Το δεκαπενταμελές συμβούλιο του σχολείου σας καλεί τους μαθητές να συμμετάσχουν με προσωπικές ή ομαδικές δημιουργίες (έκθεση έργων τέχνης, εκτέλεση μουσικών συνθέσεων, παρουσίαση λογοτεχνικών ή θεατρικών έργων κτλ.) στην οργάνωση ενός τριημέρου καλλιτεχνικών εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθεί σε γνωστή για τη φιλοξενία τέτοιων εκδηλώσεων αίθουσα της πόλης σας.

Να συντάξετε μια ανακοίνωση εκατό περίπου λέξεων σχετικά με την εκδήλωση αυτή, με την ιδιότητα του προέδρου του δεκαπενταμελούς συμβουλίου. Καλό είναι τα κείμενα που θα προκύψουν να αφορούν μια πραγματική εκδήλωση του σχολείου.

Βοηθητικό υλικό:

Λεξιλόγιο

• ανακοίνωση, γνωστοποίηση, αναγγελία, δήλωση, κοινοποίηση: διαφωτιστική, έκτακτη, ενδιαφέρουσα, επείγουσα, επίσημη, λακωνική, ραδιοφωνική.
• ανακοινώνω: γνωστοποιώ, κοινοποιώ, αναγγέλλω, κοινολογώ.
• συμμετέχω, παίρνω μέρος, μετέχω, έχω συμμετοχή.
• καταγίνομαι με τις καλές τέχνες, φιλοπονώ, φιλοτεχνώ, λεπτουργώ.
• γραφικές τέχνες: χαρακτική, (λιθογραφία, ξυλογραφία, χαλκογραφία κ.ά.). Εικαστικές τέχνες: αρχιτεκτονική, γλυπτική, ζωγραφική. Διακοσμητικές τέχνες.
• αγάπη προς τις καλές τέχνες, ερασιτεχνία, φιλοτεχνία.
• έργο τέχνης, καλλιτέχνημα, φιλοτέχνημα, κομψοτέχνημα, αριστούργημα, αριστοτέχνημα.
• έκθεση: πινάκων ζωγραφικής, γλυπτών, πινακοθήκη, γλυπτοθήκη.
• ερασιτέχνης, φίλος των καλών τεχνών, φιλότεχνος, δεξιοτέχνης, κομψοτέχνης.
• τεχνική, ιδιαίτερη τεχνική μέθοδος, τεχνοτροπία, στιλ.
• περίτεχνος, έντεχνος, καλοδουλεμένος, ομορφοκαμωμένος.
• ζωγραφική: παραδοσιακή, αφηρημένη, πρωτόγονη, ρεαλιστική, σύγχρονη, φουτουριστική.
• ζωγραφιά, ακουαρέλα, θαλασσογραφία, νωπογραφία, σκηνογραφία, τοιχογραφία, τοπιογραφία.

Συντάξτε μια δεύτερη ανακοίνωση με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο. Διαφοροποιήστε όμως τώρα κάπως το λόγο σας: στην προσπάθειά σας να πετύχετε το σκοπό σας, που είναι η διοργάνωση του τριημέρου των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, φροντίστε να συγκινήσετε τους συμμαθητές σας και να τους επηρεάσετε, ώστε να συμμετάσχουν όσο γίνεται περισσότεροι και με περισσότερα έργα.

Πριν αρχίσετε να γράφετε τη δεύτερη ανακοίνωση, συζητήστε όλοι μαζί τους τρόπους με τους οποίους θα επιδιώκατε να συγκινήσετε τους μαθητές. Θα τους συγκινούσε λ.χ.: η αναφορά στη λαμπρή ιστορία του σχολείου, της οποίας θα έπρεπε να φανούν αντάξιοι; η υπόσχεση εκδρομών στο εξωτερικό για κείνους που θα είχαν τις εκλεκτότερες και τις περισσότερες συμμετοχές; η απονομή επαίνων και βραβείων με οικονομικό αντίκρισμα; κάτι άλλο;

Να παρουσιάσετε, ως πρόεδροι του δεκαπενταμελούς συμβουλίου, στη γενική συνέλευση της σχολικής κοινότητας το περιεχόμενο της δεύτερης ανακοίνωσης.

