Γεωγραφία ΣΤ' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή
|
Kεφάλαιο 44ο
Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ωκεανίας
Εντοπίστε στον παγκόσμιο χάρτη της τάξης σας την Ωκεανία και τα μεγαλύτερα νησιά της. Ο Άγγλος θαλασσοπόρος Κουκ έφθασε το 1770 στην Αυστραλία και την ανακήρυξε βρετανική αποικία. Χαράξτε στο χάρτη τη διαδρομή του και συζητήστε τις δυσκολίες που νομίζετε πως συνάντησε.
Η Ωκεανία θεωρείται η πέμπτη ήπειρος του πλανήτη μας. Εκτείνεται σχεδόν σε όλο τον Ειρηνικό Ωκεανό και περιλαμβάνει έξι νησιωτικές ενότητες. Αυτές είναι οι εξής:
Το μεγαλύτερο νησί της Ωκεανίας και ολόκληρου του πλανήτη είναι η Αυστραλία. Η Αυστραλία λόγω του μεγέθους της θεωρείται έδαφος ηπειρωτικό. Αποτελείται από πεδινές εκτάσεις, που διακόπτονται από χαμηλού ύψους υβώματα. Στην Ανατολική Αυστραλία εκτείνεται η Μεγάλη Διαχωριστική Οροσειρά (Αυστραλιανές Άλπεις), της οποίας η υψηλότερη κορυφή είναι μόλις 2.230 μέτρα. Στο κέντρο της αυστραλιανής γης και ανάμεσα στα μικρά όρη απλώνονται ερημικές εκτάσεις, όπως είναι η Μεγάλη Αμμώδης Έρημος, η έρημος Βικτόρια και άλλες μικρότερες, που καλύπτουν σχεδόν το 1/3 της έκτασής της. Ας εξετάσουμε μαζί το υδρογραφικό δίκτυο της Αυστραλίας. Το ποτάμιο σύστημά της αποτελείται κυρίως από τους ποταμούς Μάρεϊ και Ντάρλινγκ. Ας μελετήσουμε το ρόλο του ανάγλυφου της Αυστραλίας στη δημιουργία αυτού του ποτάμιου συστήματος.
Σε όλα σχεδόν τα νησιά της Ωκεανίας παρουσιάζονται έντονες βροχοπτώσεις, οι οποίες οφείλονται στους μουσώνες που πνέουν στην περιοχή. Αντίθετα στην Αυστραλία η συνολική βροχόπτωση είναι τόσο χαμηλή, ώστε θεωρείται η πιο ξηρή ήπειρος του πλανήτη μας. Ας συζητήσουμε μαζί το θετικό και τον αρνητικό ρόλο των μουσώνων στη ζωή των κατοίκων της Ωκεανίας. Το κλίμα της Ωκεανίας παρουσιάζει μεγάλες διαφορές από περιοχή σε περιοχή και αυτό οφείλεται στο ανάγλυφο και στο γεωγραφικό πλάτος της. Οι βόρειες περιοχές που βρίσκονται στον Ισημερινό είναι θερμές, ενώ οι υπόλοιπες ακτές της Αυστραλίας έχουν κλίμα εύκρατο. Στο εσωτερικό της Αυστραλίας το κλίμα είναι ηπειρωτικό με σπάνιες βροχές. Αντίθετα, η Νέα Ζηλανδία χαρακτηρίζεται από ωκεάνιο υγρό κλίμα χωρίς μεγάλες εποχικές μεταβολές στη θερμοκρασία. Στις ακτές της Αυστραλίας αναπτύσσονται σχεδόν όλες οι φυτικές διαπλάσεις ανάλογα πάντα με τις διαθέσιμες ποσότητες νερού. Όπως έχουμε μάθει, ανάλογα με τα είδη των φυτών μιας περιοχής αναπτύσσονται και τα είδη των ζώων που ζουν σε αυτήν. Ας συζητήσουμε για την ποικιλία της πανίδας που θα συναντήσουμε στις περιοχές της Ωκεανίας.
Γεωγραφικό γλωσσάριο
Μουσώνες: ισχυροί περιοδικοί άνεμοι που σχηματίζονται στους ωκεανούς και κοντά στις ηπείρους Ύβωμα: τοποθεσία με σχετικά χαμηλό υψόμετρο Oμαδική δραστηριότητα (προαιρετική)
Ας χωριστούμε σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα θα φέρει πληροφορίες για τα ταξίδια του Τζέιμς Κουκ στα νησιά της Ωκεανίας. Η δεύτερη ομάδα θα συγκεντρώσει πληροφορίες για τα κοραλλιογενή νησιά. Aν θέλεις, διάβασε κι αυτό... Τα ζώα της Αυστραλίας Μερικά από τα ζώα της Αυστραλίας είναι ενδημικά και μοναδικά στην περιοχή αυτή της Γης. Ένα τέτοιο ζώο είναι το καγκουρό, που μπορεί να φθάσει στο ύψος του ανθρώπου και να τρέχει με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Το θηλυκό φέρει στην κοιλιά του το μάρσιπο, ένα σάκο, στον οποίο μεταφέρεται το νεογέννητο και τελειοποιείται η ανάπτυξή του. Άλλο ενδημικό ζώο είναι το κοάλα, ένα βραδυκίνητο φυτοφάγο, που αγαπά να βρίσκεται στα κλαδιά των ευκαλύπτων. Από τα 700 περίπου είδη πουλιών τα πιο παράξενα είναι το «πουλί που γελά» και το εμού, ένα μεγάλου μεγέθους πτηνό που δεν πετά και μοιάζει με τη στρουθοκάμηλο της Αφρικής. Οι συγγραφείς |
