|
Συντομογραφίες
|
Εισαγωγή
|
1. Λόγος. Προφορικός και γραπτός λόγος
|
2. Γενικές φωνητικές έννοιες
|
3. Γλώσσα και διάλεκτοι
|
4. Γραμματική
|
|
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
|
|
ΦΘΟΓΓΟΛΟΓΙΚΟ
|
|
1ο Κεφ. Φθόγγοι και Γράμματα
|
1. Φθόγγοι. Γράμματα. Διαίρεση φθόγγων και γραμμάτων
|
2. Διαίρεση φωνηέντων
|
3. Διαίρεση συμφώνων
|
4. Πίνακας των Συμφώνων
|
5. Δίφθογγοι
|
|
|
2ο Κεφ. Λέξεις και Συλλαβές
|
|
1. Λέξη. Γράμματα της λέξης
|
2. Συλλαβή
|
3. Συλλαβισμός
|
|
|
3ο Κεφ. Τόνοι, πνεύματα, στίξη
|
|
Α΄. Οι τόνοι και ο τονισμός
|
1. Τόνοι
|
2. Ονομασία των λέξεων από τον τόνο τους
|
3. Τονισμός. Γενικοί κανόνες τονισμού
|
4. Ειδικοί κανόνες τονισμού
|
5. Άτονες λέξεις
|
6. Εγκλιτικές λέξεις. Έγκλιση του τόνου
|
|
Β΄. Τα πνεύματα και η χρήση τους
|
1. Πνεύματα
|
2. Λέξεις με ψιλή και λέξεις με δασεία
|
3. Θέση του τόνου και του πνεύματος
|
|
Γ΄. Άλλα σημεία στο γραπτό λόγο
|
1. Βοηθητικά ορθογραφικά σημεία
|
2. Σημεία της στίξης
|
|
|
4ο Κεφ. Φθογγικά Πάθη
|
|
Α΄. Πάθη φωνηέντων και διφθόγγων
|
1. Χασμωδία. Πάθη φωνηέντων και διφθόγγων για την αποφυγή της χασμωδίας
|
2. Άλλα πάθη των φωνηέντων
|
|
Β΄. Πάθη συμφώνων
|
α) Αποβολή συμφώνων
|
β) Ανάπτυξη συμφώνων
|
γ) Μετάθεση του j (επένθεση)
|
δ) Ένωση ή συγχώνευση συμφώνων
|
ε) Αφομοίωση συμφώνων
|
ζ) Ανομοίωση συμφώνων
|
η) Τροπή συμφώνων
|
Ανακεφαλαιωτικός πίνακας .με τα σπουδαιότερα πάθη των συμφώνων
|
|
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
|
|
ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΟ
|
|
5o Κεφ. Μέρη του λόγου. Διαίρεση και στοιχεία των μερών του λόγου
|
|
1. Μέρη του λόγου. Κλιτά και άκλιτα. Τύποι. Κατάληξη, θέμα χαρακτήρας
|
2. Πτωτικά. Παρεπόμενα των πτωτικών
|
|
|
6ο Κεφ. Το άρθρο
|
Το άρθρο. Η κλίση του
|
|
|
7ο Κεφ. Γενικά για τα ουσιαστικά
|
|
1. Ορισμός και διαίρεση των ουσιαστικών
|
2. Γένος των ουσιαστικών
|
3. Αριθμός των ουσιαστικών
|
4. Κλίση των ουσιαστικών
|
|
|
8ο Κεφ. Α΄ κλίση των ουσιαστικών
|
|
1. Πρωτόκλιτα ασυναίρετα ουσ.
|
Καταλήξεις των ουσιαστικών της α΄ κλίσης
|
Πίνακας ασυναίρ. ουσ. α΄ κλ.
|
2. Πρωτόκλιτα συνηρημένα ουσ.
