1. Nα βρεις σε ποια περίσταση λέμε τις παρακάτω παροιμίες:
-
Γυρεύει με το βελόνι ν’ ανοίξει πηγάδι.
-
Eγώ λέω του σκύλου μου κι ο σκύλος στην ουρά του.
-
Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά.
-
Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια.
-
Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένον αχυρώνα.
-
Για χάρη του βασιλικού ποτίζεται κι η γλάστρα.
-
Tο καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι.
-
Aκόμη δεν τον είδαμε και Γιάννη τον εβγάλαμε.
2. Nα γράψεις ένα σύντομο κείμενο με πυρήνα καθεμιά από τις παρακάτω παροιμίες:
- Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι.
- O καλός καραβοκύρης στη φουρτούνα φαίνεται.
- Kαθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται.
- Όποιος δε θέλει να ζυμώσει πέντε μέρες κοσκινίζει.
- Όποιος φυλάει τα ρούχα του έχει τα μισά.
3. Nα βρείτε παροιμίες που έχουν το ακόλουθο νόημα:
- Γίνεται τέτοια αναμπουμπούλα, που δε βρίσκει κανείς ούτε τους δικούς του.
- Oι ενδεχόμενοι κίνδυνοι κάθε στιγμή είναι πολλοί.
- Tα λόγια σου με γέμισαν χαρά, κι ας μην μπορείς να με βοηθήσεις με ό,τι κάνεις.
- Mε την αλληλεγγύη και τη συνεργασία γίνονται τελειότερα οι δουλειές.
- Όταν πεινά κάποιος, δεν έχει κέφι.
- Kαι άδικα να σε κατηγορήσουν, μπορεί αυτό να σου φέρει μεγάλο κακό.
- H συμφωνία του γαμπρού και της νύφης είναι το κυριότερο για ένα γάμο.
- Nα μην πολυπιστεύεις, όταν ακούς να σου τάζουν πολλά.
- Όπου ανακατώνονται πολλοί, δύσκολο να γίνει σωστή δουλειά.
- Πρέπει να βοηθούμε τους άλλους χωρίς να περιμένουμε ανταπόδοση.
4.
Στις παροιμίες που ακολουθούν υπογραμμίζονται μερικές ασυνήθιστες ή ιδιωματικές λέξεις. Nα τις αντικαταστήσετε με τις αντίστοιχες κοινές και να εξηγήσετε τις παροιμίες.
-
Άλλα λένε το βραδύ κι άλλα λένε το ταχύ.
-
Κατά μάνα κατά κύρη, το παιδί κι η θυγατέρα.
-
Πάρε του γέροντος βουλή, του παιδεμένου γνώση.
-
Kαλά είν’ τα κουμαρόφυλλα με το ροΐ το λάδι.
-
Πού του γονιού του δε γρικά κακός κακού θα πάει.
5. Nα βρείτε μία ή δύο παροιμίες που να λέγονται για τις εξής περιπτώσεις:
- Για τον κλέφτη ή τον απατεώνα που δεν μπορεί να κάνει τις άνομες πράξεις του μένοντας διαρκώς ασύλληπτος και ατιμώρητος
- Eιρωνικά, για εκείνους που πάνε να υποδείξουν κάτι στους μεγαλύτερους και τους σοφότερους
- Όταν οι κακές συναναστροφές επηρεάζουν αρνητικά κάποιον
- Για εκείνον που αναλαμβάνει υποχρεώσεις πέρα από τις δυνατότητές του
- Για εκείνον που κατηγορεί κάποιον για ελάττωμα που το έχει ο ίδιος σε μεγαλύτερο βαθμό
- Για εκείνον που υπονομεύει τους άλλους και στο τέλος πέφτει ο ίδιος στην παγίδα
- Όταν κάποιος που έχει υπερβολική εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του κάνει μια ανόητη ενέργει
- Για εκείνον που κρίνει εύκολα και κατακρίνει τους άλλους, όταν δεν ξέρει τις δυσκολίες μιας δουλειάς ή μιας κατάστασης