Λεξιλόγιο (σχετικό με το σχόλιο και την είδηση)
|
Στις φράσεις της διπλανής στήλης να προσδιορίσετε τις σημασίες των λέξεων γεγονός και σχόλιο:
|
- Το γεγονός ότι εκείνοι που παρακολουθούν τις ειδήσεις στην τηλεόραση ή στο ραδιόφωνο είναι συνήθως και τακτικοί αναγνώστες των εφημερίδων ενισχύει την άποψη ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης βρίσκονται μεταξύ τους σε σχέση μάλλον συμπληρωματική παρά ανταγωνιστική.
|
|
|
- Οι ταινίες των επικαίρων αποτελούν εντυπωσιακές μαρτυρίες για τον ιστορικό, γιατί παρουσιάζουν τα γεγονότα σε όλη τους τη δραματικότητα.
- Είναι γεγονός ότι στην εποχή μας οι άνθρωποι βομβαρδίζονται από έναν καταιγισμό πληροφοριών.
- Η συνθήκη του Λονδίνου (3 Φεβρουαρίου 1830) ανακοινώθηκε από τους πρεσβευτές των Τριών Δυνάμεων στην Υψηλή Πύλη, που βρέθηκε προ τετελεσμένου γεγονότος και αναγκάστηκε να δεχτεί την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
- Η παράσταση προκάλεσε ευμενή σχόλια.
- Πολύτιμα για τη φιλολογική μελέτη των Ομηρικών επών είναι τα πλούσια σχόλια που έγραψε ο αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ευστάθιος (12ος μ.Χ. αιώνας).
|
Σημείωση: Για τις λέξεις αυτές το λεξικό δίνει τις ακόλουθες σημασίες:
γεγονός: α) πράξη που έχει συντελεστεί, συμβάν π.χ. Η μάχη του Μαραθώνα υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα γεγονότα των ελληνοπερσικών πολέμων β) πράγμα βέβαιο, αναμφισβήτητο· π.χ. Είναι γεγονός ότι παραιτείται η διοίκηση του συλλόγου· γ) δεδομένο, βάση συλλογισμού ή συμπεράσματος· π.χ. Το γεγονός ότι έχουμε κοινά συμφέροντα επιβάλλει... δ) τετελεσμένο γεγονός: πράξη ή συμβάν που δεν μπορεί να αλλάξει και που είμαστε αναγκασμένοι να το δεχτούμε με ή χωρίς τη θέλησή μας· π.χ. Τον έφερε προ τετελεσμένου γεγονότος.
σχόλιο: α) σύντομη ερμηνεία λέξεων και φράσεων ενός κειμένου, ιδιαίτερα κειμένου των αρχαίων συγγραφέων και ποιητών π.χ. Σχόλια στον Όμηρο· β) κρίση για γεγονότα ή πράξεις· π.χ. Σχόλια του Τύπου για τις δηλώσεις του πρωθυπουργού.
|
Να συνδυάσετε τις λέξεις με τα κατάλληλα επίθετα και να σχηματίσετε φράσεις
|
σχόλια, κριτική, είδηση, γεγονός
π.χ. Ένα απροσδόκητο γεγονός τον υποχρέωσε να αναβάλει το ταξίδι του.
|
|
Να κατατάξετε κλιμακωτά από τα ασθενέστερα στα ισχυρότερα τα συνώνυμα της διπλανής στήλης:
|
- εγκρίνω, προσυπογράφω, ενστερνίζομαι
- πολεμική, αποδοκιμασία, στιγματισμός
- έχω τη γνώμη, έχω την εντύπωση, έχω την πεποίθηση
|
|
|
Να προσθέσετε στις παραπάνω ομάδες λέξεων όσα περισσότερα συνώνυμα μπορείτε να βρείτε.
|
|
Να βρείτε τα αντώνυμα των λέξεων:
|
υποκειμενικός, μεροληπτικός, προκατειλημμένος, επηρεασμένος, κομματισμένος.