|
|
|
9ο Κεφ. Β΄ κλίση των ουσιαστικών
|
|
1. Δευτερόκλιτα ασυναίρετα ουσιαστικά
|
Καταλήξεις των ουσ. της β΄ κλ.
|
Πίνακας ασυναίρ. ουσ. β΄ κλ.
|
2. Δευτερόκλιτα συνηρημένα ουσ.
|
3. Αττική δεύτερη κλίση
|
|
|
10ο Κεφ. Γ΄ κλίση των ουσιαστικών
|
|
Γενικά για τα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης. Διαίρεση των τριτόκλιτων ουσιαστικών
|
Α΄. Φωνηεντόληκτα ουσ. της γ΄ κλίσης
|
|
Β΄. Συμφωνόληκτα ουσ. της γ΄ κλίσης
|
1. Αφωνόληκτα
|
Πίνακας αφωνόλ. ουσ. γ΄ κλ.
|
2. Ημιφωνόληκτα
|
Πίνακας ενρινόλ. και υγρόλ. ουσ. γ΄ κλ.
|
Πίνακας σιγμόλ. ουσ. γ΄ κλ.
|
Καταλήξεις των ουσιαστικών της γ΄ κλίσης
|
Ο τονισμός των ονομ. της γ΄ κλίσης
|
|
|
11ο Κεφ. Ανώμαλα ουσιαστικά
|
|
1. Ανώμαλα κατά το γένος
|
2. Ετερόκλιτα
|
3. Μεταπλαστά
|
4. Ιδιόκλιτα
|
5. Άκλιτα
|
6. Ελλειπτικά
|
|
|
12ο Κεφ. Γενικά για τα επίθετα
|
|
1. Ορισμός, γένη και καταλήξεις των επιθέτων
|
2. Κλίση των επιθέτων
|
|
|
13ο Κεφ. Δευτερόκλιτα επίθετα
|
|
1. Ασυναίρετα δευτερόκλιτα επίθετα
|
2. Συνηρημένα δευτερόκλιτα επίθετα
|
3. Αττικόκλιτα επίθετα
|
|
|
14ο Κεφ. Τριτόκλιτα επίθετα
|
|
Α΄. Φωνηεντόληκτα επίθετα της γ΄ κλίσης
|
|
Β΄. Συμφωνόληκτα επίθετα της γ΄ κλίσης
|
I. Αφωνόληκτα
|
II. Ενρινόληκτα και υγρόληκτα
|
III. Σιγμόληκτα
|
|
|
15ο Κεφ. Ανώμαλα επίθετα
|
|
1. πολύς, πολλή, πολὺ
|
2. μέγας, μεγάλη, μέγα
|
3. πρᾶος, πραεῖα, πρᾶον
|
4. σῶς, σῶς, σῶν
|
5. φροῦδος, φρούδη, φροῦδον
|
|
|
16ο Κεφ. Κλίση των μετοχών
|
|
α) Μετοχές δευτερόκλιτες
|
β) Μετοχές τριτόκλιτες
|
|
|
17ο Κεφ. Παραθετικά
|
|
1. Βαθμοί και παραθετικά των επιθέτων
|
2. Κανονικός σχηματισμός μονολεκτικών παραθετικών
|
3. Παραθετικά σε -ότερος, -ότατος και -ώτερος, -ώτατος
|
4. Αναλογικός σχηματισμός παραθετικών
|
α) -έστερος, -έστατος
|
β) -ούστερος, -ούστατος
|
γ) -ίστερος, -ίστατος
|
δ) -αίτερος, -αίτατος
|
5. Ανώμαλα παραθετικά
|
6. Κλίση των συγκριτικών σε -ίων, -ιον (και -ων, -ον)
|
7. Περιφραστικά παραθετικά. Παραθετικά μετοχών
|
8. Ελλειπτικά παραθετικά
|
9. Παραθετικά επιρρημάτων
|
|
|
18ο Κεφ. Αριθμητικά
|
|
Α΄. Αριθμητικά επίθετα
|
1. Είδη αριθμ. επιθέτων
|
2. Κλίση αριθμ. επιθέτων
|
|
Β΄. Αριθμητικά ουσιαστικά
|
|
