Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος (B Λυκείου Γενικής Παιδείας) - Βιβλίο Μαθητή
Κεφ. 40 Κεφ. 42 Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

 

Η Αθήνα σχολείο
της Ελλάδας
41. «Ξυνελών1 τε λέγω τήν τε πᾶσαν πόλιν τῆς Ἑλλάδος παίδευσιν2 εἶναι καὶ καθ’ ἕκαστον δοκεῖν ἄν μοι τὸν αὐτὸν ἄνδρα παρ’ ἡμῶν ἐπὶ πλεῖστ’ ἂν εἴδη3 καὶ μετὰ χαρίτων μάλιστ’ ἂν εὐτραπέλως τὸ σῶμα αὔταρκες παρέχεσθαι. καὶ ὡς οὐ λόγων ἐν τῷ παρόντι κόμπος τάδε μᾶλλον ἢ ἔργων ἐστὶν ἀλήθεια, αὐτὴ ἡ δύναμις τῆς πόλεως4, ἣν ἀπὸ τῶνδε τῶν τρόπων ἐκτησάμεθα, σημαίνει. μόνη γὰρ τῶν νῦν ἀκοῆς κρείσσων ἐς πεῖραν ἔρχεται, καὶ μόνη οὔτε τῷ πολεμίῳ ἐπελθόντι ἀγανάκτησιν ἔχει ὑφ’ οἵων κακοπαθεῖ οὔτε τῷ ὑπηκόῳ κατάμεμψιν ὡς οὐχ ὑπ’ ἀξίων ἄρχεται.μετὰ μεγάλων δὲ σημείων καὶ οὐ δή τοι ἀμάρτυρόν γε τὴν δύναμιν παρασχόμενοι τοῖς τε νῦν καὶ τοῖς ἔπειτα θαυμασθησόμεθα, καὶ οὐδὲν προσδεόμενοι οὔτε Ὁμήρου ἐπαινέτου οὔτε ὅστις ἔπεσι μὲν τὸ αὐτίκα τέρψει, τῶν δ’ ἔργων τὴν ὑπόνοιαν ἡ ἀλήθεια βλάψει5, ἀλλὰ πᾶσαν μὲν θάλασσαν καὶ γῆν ἐσβατὸν τῇ ἡμετέρᾳ τόλμῃ καταναγκάσαντες γενέσθαι, πανταχοῦ δὲ μνημεῖα κακῶν τε κἀγαθῶν6 ἀίδια ξυγκατοικίσαντες. περὶ τοιαύτης οὖν πόλεως7 οἵδε τε γενναίως δικαιοῦντες μὴ ἀφαιρεθῆναι αὐτὴν μαχόμενοι ἐτελεύτησαν, καὶ τῶν λειπομένων πάντα τινὰ εἰκὸς ἐθέλειν ὑπὲρ αὐτῆς κάμνειν.

 

    Κεφ. 41
Ξυνελὼν (συναιρέω)· συνοψίζοντας (ενν. το περιεχόμενο των κεφ. 37-40). Τὴν πᾶσαν πόλιν· την πόλη μας σε όλες τις εκδηλώσεις της.
Παίδευσις· σχολείο.
Ἐπί πλεῖστ' εἴδη· σε πάρα πολλές δραστηριότητες.
Παρέχω τὸ σῶμα αὔταρκες ἐπί τι· παρουσιάζω τον εαυτό μου (το σώμα) αυτοδύναμο για κάτι
Μετὰ χαρίτων· με χάρη
Εὐτραπέλως (εὖ + τρέπομαι, πρβλ. πολύτροπος)· με ευστροφία, με επιδεξιότητα.
Ἔρχεται ἐς πεῖραν ἀκοῆς κρείσσων· (ἐς πεῖραν ἐρχόμενη ἀποδείκνυται...) βγαίνει από τη δοκιμασία ανώτερη από τη φήμη της.
Ἀγανάκτησιν ἔχω τινί· δίνω σε κάποιον το δικαίωμα ν' αγανακτήσει.
Ὑφ' οἵων κακοπαθεῖ· από τι (ανάξιους) εχθρούς νικιέται.
Ὑπήκοοι· οι σύμμαχοι των Αθηναίων.
Ἔχει· παρέχει.
Σημεῖα· απτές αποδείξεις.
Οὐ δή τοι· και βέβαια όχι χωρίς.
Προσδέομαί τινος· έχω ανάγκη από...
Τέρψει τὸ αὐτίκα ἔπεσιν· με τα λόγια του θα δώσει μια πρόσκαιρη χαρά.
Τὴν ὑπόνοιαν τῶν ἔργων · την ιδέα που θα σχηματιστεί (αργότερα) για τα έργα μας.
Γενέσθαι ἐσβατόν· να δώσει «γῆν καὶ ὕδωρ», να γίνει πέρασμα μας.
Ξυγκατοικίζω· ιδρύω, στήνω μαζί.
Κακῶν τε κἀγαθῶν· για τις συμφορές και τις νίκες μας.
Ἀίδια· ακατάλυτα, αιώνια.
Δικαιοῦντες μὴ ἀφαιρεθῆναι αὐτήν· πιστεύοντας ότι ήταν καθήκον τους να μη χαθεί αυτή.
Λείπομαι· μένω, μένω στη ζωη.
Ἐθέλειν κάμνειν· με προθυμία να μοχθεί.

 

 

Το μεγαλείο της Αθήνας: α) Άποψη της Ακρόπολης των Αθηνών
Το μεγαλείο της Αθήνας: α) Άποψη της Ακρόπολης των Αθηνών

 

 

 

Το μεγαλείο της Αθήνας: β) Ο Παρθενώνας από ΒΔ.
Το μεγαλείο της Αθήνας: β) Ο Παρθενώνας από ΒΔ.