Αισθητική Αγωγή: Θεατρική Αγωγή (Ε και ΣΤ Δημοτικού): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

ΖΩΝΗ 12

Πορεία θεατρικής παράστασης 1: Θεατρικό έργο

Το θεατρικό έργο
προορίζεται από την ίδια τη
μορφή του (διάλογος) για
την παράστασή του στη
θεατρική σκηνή.

Γεια σας παιδιά!

Σε αυτή τη ζώνη θα ξεκινήσουμε την πορεία μας προς τη θεατρική παράσταση.
Πρώτα θα έρθουμε σε επαφή με το θεατρικό έργο. Το θεατρικό έργο σε μια πρώτη επαφή μάς αποκαλύπτει την πλοκή, τις συγκρούσεις δυνάμεων, τις δραματικές καταστάσεις και περιπέτειες των ηρώων του.
Η κατανόηση του θεατρικού έργου δεν ολοκληρώνεται με την ανάγνωση. Είναι έργο προορισμένο να παρασταθεί, κι αυτό φαίνεται από τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής του σε διάλογο. Ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσουμε ένα θεατρικό έργο είναι να ζωντανέψουμε στη σκηνή τη δράση του.
Θα δουλέψουμε πάνω σε δύο έργα: Το Μεγάλο Ταξίδι του Τουρτούρι του Ευγένιου Τριβιζά στην Ε΄ Τάξη και το Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ στην Στ΄ Τάξη.
Επίσης θα μιλήσουμε για τον δημιουργό του θεατρικού έργου, τον θεατρικό συγγραφέα.

Θεατρικές έννοιες

Θεατρικό έργο: Κείμενο το οποίο προορίζεται να παρουσιαστεί στη σκηνή. Η μορφή του είναι διαλογική.

ΖΩΝΗ 12 ΤΑΞΗ Ε'

Το μεγάλο ταξίδι του Tουρτούρι*
Ευγένιου Τριβιζά

ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Τουρτούρι…
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Ναι!
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Θα μου κάνεις μια χάρη;
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Τι χάρη;
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Να μη λιώσεις ποτέ! Να ζήσεις για πάντα!
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Πάντα; Πόσο μεγάλο είναι ένα «πάντα»;
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Τόσο!
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Ωραία! Θα ζήσω για πάντα! Δε θα λιώσω ποτέ!
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Έτσι μπράβο! Θέλεις να σου χαρίσω κάτι;
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Γιατί; Έχω κιόλας τα γενέθλιά μου;
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Όχι! Αλλά πάρε! Ορίστε!
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Τι ωραίο δαχτυλίδι!
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Έχει δυο ψεύτικες γαλάζιες πετρούλες!
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Ναι! Γαλάζιες είναι!… Σαν τα μάτια σου! Ευχαριστώ!
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Έτσι μου ’ρχεται να σε φιλήσω! Θέλεις;
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Θέλω λέει!

(Η Μαριάννα ακουμπάει τα χείλη της στο δροσερό μάγουλο του
χιονάνθρωπου και του δίνει ένα φιλί. Ακούγεται η καρδιά του
χιονάνθρωπου να χτυπάει δυνατά.)

ΝΙΦΑΔΑ: Για να μη λιώσεις πρέπει να πας…
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: Πού;
ΝΙΦΑΔΑ: Στο Βόρειο Πόλο!
ΑΓΑΛΜΑ: …Ποιο Βόρειο Πόλο, μωρέ; …Ως τα σήμερα ούτε ένας χιονάνθρωπος
δεν κατάφερε να πάει στο Βόρειο Πόλο…
ΝΙΦΑΔΑ: Αν το πιστεύεις από τα βάθη της χιονένιας σου καρδιάς, θα μπορέσεις
σίγουρα να πάς!…
ΤΟΥΡΤΟΥΡΙ: …Το ξέρω! Το πιστεύω ! Υπάρχει ο Βόρειος Πόλος!
Και θα πάω να τον βρω!

