Μαθηματικά (ΣΤ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή
1.9 Λύνω σύνθετα προβλήματα των 4 πράξεων 1.11 Στρογγυλοποίηση φυσικών και δεκαδικών αριθμών Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
Εικόνα

Μαθαίνω τη χρήση του υπολογιστή τσέπης.

Διακρίνω σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιήσω τον υπολογιστή τσέπης.

Λύνω προβλήματα με τη βοήθεια του υπολογιστή τσέπης.

Δραστηριότητα 1η  

Ο υπολογιστής τσέπης είναι ένα εργαλείο που μας βοηθά να υπολογίζουμε τις μεγάλες και χρονοβόρες πράξεις εύκολα και γρήγορα. Ας πάρουμε στα χέρια μας έναν υπολογιστή τσέπης κι ας ανακαλύψουμε πώς λειτουργεί και πώς χρησιμοποιείται.

Εικόνα
  • Μπορείς να τον «ανοίξεις»;

  • Πώς βλέπεις ότι έχει «ανοίξει»;

  • Βεβαιώσου ότι εντόπισες τα παρακάτω πλήκτρα και ότι ξέρεις τι κάνουν:

    Εικόνα.......................................... Εικόνα..........................................
    Εικόνα.......................................... Εικόνα..........................................
    Εικόνα.......................................... Εικόνα..........................................
    Εικόνα..........................................................................................
  • Παρατήρησε τι εμφανίζεται στην οθόνη, καθώς πατάς κάθε πλήκτρο και συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα:

    η οθόνη εμφανίζει: Εικόνα 3   38   38                
    καθώς πληκτρολογώ: 3   3   +   7   9   9   =
  • Κάνε μερικούς υπολογισμούς, παρατηρώντας κάθε φορά την οθόνη:

    952,90 – 860 = 16,05 · 437 = 0,80 + 0,32 + 6,58 = 2048 : 50 =
Δραστηριότητα 2η  

Ο υπολογιστής τσέπης δεν αντικαθιστά τις υπόλοιπες μεθόδους υπολογισμού! Επιλέγω πότε πρέπει να εργαστώ με το νου, με χαρτί και μολύβι ή με υπολογιστή τσέπης. Επέλεξε με ποια από τις τρεις μεθόδους μπορείς να απαντήσεις πιο γρήγορα σε καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις. Μέτρησε και σημείωσε για κάθε περίπτωση πόσα πλήκτρα πρέπει να πατήσεις στον υπολογιστή τσέπης.

  • 110 + 24 = .................................................................................................................

  • 1100 : 10 = ................................................................................................................

  • Είναι τέλεια η διαίρεση 99578 : 2; ΝΑΙ – ΟΧΙ ...................................................................

  • (2 · 48 + 112 : 2 – 4 · 0,5) : 2 = ....................................................................................

  • 32 · 22459,90 = ...........................................................................................................

  • Είναι πάντα η χρήση του υπολογιστή τσέπης η πιο σύντομη μέθοδος; ......................................

Οι προηγούμενες δραστηριότητες μας οδηγούν στα ακόλουθα συμπεράσματα:

Ο υπολογιστής τσέπης

  • (Πότε;) Χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή τσέπης για να πραγματοποιήσουμε γρήγορα μεγάλους υπολογισμούς, ή για να κάνουμε γρήγορη επαλήθευση των αποτελεσμάτων μας.
  • (Τι είδους;) Διαλέγουμε έναν υπολογιστή απλό κι εύχρηστο και όχι κάποιον με χαρακτηριστικά που δεν μας χρειάζονται όπως, για παράδειγμα, να κάνει επιστημονικούς υπολογισμούς και γραφήματα ή να έχει μουσική και ρολόι.
  • (Όρια;) Σε έναν υπολογιστή τσέπης η οθόνη «χωράει» συνήθως 8 ή 9 ψηφία. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να επεξεργαστεί αριθμούς με περισσότερα ψηφία από αυτά.
  • (Έλεγχος;) Το αποτέλεσμα της πράξης που κάναμε στον υπολογιστή τσέπης χρειάζεται να το εξετάζουμε με τη λογική. Αρκετές φορές καταλήγουμε σε λανθασμένους υπολογισμούς, γιατί είτε κάναμε λάθος στην πληκτρολόγηση κάποιου συμβόλου ή της υποδιαστολής είτε δεν λάβαμε υπόψη τη σειρά των πράξεων
 

Εφαρμογή 1η

Θυμάστε την αποτυχημένη προσπάθεια του Τοτού να βρει το σωστό αποτέλεσμα υπολογίζοντας την αριθμητική παράσταση 10 · 0,45 + 2 · 0,80 + 1,90 στον υπολογιστή τσέπης; Μπορεί να βρεθεί το αποτέλεσμα χωρίς να χρειαστεί να σημειώνουμε τα επιμέρους αποτελέσματα σε χαρτί;

Λύση:

Εικόνα

α. Κάνουμε τον 1ο πολλαπλασιασμό και σημειώνουμε το αποτέλεσμά του κάπου.

β. Κάνουμε το 2ο πολλαπλασιασμό και σημειώνουμε το αποτέλεσμά του.

γ. Προσθέτουμε τα δύο αποτελέσματα.

δ. Προσθέτουμε το 1,90 στο προηγούμενο άθροισμα.

Ο υπολογιστής τσέπης έχει έναν χώρο μνήμης στον οποίο μπορούμε να αποθηκεύουμε αριθμούς που θα προστεθούν μεταξύ τους. Το πλήκτρο Εικόνα αθροίζει διαδοχικά μέσα στη μνήμη τους αριθμούς που βάζουμε. Το πλήκτρο Εικόνα εμφανίζει τον αριθμό που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη μνήμη και το πλήκτρο Εικόνα «αδειάζει» τη μνήμη. Αυτή η αριθμητική παράσταση, λοιπόν μπορεί να γίνει στον υπολογιστή τσέπης ως εξής: Εικόνα

 
Εικόνα

Εφαρμογή 2η

Η καρδιά ενός ανθρώπου κάνει κατά μέσο όρο 70 χτύπους το λεπτό. Πόσους χτύπους έχει κάνει η καρδιά σου μέχρι τώρα, δηλαδή κατά τη διάρκεια των 12 χρόνων που λειτουργεί;

Λύση:

Βρίσκουμε πρώτα πόσους παλμούς κάνει την ώρα, μετά πόσους την ημέρα, έπειτα πόσους το χρόνο και τέλος πόσους τα 12 χρόνια: 70 Εικόνα 60 Εικόνα 24 Εικόνα 360 Εικόνα 12 Εικόνα 435.456.000

Απάντηση: Έχει κάνει 435.456.000 παλμούς ως τώρα!

Eρωτήσεις για αυτοέλεγχο και συζήτηση

Στο κεφάλαιο αυτό μελετήσαμε τη χρήση του υπολογιστή τσέπης. Θυμήσου τα βήματα στην επίλυση ενός προβλήματος και πες σε ποιο βήμα μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε.

Σημειώστε αν είναι σωστές ή λάθος και συζητήστε τις παρακάτω εκφράσεις: Σωστό Λάθος
  • Το πλήκτρο Εικόνα «καθαρίζει» την οθόνη.
Εικόνα Εικόνα
  • Με τον υπολογιστή τσέπης δεν χρειάζεται να κάνουμε έλεγχο του αποτελέσματος με τη λογική, γιατί δεν κάνει ποτέ λάθη.
Εικόνα Εικόνα
  • Οι μεγάλες πράξεις είναι αδύνατον να γίνουν χωρίς υπολογιστή τσέπης.
Εικόνα Εικόνα