Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή (ΣΤ Δημοτικού): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το άτομο και η κοινωνία

Ενότητα B'

To Εκπαιδευτικό Σύστημα

Εικόνα

Κεφάλαιο 1ο: Το εκπαιδευτικό σύστημα και το σχολείο

Το εκπαιδευτικό σύστημα και το σχολείο
και οι μεταξύ τους σχέσεις

Εικόνα

Συζητάμε όλοι μαζί:

Σε τι μας ωφελεί το σχολείο;

Γνωρίζουμε παιδιά που δεν πηγαίνουν σχολείο; Αναρωτιόμαστε γιατί δεν πηγαίνουν.

Η εκπαίδευση είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό αγαθό για τον άνθρωπο. Καθώς οι κοινωνίες αλλάζουν, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο η εκπαίδευση προσφέρεται στους ανθρώπους. Στη σημερινή εποχή, τα κράτη οργανώνουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα προκειμένου να εξασφαλίσουν σε όλα τα παιδιά το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Στο σχολείο το παιδί αποκτά με συστηματικό τρόπο γνώσεις, δεξιότητες και αξίες, δηλαδή μόρφωση και παιδεία.
Στη χώρα μας, η οργάνωση της εκπαίδευσης και ο τρόπος λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελούν ευθύνη του Yπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (YΠ.Ε.Π.Θ.).
Σύμφωνα με τον νόμο, η υποχρεωτική φοίτηση διαρκεί δέκα έτη και περιλαμβάνει το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Ο μαθητής μπορεί να συνεχίσει στο Λύκειο ή σε κάποια άλλη Σχολή. Όποιος επιθυμεί, μετά το Λύκειο μπορεί να πάει στο Πανεπιστήμιο (Α.Ε.Ι.) ή σε άλλο εκπαιδευτικό ίδρυμα (Α.Τ.Ε.Ι. ή Ι.Ε.Κ.). Η πολιτεία οφείλει να βοηθήσει τα παιδιά να φοιτήσουν στο σχολείο, γι’ αυτό και η εκπαίδευση εκτός από υποχρεωτική είναι και δωρεάν.

1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Το άτομο και η οικογένεια

ΕΝΟΤΗΤΑ Α': Η οικογένεια

Οι βαθμίδες της εκπαίδευσης είναι:
α. Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, που περιλαμβάνει το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο
β. Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, που περιλαμβάνει το Γυμνάσιο, το Γενικό Λύκειο και το Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.) και
γ. Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, που περιλαμβάνει το Πανεπιστήμιο – Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) και τα Ανώτατα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Τ.Ε.Ι.).

Εικόνα Γιατί νομίζετε ότι η ελληνική πολιτεία καθιέρωσε τη δεκάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση (5-15 ετών);

Εικόνα

Ρατζήφ από την Ινδία: Στη χώρα μου η εκπαίδευση είναι δωρεάν και υποχρεωτική για οκτώ χρόνια (από τα 6 ως τα 14 χρόνια μας). Χωρίζεται σε πρωτοβάθμια (6–11 ετών) και μέση εκπαίδευση (11–14 ετών). Όμως, πολλά παιδιά στην πατρίδα μου, κυρίως από φτωχές οικογένειες, δεν πηγαίνουν σχολείο, γιατί μόλις μεγαλώσουν λίγο χρειάζεται να δουλέψουν. Μετά την πρωτοβάθμια και τη μέση εκπαίδευση, υπάρχει η δευτεροβάθμια εκπαίδευση και έπειτα μπορούμε να συνεχίσουμε τις σπουδές μας ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες που έχουμε.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: Το εκπαιδευτικό σύστημα και το σχολείο

