28. Ο αγιασμός της ανθρώπινης ζωής στη λατρεία

Κείμενο	Μετάφραση
	Γιατί όλοι έχουν τον ίδιο πατέρα: Και αυτός που εξαγνίζει και αυτοί που εξαγνίζονται. Γι' αυτό και δεν ντρέπεται (ο Ιησούς) να τους ονομάζει αδέρφια.

α) Ένα χρήσιμο λειτουργικό βιβλίο, το Αγιασματάριο

Όταν ο ιερέας τελεί το Βάπτισμα, το Γάμο, τον Αγιασμό κρατάει στα χέρια του ένα μικρό λειτουργικό βιβλίο που λέγεται Αγιασματάριο ή Μικρό Ευχολόγιο.

Το Αγιασματάριο διαιρείται σε δύο μέρη. Το πρώτο περιέχει τις ακολουθίες των μυστηρίων, καθώς και νεκρώσιμες, παρακλητικές και άλλες σχετικές. Το δεύτερο μέρος περιέχει ευχές και ακολουθίες για διάφορες περιστάσεις, σχετικές με την προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική μας ζωή.

Οι τελευταίες σελίδες του καλύπτουν δύο ενδιαφέροντα θέματα. Το ένα είναι τα έντεκα εωθινά (=πρωινά) Ευαγγέλια που ακούγονται τις Κυριακές στην ακολουθία του Όρθρου. Είναι έντεκα γιατί τόσες είναι και οι εμφανίσεις του Χριστού μετά την Ανάσταση. Το δεύτερο θέμα είναι ο κατάλογος με τις γιορτές των αγίων όλου του χρόνου.

Είναι καλό να έχουμε στη βιβλιοθήκη μας και μερικά λειτουργικά βιβλία. Το Αγιασματάριο έχει ενδιαφέρον, είναι χρήσιμο και μας βοηθά στην πνευματική μας ζωή.

β) Ακολουθία του Μεγάλου και Μικρού Αγιασμού

Στη γιορτή των Θεοφανίων, τελείται ο αγιασμός των υδάτων, από τις πιο λαμπρές και εντυπωσιακές ακολουθίες της Εκκλησίας μας.

Η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού γίνεται σε ανάμνηση της Βάπτισης του Κυρίου, τονίζει τη σημασία της και μας γεμίζει με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Περιλαμβάνει τροπάρια, αναγνώσματα και ευχές. Τα τροπάρια μιλούν με ποιητικό τρόπο για το φόβο των υδάτων (προσωποποίηση) και τον τρόμο του Προδρόμου, όταν του ζήτησε ο Κύριος να τον βαπτίσει. Οι ευχές αναφέρουν ότι ο Χριστός βαπτίστηκε, για να αγιάσει τη φύση των υδάτων, για να ανοίξει το δρόμο για τη δική μας αναγέννηση, και παρουσιάζουν τη Βάπτιση του Κυρίου ως σύγχρονο γεγονός. «Σήμερα επιφοιτά το Αγιο Πνεύμα, σήμερα σβήνονται τα πταίσματα των ανθρώπων, σήμερα ανοίγει γι' αυτούς ο Παράδεισος» κ.ά. Ακόμη, ζητούν από τον Κύριο οι πιστοί που θα πιούν και θα πάρουν τον αγιασμό να έχουν την ψυχοσωματική τους υγεία, τον αγιασμό των σπιτιών τους και κάθε ωφέλεια. Ο Μεγάλος Αγιασμός τελείται δύο φορες το χρόνο, την παραμονή και

ανήμερα των Θεοφανίων και έχει την ίδια αγιαστική δύναμη.

Αγιασμός για τα σχολεία της ορθόδοξης ιεραποστολής στο Κολουέζι της Αφρικής.

Εκτός από το Μεγάλο Αγιασμό έχουμε και το Μικρό. Θα τον χαρούμε στην έναρξη του σχολικού έτους, στα εγκαίνια καταστημάτων, έργων, οικοδομών κ.ά. Λέγεται έτσι, γιατί είναι μικρός στην έκταση. Έχει κι αυτός τροπάρια (κυρίως παρακλητικά στη Θεοτόκο), ευχές, ευλογία του νερού και ραντισμό.

