Νίκος Εγγονόπουλος, Αλέξανδρος και Βουκεφάλας (από το αρχείο της Λένας Εγγονοπούλου)

Η αγάπη του Αλεξάνδρου για τον Βουκεφάλα

Α. Κείμενο

Στο έργο του Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις, (βλ. Ενότητα 7) ο Φλάβιος Αρριανός (περ. 95-175 μ.Χ.) αφηγείται και το τέλος του Βουκεφάλα, του αγαπημένου αλόγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Εκτός από την περιγραφή του αλόγου, ο Αρριανός παραδίδει και ένα χαρακτηριστικό επεισόδιο που καταδεικνύει τον στενό δεσμό του μεγάλου στρατηλάτη με τον πιστό σύντροφό του.

Ἵνα δὲ ἡ μάχη συνέβη καὶ ἔνθεν ὁρμηθεὶς ἐπέρασεν τὸν Ὑδάσπην ποταμὸν πόλεις ἔκτισεν Ἀλέξανδρος. Καὶ τὴν μὲν Νίκαιαν τῆς νίκης τῆς κατ’ Ἰνδῶν ἐπώνυμον ὠνόμασε, τὴν δὲ Βουκεφάλαν ἐς τοῦ ἵππου τοῦ Βουκεφάλα τὴν μνήμην, ὃς ἀπέθανεν αὐτοῦ ὑπὸ καύματός τε καὶ ἡλικίας καματηρὸς γενόμενος, πολλὰ δὲ πρόσθεν ξυγκαμών τε καὶ συγκινδυνεύσας Ἀλεξάνδρῳ, ἀναβαινόμενός τε πρὸς μόνου Ἀλεξάνδρου, ὅτι τοὺς ἄλλους πάντας ἀπηξίου ἀμβάτας, καὶ μεγέθει μέγας καὶ τῷ θυμῷ γενναῖος. Σημεῖον δέ οἱ ἦν βοὸς κεφαλὴ ἐγκεχαραγμένη, ἐφ᾿ ὅτῳ καὶ τὸ ὄνομα τοῦτο λέγουσιν ὅτι ἔφερεν· οἱ δὲ λέγουσιν ὅτι λευκὸν σῆμα εἶχεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, μέλας ὢν αὐτός, ἐς βοὸς κεφαλὴν μάλιστα εἰκασμένον. Οὗτος ὁ ἵππος ἐν τῇ Οὐξίων χώρᾳ ἀφανὴς ἐγένετο Ἀλεξάνδρῳ, καὶ Ἀλέξανδρος προεκήρυξεν ἀνὰ τὴν χώραν πάντας ἀποκτενεῖν Οὐξίους, εἰ μὴ ἀπάξουσιν αὐτῷ τὸν ἵππον. Τοσήδε γὰρ σπουδὴ Ἀλεξάνδρῳ ἀμφ᾿ αὐτὸν ἦν.

Ἀρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις 5.19.4-6 (διασκευή)

Ο Μ. Αλέξανδρος σε μεταξοτυπία του Andy Warhol (1981, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης)

Γλωσσικά σχόλια

Ερμηνευτικά σχόλια    

Ἵνα δὲ ἡ μάχη συνέβη καὶ ἔνθεν ὁρμηθεὶς ἐπέρασεν τὸν Ὑδάσπην ποταμὸν πόλεις ἔκτισεν Ἀλέξανδρος: Η ίδρυση των δύο πόλεων στις όχθες του ποταμού Υδάσπη (σήμερα ονομάζεται «Τζέλουμ») συνδέεται με τη μεγάλη μάχη που έγινε εκεί μεταξύ της στρατιάς του Αλεξάνδρου και των δυνάμεων του Ινδού βασιλιά Πώρου, που έληξε με νίκη των Μακεδόνων. Η Νίκαια χτίστηκε ακριβώς στο πεδίο της μάχης, ενώ η Βουκεφάλα ή Βουκέφαλα (κατά τον Πλούταρχο, «Βουκεφαλία») στο σημείο από το οποίο ξεκίνησε ο Αλέξανδρος με τον στρατό του, για να διαβεί τον Υδάσπη.