Γ΄. Αριθμητικά επιρρήματα
|
Παρατηρήσεις στα αριθμητικά
|
α) Θέματα των αριθμητικών
|
β) Εκφορά των σύνθετων αριθμών
|
γ) Εκφορά των κλασματικών αριθμών
|
δ) Γραφική παράσταση των αριθμών
|
Πίνακας των αριθμητικών
|
|
|
19ο Κεφ. Αντωνυμίες
|
|
Είδη αντωνυμιών
|
1. Προσωπικές
|
2. Δεικτικές
|
3. Οριστική ή επαναληπτική
|
4. Κτητικές
|
5. Αυτοπαθητικές
|
6. Αλληλοπαθητική
|
7. Ερωτηματικές
|
8. Αόριστες
|
Επιμεριστικές
|
9. Αναφορικές
|
Συσχετικές αντωνυμίες
|
Πίνακας των συσχετικών αντωνυμιών
|
|
|
20ό Κεφ. Ρήμα. Στοιχεία του ρήματος
|
|
Α΄. Ορισμός και παρεπόμενα του ρήματος
|
1. Διαθέσεις
|
2. Αριθμοί
|
3. Πρόσωπα
|
4. Εγκλίσεις. Ονοματικοί τύποι
|
5. Χρόνοι
|
I. Οι χρόνοι στην οριστική
|
Πίνακας των χρόνων της οριστικής
|
II. Οι χρόνοι στις άλλες εγκλίσεις
|
6. Φωνές
|
7. Συζυγίες
|
|
Β΄. Στοιχεία του σχηματισμού του ρήματος
|
1. Κατάληξη
|
2. Θέμα
|
3. Χαρακτήρας. Διαίρεση των ρημάτων κατά το χαρακτήρα
|
Πίνακας με τη διαίρεση των ρημάτων (κατά συζυγία και χαρακτήρα)
|
4. Αύξηση
|
α) Ομαλή αύξηση στα απλά ρήματα
|
β) Ομαλή αύξηση στα σύνθετα ρήματα
|
γ) Ανώμαλη αύξηση
|
5. Αναδιπλασιασμός
|
α) Ομαλός αναδιπλ. στα απλά ρήματα
|
β) Ομαλός αναδιπλ. στα σύνθετα ρήματα
|
γ) Ανώμαλος αναδιπλ.
|
δ) Αττικός αναδιπλ.
|
6. Το βοηθητικό ρήμα εἰμὶ
|
|
|
21ο Κεφ. Ρήματα της α΄ συζυγίας (σε -ω) βαρύτονα
|
|
Βαρύτονο φωνηεντόληκτο ρήμα ενεργ. φωνής (λύω)
|
Μέσης φωνής (μέσης διάθ.)
|
Μέσης φωνής (παθητ. διάθ.)
|
Γενικές παρατηρήσεις στο σχηματισμό των ρηματ. τύπων της α΄ συζυγίας
|
1. Συστατικά μέρη των μονολεκτικών τύπων
|
α) Προσωπική κατάληξη
|
β) Θεματικό φωνήεν
|
γ) Εγκλιτικό φωνήεν
|
δ) Χρονικός χαρακτήρας
|
ε) Χρονικό πρόσφυμα
|
2. Σχηματισμός περιφραστικών χρόνων
|
Ολικές ή φαινομενικές καταλήξεις
|
|
|
22ο Κεφ. Σχηματισμός των φωνηεντόλ. ασυναίρ. ρημ. α΄ συζυγίας
|
|
1. Ενεστώτας και παρατατικός
|
2. Οι άλλοι χρόνοι
|
Πίνακας φωνηεντόλ. ασυναίρ. ρημάτων με διαφορές ή ανωμαλίες
|
|
|
23ο Κεφ. Σχηματισμός των αφωνόληκτων ρημ. α΄ συζυγίας
|
|
1. Ενεστώτας και παρατατικός ενεργ. και μέσης φωνής
|
2. Ενεργ. και μέσος μέλλοντας, ενεργ. και μέσος αόρ. α΄
|
3. Ενεργ. παρακείμ. και υπερσ.