Η σημασία του Αγιασμού είναι μεγάλη, γιατί φανερώνει την αντίληψη που έχει η Ορθόδοξη Εκκλησία για τη φύση και την υλική δημιουργία. Με τον Αγιασμό όλη η φύση και η ύλη ανακαινίζεται και αγιάζεται με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Τον διατηρούμε στα σπίτια μας, όπου μένει αμετάβλητος. Ακόμη, με τον Αγιασμό που κάνουν οι χριστιανοί στα σπίτια τους παίρνουν τη χάρη, την ευλογία και τη συμπαράσταση του Θεού.

Ο Αγιασμός έχει και κοινωνικές διαστάσεις. Το κατάστημα και το έργο που εγκαινιάζονται έχουν ανάγκη από την ευλογία του Θεού. Η ανθρώπινη συμβολή δεν αρκεί. Χρειάζεται και η θεία βοήθεια. Η φράση «αν θέλει ο Θεός...», που συχνά προφέρουν τα χείλη μας, δείχνει ότι την επιζητούμε. Αρκεί να την πιστεύουμε και να τη βιώνουμε.

γ) Ευχές για τις διάφορες περιστάσεις της ζωής μας

Στη θεία λατρεία, η Εκκλησία εύχεται για την τροφή μας και με ειδικές ευχές ευλογεί τα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα (σιτάρι, κρασί, φρούτα, γάλα, τυρί κ.ά.), καθώς και τα επαγγέλματα που ικανοποιούν τις ανάγκες του ανθρώπου. Δεν παραβλέπει και τις ξεχωριστές και δύσκολες περιστάσεις της ζωής μας. Στο Αγιασματάριο υπάρχουν αρκετές προσευχές της Εκκλησίας για να απαλλαγούμε από αυτές.

Επειδή η ζωή προοδεύει και, δημιουργούνται νέα επαγγέλματα ή παρουσιάζονται νέες ανάγκες, η Εκκλησία προσθέτει στις υπάρχουσες, νέες, κατάλληλες ευχές. Έτσι, δείχνει το ενδιαφέρον της όχι μόνο για το μέλλοντα αιώνα, για τον οποίο προοριζόμαστε, αλλά και για τούτον, το γεμάτο από άγχη και προβλήματα. Είμαστε δικά της παιδιά, αλλά και πολίτες του κράτους, μέλη της κοινωνίας.

δ) Η βαθύτερη έννοια των αγιαστικών πράξεων

Η Εκκλησία με τα μυστήρια και τις αγιαστικές της πράξεις αγιάζει τον άνθρωπο και την καθημερινή του ζωή. Ό,τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να συντηρηθεί υλικά και πνευματικά το βρίσκει στον ωραίο κόσμο, που ο Θεός

Αρτοκλασία και Αγιασμός σε επαρχία της Κένυας, Ανατολική Αφρική.

δημιούργησε και ευλογεί. Εκφράζει, λοιπόν, την ευγνωμοσύνη του στο Θεό με ευχές και ύμνους, προσφέροντας ως ιερέας (γενική ιεροσύνη) θυσία ευχαριστίας και δοξολογίας. Όπως ακριβώς το λέει η τελευταία ευχή που ακούγεται στη Θεία Λειτουργία: «Γιατί κάθε καλό χάρισμα και κάθε τέλειο δώρο είναι από ψηλά και κατεβαίνει από σένα τον Πατέρα των φώτων. γι' αυτό σε δοξάζουμε, σε ευχαριστούμε και σε προσκυνούμε...». Έτσι αυτά που μας έδωσε ο Θεός τα αντιπροσφέρουμε και εκείνος μας χαρίζει την πραγματική ζωή.

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

1. Τί είναι το Αγιασματάριο;
2. Πολλοί βλέπουν στο Μεγάλο Αγιασμό μόνο μια λαμπρή και εντυπωσιακή τελετή της Εκκλησίας. Ποιά είναι η βαθύτερη σημασία του για σένα;
3. Ο Αγιασμός διατηρείται, δεν αλλοιώνεται. Ποια ερμηνεία θα μπορούσαμε να δώσουμε σ' αυτό το φαινόμενο;
4. Η Εκκλησία φροντίζει για όλες τις διαστάσεις της ανθρώπινης ζωής. Πώς εκδηλώνει αυτό της το ενδιαφέρον;