Οὔξιοι: Λαός της ανατολικής Σουσιανής στη μεθόριο της Περσίας. Κατοικούσαν στις πηγές του Τίγρη ποταμού (σημερινού Καρούμ). Η περιοχή όπου ζούσαν ήταν ιδιαίτερα εύφορη. Διακρίνονταν σε ορεινούς, που ήταν πιο σκληροτράχηλοι και ονομαστοί πολεμιστές, και πεδινούς. Κατά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου υπήρξαν σύμμαχοι του Δαρείου, ώσπου το 331 π.Χ. τους υπέταξε ο Αλέξανδρος και τους έκανε φόρου υποτελείς.

Ερωτήσεις

1. Πώς πέθανε ο Βουκεφάλας;
2. Σε τι όφειλε το όνομά του το άλογο του Μ. Αλεξάνδρου;
3. Ποιο γεγονός επικαλείται ο Αρριανός, για να καταδείξει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του Μ. Αλεξάνδρου για το άλογό του;
4. Μπορείτε να ανακαλέσετε στη μνήμη σας άλλες γνωστές περιπτώσεις στενού δεσμού μεταξύ ενός ανθρώπου και ενός ζώου;

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας

ἡ πόλις  [στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο πόλεις]
		Αρχαία Ελληνική	Αρχαία / Νέα  Ελληνική	Νέα  Ελληνική
		πολίζω [= οικοδομώ, ιδρύω πόλη] ἡ πολίχνη [= η μικρή πόλη] τὸ πόλισμα [= το σύνολο των οικημάτων μιας πόλης, η πόλη, η κωμόπολη]	ὁ πολίτης ἡ πολιτεία [= (α.ε.) το πολίτευμα, ο τρόπος ζωής των πολιτών, (ν.ε.) το κράτος, η πόλη] ὁ πολιτευτής [= ο πολιτικός] πολιτικός τὰ πολιτικά τὸ πολίτευμα πολιτεύω [= είμαι πολίτης] πολιτεύομαι [= (α.ε.) είμαι ενεργός πολίτης, δρω ως πολίτης, (ν.ε.) θέτω υποψηφιότητα στις εκλογές] ὁ πολιτισμός	η πολιτική πολιτικάντης [= ο πολιτικός που αναδεικνύεται με ευτελή μέσα, δημαγωγία, πελατειακές σχέσεις] πολιτειακός [= αυτός που σχετίζεται με το πολίτευμα] πολιτισμένος πολιτιστικός
		ὁ ὑψίπολις [= ο πολίτης ένδοξης πόλης] ὁ ἄπολις [= αυτός που δεν έχει πόλη, πατρίδα] ἀπολίτευτος ὁ πολιτάρχης [= ο αρχηγός της πόλης]	ἡ ἀκρόπολις (-η) ἡ κωμόπολις (-η) πολιορκῶ ἡ πολιορκία ὁ πολιοῦχος [= ο προστάτης της πόλης] πολιτογραφῶ [= (α.ε.) εγγράφω κάποιον ως πολίτη, (ν.ε.) δίνω υπηκοότητα] ὁ πολιτοφύλαξ (-ακας) [= αυτός που φυλάει τους πολίτες] συμπολιτεύω (ν.ε. συμπολιτεύομαι) ἡ συμπολίτευσις (-η) ὁ συμπολίτης ἀντιπολιτεύομαι [= είμαι πολιτικός αντίπαλος]	πολιτικοποιώ πολιτικοποίηση πολιτικολογώ πολιτοφυλακή [= ένοπλο σώμα πολιτών για τη διατήρηση της τάξης] πολεοδόμος πολεοδομία αντιπολίτευση απολίτιστος απολιτικός

Ασκήσεις

1. Να γράψετε τι δηλώνουν τα παρακάτω α.ε. παράγωγα του ρ. πολιτεύω: πολιτεία, πολίτευμα.
   
2. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ με τις λέξεις της στήλης Β΄ δημιουργώντας αποδεκτά ονοματικά σύνολα:

   Α΄	Β΄
   1. πολιτιστικός	α. πολιορκία
   2. πολιτισμένος	β. θεσμός
   3. στενή	γ. πόλη
   4. πολιτειακός	δ. πολίτης
   5. συνήγορος του	ε. χώρες
   6. σχέδιο	στ. πρωτεύουσα

   
   
3. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με την κατάλληλη λέξη από αυτές που δίνονται στο πλαίσιο:

   α. Λίγες πόλεις στην Ελλάδα έχουν σωστό ______________ σχεδιασμό. β. Το Παρίσι αποκαλείται « ______________ του φωτός». γ. Η φιλολαϊκή ______________ της κυβέρνησης απέδωσε καρπούς. δ. Άλλο η ______________ και άλλο η κομματικοποίηση.	πόλη πολιτική πολιτικοποίηση πολεοδομικός

   
   
4. Να σχηματίσετε στη ν.ε. όσο το δυνατόν περισσότερα ονοματικά σύνολα με τη λέξη «πολιτικός» και να δώσετε τη σημασία τους. Συμβουλευτείτε τα λεξικά σας.
   

Β2. Ετυμολογικά

Παραγωγή ρημάτων

Παραγωγή ρημάτων από άλλα ρήματα, επιρρήματα και επιφωνήματα

Ασκήσεις

1. Να αντιστοιχίσετε τα παράγωγα ουσιαστικά των ρ. κτίζω και βαίνω (στήλη Α΄) με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (στήλη Β΄):

   Α΄	Β΄
   1. κτίσις
   2. κτίστης	α. το πρόσωπο που ενεργεί
   3. κτίσμα	β. ενέργεια, κατάσταση
   4. βῆμα	γ. αποτέλεσμα ενέργειας
   5. βάθρον	δ. τόπος
   6. βαθμός	ε. όργανο, μέσο
   7. βατήρ

   
   
2. Να γράψετε παράγωγα ρήματα της α.ε. από τα παρακάτω ονόματα (ουσιαστικά ή επίθετα):

   βάρβαρος	>	_______________
   σπουδή	>	_______________
   εὐθύς	>	_______________
   νίκη	>	_______________
   φόβος	>	_______________

   
   
3. Να γράψετε παράγωγα ουσιαστικά της α.ε. από τα επίθετα:

   γενναῖος	>	_______________
   ἀφανής	>	_______________
   εὐθύς	>	_______________

Γ. Σύνταξη

Οι βασικοί όροι μιας απλής πρότασης

Οι βασικοί όροι μιας απλής πρότασης είναι δύο, το υποκείμενο και το κατηγόρημα.

		Aπλή πρόταση
	υποκείμενο							κατηγόρημα
	μονολεκτικό
Όταν το ρήμα της πρότασης είναι είτε ενεργητικής διάθεσης[1] και αμετάβατο είτε ουδέτερης ή παθητικής διάθεσης, το κατηγόρημα περιλαμβάνει μόνο τον ρηματικό τύπο, π.χ. Ὁ παῖς ὑπνώττει / Το παιδί παίζει.								περιφραστικό
		συνδετικό ρήμα + κατηγορούμενο
Όταν το ρήμα της πρότασης είναι συνδετικό (εἰμί, γίγνομαι, φαίνομαι κ.ά.) παθητικής ή ουδέτερης διάθεσης, το κατηγόρημα περιλαμβάνει τον ρηματικό τύπο και το κατηγορούμενο, έναν όρο που δηλώνει μια ιδιότητα του υποκειμένου, π.χ. Ὁ χρησμὸς σαφής ἐστι / Το παιδί είναι ήσυχο.
		ενεργητικό μεταβατικό ρήμα + αντικείμενο (+2ο αντικείμενο)
Όταν το ρήμα της πρότασης είναι ενεργητικό μεταβατικό, το κατηγόρημα περιλαμβάνει τον ρηματικό τύπο και το αντικείμενο, έναν όρο που δηλώνει το πρόσωπο, ζώο ή πράγμα στο οποίο μεταβαίνει η ενέργεια του ρήματος, π.χ. Σὺ μὴ ἐλπίσῃς ταῦτα / Εσύ μην ακούς τους άλλους. Μερικά ενεργητικά μεταβατικά ρήματα χρειάζονται δύο αντικείμενα, για να αποδώσουν ολοκληρωμένο νόημα (δίπτωτα ρήματα)· για τον λόγο αυτό το κατηγόρημα των προτάσεων αυτών περιλαμβάνει και δύο αντικείμενα, π.χ. Διηγήσομαι ὑμῖν μῦθον / Η Πολιτεία παρέχει κίνητρα στους επιχειρηματίες.
			ενεργητικό μεταβατικό ρήμα + αντικείμενο + κατηγορούμενο
			Όταν το ρήμα της πρότασης είναι ενεργητικό μεταβατικό και σημαίνει «αποκαλώ», «θεωρώ», «εκλέγω», «μετατρέπω (κάτι σε κάτι άλλο)», το κατηγόρημα εκτός από τον ρηματικό τύπο περιλαμβάνει και το αντικείμενο και το κατηγορούμενο του αντικειμένου, π.χ. Οἱ Ἀθηναῖοι εἵλοντο Περικλέα στρατηγόν / Ο διευθυντής με αποκάλεσε ασυνεπή.