Να μεταφέρετε το περιεχόμενο της ανακοίνωσης, ως μαθητές τώρα, στις οικογένειές σας.

Να ετοιμάσετε διαφημιστικό φυλλάδιο ή /και αφίσα εβδομήντα έως ογδόντα λέξεων, για να κάνετε γνωστή στο κοινό την εκδήλωσή σας. Συνδυάστε το λόγο με την εικόνα. Διαλέξτε εικόνες ή σκίτσα ανάλογα με το θέμα της εκδήλωσής σας. Προσέξτε τα χρώματα, το μέγεθος της εικόνας, το μήνυμα που στέλνει.

Να δημοσιεύσετε με το ίδιο περιεχόμενο σύντομη ανακοίνωση, που δε θα ξεπερνάει τις είκοσι λέξεις, στις εφημερίδες. Δείγμα τέτοιας ανακοίνωσης μπορείτε να δείτε στη συνέχεια. Όπως καταλαβαίνετε, στηv ανακοίνωση αυτή θα δώσετε τα εντελώς απαραίτητα στοιχεία. Αυτό σημαίνει ότι η ανακοίνωση του Τύπου θα είναι πλήρης και σύντομη.

Να απευθύνετε, ως μαθητική κοινότητα, αίτηση προς το Υπουργείο Πολιτισμού, με την οποία να ζητάτε την οικονομική κάλυψη των εκδηλώσεών σας. Παράλληλα, ο καθένας από σας ας στείλει με τον ίδιο στόχο (της οικονομικής κάλυψης των εκδηλώσεων σας) επιστολή σε οικονομικά ισχυρό φίλο ή συγγενή του.

Ίσως σας είναι χρήσιμο και το λεξιλόγιο που ακολουθεί:

Βοήθεια, η:	συνώνυμα:	ενίσχυση, συνδρομή, υπεράσπιση, αρωγή, επικουρία, προστασία, συμπαράσταση, υποστήριξη, βοήθημα, συμβολή.
	αντώνυμα:	κατατρεγμός, διωγμός, πόλεμος, αδιαφορία, εγκατάλειψη.
	σύνθετα:	επιβοήθεια, αλληλοβοήθεια.
	επίθετα:	αδερφική, άμεση, αμοιβαία, αναγκαία, ανεκτίμητη, ανέλπιστη, ανεπαρκής, ανυστερόβουλη, ανώφελη, αρκετή, γρήγορη, ηθική, θεϊκή, ικανοποιητική, κατάλληλη, κρατική, μεγάλη, μικρή, οικονομική, προσωρινή, σοβαρή, υλική, φιλική, χρηματική.
Βοηθώ:	συνώνυμα:	ενισχύω, προσφέρω βοήθεια, επικουρώ, συντρέχω, εξυπηρετώ, παραστέκομαι, υποστηρίζω, ωφελώ.
	αντώνυμα:	κατατρέχω, ζημιώνω, καταδιώκω, πολεμώ, αδιαφορώ, εγκαταλείπω, βλάπτω.

Η λογική χρησιμοποίηση του λεκτικού υλικού που ακολουθεί μπορεί να δώσει το κείμενο της αίτησης:

αίτηση, προς, θέμα, χορήγηση, καλλιτεχνικός, εκδήλωση, τριήμερο, χορηγώ, ενισχύω, προσπάθεια, απώτερος σκοπός, δημιουργία, σχολικός, ζωή, πνευματικός, Υπουργείο Πολιτισμού, παρακαλώ, έξοδο, οργανώνω, μαθητική κοινότητα, αγωγή, παιδεία, δικαίωση, κόπος, εργασία, σκληρός, παράλληλα, μάθημα, αφίσα, διαφήμιση, πρόσκληση, ενοικιάζω, πληρώνω, αίθουσα καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, μεταφορά, πίνακας, μουσικό όργανο, συναυλία, ειδική μικροφωνική/ μεγαφωνική εγκατάσταση, θεατρική παράσταση, σκηνικό, κοστούμι, συνημμένος, πρόγραμμα.

