Θρησκευτικά - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

 

Χρήστος Γκότσης - π. Γεώργιος Μεταλληνός - Γεώργιος Φίλιας

 

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ
ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

 

Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Εικόνα

 

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
ΑΘΗΝΑ

 

 

 

 

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ
ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

 

Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

 

 

 

 

 

 

 

 

Εικόνα εξωφύλλου: Σύγχρονο ξύλινο τέμπλο. Μικρογραφία του Ράλλη Κοψίδη.

 

 

 

 

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

 

 

 

 

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ
ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

 

Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

 

 

 

 

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
ΑΘΗΝΑ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

1. Χρήστος Γκόστης, Θεολόγος - συγγραφέας
2. π. Γεώργιος Μεταλληνός, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
3. Γεώργιος Φίλιας, Επίκουρος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών

 

 

ΚΡΙΤΕΣ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

1. Σωκράτης Νίκας, Θεολόγος - συγγραφέας, πρ. Σχολικός Σύμβουλος
2. Ξενοφών Παπαχαραλάμπους, Επίκ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
3. Κοσμάς Γεωργίου, Δρ. Θεολογίας, Διευθυντής Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Αθηνών

 

 

ΕΠΟΠΤΕΙΑ

Αθανάσιος Θ. Νίκας, Σύμβουλος Π.Ι.

 

 

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος........

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα
2. Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας
3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ

4. Με τη λατρεία εκφράζουμε την πίστη μας
5. Ο πνευματικός κόσμος στη λατρεία
6. Εικόνα
7. Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία
8. Χριστούγεννα: η γιορτή της ενανθρώπησης του Θεού
9. Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία
10. Εικόνα
11. Η Ανάσταση του Χριστού
12. Εικόνα
13. Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό; Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης
14. Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος
15. Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: η ουσία της Εκκλησίας
16. Παναγία, η μητέρα του Χριστού
17. Η λειτουργική ανάμνηση των αγώνων κατά των αιρέσεων
18. Οι άγιες εικόνες: έκφραση της πίστης
19. Η μνήμη των αγίων, αφορμές για ένα σύγχρονο ανθρωπολογικό προβληματισμό

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

20. Κλήρος και λαός στη λατρεία
21. Η είσοδος και ένταξη στην Εκκλησία: τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος
22. Ίδρυση και ιστορική εξέλιξη της Θείας Ευχαριστίας
23. Το βαθύτερο νόημα της Θείας Λειτουργίας
24. Το μυστήριο της Μετάνοιας
25. Η ευλογία για μια ζωή συζυγίας: το βαθύτερο νόημα του μυστηρίου του Γάμου
26. Πνευματική διακονία: το μυστήριο της Ιεροσύνης
27. Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου
28. Ο αγιασμός της ανθρώπινης ζωής στη λατρεία
29. Οι λειτουργικές περίοδοι του Τριωδίου, Μ. Σαρακοστής και Πεντηκοσταρίου, οδοδείκτες στην πνευματική πορεία του πιστού
30. Ο πλούτος της εκκλησιαστικής ποίησης (Υμνογραφία)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

31. Προβληματισμοί για τη λειτουργική γλώσσα και μουσική
32. Η θέση των λαϊκών στη σύγχρονη λατρεία, επισημάνσεις και προβληματισμοί
33. Η γυναίκα στη λατρεία
34. Εκκλησιασμός: Ανάγκη η συνήθεια;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

35. Από τη μαγεία του παραμυθιού στην πλάνη της Μαγείας
36. Ο Σατανισμός
37. Πνευματισμός- Εσωτερισμός- Δεισιδαιμονία - Προλήψεις
38. Η Μασονία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' ΝΕΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΚΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΕΣ

39. Οι αιρέσεις του 20ύ αιώνα. Μια απειλή και μια πρόκληση
40. Τέσσερα παραδείγματα - προκλήσεις
41. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

42. «Τί σοι προσενέγκωμεν, Χριστέ...»
43. Εγκώμιο στο «Γενέσιον της Θεοτόκου»
44. Εικόνα
45. Η ψυχή ανυψώνεται κατά τη διαδρομή της Θείας Λειτουργίας



Εικόνα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Στο Γυμνάσιο, το θρησκευτικό μάθημα σου μίλησε για την Παλαιά, την Καινή Διαθήκη και την ιστορία της Εκκλησίας. Χάρηκες το πάνσοφο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου, όπως αυτό ξεδιπλώθηκε, διαδοχικά εξελίχθηκε και κορυφώθηκε στον ερχομό του Ιησού Χριστού και στην ίδρυ- ση της Εκκλησίας του. Η παρουσία του Κυρίου ανάμεσα μας είναι ένα θαυ- μαστό και σωτήριο γεγονός. Η ζωή του, η διδασκαλία του, τα Πάθη και η Ανάσταση του σημάδεψαν τη μοίρα του ανθρώπου. Γνωρίσαμε τον Τριαδικό Θεό, γίναμε παιδιά του και κληρονόμοι του. Η ευτυχία μας θα 'ναι αιώνια. Προνόμιό μας, ακόμη, είναι που είμαστε μέλη της Εκκλησίας του Χριστού. Η Εκκλησία είναι αυτή που κρατάει τους πιστούς ενωμένους με το Σωτήρα, που μας αγιάζει και εγγυάται τη σωτηρία μας.

Στα φετινά μαθήματα, θα μάθουμε τι προσφέρει η Εκκλησία μέσα από τη θεία λατρεία, πώς το προσφέρει και τι πρέπει να κάμουμε για να αξιοποιήσουμε την προσφορά της. Πολλοί άνθρωποι δε χαίρονται την ομορφιά της θείας λατρείας γιατί δε φρόντισαν να τη γνωρίσουν, να τη ζήσουν ως πιστοί χριστιανοί. Τα μαθήματα του βιβλίου θα μας δείξουν αυτή τη θεϊκή ομορφιά, γιατί θα μας μιλήσουν για τις γιορτές της Εκκλησίας, τις τελετές της, τα μυστήριά της, την κυριακάτικη Λειτουργία. Μέσα από αυτά, θα μάθουμε την πίστη και τις αλήθειες της. Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη πως η λατρεία της Εκκλησίας είναι για τις προχωρημένες ηλικίες. Ο ψυχικός όμως κόσμος του ανθρώπου είναι πάντοτε ο ίδιος. Όλοι μας αναζητάμε κάτι έξω από την πεζότητα και καθημερινότητα, ένα χώρο και στιγμές ανάτασης, θέασης και ζωής μιας άλλης πραγματικότητας. Είναι αυτά ακριβώς που προσφέρει η Εκκλησία.

Τα μαθήματα, λοιπόν, δεν είναι για να φορτώσουν τη μνήμη με ορισμούς, όρους, ιστορικά στοιχεία. Μας προσκαλούν να παρακολουθήσουμε τα τελούμενα. Αν ανταποκριθούμε στην πρόσκληση, θα μάθουμε πράγματα που θα ευφράνουν την καρδιά μας. Θα δούμε πως η πίστη και η λατρεία της Εκκλησίας είναι ένα ανεκτίμητο εφόδιο για τη ζωή μας. Θα της δοθεί άλλο χρώμα, άλλη κατεύθυνση. Θα δούμε πως το νόημα και η χαρά της ζωής μας βρίσκεται στην Εκκλησία. Θα συνειδητοποιήσουμε ακόμη και την ευθύνη μας. Πολλά έχουμε να προσφέρουμε κι εμείς. Χρειαζόμαστε την Εκκλησία και η Εκκλησία μάς χρειάζεται.



Οι συγγραφείς