Η επαφή με το υγρό στοιχείο (θάλασσα & πισίνα) όσο ελκυστική και ευχάριστη είναι, άλλο τόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει. Στην Ελλάδα συμβαίνουν αναλογικά οι περισσότεροι πνιγμοί από όλες τις άλλες μεσογειακές χώρες. Για να μη βρεθούμε αντιμέτωποι με επικίνδυνες καταστάσεις, θα πρέπει να γνωρίζουμε και να τηρούμε αυστηρά συγκεκριμένους κανόνες ασφάλειας. Η καλή ικανότητα κολύμβησης δεν είναι απαραίτητα στοιχείο που μειώνει πάντα τον κίνδυνο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ένα μεγάλο ποσοστό ατυχημάτων στις θάλασσες αφορά τους έμπειρους κολυμβητές.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Θυμηθείτε !!! Η τήρηση των κανόνων ασφάλειας σώζει ζωές

Γενικά

  • Δεν κολυμπάμε, εάν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες από το τελευταίο γεύμα.
  • Δεν κολυμπάμε, εάν έχουμε καταναλώσει αλκοολούχα ποτά.
  • Δεν κολυμπάμε μετά από έντονη σωματική άσκηση και γενικά, εάν είμαστε κουρασμένοι.
  • Δεν κολυμπάμε, εάν αισθανόμαστε οποιαδήποτε σωματική ενόχληση.

Στην πισίνα

  • Είσοδος και έξοδος στην πισίνα γίνεται μόνο από τις ειδικές σκάλες στα πλαϊνά τοιχώματα.
  • Κολυμπάμε πάντα στις διαδρομές που ορίστηκαν ανάλογα με την ικανότητα μας (διαχωρισμός αρχαρίων & έμπειρων).
  • Δεν κολυμπάμε ποτέ κάτω από το βατήρα καταδύσεων.
  • Δεν παίζουμε ούτε τρέχουμε έξω από την πισίνα.
  • Δεν πλησιάζουμε ούτε παίζουμε με τις βάνες υπερχείλισης.
  • Φοράμε πάντα σαγιονάρες έξω από την πισίνα.
  • Κάνουμε ντους πριν μπούμε στο νερό.
  • Φοράμε πάντα σκουφάκι μέσα στο νερό.

Στη θάλασσα

  • Δεν απομακρυνόμαστε πολύ από την ακτή.
  • Δεν κολυμπάμε έντονα μετά από πολύ ώρα στον ήλιο.
  • Δεν κάνουμε βουτιές από βράχια.
  • Δεν κάνουμε μακροβούτια, ιδιαίτερα σε παραλίες που δε γνωρίζουμε το βυθό.
  • Αποφεύγουμε την επαφή με φυτά και υδρόβια που δε γνωρίζουμε τι είναι.

 

Με λίγα λόγια

Όλοι οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν να κολυμπάνε. Είναι ιδιαίτερα απολαυστικό άθλημα για όλους, ιδιαίτερα το καλοκαίρι που η χώρα μας προσφέρει τόσες ευκαιρίες. Γυμνάζει το σώμα καλύτερα από κάθε άλλο άθλημα. Σωστό είναι να το διδάσκεται κανείς από καθηγητές Φυσικής Αγωγής ή επίσημους προπονητές. Η αγωνιστική κολύμβηση έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις τεχνικής και εξάσκησης.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ελληνικοί Παραδοσιακοί Χοροί

Ο χορός είναι μία από τις κινητικές δραστηριότητες που ο άνθρωπος δίνεται ολοκληρωτικά: σωματικά, ψυχικά και πνευματικά. Ο χορός εμφανίζεται σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Εξελίσσεται μέσα από τη διαρκή επίδραση πολιτισμικών παραγόντων και λαμβάνει διαφορετική μορφή από λαό σε λαό και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Δέχεται επιδράσεις τόσο από θρησκείες όσο και από τη γενικότερη αντίληψη περί ηθικής που επικρατεί σε κάθε εποχή. Εκπαιδευτικό σενάριο  Εκπαιδευτικό σενάριο

Ο ελληνικός χορός μέσα από την ιστορία

Παράσταση από αρχαίο αγγείο

 

Ο χορός στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένα από τα βασικότερα μαθήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία των νέων. Για παράδειγμα στην αρχαία Αθήνα ο χορός σε συνδυασμό με τη μουσική αποτελούσε ένα ποιοτικό παιδευτικό στοιχείο για την αγωγή του σώματος και της ψυχής των νέων. Στην αρχαία Σπάρτη ο χορός αποτελούσε μέρος της σκληρής στρατιωτικής εκπαίδευσης των νέων Σπαρτιατών.

