1

• Ένας ζωγράφος θέλησε να ζωγραφίσει το πορτρέτο του μεσαίου κλόουν. Xρησιμοποιώντας το χάρτινο παράθυρο* πειραματίστηκε αναζητώντας τη σωστή θέση του προσώπου μέσα στο πλαίσιο. Zητά τη βοήθειά σας, για να κάνει την κατάλληλη επιλογή.

2

4

• Πάρτε ένα μολύβι και στη μέση κάθε πορτρέτου (εικόνες 2-7) σχεδιάστε ένα μικρό σταυρό, για να φανεί το κέντρο κάθε κάδρου. Έπειτα παρατηρήστε σε ποιο σημείο της φιγούρας (του κλόουν) πέφτει ο σταυρός. Περιγράψτε ποιο πορτρέτο της σύνθεσης είναι τοποθετημένο «σωστά», σε σχέση με το μέγεθος και το χώρο που καταλαμβάνει ο πίνακας.

• Παρατηρήστε τις εικόνες 1 και 2. Ποιο είναι το κεντρικό στοιχείο τους (φιγούρα, αντικείμενο); Αν οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν αντίθετα σχήματα κάδρων από αυτά, πως θα ήταν τα έργα;
  
  
• Πώς τοποθέτησε ο Θεοτοκόπουλος τα πρόσωπα ή τα πράγματα και η σύνθεση είναι συμμετρική; Ανακαλύψτε τον αόρατο άξονα* της συμμετρίας του.
  
  
• Mε ποιον τρόπο ο Λύτρας τοποθέτησε τα πρόσωπα και τα πράγματα γύρω από το τύμπανο, έτσι ώστε να επιτύχει στη σύνθεσή του την ισορροπία; Κρύψτε με το δάχτυλό σας και απομακρύνετε (με τη φαντασία σας) από τη θέση του όποιο πρόσωπο θέλετε. Τι εντύπωση σας προκαλεί η σύνθεση τώρα;

1. Δ. Θεοτοκόπουλος.
Η Στέψη της Παναγίας 1591.

• Μπορείτε να εντοπίσετε τα στοιχεία της ενότητας και της ποικιλίας στις εικόνες 1 και 2;

2. Ν. Λύτρας . Τα κάλαντα.