|
4. Παθ. μέλλ. α΄ και παθ. αόρ. α΄
|
5. Παρακείμενος και υπερσυντ. μέσης φωνής
|
|
|
24ο Κεφ. Σχηματισμός των ενρινόλ. και υγρόληκτων ρημάτων α΄ συζυγίας
|
|
1. Ενεστώτας και παρατατικός ενεργ. και μέσης φωνής
|
2. Οι άλλοι χρόνοι
|
|
|
25ο Κεφ. Δεύτεροι χρόνοι των ρημάτων α΄ συζυγίας
|
|
1. Ενεργ. και μέσος αόρ. β΄
|
2. Παθητ. μέλλ. β΄ και παθητικός αόρ. β΄
|
3. Ενεργ. παρακείμενος και υπερσυντέλικος β΄
|
4. Γενικές παρατηρήσεις στους δεύτερους χρόνους
|
|
|
26ο Κεφ. Ρήματα συνηρημένα ή περισπώμενα
|
|
1. Ενεστώτας και παρατατικός
|
τιμῶ - τιμῶμαι
|
ποιῶ - ποιοῦμαι
|
δηλῶ - δηλοῦμαι
|
Παρατηρήσεις
|
α) στα συνηρ. ρ. σε -άω
|
β) στα συνηρ. ρ. σε -έω
|
γ) στα συνηρ. ρ. σε -όω
|
2. Οι άλλοι χρόνοι
|
Πίνακας συνηρ. ρημάτων με διαφορές ή ανωμαλίες
|
|
|
27ο Κεφ. Ρήματα β΄ συζυγίας σε -μι
|
|
Διαίρεση των ρημ. σε -μι
|
|
Α΄. Συμφωνόληκτα ρήμ. σε -μι
|
1. Ενεστώτας και παρατατικός
|
δείκνυμι - δείκνυμαι
|
Παρατηρήσεις
|
2. Οι άλλοι χρόνοι
|
|
Β΄. Φωνηεντόληκτα ρήμ. σε -μι
|
1. Ενεστώτας, παρατατικός και αόρ. β΄
|
ἵστημι, τίθημι, ἵημι, δίδωμι, ἵσταμαι, τίθεμαι, ἵεμαι, δίδομαι
|
Παρατηρήσεις
|
Ι. Ενεστ. και παρατατικός
|
II. Αόριστος β΄
|
III. Τονισμός
|
2. Οι άλλοι χρόνοι
|
|
Γ΄. Άλλα φωνηεντόλ. ρήματα σε -μι
|
|
|
28ο Κεφ. Αόριστοι β΄ βαρύτονων ρημ. κατά τα ρ. σε -μι
|
|
Με χαρακτήρα 1) η και ᾰ, 2) ᾱ και ά, 3) η και ε, 4) ω και ο, 5) ῡ και ῠ
|
Παραδείγματα
|
|
|
29ο Κεφ. Άλλα ρήματα της β΄ συζυγίας σε -μι
|
|
εἰμί, εἶμι
|
φημὶ
|
ἠμί, κεῖμαι, κάθημαι
|
οἶδα, δέδοικα ή δέδια
|
τέθνηκα, βέβηκα, ἔοικα, χρή, εἴμαρται
|
πέπρωται
|
|
|
30ό Κεφ. Ρήματα ανώμαλα, αποθετικά και απρόσωπα
|
|
Α΄. .Ρήματα ανώμαλα
|
1. Ρήματα ανώμαλα κατά το σχηματισμό των χρόνων
|
2. Ρήματα ανώμαλα κατά τη σημασία των χρόνων
|
|
Β΄. Ρήματα αποθετικά
|
|
Γ΄. Ρήματα απρόσωπα ή τριτοπρόσωπα
|
|
|
31ο Κεφ. Άκλιτα μέρη του λόγου
|
|
1. Επιρρήματα
|
Συσχετικά επιρρήματα Πίνακας συσχετικών επιρρημάτων
|
2. Προθέσεις
|
3. Σύνδεσμοι
|