	Μπριγκίτε από τη Γερμανία: Στην πατρίδα μου, η υποχρεωτική εκπαίδευση διαρκεί δώδεκα χρόνια. Το Νηπιαγωγείο είναι προαιρετικό. Στη συνέχεια, φοιτούμε στο δημοτικό υποχρεωτικά για τέσσερα χρόνια. Συνεχίζουμε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου μπορούμε να εγγραφούμε σε έναν από τους τρεις τύπους σχολείων, Γυμνάσιο (Gymnasium), Πρακτικό Σχολείο (Realschule) ή Γενικό Σχολείο (Hauptschule). Τελειώνοντας έτσι την υποχρεωτική εκπαίδευση, μπορούμε είτε να εκπαιδευτούμε και να ασκηθούμε σε ένα επάγγελμα που μας ενδιαφέρει, είτε να συνεχίσουμε τις σπουδές μας στο πανεπιστήμιο.
Μπιλ από τις Η.Π.Α.: Στις Η.Π.Α., η υποχρεωτική εκπαίδευση είναι δωδεκάχρονη. Το Νηπιαγωγείο δεν είναι υποχρεωτικό, αλλά μπορούμε να γραφτούμε σε αυτό από τα πέντε μας χρόνια. Στη συνέχεια, ακολουθούν έξι χρόνια στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στο Δημοτικό σχολείο (elementary school) και έξι χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Γυμνάσιο (junior high school) και το Λύκειο (senior high school). Τέλος, μπορούμε να πάμε σε κάποιο κολέγιο ή πανεπιστήμιο, για να συνεχίσουμε τις σπουδές μας σε ό,τι μας ενδιαφέρει.
	Κώστας από την Ελλάδα: Στη χώρα μου, η υποχρεωτική εκπαίδευση διαρκεί δέκα χρόνια. Το Νηπιαγωγείο είναι υποχρεωτικό και γραφόμαστε σε αυτό από τα πέντε μας χρόνια. Στη συνέχεια φοιτούμε έξι χρόνια στο Δημοτικό και τρία χρόνια στο Γυμνάσιο. Τελειώνοντας την υποχρεωτική μας εκπαίδευση, μπορούμε να φοιτήσουμε τρία χρόνια στο Λύκειο και μετά να δώσουμε εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο(Α.Ε.Ι.) ή τα Ανώτατα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Τ.Ε.Ι.). Yπάρχει επίσης το Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.) που λειτουργεί παράλληλα με το Γενικό Λύκειο (ΓΕ.Λ.), από το οποίο οι μαθητές μπορούν να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις προκειμένου να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο (Α.Ε.Ι.) και τα Α.Τ.Ε.Ι. ή να αποκτήσουν πτυχίο που θα τους βοηθήσει να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.

Εντοπίζουμε ομοιότητες και διαφορές στην υποχρεωτική εκπαίδευση των χωρών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Με κόκκινο έχουν γραφτεί τα επίπεδα και τα έτη της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Το άτομο και η οικογένεια

ΕΝΟΤΗΤΑ B': Το Εκπαιδευτικό Σύστημα

Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό σύστημα

Επίπεδο	Ηλικία	Έτη διάρκειας
Πρωτοβάθμια
Νηπιαγωγείο	5-6 ετών	1 χρόνος
Δημοτικό	6-12 ετών	6 χρόνος
Δευτεροβάθμια
Γυμνάσιο	12-15 ετών	3 χρόνος
Γενικό Λύκειο ή Επαγγελματικό Λύκειο ήΕπαγγελματική Σχολή	15-18 ετών	3 χρόνος
Τριτοβάθμια
Πανεπιστήμιο (Α.Ε.Ι.) ή Α.Τ.Ε.Ι.	18-…...ετών	4-6 χρόνια (ανάλογα με τη Σχολή)

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Η Ειρήνη θέλει να γίνει αρχιτέκτονας, ο Δικαιόπολις θέλει να γίνει γραφίστας, η φίλη τους η Κατερίνα θέλει να γίνει κομμώτρια κι εγώ…
Χωριζόμαστε σε ομάδες και γράφουμε στον πίνακα την πορεία σπουδών που θα ακολουθήσουν τα παιδιά.
Στον πίνακα γράφω κι εγώ την πορεία σπουδών που επιθυμώ να ακολουθήσω.

Ειρήνη	Δικαιόπολις	Κατερίνα	Εγώ

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ

Η εκπαίδευση είναι ένα πολύ σημαντικό αγαθό για τον άνθρωπο και την κοινωνία, γι’ αυτό και έχει αναγνωριστεί ως βασικό δικαίωμα για όλα τα παιδιά. Τα κράτη, για να ανταποκριθούν στην ανάγκη να εκπαιδεύσουν όλους τους πολίτες τους, οργάνωσαν τα εκπαιδευτικά συστήματα, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στη δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση για όλους. Στην Ελλάδα, η πολιτεία προσφέρει υποχρεωτική δεκάχρονη και δωρεάν εκπαίδευση (5–15 ετών).