Παρατηρήσεις

Υποκείμενο

1. Το υποκείμενο μιας πρότασης βρίσκεται με την ερώτηση, «ποιος / ποια / ποιο + ρήμα;».
   Ἀλέξανδρος τοὺς στρατιώτας συνήγαγε.
2. Ως υποκείμενο μιας πρότασης είναι δυνατόν να τεθούν: ουσιαστικά, αντωνυμίες, επίθετα, μετοχές, αριθμητικά, απαρέμφατα, δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις κ.ά.
3. Το ρήμα συμφωνεί με το υποκείμενο της πρότασης (όταν αυτό είναι πτωτικό) στο πρόσωπο και στον αριθμό. Εξαίρεση αποτελεί η αττική σύνταξη, που χαρακτηρίζει κυρίως την ιωνική-αττική διάλεκτο. Όταν το υποκείμενο της πρότασης είναι ουδέτερο πληθυντικού αριθμού, το ρήμα τίθεται στο γ΄ ενικό αντί του γ΄ πληθυντικού, π.χ. τὰ παιδία παίζει.
   
   

Κατηγορούμενο

1. Το κατηγορούμενο αποδίδει μία ιδιότητα στο υποκείμενο (ή στο αντικείμενο) με τη μεσολάβηση ενός συνδετικού ρήματος (εἰμί, γίγνομαι, φαίνομαι, διατελῶ, διάγω κ.ά.). Το εντοπίζουμε με την ερώτηση «τι (λογής) + ρήμα;».
   Ἡ πόλις ἀνάστατος ἐγένετο.
2. Το κατηγορούμενο είναι συνήθως επίθετο. Ως κατηγορούμενο σε μια πρόταση είναι δυνατόν, επίσης, να τεθούν: ουσιαστικά, αντωνυμίες, μετοχές, αριθμητικά, απαρέμφατα, δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (κυρίως αναφορικές) κ.ά.
3. Το κατηγορούμενο, όταν είναι επίθετο, συμφωνεί με το υποκείμενο ή το αντικείμενο στο οποίο αναφέρεται στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση, π.χ. Καὶ ἦν ἡ μάχη καρτερά. Όταν είναι ουσιαστικό, συμφωνεί υποχρεωτικά στην πτώση και ενδεχομένως στον αριθμό και στο γένος, π.χ. Τὰ δὲ Κύθηρα νῆσός ἐστιν. Μερικές φορές τίθεται στο ουδέτερο γένος, π.χ. Καλὸν ἡ σωφροσύνη, ἀλλ' ἐπίπονον, ή σε γενική (κατηγορηματική), π.χ. Ὁ θρόνος τοῦ μεγάλου βασιλέως χρυσοῦ ἦν.
   
   

Αντικείμενο

1. Με αντικείμενο συντάσσονται τα ενεργητικής διάθεσης μεταβατικά ρήματα, όσα δηλαδή δε δηλώνουν απλώς ότι το υποκείμενο ενεργεί, αλλά και ότι η ενέργειά του μεταβαίνει σε ένα άλλο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα.
2. Το αντικείμενο βρίσκεται σε μία από τις πλάγιες πτώσεις (γεν., δοτ., αιτ.), ποτέ σε ονομαστική. Το εντοπίζουμε με την ερώτηση «ποιον / ποιαν / τι + ρήμα;».
   Κλέαρχος τοὺς στρατιώτας συνήγαγε.