Ο Ευγένιος Τριβιζάς γεννήθηκε στην Ελλάδα το 1946. Ζει και εργάζεται στην Αγγλία διδάσκοντας εγκληματολογία. Το πιο περίπλοκο μυστήριο στη ζωή του είναι πως μπορεί να βρίσκεται ταυτόχρονα στην Αθήνα πίνοντας στον κήπο του βυσσινάδα με παγάκια από δροσοσταλίδες, στο Αβγατηγανιστάν να εξερευνά τις αποχρώσεις των κρυφών χρωμάτων του ουράνιου τόξου και στο ποτάμι με τα πεταλουδόψαρα να πιάνει με μια απόχη πότε ψάρια και πότε πεταλούδες. Αν θέλετε να τον συναντήσετε, μη διστάζετε. Στέλνετε μήνυμα με τον Κάπταιν Βαρθολομαίο Μπόρφιν σε πάπυρο αρωματισμένο με θάλασσα από το Ιόνιο,
e-mail στη διεύθυνση evgeniostaxideftis@ahahouha.composta όπου κατά προτίμηση ζωγραφίζετε τις απορίες σας ή μια νύχτα με τρία φεγγάρια τραγουδάτε ακαπέλα όσα επιθυμείτε να μάθετε.

* Ευγένιος Τριβιζάς (1995), Το μεγάλο ταξίδι του Tουρτούρι, Aθήνα, Eκδόσεις Kαστανιώτη

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Περιοχή μαγικού κόσμου

Δραστηριότητα 1

Έχουμε ήδη διαβάσει το θεατρικό έργο «Το μεγάλο ταξίδι του Τουρτούρι» του Ευγένιου Τριβιζά στην ώρα της Γλώσσας, μιλήσαμε για την ιστορία του και τις ενότητες δράσης του.
Σήμερα θα προσπαθήσουμε να ζωντανέψουμε ορισμένα σημαντικά γεγονότα.
Πρώτα διαβάζουμε τα αποσπάσματα και στη συνέχεια αυτοσχεδιάζουμε τις δύο σκηνές:

Το φιλί της Μαριάννας στον Τουρτούρι και πώς αντιδρά εκείνος.
Την απόφαση του Τουρτούρι να ταξιδέψει ως το Βόρειο Πόλο και ποιος τον παρακινεί.
Τέλος συμπληρώνουμε τη φράση από την παρένθεση που ανταποκρίνεται στα γεγονότα:

«Ο Χιονάνθρωπος .............................

...............................

όταν τον φιλά η Μαριάννα».
(κλείνει τα μάτια – ψιθυρίζει μια ευχή –καρδιοχτυπά)

Αυτοσχεδιασμός: «Σημαντικά γεγονότα»
Χρόνος: 10 λεπτά
Αριθμός παιδιών: 2

Σε ένα θεατρικό έργο τα δραματικά γεγονότα έχουν ιδιαίτερη σημασία γιατί αλλάζουν την πορεία της δράσης.

Kαι τώρα συζητάμε

χρόνος 10'

Καθόμαστε με τον Μάγο της Σκηνής σε κύκλο και συζητάμε για το θεατρικό έργο
Το Μεγάλο Ταξίδι του Τουρτούρι. Ο Τουρτούρι μαθαίνει από τη Μαριάννα τι θα πει αγάπη, ενδιαφέρον, δεσμός και από τον αιώνιο και πικρόχολο Καβαλάρη ότι δεν πρόκειται να ζήσει για πολύ. Και οι δυο του λένε αλήθεια για τη ζωή του.
Θέλετε να βρούμε άλλες αλήθειες που λέγονται μέσα στο έργο και οι οποίες ισχύουν για όλους μας;
Μοιραζόμαστε σε ομάδες και καταγράφουμε αυτές τις «αλήθειες» κάθε σκηνής.
Αποκαλύπτουμε το Μυστικό.

Aξιολογούμε τις δραστηριότητες.

	ΑΡΙΣΤΑ	ΠOΛY ΚΑΛΑ	ΚΑΛΑ	ΜΕΤΡΙΑ
Ευχαριστήθηκα τη συνεργασία μου με την ομάδα.
Κατανόησα το θέμα του θεατρικού έργου και τα πιο σημαντικά γεγονότα του.
Ανταποκρίθηκα στις δραστηριότητες.

ΖΩΝΗ 12 ΤΑΞΗ Στ'

Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας,*
Σαίξπηρ,
Πράξη Ε΄- Σκηνή 1

ΠΟΥΚ: …………………………
Τώρα εμείς δαιμόνια κι ίσκιοι,
Που πλάι στ' άρμα τρεχαλάμε
Της Εκάτης το τριπλό,
Που ήλιου μάτι δε μας βρίσκει
Και σαν όνειρο ακλουθάμε
Το σκοτάδι, έχουμ' εδώ
Γλέντι τώρα και χορό

