Θρησκευτικά (ΣΤ Δημοτικού) - ΑΝΕΝΕΡΓΟ: Ηλεκτρονικό Βιβλίο

14. Όταν λέμε πάντα την αλήθεια

Καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με το ψέμα
Το ψέμα κλονίζει την εμπιστοσύνη και δυσχεραίνει τις σχέσεις των ανθρώπων
Η ειλικρίνεια, η ανάληψη ευθυνών, η αξιοπιστία και η αποφυγή του όρκου είναι χαρακτηριστικά των δυνατών ανθρώπων και των πραγματικών χριστιανών

Ο Χριστός διδάσκει την αξία της ειλικρίνειας

Το ψέμα γκρεμίζει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων

Ο Χριστός είναι η Αλήθεια

O Χριστός συνέχιζε να μιλάει στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο λόφο. Όσο περνούσε η ώρα, τόσο περισσότερος κόσμος τον άκουγε με λαχτάρα, αφού το κήρυγμά του διέφερε από όλα όσα είχαν ακούσει μέχρι τότε.
Τώρα τα λόγια Του αναφέρονταν στη σημασία της ειλικρίνειας και την αποφυγή της υποκρισίας στη ζωή των ανθρώπων. Θέλοντας να μας δείξει πόσο σημαντικό είναι να λέμε την αλήθεια και πόσο ανώφελο είναι να ορκίζεται κανείς με το παραμικρό, τόνιζε τα εξής: «Έχετε ακούσει που λένε οι αρχαίοι ότι πρέπει να εκπληρώνουμε τους όρκους που έχουμε δώσει στο Θεό. Εγώ όμως σας λέω να μην ορκίζεστε καθόλου…Τα λόγια σας να είναι Ναι ή Όχι. Όλα όσα θα λέγονται παραπάνω είναι ανώφελα και μάταια» (Ματθ. 5, 33-37).
Ο Χριστός, όμως, δεν απευθυνόταν μόνο στους συγχρόνους του. Το μήνυμά του είναι το ίδιο επίκαιρο και στις μέρες μας, όπου το ψέμα φαίνεται να δηλητηριάζει συχνά τις ανθρώπινες σχέσεις. Αρκετοί από τους συνανθρώπους μας πλάθουν και διηγούνται φανταστικές ιστορίες και δε διστάζουν ακόμα και να ορκισθούν για να μας κάνουν να πιστέψουμε αυτά που ισχυρίζονται. Πολλές φορές τα μικρά ψέματα που λένε στην αρχή διαδέχονται μεγαλύτερα και η εμπιστοσύνη μας στο πρόσωπό τους κλονίζεται όλο και περισσότερο.
Το ψέμα αποδεικνύεται ένας πραγματικός εφιάλτης, αφού μεγαλώνει τη δυσπιστία μεταξύ των ανθρώπων. Όποιος εξάλλου ορκίζεται, συνήθως το κάνει γιατί έχει χάσει την εμπιστοσύνη των άλλων για όσα λέει και προσπαθεί να επικαλεστεί το Θεό προκειμένου να δώσει εγκυρότητα στα λόγια του. Ο άνθρωπος που ψεύδεται και ορκίζεται, επιδιώκοντας να αποφύγει ή να κερδίσει κάτι, αποδεικνύει την αδυναμία του χαρακτήρα του, ενώ αυτός που δεν ορκίζεται ούτε λέει ψέματα, επιβεβαιώνει την ειλικρίνειά του και την εμπιστοσύνη του στο συνάνθρωπό του και στο Θεό.
Ο λόγος του Χριστού απευθύνεται τελικά σε όλους μας και μας παρακινεί να οικοδομήσουμε τις σχέσεις μας πάνω στην αλήθεια και την ειλικρίνεια, ακολουθώντας το παράδειγμά του. Παράλληλα, όμως, ο Χριστός μάς προτρέπει να συγχωρούμε και να αγκαλιάζουμε ακόμα και κάποιον που δεν ακολουθεί το παράδειγμά του. Η στοργή και η αγάπη μας μπορεί να τον κάνουν να ανακαλύψει το δρόμο της ειλικρίνειας και της αλήθειας ως κανόνα της "εν Χριστώ Ζωής".

^* εγκυρότητα: κύρος, αξιοπιστία, βαρύτητα

ΠΑΡΑΘΕΜΑ

«Να μην ορκίζεσαι ψέματα ή για ασήμαντους λόγους, επικαλούμενος το όνομα του Θεού. Αν το κάνεις, επειδή φοβάσαι ή ντρέπεσαι ή γιατί θέλεις να κερδίσεις κάτι, παραβαίνοντας τον όρκο σου, είναι σαν να αρνιέσαι τον ίδιο το Θεό. Γι' αυτόν το λόγο να μην ορκίζεσαι καθόλου… Όταν πάντα λες την αλήθεια, τότε όλοι θα σε πιστεύουν σαν να έχεις ορκιστεί».

Γρηγόριος Παλαμάς, Δεκάλογος της κατά Χριστόν Νομοθεσίας

Εικ. 19η: Το ψέμα μπήκε στις σχέσεις των ανθρώπων με το προπατορικό αμάρτημα.
Mικρογραφία από βυζαντινό εικονογραφημένο χειρόγραφο, 12ος αι. μ.X.,
Biblioteca Apostolica Vaticana, Bατικανό.

Ερωτήσεις - Ασκήσεις

1. Να κάνετε τις παρακάτω αντιστοιχίες:

αλήθεια	έλλειψη εμπιστοσύνης
ψέμα	αξιοπιστία
όρκος	αδυναμία χαρακτήρα
ανάληψη ευθυνών	ακεραιότητα χαρακτήρα

2. Yπάρχουν περιπτώσεις, όπου αναγκαζόμαστε να ορκιστούμε. Ποιες τέτοιες περιπτώσεις γνωρίζετε; Γιατί, η Πολιτεία έχει καθιερώσει τον όρκο στις περιπτώσεις αυτές; Ποια είναι η άποψή σας;

3. Να βρείτε από την Καινή Διαθήκη το κείμενο που αναφέρεται στον όρκο (Ματθ. 5,33-37). Να καταγράψετε όλο το απόσπασμα, σχολιάζοντας τις επιπτώσεις του ψεύδους στις ανθρώπινες σχέσεις.