3. Στα δίπτωτα ρήματα το δεύτερο αντικείμενο το εντοπίζουμε με την ερώτηση «σε / με / για / από ποιον ή τι + ρήμα;».
   Ἔπαυσαν Τιμόθεον τῆς στρατηγίας: από τι ἔπαυσαν Τιμόθεον; → (από τη στρατηγία) τῆς στρατηγίας → αντικείμενο.
4. Μερικά ρήματα άλλες φορές λειτουργούν ως μεταβατικά και άλλοτε ως αμετάβατα. Συγκρίνετε, π.χ., στη ν.ε.:
   Μη μου μιλάς! Σκέφτομαι… (αμετάβατη χρήση), αλλά: Ο παππούς σκεφτόταν πάντα με νοσταλγία το χωριό (μεταβατική χρήση).

Ασκήσεις

1. Να εντοπίσετε το ρήμα, το υποκείμενο και το κατηγορούμενο στις παρακάτω προτάσεις:
   α. Οὗτοί εἰσι πονηροί.
   β. Σὺ ἀνυπόδητος καὶ ἀχίτων διατελεῖς (= είσαι διαρκώς).
   γ. Ὁ πόλεμος πολλῶν αἴτιος κακῶν γεγένηται.
   δ. Ἐμπόριον ἦν τὸ χωρίον (= η περιοχή ήταν εμπορικό λιμάνι) καὶ ὥρμουν αὐτόθι (= αγκυροβολούσαν εκεί) ὁλκάδες πολλαί.
   ε. Οἱ Καππαδόκαι ὑπὸ Ἑλλήνων Σύριοι ὀνομάζονται.
   στ. Ἡ μὲν τοῦ σώματος ἰσχὺς γηράσκει, ἡ δὲ τῆς ψυχῆς ῥώμη ἀγήρατός ἐστι.
   ζ. Οὐδεὶς ἔστι μοι ἀλλότριος (= ξένος), ἂν χρηστὸς ᾖ.
   
2. Να συμπληρώσετε το κατηγορούμενο στις παρακάτω προτάσεις:
   α. Ἐγὼ καὶ σὺ _______________ (φίλος) ἐσμέν.
   β. _______________ (μαθητής) τοῦ Σωκράτους ἐστέ;
   γ. Οἱ πρόγονοι ἦσαν _______________ (σοφός) καὶ _______________ (ἀγαθός).
   δ. Οἱ ἀδικοῦντες τὴν πόλιν ἡμέτεροι _______________ (ἐχθρός) εἰσιν.
   ε. Ἐκείνη ἡ γραῦς _______________ (δίκαιος) ἦν.
   
3. Να βρείτε το ρήμα, το υποκείμενο και το αντικείμενο στις παρακάτω προτάσεις:
   α. Ἀλέξανδρος ἐθήρευεν ἐλάφους ἐν τῷ ὄρει.
   β. Σωκράτης διδάσκει τὴν ἀρετήν.
   γ. Ὁ στρατηγὸς τὴν ἑλληνικὴν δύναμιν ἤθροιζεν.
   δ. Λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος.
   ε. Οἱ δικασταὶ ἐθαύμασαν τὴν σοφίαν τοῦ νομοθέτου.
   
4. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις που λείπουν στις παρακάτω προτάσεις και να βρείτε τα κατηγορούμενα:
   α. Ἡ πόλις ἡμῶν ἔνδοξ___ ἐγένετο.
   β. Σὺ τυφλ___ τά τ’ ὦτα τόν τε νοῦν τά τ’ ὄμματ’ (= και στα αυτιά και στο νου και στα μάτια) εἶ.
   γ. Ἀλέξανδρος ἦν υἱ___ Φιλίππου.
   δ. Καὶ ἦν ἡ μάχη καρτερ___. (= σφοδρή).
   ε. Πᾶν ἀναγκαῖον πρᾶγμ ἀνιαρ___ ἔφυ.
   