Σε όλες τις περιόδους της αρχαίας και νεώτερης ελληνικής ιστορίας (μινωϊκή εποχή, προκλασική και κλασική περίοδος, βυζαντινή περίοδος, τουρκοκρατία) υπάρχουν ευρήματα (αναπαραστάσεις σε αγγεία, σε τοιχογραφίες, σε πίνακες) που απεικονίζουν χορούς. Στα κείμενα του Ομήρου υπάρχουν περιγραφές χορού. Οι χοροί στην αρχαία Ελλάδα ήταν:

  • θρησκευτικοί,
  • πολεμικοί,
  • γιορταστικοί και
  • της τέχνης (στο σατυρικό δράμα και στην τραγωδία).

Οι χοροί είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα ως την κλασική εποχή, ενώ στη συνέχεια άρχισαν να λαμβάνουν και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Ένα πλήθος χορών επέζησε ως σήμερα (π.χ. Τροιζήνιοι, Επιζεφύριοι, Ιωνικοί, Μαντινειακοί).

Η βυζαντινή περίοδος έδρασε ανασταλτικά στις διάφορες μορφές του χορού, ωστόσο ο λαός χόρευε στις γιορτές και σε άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις. Κάποιοι αρχαίοι ρυθμοί κατάφεραν να επιβιώσουν, καθώς ενσωματώθηκαν στις καθημερινές εκδηλώσεις των λαϊκών κυρίως στρωμάτων. Οι χοροί αυτής της περιόδου έχουν «κύκλια» μορφή (που παραπέμπει άμεσα στη σημερινή χορευτική μορφή).

Κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι χοροί ήταν το μέσο για τη διατήρηση της γλώσσας και της παράδοσης. Οι χοροί των κλεφτών («κλέφτικοι» χοροί) αποτελούσαν κομμάτι τόσο της στρατιωτικής προετοιμασίας αλλά και της ψυχαγωγίας τους. Κατά την περίοδο εκείνη υπήρχαν χοροί καθαρά πολεμικοί (η Σέρα του Πόντου, ο Τσάμικος, το κρητικό Πεντοζάλι, κ.ά.), κάτι ανάλογο με τους πολεμικούς χορούς στην αρχαία Ελλάδα. Ωστόσο γεννιούνται και νέα είδη χορών.

Με τη δημιουργία του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους ο χορός αρχίζει να είναι μέρος της παράδοσης του κάθε τόπου, αφομοιώνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Στις αγροτικές περιοχές ο παραδοσιακός χορός αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος της επίσημης αλλά και της καθημερινής ζωής (τοπικά έθιμα, νυχτέρια, εργασιακές ασχολίες). Στα αστικά κέντρα αποτελούσε ένα μέσο νοσταλγικής ταύτισης με οικεία βιώματα ή πρόσκαιρης ανακούφισης από την πίεση της καθημερινότητας. Για τον έλληνα μετανάστη ήταν ένας τρόπος διατήρησης των δεσμών με την πατρίδα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

 

Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί σήμερα

Ποντιακός Χορός Ποντιακός χορός

Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί μάς διασκεδάζουν, μας χαροποιούν, μας κοινωνικοποιούν και ταυτόχρονα μας γυμνάζουν. Μέσα από το χορό μαθαίνουμε για τον πολιτισμό μας, την ιστορία μας αλλά και την ταυτότητά μας. Ιστοσελίδα με βίντεο

Ο χορός είναι βασικό στοιχείο του πολιτισμού, ζει στο χρόνο και εκφράζει τον ελληνισμό, σε κάθε εποχή. Ο παραδοσιακός χορός εκφράζει: συναισθήματα, πολιτισμό, ιστορία, λεβεντιά, ελληνισμό.

Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί εμφανίζουν ομοιότητες (ίδιο στυλ) σε διαφορετικές περιοχές παρά τη μεγάλη απόσταση που χωρίζει αυτές τις περιοχές. Η ονομασία ενός χορού μπορεί να προκύπτει από την ονομασία της περιοχής που χορεύεται, από τα λόγια του τραγουδιού που συνοδεύουν το χορό, από το πώς είναι τοποθετημένοι οι χορευτές, από τη λαβή των χεριών ή /και από κάποια αντικείμενα που χρησιμοποιούνται (π.χ. μαντήλι). Μερικά παραδείγματα: Ζωναράδικος, επειδή πιάνονται από τα ζωνάρια. Καραγκούνα, από την περιοχή της Θεσσαλίας που ζουν οι Καραγκούνηδες. Ζαχαρούλα, από το όνομα μιας κοπέλας. Ζαγορίσιο ή Συρτό χανιώτικο, από την περιοχή που χορεύονται, (στο Ζαγόρι της Ηπείρου και στα Χανιά της Κρήτης αντίστοιχα). Αντικριστός, από το χορευτικό σχήμα δηλαδή την αντικριστή θέση των χορευτών.

Οι χοροί με εθιμικό χαρακτήρα χορεύονται με συγκεκριμένα τραγούδια που ακούγονται μόνο σε συγκεκριμένες μέρες. Από την άλλη πλευρά οι χοροί που στήνονται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου με αφορμή τις γιορτές του χριστιανικού εορτολογίου, τα γεγονότα που έχουν σχέση με τη ζωή του ανθρώπου (βάπτιση, αρραβώνα, γάμο, εργασία, ξενιτιά, καθημερινή ζωή) παρουσιάζουν ένα χαρακτήρα χαρούμενο, εύθυμο, ενθουσιώδη. Παρουσίαση

Η αρχή και η πηγή των ελληνικών παραδοσιακών χορών είναι ο άνθρωπος. Η μορφή των χορών προάγει το συμμετοχικό, κοινωνικό και ομαδικό χαρακτήρα, οδηγώντας στην ανάπτυξη σχέσεων. Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί μέσα από τη μορφή τους ενισχύουν την αλληλεπίδραση των ατόμων μεταξύ τους.

Τραγούδι, χορός και μουσική συνοδεία

Σε πολλές περιοχές του ελληνισμού υπήρχαν και υπάρχουν τοπικοί χοροί, όπου ο λαός τραγουδά ομαδικά χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων και ταυτόχρονα χορεύει στο ρυθμό του τραγουδιού. Εκπαιδευτικό σενάριο

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Όταν χρησιμοποιεί μουσικά όργανα, αυτά κατά κύριο λόγο είναι το κλαρίνο, η γκάιντα, ο ζουρνάς, τα χάλκινα πνευστά, η φλογέρα, η λύρα, το βιολί, το λαγούτο, το ούτι, το σαντούρι, το νταούλι, το ντέφι, το τουμπελέκι, το ακορντεόν κ.ά.

Αριθμός και ποικιλία χορών

Κάθε πολιτισμική κοινότητα έχει τους δικούς της χορούς και σε πολλές περιπτώσεις χωριά που ανήκουν στην ίδια πολιτισμική κοινότητα, έχουν διαφορετικούς χορούς. Κάθε χορός έχει τη δική του μορφή, τη δική του κίνηση, τη μοναδική και ξεχωριστή έκφραση. Είναι αξιοθαύμαστη η ποικιλία και η μοναδικότητα του κάθε χορού. Βέβαια κάθε χορός συνδέεται με κάποιον άλλον, έχουν δηλαδή κάτι κοινό. Ίσως είναι δομημένοι πάνω σε ένα κοινό δρόμο, το χορευτικό δρόμο.

Λαβές των χεριών

Οι λαβές των χεριών ποικίλλουν από χορό σε χορό. Ως παράδειγμα αναφέρουμε τέσσερες κύριες λαβές: Την πάνω λαβή, δηλαδή αυτή που πιανόμαστε από τους ώμους. Τη μεσαία λαβή, δηλαδή αυτή που πιανόμαστε από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες. Την κάτω λαβή, δηλαδή αυτή που πιανόμαστε από τις παλάμες με τεντωμένα τα χέρια κάτω. Τη χιαστή (σταυρωτή) λαβή, δηλαδή αυτή που πιανόμαστε σταυρωτά.

Λαβές χεριών

Παραδοσιακές φορεσιές - στολές

Παραδοσιακή φορεσιά είναι το ένδυμα που φορούσαν στην Ελλάδα παλαιότερα καθημερινά. Στολή είναι η φορεσιά που ήταν πιο στολισμένη, πιο πλούσια, η νυφιάτικη για τις γυναίκες και η γαμπριάτικη για τους άνδρες. Σε παλαιότερες εποχές αποτελούσε τιμή για κάθε οικογένεια, η κοπέλα ή το αγόρι που ήταν έτοιμοι για αρραβώνα και για γάμο να έχουν ως προίκα την δική τους νυφιάτικη - γαμπριάτικη στολή.