εικόνα

Oυίλιαμ Σαίξπηρ, ο άνθρωπος της Αναγέννησης. Ένα είναι σίγουρο για τον μεγαλοφυή συγγραφέα μας. Με τα έργα του συνάρπασε και έδωσε νέα πνοή στο θέατρο. Γιος, ανάμεσα σε άλλα 5 αδέλφια, του Τζoν και της Μέρης, ξεχώρισε γρήγορα για την ποιητική του φλέβα. Ο τόπος καταγωγής του είναι το Στράτφορντ -απόν- Εϊβον όπου γεννήθηκε το 1564, έμαθε τα πρώτα γράμματα, και σ' αυτόν ξαναγύρισε στο τέλος της ζωής του (1616). Μέχρι να γίνει 28 ετών οι φήμες αναφέρουν ότι έκανε κάθε είδους επάγγελμα για να ζήσει. Γνώρισε καλά τη ζωή, κάθε κοινωνικό στρώμα και κάθε οικονομική κατάσταση. Οι "ανώτερες σπουδές" του ήταν η μεγάλη εμπειρία από τη ζωή και αυτή σίγουρα τον γέμισε γνώση και πλούτο που φαίνεται καθαρά από τα έργα του. Ο Αμλετ, η Τρικυμία, το Όνειρο Καλοκαιρινής νύχτας, ο Ρωμαίος και Ιουλιέττα είναι από τα πιο γνωστά ανάμεσα στα 36 συνολικά έργα που του αποδίδονται. Ο χώρος που παρουσίασε τα έργα του είναι το θέατρο Γκλόουμπ στις όχθες του Τάμεση, στο πολυσύχναστο Λονδίνο.

Περιοχή μαγικού κόσμου

Δραστηριότητα 1

Μπορούμε να δοκιμάσουμε μέσα στην ατμόσφαιρα που περιγράφει ο Πουκ, να κινηθούμε, να χορέψουμε, να τραγουδήσουμε; Αυτή την ονειρική ατμόσφαιρα θα πρέπει να μεταφέρουμε στη σκηνή.

Αυτοσχεδιασμός: «Η ατμόσφαιρα μιας σκηνής»
Χρόνος: 20 λεπτά
Αριθμός παιδιών: όλα

Η κωμωδία Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας στηρίζεται στη φαντασία, στη μεταμόρφωση και στο παιχνίδι. Γι ’ αυτό όσα γίνονται στη σκηνή μοιάζουν με όνειρο που το βλέπουν όλοι ταυτόχρονα. «Είμαστε από την ύλη που είναι φτιαγμένα τα όνειρα», λέει ο Σαίξπηρ.

* Oυίλιαμ Σαίξπηρ, μετ. Bασίλης Pώτας (1997), Όνειρο Kαλοκαιρινής Nύχτας, Aθήνα, Eπικαιρότητα

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Δραστηριότητα 2

Ας ετοιμαστούμε για την "Υποδοχή του βασιλιά". Όλοι οι πολίτες παίρνουν θέση με κάθε επισημότητα. Η ατμόσφαιρα είναι σοβαρή. Το απαιτούν ο χώρος και οι συνθήκες. Ξαφνικά, αντί για το Θησέα εμφανίζεται ο Πουκ. Τι γίνεται; Τι αλλάζει; Τι θα κάνετε;

Αυτοσχεδιασμός: «Υποδοχή του βασιλιά Θησέα»
Χρόνος: 10 λεπτά
Αριθμός παιδιών: όλα

Η δράση ζωντανεύει κάθε κείμενο του Σαίξπηρ. Οι ήρωες αντιδρούν φυσικά, με αυθόρμητο λόγο και δυναμική κίνηση.

Kαι τώρα συζητάμε

χρόνος 10'

Καθόμαστε με τον Μάγο της Σκηνής σε κύκλο και συζητάμε για το θεατρικό έργο Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας.
Ποια η ατμόσφαιρα της πρώτης σκηνής του έργου;
Πώς προσπαθήσαμε να την αποδώσουμε στη σκηνή;
Πώς οδηγηθήκαμε στις λύσεις που επιλέξαμε;
Μπορούμε να ζωγραφίσουμε τις ιδέες μας για την ατμόσφαιρα της σκηνής.
Αποκαλύπτουμε το Μυστικό.

Aξιολογούμε τις δραστηριότητες.

	ΑΡΙΣΤΑ	ΠOΛY ΚΑΛΑ	ΚΑΛΑ	ΜΕΤΡΙΑ
Ευχαριστήθηκα τη συνεργασία μου με την ομάδα.
Κατανόησα το θέμα του θεατρικού έργου και τα πιο σημαντικά γεγονότα του.
Ανταποκρίθηκα στις δραστηριότητες.