Θρησκευτικά (ΣΤ Δημοτικού) - ΑΝΕΝΕΡΓΟ: Ηλεκτρονικό Βιβλίο

12. Προσέχουμε πάντοτε όσα λέμε;

Η κακή χρήση της γλώσσας προξενεί μεγάλο κακό στις σχέσεις των ανθρώπων, γι' αυτό είναι αναγκαία η χαλιναγώγησή της
Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Χριστού και των μαθητών του, η κακή χρήση της γλώσσας δε συμβιβάζεται με τη φύση του ανθρώπου

Η Βασιλεία του Θεού γίνεται πραγματικότητα

Μάθαμε ότι στόχος της διδασκαλίας και των παραβολών του Χριστού ήταν να αποκαλύψει ποιος είναι ο Θεός και ότι προνοεί και μεριμνά για τον κόσμο. Ταυτόχρονα, ο Κύριος, με όλα όσα έπραξε και υπέφερε, έδειξε σε όλους τους ανθρώπους πώς μπορεί να γίνει πραγματικότητα στη ζωή μας ο νέος κόσμος του Θεού. Έχει λοιπόν άμεση σχέση η Βασιλεία του Θεού με τους ανθρώπους, με τα προβλήματα, τις ανάγκες τους, τις ελπίδες και τα όνειρά τους.
Ο Χριστός, σε όσους τον ακολούθησαν πιστά, εμπιστεύτηκε το δύσκολο έργο να συνεχίσουν ό,τι ο ίδιος άρχισε. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Ιάκωβος, ο οποίος επισήμανε στην Επιστολή του τα δεινά που προκαλεί στις ανθρώπινες σχέσεις η κακή χρήση της γλώσσας. Πιο συγκεκριμένα έγραψε:

«Ας μη γίνονται πολλοί από σας διδάσκαλοι, αδελφοί μου, διότι πρέπει να ξέρετε ότι εμείς οι διδάσκαλοι θα κριθούμε αυστηρότερα. Όλοι φταίμε σε πολλά. Εκείνος που δε φταίει στα λόγια του είναι τέλειος άνθρωπος και μπορεί να χαλιναγωγήσει και όλο το σώμα του. Εάν βάζουμε χαλινάρια στα στόματα των αλόγων, για να μας υπακούουν, μπορούμε να διευθύνουμε ολόκληρο το σώμα τους. Ακόμη και τα πλοία, αν και είναι τόσο μεγάλα και ωθούνται από δυνατούς ανέμους, όμως κατευθύνονται από ένα πολύ μικρό τιμόνι εκεί που θέλει ο πηδαλιούχος. Έτσι και η γλώσσα είναι μικρό μέλος και όμως καυχιέται για μεγάλα πράγματα. Πόσο μικρή φωτιά κατακαίει ένα τόσο μεγάλο δάσος. Και η γλώσσα είναι μια φωτιά, κόσμος κακίας. Μεταξύ των μελών μας η γλώσσα είναι εκείνη που μολύνει ολόκληρο το σώμα και πυρακτώνει τον τροχό της ζωής και πυρακτώνεται και αυτή από τη γέενα*.
Κάθε είδος θηρίων και πτηνών, ερπετών και θαλασσίων ζώων δαμάζεται και έχει δαμαστεί από τον άνθρωπο, αλλά τη γλώσσα κανείς από τους ανθρώπους δεν μπορεί να δαμάσει, είναι ασυγκράτητο κακό, γεμάτη από θανατηφόρο δηλητήριο. Με αυτή ευλογούμε το Θεό και Πατέρα και με αυτή καταριόμαστε τους ανθρώπους που έχουν δημιουργηθεί καθ' ομοίωση του Θεού. Από το ίδιο στόμα βγαίνει ευλογία και κατάρα. Δεν πρέπει, αδελφοί μου, να γίνεται αυτό. Μήπως η πηγή βγάζει από το ίδιο μέρος γλυκό καιπικρό νερό; Μήπως μπορεί αδελφοί μου, η συκιά να κάνει ελιές ή η κληματαριά σύκα; Έτσι και καμιά πηγή δε βγάζει ταυτόχρονα νερό αλμυρό και γλυκό» (Ιακ.3,1-12).

^* Βλ. Γλωσσάριο.
^*^* πηδαλιούχος: αυτός που χειρίζεται το πηδάλιο του πλοίου, ο τιμονιέρης

Είναι γεγονός ότι καθημερινά, με όσα αλόγιστα λέμε, πληγώνουμε τους συνανθρώπους μας και οι πληγές που ανοίγουμε με την κακή χρήση της γλώσσας είναι αρκετές φορές χειρότερες από τις σωματικές πληγές. Αντίθετα, ο καλός λόγος «θεραπεύει» τις πληγές των ανθρώπων. Ο συνάνθρωπός μας έχει ανάγκη από τον καλό μας λόγο αλλά και τη διακριτική μας συμβουλή, στην περίπτωση που κάνει κάποιο λάθος. Για να το καταφέρουμε όμως αυτό χρειάζεται σύνεση, ταπείνωση και κυρίως καθημερινός αγώνας.

Εικ. 16η: Ο απόστολος Ιάκωβος, 13ος αι. μ.X., Μονή αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Πάτμος.

Ο καλός λόγος «θεραπεύει»

ΠΑΡΑΘΕΜΑ

«Όποιος κατάλαβε τα παραπτώματά του μπόρεσε να χαλιναγωγήσει και τη γλώσσα του, ενώ αντίθετα αυτός που λέει πολλά δεν γνώρισε ακόμα, όπως θα έπρεπε, τον εαυτό του. Ο φίλος της σιωπής προσεγγίζει το Θεό και συνομιλώντας μυστικά μαζί Του φωτίζεται από Αυτόν. Ο Ιησούς μάς δίδαξε και με τη σιωπή του, που προξένησε σεβασμό ακόμα και στον Πιλάτο».

Ιωάννης της Κλίμακος, Κλίμαξ

Ερωτήσεις - Ασκήσεις

1.Να βρείτε τη λέξη της μεσοστιχίδας.

2. Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τη γλώσσα ως το κύριο μέσο επικοινωνίας με τους συνανθρώπους του. Πόσο επηρεάζει η γλώσσα που χρησιμοποιούμε την επικοινωνία μας με τους άλλους; Έχουμε άλλα μέσα επικοινωνίας;

3. Να βρείτε παροιμίες που να αναφέρονται στη διαφορετική χρήση της γλώσσας και να τις σχολιάσετε.

4. Η κακή χρήση της γλώσσας τραυματίζει τις σχέσεις των ανθρώπων. Πώς το αντιλαμβάνεστε αυτό; Μπορείτε να αναφέρετε παραδείγματα από την καθημερινή ζωή;

Εικ. 17^η: Η γλώσσα είναι σαν τις ρίζες του δένδρου. Από αυτήν εξαρτάται η καρποφορία των ανθρώπινων σχέσεων ή ο μαρασμός τους.