Έχεις σκεφτεί πόσοι άνθρωποι δουλεύουν για να δημιουργηθεί ένας ψηφιακός δίσκος ακτίνας, το γνωστό μας CD; Εκτός από το συνθέτη, το στιχουργό, τον ενορχηστρωτή και τους μουσικούς χρειάζονται και πολλοί ακόμα επαγγελματίες που θα προσφέρουν τις γνώσεις τους και το ταλέντο τους για να φτάσει η μουσική στα αφτιά μας.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι αποτελούν ένα ολόκληρο σύστημα που λειτουργεί σαν μηχανή.

Πρώτα πρέπει να φτάσει στα αφτιά του μουσικού παραγωγού η αρχική ιδέα του συνθέτη και του στιχουργού σε απλή μορφή (συνήθως εκτελείται με ένα όργανο και τη φωνή). Αυτό ονομάζεται δείγμα (demo, από το demonstration = επίδειξη). Άκουσε ένα τέτοιο δείγμα.

Μουσικός παραγωγός λέγεται ο άνθρωπος που διευθύνει όλη αυτή τη διαδικασία και είναι κάτι αντίστοιχο με το σκηνοθέτη στο θέατρο ή τον κινηματογράφο. Είναι αυτός που ακούει και εγκρίνει το δείγμα (demo), επιλέγει τους συντελεστές, την αίθουσα ηχογραφήσεων (studio), καθοδηγεί τους μουσικούς και τους τραγουδιστές, με στόχο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ο ρόλος του είναι τόσο καθοριστικός που το όνομά του δεν λείπει ποτέ από το εξώφυλλο ενός CD.

Ακολουθεί η αίθουσα ηχογραφήσεων (studio). Εκεί υπάρχει όλος ο απαραίτητος τεχνικός εξοπλισμός: μίκτες, μουσικά όργανα, μικρόφωνα, μεγάφωνα, καλώδια, συσκευές ηχογράφησης, επεξεργασίας και αναπαραγωγής του ήχου, ηλεκτρονικοί υπολογιστές με

Όταν το ηχητικό υλικό πάρει την τελική του μορφή και ικανοποιεί όλους τους συντελεστές, είναι έτοιμο να αναπαραχθεί στο εργοστάσιο κοπής.

Στη συνέχεια, επειδή εκτός απ' το ηχητικό περιεχόμενο, σημασία έχει και το περιτύλιγμα, το εξώφυλλο και η συσκευασία του CD, βάζει το... χεράκι του ο σχεδιαστής που θα δημιουργήσει το εξώφυλλο σε συνεργασία με τους άλλους συντελεστές και κυρίως με τον παραγωγό. Τέλος, τη σκυτάλη θα πάρει ο διαφημιστής που θα αναλάβει την προώθησή του με καταχωρήσεις στον τύπο και σε ραδιοφωνικούς ή τηλεοπτικούς σταθμούς.

Μετά από αυτή τη διαδικασία οι συντελεστές συνήθως κάνουν ένα πάρτι για να το γιορτάσουν και καταστρώνουν... σχέδια για επόμενους δίσκους. Η δουλειά τους βρίσκεται επιτέλους στα ράφια των δισκοπωλείων και ακούγεται από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Παρατήρησε πώς έχει αλλάξει το demo που άκουσες πριν από λίγο μετά την τελική ηχογράφηση και την επεξεργασία του στο studio.

Το μικρόφωνο είναι σαν «ηλεκτρικό αφτί». Μέσα του υπάρχει μια μικρή μεμβράνη που, όταν

24.1 Μικρόφωνο

24.2 Ενισχυτής

Ο ενισχυτής είναι ένα μηχάνημα που βρίσκεται ανάμεσα στο μικρόφωνο και τα μεγάφωνα. Παίρνει τα ηλεκτρικά κύματα απ' το μικρόφωνο, τα ενισχύει (γι' αυτό και ονομάζεται έτσι) και τα στέλνει στα μεγάφωνα ώστε να ακουστούν δυνατότερα.

24.3 Ηχείο

Τα μεγάφωνα παίρνουν τα ηλεκτρικά κύματα και τα μετατρέπουν ξανά σε ήχο, αλλά δυνατότερο. Πώς; Περιέχουν κι αυτά μεμβράνη από σκληρό χαρτί ή πλαστικό. Τα ηλεκτρικά κύματα κουνάνε τη μεμβράνη και την κάνουν να πάλλεται. Η μεμβράνη σπρώχνει τον αέρα κι αυτός δημιουργεί κύματα που τα ακούμε σαν ήχο πολύ δυνατότερο απ' αυτόν που έβγάλε η φωνή.

24.4 Μίκτης ήχου

Ο μίκτης (κονσόλα) είναι το μηχάνημα που παίρνει όλους τους ήχους και τους... «ανακατεύει». Οι φωνές, τα μουσικά όργανα και οι άλλοι ήχοι μετά από κατάλληλη επεξεργασία καταλήγουν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Εκεί «σώζονται» στο σκληρό του δίσκο και μετά τον τελικό έλεγχο καταγράφονται σε CD.

Τι θα έλεγες να έπαιρνες μέρος μαζί με τους συμμαθητές σου στην «περιπέτεια» ενός CD;

Μια συσκευή ηχογράφησης (κασετόφωνο, ηλεκτρονικό υπολογιστή με κάρτα ήχου και κατάλληλο λογισμικό), μικρόφωνα, ένα μίκτη, φαντασία και... ησυχία!

Για να ξεκινήσει η περιπέτεια του CD, πρώτα απ' όλα πρέπει να φτιάξετε το ηχογραφημένο δείγμα (demo) με ένα ή περισσότερα τραγούδια.

Ηχογραφήστε πρώτα ένα από τα γνωστά σας τραγούδια όπως την

24.5 Μαθητές του 13ου Δημοτικού Σχολείου Πειραιά σε στούντιο ηχογράφησης

Δημιουργοί (συνθέτης, στιχουργός), παραγωγός, χρηματοδότης εταιρείας, υπεύθυνος στούντιο, μουσικοί, τραγουδιστές, ηχολήπτης, υπεύθυνος σχεδιαστής εξωφύλλου, διαφημιστής.