|
|
|
Να συνδυάσετε τα ουσιαστικά αλήθεια και γνώμη με όσα περισσότερα ρήματα μπορείτε και να σχηματίσετε φράσεις, π.χ. Παραποιώ την αλήθεια.
|
|
Να αντιστοιχίσετε τις δυο στήλες:
|
|
προκατάληψη
|
|
πρόληψη
|
|
δεισιδαιμονία
|
|
απόφθεγμα
|
|
γνωμάτευση
|
|
εικασία
|
|
κριτική (επιστημονική, καλλιτεχνική)
|
|
δογματική γνώμη
|
|
πρόκριση
|
|
προδικάζω
|
|
επιφυλάσσομαι
|
|
παράλογος φόβος για το άγνωστο ή το μυστηριώδες
|
|
έγκυρη, γνώμη ειδικού
|
|
σχηματισμός κρίσης με βάση κάποια δεδομένα
|
|
προκαταρκτική κρίση
|
|
γνώση αβασάνιστη που προέρχεται από κάποια επίδραση
|
|
γνώμη που δε βασίζεται στη λογική, αλλά καθιερώθηκε από την παράδοση
|
|
αναιτιολόγητη κρίση
|
|
εμπεριστατωμένη μελέτη, αιτιολογημένη και αναλυτική κρίση
|
|
σύντομη κρίση με αναμφισβήτητο κύρος που διατυπώνεται σαν γνωμικό
|
|
αποφεύγω να εκφέρω αμέσως γνώμη
|
|
προεξοφλώ, κρίνω προκαταβολικά
|
|
|
|
Να επιλέξετε τις κατάλληλες λέξεις από τα παρακάτω λεξιλόγια και να συμπληρώσετε τα κενά των αντίστοιχων παραγράφων:
|
|
Φραγμοί, σοβαρές κυρώσεις, κυκλοφορεί, καθεστώς, ελευθεροτυπίας, λογοκρισία, κυβερνητικές εντολές, ασφυκτικό κλοιό, εμπόλεμη κατάσταση, υπάγεται, έλεγχο, ελεύθερης γνώμης, δικτατορικά, φρόνημα.
|
1 «Ο Τύπος δεν ............ πάντοτε υπό ............ ελευθερίας. Κατά καιρούς και κατά χώρες επιβάλλονται ............ μεγαλύτεροι ή μικρότεροι της ............ και η ............ είτε σε ειρήνη είτε σε πόλεμο δημιουργεί έναν ............ στην έκφρασή της ............ . Έτσι συχνά ο Τύπος, ιδίως στα ............ καθεστώτα, ούτε το ............ του λαού εκφράζει ούτε όλες τις ειδήσεις παρουσιάζει, ούτε τις εκθέτει, όπως πραγματικά έχουν. Και αν καμιά φορά ξεφύγει από τις ............ υποβάλλεται σε ............ . Όταν μια χώρα βρίσκεται σε ............ ο Τύπος ............ σε κρατικό ............ όχι μόνο ως προς το ............ των ειδήσεων, αλλά και στο τι θα αναγραφεί και πώς θα παρουσιαστεί».
|
|
Κύριο άρθρο, τηλεοπτικά, επικαιρότητας, σχόλια, χρηματιστηρίου, ειδήσεις, επισκοπήσεις, σχολιασμό, ειδικούς, καλλιτεχνική, κριτικής.
|
2 «Έτσι σήμερα οι εφημερίδες περιλαμβάνουν ............ , ............ για την εσωτερική και εξωτερική πολιτική, ............ πάνω στα γεγονότα της ............, την κίνηση του ............, οικονομικές σελίδες (στις σοβαρότερες εφημερίδες δημοσιεύονται ............ για τα οικονομικά προβλήματα από ............ επιστήμονες) και άλλες που αναφέρονται στην ............ ζωή, τόσο με τη μορφή ειδήσεων, όσο και με την άσκηση ............ στα έργα που παίζονται στο θέατρο, στον κινηματογράφο και σε μικρότερη έκταση στα ............ προγράμματα».
|
|