Εννοείται ότι τόσο η φιλική σας επιστολή όσο και η αίτηση πρέπει να πείθουν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσετε τα κατάλληλα επιχειρήματα. Δεν θα ήταν άστοχο, λ.χ., μαζί με την αναφορά στο καλλιτεχνικό μέρος του προγράμματός σας, να αναφερθείτε και στις οικονομικές σας ανάγκες, εκθέτοντας σε γενικές γραμμές πού και πώς θα χρησιμοποιήσετε τα χρήματα που ζητάτε.

Συντάξτε, τέλος, μια πρόσκληση και ένα πρόγραμμα για το κοινό, όπως συνηθίζεται σ' αυτές τις περιπτώσεις, και καταχωρίστε στο βιβλίο πράξεων της μαθητικής σας κοινότητας τη σχετική πράξη, με την οποία αποφασίσατε να πραγματοποιήσετε το τριήμερο των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.

Μπορείτε να στείλετε πολλά από τα κείμενά σας, όπως τις ανακοινώσεις, το πρόγραμμα, την πρόσκληση, την αφίσα κτλ., με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο σε άλλα σχολεία της περιοχής σας ή και άλλων πόλεων, ενημερώνοντας τους συμμαθητές σας για την εκδήλωση, την οποία μπορούν να παρακολουθήσουν, εφόσον είναι δυνατόν. Τα κείμενά σας μπορούν να αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του σχολείου σας.

Ακολουθούν δείγματα πρόσκλησης, προγράμματος και μιας πράξης συλλόγου καθηγητών, που, αν και δεν αναφέρονται άμεσα στο συγκεκριμένο θέμα, ωστόσο περιέχουν τα απαραίτητα λεκτικά στοιχεία, με τα οποία θα έχετε τη δυνατότητα να συνθέσετε τη δική σας πρόσκληση, το δικό σας πρόγραμμα και τη δική σας πράξη.

Χρήσιμες πληροφορίες: Όπως θα διαπιστώσατε ήδη, το κείμενο που διαβάσατε είναι λιτό και αυστηρό. Εξάλλου αποτελεί δημόσιο έγγραφο. Το περιεχόμενό του διαρθρώνεται λογικά και μεθοδικά: δεν υπάρχουν κενά, όπως δεν υπάρχουν και περιττά· περιορίζεται στα απολύτως αναγκαία. Αν κανείς δοκιμάσει να προσθέσει ή να αφαιρέσει κάτι, είναι βέβαιο ότι θα διαταράξει τη μαθηματική του ισορροπία. Θα μπορούσαμε να πούμε, χωρίς υπερβολή, ότι είναι ένα δείγμα της λογικής λειτουργίας της γλώσσας. Αυτό άλλωστε θα το αντιληφθείτε, αν επιχειρήσετε να το απαγγείλετε, όπως θα απαγγέλλατε λ.χ. έναν πανηγυρικό λόγο ή ένα ποίημα. Θα νιώθατε αμέσως ότι το προδίδετε και ότι η σοβαρότητα σάς εγκαταλείπει. Έχει το κείμενο αυτό, όπως και κάθε κείμενο, το δικό του ρυθμό: το δικό του ύφος. Το ύφος που αρμόζει στην περίπτωση για την οποία γράφτηκε.

Συντάξτε, λοιπόν, κι εσείς τη δική σας πράξη, αφού μελετήσετε προσεκτικά όλα τα σημεία του κειμένου-οδηγού, στο οποίο μπορείτε να κάνετε όποιες προσθαφαιρέσεις, αντικαταστάσεις ή τροποποιήσεις κρίνετε αναγκαίες.

Αφηγηθείτε, τώρα, σε γραπτό λόγο πεντακοσίων, περίπου, λέξεων, όλα όσα έκανε η μαθητική κοινότητα, για να οργανώσει το τριήμερο των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, και στεγάστε τα κάτω από τον τίτλο:

