Γ. ΤΑ ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ
§ 65
Παθητικά ρήματα ή ρήματα παθητικής διάθεσης ονομάζονται αυτά που φανερώνουν ότι το υποκείμενό τους παθαίνει κάτι από κάποιον άλλο. Παθητική διάθεση έχουν:
-
α) Ρήματα της μέσης, συνηθέστερα, φωνής:
Ὁ λόφος ἐνεπλήσθη ἱππέων. (γέμισε) [ρ. πίμπλαμαι] Οἶδα ὅτι οὐκ ἀδικοῦμαι. N.E.: Η σοδειά καταστράφηκε.
-
β) Ορισμένα ρήματα ενεργητικής φωνής:
Οὐδὲν πώποτε κακὸν ἐπάθομεν. [ρ. πάσχω] Πάντες ἀπέθανον αὐτοῦ μαχόμενοι. [ρ. ἀποθνῄσκω] N.E.: Τα χιόνια έλιωσαν.
-
γ) Μερικές ρηματικές εκφράσεις ή περιφράσεις:
Πάντες ἐν αἰτίᾳ ἦσαν. (κατηγορούνταν) Ἐκεῖνος δίκην δώσει. (θα τιμωρηθεί) [δίκην δίδωμι] N.E.: Η σεισμική δόνηση δεν έγινε αισθητή.
§ 66
Το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο προέρχεται η ενέργεια που δέχεται το υποκείμενο ενός παθητικού ρήματος ονομάζεται ποιητικό αίτιο. Το ποιητικό αίτιο εκφέρεται:
-
α) Με την πρόθεση ὑπὸ + γενική (βλ. άλλες συντακτικές λειτουργίες της ὑπὸ + γενική στην § 156.18α):
Πολλοὶ ὑπὸ τῶν τριάκοντα ἀπέθανον. N.E.: [από + αιτιατική] Oι νόμοι ψηφίζονται από τη Βουλή.
-
β) Σπανιότερα με τις προθέσεις ἀπό, ἐκ, πρός, παρὰ + γενική:
Οὐδὲν ἔργον ἀξιόλογον ἐπράχθη ἀπ' αὐτῶν. Τοῦτό μοι ἐκ θεοῦ δέδοται. Ταῦτα ἐξηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ πρὸς τῶν κατασκόπων. Παρὰ πολλῶν ὁμολογεῖται τοῦτο εἶναι τὸ δίκαιον.
-
γ) Με δοτική ονόματος ή αντωνυμίας, η οποία ονομάζεται δοτική προσωπική του ενεργούντος προσώπου (βλ. § 80η).
|