Παραδοσιακοί χοροί και μουσικό μέτρο (ρυθμός)

Ο ρυθμός παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου. Η αναπνοή, το βάδισμα, οι βιολογικές λειτουργίες του σώματος, το περιβάλλον στο οποίο ζει και κινείται, η κίνηση της γης, η αλλαγή του έτους, των εποχών, της ημέρας, της νύχτας, όλα εμπεριέχουν την εναλλαγή του ρυθμού σε μια σοφή συνύπαρξη, σε μια τέλεια αρμονία. Με δυο λόγια ο ρυθμός είναι η δομή πάνω στην οποία στηρίζεται η ίδια η ζωή. Στην ελληνική παράδοση συναντάμε κυκλικούς χορούς και ελεύθερους χορούς. Αυτοί χορεύονται πάνω σε συγκεκριμένο μουσικό μέτρο. Τα βασικά μουσικά μέτρα πάνω στα οποία κινούνται οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί είναι: 2/4, 2/3, 5/4, 6/8, 7/8, 9/8. Βέβαια στην ιστορία των χορών και των τραγουδιών του ελληνισμού συναντάμε και άλλα μουσικά μέτρα, όπως επίσης και συνδυασμό διαφορετικών μέτρων σε ένα τραγούδι. Το μουσικό μέτρο 7/8 το συναντάμε στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Πάνω σ' αυτό το μέτρο είναι δομημένος ο Συρτός-Καλαματιανός χορός.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Γιατί η Ελλάδα έχει πολλούς τοπικούς χορούς και λίγους πανελλήνιους
Η πολυμορφία του εδάφους της Ελλάδας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ή την υιοθέτηση διαφορετικών χορών σε κάθε γεωγραφική περιοχή. Για παράδειγμα τα τραγούδια και οι χοροί της Ηπείρου αντανακλούν τη νοσταλγία και τον καημό της ξενιτιάς, καθώς το άγονο έδαφος, το ψυχρό κλίμα και η τραχύτητα των αλλοεθνών κατακτητών δημιούργησε μεγάλο κύμα μετανάστευσης. Νησιώτικος χορός

Στην Πελοπόννησο υπάρχει «πολυτυπία» χορών μεταξύ των απομονωμένων ορεινών περιοχών της και των αστικών παράλιων. Η δυτική Στερεά (Ρούμελη) λόγω της απομόνωσής της εξαιτίας της μορφολογίας του εδάφους διατήρησε αρκετούς από τους χορούς των κλεφτών. Οι παραδοσιακοί χοροί των Επτανήσων έχουν επηρεαστεί από την κουλτούρα της Δυτικής Ευρώπης καθώς και από τα εποικιστικά ρεύματα από την Ήπειρο, τη Στερεά και την Πελοπόννησο. Έτσι, το χορευτικό ρεπερτόριο του κάθε νησιού παρουσιάζει ιδιαιτερότητες. Στα νησιά του Αιγαίου συναντάμε μεγάλη ποικιλία χορών, καθώς το κάθε νησί είχε ιδιαίτερες σχέσεις με διαφορετική παραλιακή πόλη και η επίδραση αυτών ήταν καθοριστική.

Συζητήστε τις γεωγραφικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές επιδράσεις στη διαμόρφωση των χορών της περιοχής σας.

 

Με λίγα λόγια

Ο ελληνικός παραδοσιακός χορός είναι αναπόσπαστο στοιχείο του ελληνικού πολιτισμού, αλλά και της κάθε περιοχής ξεχωριστά. Έχει το στοιχείο της δυναμικότητας, καθώς περικλείει στοιχεία του παρελθόντος, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες ανάγκες. Ο ελληνικός παραδοσιακός χορός προάγει τη συνεργασία μεταξύ των ατόμων, αλλά ταυτόχρονα σέβεται και το άτομο-μονάδα με τις φιγούρες των πρωτο-χορευτών και τους ατομικούς χορούς. Είναι απαραίτητο να διερευνήσουμε τους παραδοσιακούς μας χορούς ως ένα κομμάτι του πολιτισμού και να τους διατηρήσουμε.

 

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

 

Βιβλιογραφία

Clanton, R.E. & Dwight, M.P. (1997). Team Handball, Steps to Success. Champaign, IL: Human Kinetics.

