Μαθηματικά (ΣΤ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή
1.22 Σύγκριση – Διάταξη κλασμάτων 1.24 Προβλήματα με πολλαπλασιασμό και διαίρεση κλασμάτων Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
Εικόνα

Προσθέτω και αφαιρώ κλάσματα.

Λύνω απλά προβλήματα με δεκαδικούς, μεικτούς και κλάσματα ακολουθώντας μια σειρά από βήματα.

Μερικές φορές η παρουσία των κλασμάτων σε ένα πρόβλημα προκαλεί ανησυχία για το πώς θα το λύσουμε. Αν συμβεί αυτό, θυμηθείτε ότι το κλάσμα είναι ένας αριθμός και στη θέση του θα μπορούσε να είναι ένας φυσικός ή δεκαδικός αριθμός.

Δραστηριότητα 1η  

Διαβάζοντας στην ιστοσελίδα της Δ.Ε.Η. (www.dei.gr) στοιχεία σχετικά με την παραγωγή ενέργειας για το 2003 διαπιστώσαμε ότι η ενέργεια που παράχθηκε στη χώρα μας από ανανεώσιμες πηγές ήταν πολύ μικρή. Παρακάτω παρουσιάζονται τα στοιχεία για την ενέργεια που παράχθηκε το 2003 σε θερμοηλεκτρικούς σταθμούς:

Εικόνα
  • Το 0,15 της ενέργειας παράχθηκε με τη χρήση πετρελαίου.

  • Τα Εικόνα παράχθηκαν με τη χρήση λιγνίτη.

  • Το Εικόνα παράχθηκε με τη χρήση φυσικού αερίου.

  • Η υπόλοιπη ενέργεια παράχθηκε σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς.

  • Είναι εύκολο να υπολογίσουμε αμέσως αυτό το μέρος της ενέργειας;.......................................

  • Τι πρέπει να κάνουμε πριν προχωρήσουμε στις πράξεις για την επίλυση του προβλήματος;

    ...................................................................................................................................

Δραστηριότητα 2η  

Τα παιδιά θέλησαν να φυτέψουν στον κήπο του σχολείου φράουλες (ωριμάζουν στις αρχές Ιουνίου) και ρώτησαν αν υπάρχει καθόλου ελεύθερος χώρος. Ο δάσκαλος τους είπε: «Σωστή ενέργεια! Λοιπόν, το 0,1 του παρτεριού έχει γαρίφαλα, το Εικόνα έχει μαργαρίτες και τα Εικόνα έχουν γκαζόν. Αν υπάρχει ελεύθερος χώρος, είναι δικός σας!».

  • Πώς θα βρούμε αν υπάρχει χώρος;.............................................................................

  • Γράψτε με τη σειρά τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν τα παιδιά για να βρουν τη λύση στο

    πρόβλημά τους:.......................................................................................................

    ............................................................................................................................

  • Κάντε τις πράξεις. Μετά χωρίστε το σχεδιάγραμμα του παρτεριού σε όσα μέρη πρέπει και βάψτε με κίτρινο το μέρος με τις μαργαρίτες, με μοβ το μέρος με τα γαρίφαλα, με πράσινο το μέρος με το γκαζόν και με κόκκινο το μέρος με τις φράουλες.

Εικόνα

Οι δραστηριότητες αυτές μας βοηθούν να καταλήξουμε στα παρακάτω συμπεράσματα:

Πρόσθεση και αφαίρεση κλασμάτων

Για να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε ετερώνυμα κλάσματα, τα μετατρέπουμε πρώτα σε ομώνυμα.

Παραδείγματα

Εικόνα

Προσθέτουμε ομώνυμα κλάσματα προσθέτοντας τους αριθμητές τους.

Εικόνα

Αφαιρούμε ομώνυμα κλάσματα αφαιρώντας τους αριθμητές τους.

Εικόνα

Όταν πρέπει να λύσω ένα πρόβλημα που έχει κλάσματα ή μεικτούς αριθμούς:

  • Ελέγχω αν οι αριθμοί του προβλήματος είναι στην ίδια μορφή.
  • Αν δεν είναι στην ίδια μορφή, τους μετατρέπω σε αριθμούς μιας μορφής.
  • Αποφασίζω ποιες πράξεις πρέπει να κάνω.
  • Εκτελώ τις πράξεις και ελέγχω το αποτέλεσμα.
 

Εφαρμογή 1η

Εικόνα

Η Μυρτώ κούρεψε τα Εικόνα του γκαζόν και ο αδερφός της ο Λευτέρης το Εικόνα.

Κούρεψαν όλο το γκαζόν; Αν όχι, πόσο έμεινε;

Λύση

  • Οι αριθμοί του προβλήματος είναι στην ίδια μορφή.
  • Αρκεί λοιπόν να τους προσθέσουμε για να δούμε αν το κλάσμα που θα προκύψει θα έχει αριθμητή και παρονομαστή ίσους. Αν ναι, τότε θα είναι ίσο με τη μονάδα, δηλαδή θα έχουν κουρέψει όλο το γκαζόν. Αν όχι, θα αφαιρέσουμε αυτό που θα βρούμε από το κλάσμα «μονάδα» για να βρούμε τη διαφορά τους:
  • Εικόνα Ε.Κ.Π. (5, 4) = 20. Άρα: Εικόνα. Άρα: Εικόνα - Εικόνα = Εικόνα .

Απάντηση: Κούρεψαν τα Εικόνα του γκαζόν και μένουν ακόμη Εικόνα για κούρεμα.

Εικόνα

Εφαρμογή 2η

Ένα δοχείο χωράει 3 λίτρα. Κάποια στιγμή έχει Εικόνα λίτρα νερό. Πόσο νερό χρειάζεται ακόμα για να γεμίσει;

Λύση

  • Οι αριθμοί του προβλήματος δεν είναι στην ίδια μορφή. Θα τους μετατρέψουμε σε κλάσματα ομώνυμα, με παρονομαστή το 4. Έτσι: 3=Εικόνα και Εικόνα

  • Τώρα θα αφαιρέσουμε το νερό που υπάρχει από τη συνολική χωρητικότητα του δοχείου για να βρούμε τη διαφορά τους: Εικόνα. Δηλαδή Εικόνα ή Εικόνα.

Απάντηση:Χρειάζεται ακόμη Εικόνα λίτρα νερού για να γεμίσει.

Eρωτήσεις για αυτοέλεγχο και συζήτηση

Στο κεφάλαιο αυτό μελετήσαμε την πρόσθεση και την αφαίρεση κλασμάτων καθώς και τη λύση απλών προβλημάτων με κλάσματα. Σχεδίασε ένα σύντομο πρόβλημα που να λύνεται έτσι.

Σημειώστε αν είναι σωστές ή λάθος και συζητήστε τις παρακάτω εκφράσεις: Σωστό Λάθος
  • H ισότητα: Εικόνα είναι σωστή.
Εικόνα Εικόνα
  • Για να λύσω ένα πρόβλημα που οι αριθμοί του είναι φυσικοί, δεκαδικοί ή κλάσματα πρέπει πρώτα να τους μετατρέψω όλους στην ίδια μορφή.
Εικόνα Εικόνα