4. Επιφωνήματα
|
5.Μόρια
|
6. Άκλιτα με πολλαπλή σημασία
|
|
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
|
|
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ
|
|
32ο Κεφ. Γενικά για την παραγωγή και τη σύνθεση
|
|
|
33ο Κεφ. Παραγωγή των λέξεων
|
|
Προεισαγωγικές παρατηρήσεις για την παραγωγή
|
Α΄ Παράγωγα ουσιαστικά
|
α) Ουσιαστικά παράγωγα από ρήματα
|
β) Ουσιαστικά παράγωγα από επίθετα
|
γ) Ουσιαστικά παράγωγα από άλλα ουσιαστικά
|
1. Υποκοριστικά
|
2. Μεγεθυντικά
|
3. Τοπικά
|
4. Περιεκτικά
|
5. Πατρωνυμικά
|
6. Γονεωνυμικά
|
7. Εθνικά
|
8. Παρώνυμα
|
|
Β΄. Παράγωγα επίθετα
|
α) Επίθετα παράγωγα από ρήματα
|
1. Κυρίως ρηματ. επίθετα
|
2. Άλλα επίθ. παράγωγα από ρήματα
|
β) Επίθετα παράγωγα από ονόματα
|
γ) Επίθετα παράγωγα από επιρρήματα
|
|
Γ΄. Παράγωγα ρήματα
|
α) Ρήματα παράγωγα από ονόματα
|
β) Ρήματα παράγωγα από άλλα ρήματα
|
γ) Ρήματα παράγωγα από επιρρήματα και επιφωνήματα
|
|
Δ΄. Παράγωγα επιρρήματα
|
α) Τοπικά
|
β) Τροπικά
|
γ) Ποσοτικά
|
δ) Χρονικά
|
|
|
34ο Κεφ. Σύνθεση των λέξεων
|
|
Προεισαγωγικές παρατηρήσεις για τη σύνθεση
|
Α΄ Πρώτο συνθετικό
|
1. Κλιτό ως πρώτο συνθετικό
|
α) Ουσιαστικό
|
β) Επίθετο
|
γ) Ρήμα
|
2. Άκλιτο ως πρώτο συνθετικό
|
α) Επίρρημα
|
β) Πρόθεση
|
γ) Αχώριστο μόριο
|
|
Β΄. Δεύτερο συνθετικό
|
1. Κλιτό ως δεύτερο συνθετικό
|
α) Ουσιαστικό
|
β) Επίθετο
|
γ) Ρήμα
|
2. Άκλιτο ως δεύτερο συνθετικό
|
|
Γ΄. Νόθα σύνθετα
|
|
Δ΄. Παρασύνθετα
|
|
Ε΄. Τονισμός των συνθέτων
|
|
Ϛ΄. Σημασία των συνθέτων
|
α) Προσδιοριστικά σύνθετα
|
β) Αντικειμενικά σύνθετα
|
γ) Κτητικά σύνθετα
|
δ) Συνδετικά ή παρατακτικά σύνθετα
|
|
|
35ο Κεφ. Άλλοι τρόποι σχηματισμού λέξεων
|
|
α) Ονοματοποιία
|
β) Αλλαγή του γραμματικού είδους
|
|
|
36ο Κεφ. Αλλαγή της σημασίας των λέξεων
|
|
1. Κυριολεξία και μεταφορά
|
2. Είδη μεταφοράς
|
|
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
|
Κατάλογος ανώμαλων ρημάτων
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
|
|