International Handball Federation, (1997): World Handball Magazine, 1, 2.

International Olympic Committee (1986): Handball. Supplement to the Olympic Review, Match.

Jastrjembskaia, N. & Titov, Y. (2001). Ρυθμική Γυμναστική. (Μτφ. Γιαννιτσοπούλου, Ν. & Ζήση, Β.). Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

Kaardal, K. (2001). Learning by Choice in Secondary Physical Education: Creating a Goal-Directed Program. Champaign, IL: Human Kinetics.

Luxbacher, J. (1996). Soccer: Steps to Success, 2nd edition. Champaign, IL: Human Kinetics Publishers.

Maglischo, E. W. (2003). Swimming fastest. Champaign, IL: Human Kinetics.

Βαμβακούδης, Ε., Μεντηλίδης, Ν., Τσίτσκαρης, Γ., & Χατζηαθανασίου, Π. (1998). Το basketball και οι κανόνες του. Θεσσαλονίκη: Σάλτο.

Γιάτσης, Σ. Γ. & Σαμπάνης, Μ. Α. (1993). Η κολύμβηση: Τεχνική, διδασκαλία, προπονητική, ναυαγοσωστική. Θεσσαλονίκη: Σάλτο.

Ζέτου, Ε. & Χαριτωνίδης, Κ. (2002). Η διδασκαλία της Πετοσφαίρισης II. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

Ζήκος, Γ. & Παναγιωτοπούλου, Α. (1990). Φαινομενολογία του Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού. Αθήνα: Τελέθριον.

Καϊμακάμης, Β. (2001). Ενόργανη Γυμναστική: μεθοδική, διδακτική, βοήθεια, οργάνωση, προσφορά, ιστορία. Θεσσαλονίκη: Μαίανδρος.

Κατζίδης, Π. & Παπαϊακώβου, Γ. (1992). Κλασικός Αθλητισμός για το Σχολείο και το Σύλλογο. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Μαίανδρος.

Κατσικαδέλη, Α., Αγγελονίδης, Ι., Κουντούρης, Π. & Λάϊος, Ι. (2000). Πετοσφαίριση I, Αθήνα.

Κέλλης, Σ., Σαρασλανίδης, Π., Σούλας, Δ. & Χαλάτσης, Ν. (1995). Ενιαίος Προπονητικός - Αγωνιστικός Σχεδιασμός στον Κλασικό Αθλητισμό, Δρόμοι. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Αθλητισμού.

Λυκεσάς, Γ. (1993). Οι ελληνικοί χοροί: ιστορική- πολιτιστική- κοινωνιολογική και μουσικοκινητική θεώρηση. Θεσσαλονίκη: Σάλτο.

Πρώιος, Μ. (1988). Αθλητική προετοιμασία στην ενόργανη γυμναστική. Θεσσαλονίκη: Σάλτο.

Πυλιανίδης, Θ. & Τσιφτσόγλου, Α. (1995). Ενιαίος Προπονητικός - Αγωνιστικός Σχεδιασμός στον Κλασικό Αθλητισμό, Άλματα. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Αθλητισμού.

Τσίτσκαρης, Γ., & Χατζηαθανασίου, Π. (1992). Ατομική τεχνική του μπάσκετ. Θεσσαλονίκη: Σάλτο.

 

Πηγές στο διαδίκτυο Ποδόσφαιρο

www.fifa.com (η επίσημη ιστοσελίδα της FIFA)

www.footballculture.net

www.hickoksports.com

Μπάσκετ

www.fiba.com

www.basket.gr

Βόλεϊ

www.volleyball.gr

www.fivb.org

Χειροσφαίριση

webnow.gr/2004games/olympicgames.html

www.handball.net/history.html www.ops.org/pe/team.html

Στίβος

www.athens.olympic.org/gr (Αθήνα 2004, η επίσημη ιστοσελίδα)

www.Iaaf.org (Διεθνής Ομοσπονδία Κλασικού Αθλητισμού)

www.stadio.gr (Ελληνική Ιστοσελίδα για τον Κλασικό Αθλητισμό)

Κολύμβηση

www.fina.com

www.koe.org.gr

Γυμναστική

www.fig.com (Η σελίδα της διεθνούς Γυμναστικής Ομοσπονδίας)

www.intlgymnast.com

www.gymnastics.gr (Η σελίδα της Ελλ. Γυμναστικής Ομοσπονδίας)

Χορός

www.grdance.org/

www.filetron.com/grkmanual/

www.elepex.gr