5. Να βρείτε τα αντικείμενα στις παρακάτω προτάσεις:
   α. Οἱ Φελλόποδες εὔχονται ἡμῖν εὔπλοιαν.
   β. Βασιλεὺς ἤκουσε Τισσαφέρνους τὴν Κύρου στρατείαν (= εκστρατεία).
   γ. Μή μοι φθονήσῃς τοῦ μαθήματος (= μη μου αρνηθείς από φθόνο το μάθημα).
   
6. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις που λείπουν στις παρακάτω προτάσεις και να βρείτε τα αντικείμενα των ρημάτων:
   α. Οὗτος ἐθαύμαζε τὴν ἀρετ___ τῶν προγόνων.
   β. Οἱ Ἀθηναῖοι ἔπεμπον τοὺς νέ___ πρὸς τοὺς διδασκάλους.
   γ. Καὶ ἔνθεν ὁρμηθεὶς πόλ___ ἔκτισεν Ἀλέξανδρος.
   δ. Ἡ πόλις ἐκράτησε τῶν ἐχθρ___ καὶ τρόπαι___ ἔστησεν.
   ε. Οἱ Ἀθηναῖοι τοῖς συμμάχ___ ὠργίζοντο.
   
7. Να βρείτε τα ρήματα και τα υποκείμενά τους στις παρακάτω προτάσεις και στη συνέχεια να τα μεταφέρετε στον αντίστοιχο τύπο του άλλου αριθμού:
   α. Ὑμεῖς ἐκινδυνεύσατε τὸν ἔσχατον κίνδυνον.
   β. Οὗτος ἐθαύμαζε τὴν ἀρετὴν τῶν προγόνων.
   γ. Οἱ στρατιῶται διέβαινον ἐκ τῆς Θρᾴκης εἰς τὴν Ἀσίαν.
   δ. Στέφανον ὁ νικητὴς λαμβάνει.
   
8. Να βρείτε το ρήμα, το υποκείμενο και το αντικείμενο στις παρακάτω προτάσεις και στη συνέχεια να μεταφέρετε τα αντικείμενα στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού:
   α. Οὐ φέρει καλὸν καρπὸν τοῦτο τὸ δένδρον.
   β. Γέρων ἀγροὺς καὶ ἀμπέλους εἶχε.
   γ. Οἱ ῞Ελληνες φρουροῦσι τὰς πύλας.
   δ. Οἱ Σμυρναῖοι ἀποστέλλουσιν ἐς Κλάρον θεωρούς.
   ε. Οἱ ἡμέτεροι σύμμαχοι ὑπομένουσι τοὺς κινδύνους.

Ἀδύνατον οἰκεῖσθαι πόλιν ἄνευ δικαιοσύνης
καὶ πολιτικῆς ἀρετῆς
Ἀριστοτέλης, Πολιτικά 1283a 21

Είναι αδύνατο να υπάρξει πόλη χωρίς δικαιοσύνη
και πολιτική αρετή.

[1] Ενεργητικής διάθεσης χαρακτηρίζονται τα ρήματα που δηλώνουν ότι το υποκείμενό τους ενεργεί. Περαιτέρω διακρίνονται σε μεταβατικά, που δηλώνουν ότι η ενέργεια του υποκειμένου τους μεταβαίνει σε ένα άλλο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα, και σε αμετάβατα, που δε δηλώνουν μετάβαση ενέργειας, π.χ. Ο Γιάννης περπατάει στον κήπο (ενεργητικό αμετάβατο) / Η Μαρία σκέφτεται με νοσταλγία τις περσινές διακοπές της (ενεργητικό μεταβατικό).
Παθητικής διάθεσης χαρακτηρίζονται τα ρήματα που δηλώνουν ότι το υποκείμενό τους γίνεται αποδέκτης της ενέργειας κάποιου άλλου, π.χ. Το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από εχθρικά πυρά.
Ουδέτερης διάθεσης χαρακτηρίζονται τα ρήματα που δηλώνουν ότι το υποκείμενό τους δεν ενεργεί ούτε παθαίνει, απλώς βρίσκεται σε μια κατάσταση, π.χ. Ο Κώστας κοιμάται.