«Πολιτιστικές εκδηλώσεις: η προετοιμασία και η οργάνωση ενός καλλιτεχνικού τριημέρου» Φροντίστε να συμπεριλάβετε στην αφήγησή σας κάθε αξιοσημείωτη λεπτομέρεια κινούμενοι πάνω στον άξονα του χρόνου. Εννοείται ότι τα διάφορα κείμενα (ανακοινώσεις στον τύπο, πρακτικό/πράξη κτλ.) δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν αυτούσια στην αφήγησή σας· θα ενταχθούν σ’ αυτήν με κάθε δυνατή συντομία. Φροντίστε επίσης να χωριστείτε σε δύο ομάδες, από τις οποίες η πρώτη να προσπαθήσει να δώσει έμφαση στη μορφή του λόγου, ενώ η δεύτερη στο περιεχόμενο του λόγου· πράγμα που σημαίνει ότι η πρώτη ομάδα θα φροντίσει να διηγηθεί με τρόπο που να συγκινεί, όπως συμβαίνει στη λογοτεχνία, ενώ η δεύτερη ομάδα θα φροντίσει να αφηγηθεί με τρόπο που θα πληροφορεί, όπως συνηθίζεται στην επιστήμη, στη διοίκηση, στο σχολείο, στην καθημερινή επικοινωνία. Η πρώτη δηλαδή ομάδα θα θεωρήσει ότι αποδέκτες του κειμένου της είναι άνθρωποι που θα ζητήσουν σ’ αυτό την τέρψη περισσότερο του λόγου παρά την πληροφόρηση. Αντίθετα, η δεύτερη ομάδα θα θεωρήσει αποδέκτες του κειμένου της ανθρώπους που κυρίως επιθυμούν να πληροφορηθούν. Στην πρώτη περίπτωση λ.χ., θα μπορούσε να ανήκει κάποιος αναγνώστης που θα ευχαριστιόταν να διαβάζει αφηγηματικό λόγο, ενώ αποδέκτης στη δεύτερη περίπτωση θα μπορούσε να είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο, όπως καταλαβαίνετε, δικαιούται να πληροφορηθεί από μια συνοπτική / ακριβή / σαφή / λιτή / εμπεριστατωμένη έκθεσή σας τα σχετικά με την απόφαση, το σχεδιασμό, την οργάνωση και την πραγματοποίηση του τριημέρου των καλλιτεχνικών σας εκδηλώσεων. Το δεύτερο δηλαδή κείμενο θα μπορούσε να πάρει τη μορφή έκθεσης πεπραγμένων ή αναφοράς. Ακολουθούν δύο δείγματα γραφής. Το πρώτο (α) δίνει έμφαση στην έκφραση, το δεύτερο (β) ενδιαφέρεται για την πληροφόρηση. Ωστόσο αναφέρονται και τα δύο στο ίδιο θέμα. Σημείωση. Μην αρχίσετε το γράψιμο πριν μελετήσετε και συγκρίνετε όλοι μαζί τα δείγματα (α) και (β).

Δείγμα α΄

Μπορείς να συνεχίσεις ακολουθώντας, αν θέλεις, και προεκτείνοντας την πορεία του δείγματος. Τη συνέχειά της είναι δυνατόν να τη συνθέσεις αρμολογώντας τις ενέργειες των παιδιών στο συνεκτικό ιστό του χρόνου. Οι πλαγιότιτλοι που βλέπεις πλάι στο δειγματικό κείμενο στοιχειοθετούν την πορεία έως εδώ. Εννοείται ότι θα συνεχίσεις να γράφεις τους πλαγιότιτλους, όπου το κρίνεις αναγκαίο.

Μπορείς ωστόσο, αν θέλεις, να γράψεις ένα εντελώς δικό σου κείμενο ακολουθώντας μιαν εντελώς δική σου πορεία. Μπορείς δηλαδή να παρουσιάσεις, με τον τρόπο που εσύ θα έκρινες πιο ευχάριστο, το υλικό το σχετικό με την εκδήλωση αυτή της μαθητικής σου κοινότητας.

Δείγμα β΄

Τώρα που ολοκληρώσατε την εκδήλωσή σας και ανταποκριθήκατε στις ποικίλες υποχρεώσεις σας, θα διαπιστώσετε, αν εποπτεύσετε πάλι ολόκληρη την πορεία που διανύσατε, ότι ένα πλήθος στόχων οδήγησαν σε αντίστοιχο πλήθος κειμένων.

Πρόκειται για μια δυναμική παρουσία της γλώσσας, η οποία οφείλεται στη λεγόμενη γλωσσική ικανότητα που οδηγεί στη γλωσσική επικοινωνία των ανθρώπων. Δείτε λ.χ. πώς αναβλύζει από μια πηγή ενεργειών, όπως ήταν η εκδήλωσή σας, μια ποικιλία κειμένων: