|
6 Ενότητα Ιστορίες παιδιών Σ' αυτή την ενότητα:
… και όλα αυτά διαβάζοντας 
Κορίτσι Δύο συ και τρία γω, μπαίνω μέσα στον μπαξέ*, Συντριβάνι και νερό Τζίντζιρας τζιντζίρισε, Χοπ αν κάνω δεξιά Χοπ αν κάνω αριστερά Το ’να χέρι μου κρατεί τ’ άλλο στον αέρα πιάνει Οδυσσέας Ελύτης, Ο ήλιος ο ηλιάτορας, * πεντόβολα: παιδικό παιχνίδι που παίζεται με πέντε βόλους ή πετρούλες * μπαξές: κήπος, περιβόλι  1. Παρακολουθήστε το παιχνίδι του κοριτσιού με τη φύση:
 2. Νομίζετε ότι τα παιδιά βλέπουν τον κόσμο, όπως οι μεγάλοι; Δικαιολογήστε την απάντησή σας μέσα από το ποίημα. 3. Το κορίτσι βλέπει διάφορες εικόνες της φύσης. Συζητήστε με το διπλανό σας ποια εικόνα σάς εντυπωσίασε και γιατί. Ζωγραφίστε την δίπλα από το ποίημα.  4. Το ποίημα είναι απόσπασμα από το ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη «Ο ήλιος ο ηλιάτορας». Αναζητήστε πληροφορίες στην εγκυκλοπαίδεια ή στο διαδίκτυο για το σπουδαίο μας ποιητή και διαβάστε κι άλλα ποιήματά του. Αυτό το ποίημα έχει μελοποιηθεί. Στην ώρα της Μουσικής ακούστε το στην τάξη.  5. Το κορίτσι χαίρεται το παιχνίδι του με τη φύση. Περιγράψτε κι εσείς στο τετράδιό σας έναν περίπατο στο δάσος ή σε κάποιο άλλο μέρος, όπου η φύση σάς εντυπωσίασε. Η Ραλλού θα σας βοηθήσει στη διήγησή σας:
Το μεγάλο μυστικόΜια παρέα παιδιών, με αρχηγό τον Κωσταντή, ζει σ’ ένα νησί και μαζί σκαρώνουν ένα σωρό τρέλες. Αυτή τη φορά ξεκίνησαν να μαζέψουν αχινούς στην είσοδο μιας σπηλιάς. Συνεχίσαμε την πορεία μας για τη σπηλιά. Όταν φτάσαμε κοντά, ένα κοπάδι γκρίζα αγριοπερίστερα πέταξαν τρομαγμένα, χτυπώντας τα φτερά τους. Καθίσαμε έξω σ’ ένα μεγάλο βράχο, για να ξεκουραστούμε. Γύρισα και κοίταξα τη σπηλιά. Το λιγοστό φως της μέρας φώτιζε την είσοδό της. Πιο μέσα όλα ήταν σκοτεινά. Η ώρα κυλούσε ευχάριστα, αλλά ο αέρας δυνάμωσε κι άρχισε να φουρτουνιάζει. Τα αφρισμένα κύματα της θάλασσας μαστίγωναν τα βράχια, για να προχωρήσουν μέχρι μέσα στη σπηλιά και να ξαναβγούν, παρασέρνοντας τις πέτρες και τα βότσαλα της μικρής παραλίας που είχε σχηματιστεί έξω από αυτή. — Έχεις μπει ποτέ σου μέσα; ρώτησα τον Κωσταντή. — Φυσικά και έχω μπει. Γιατί, εσύ φοβάσαι να μπεις; Δίστασα λίγο να απαντήσω. — Για να πω την αλήθεια, φοβάμαι. — Κοιτάτε, μωρέ, ένα φοβητσιάρη που τον έχουμε και στην ομάδα μας... κορόιδεψε. Έσκυψα το κεφάλι από ντροπή. Σε λίγο μπήκαν στη συζήτηση και οι άλλοι. — Έχω ακούσει πως κάποτε σ’ αυτήν εδώ τη σπηλιά έκρυβαν οι πειρατές τους θησαυρούς τους, είπε ο Δημήτρης. — Δεν ξέρω τι γινόταν παλιά, πήρε και πάλι το λόγο ο αρχηγός. Εγώ δε βρήκα κανένα θησαυρό. Λοιπόν, για να δούμε ποιος από εσάς έχει ψυχή μέσα του. Όποιο παλικάρι μπει στη σπηλιά, θα του δώσω τη σφυρίχτρα μου. Κοιταχτήκαμε όλοι μεταξύ μας αλλά κανένας δε σηκώθηκε από τη θέση του. Μας είχε κυριεύσει ένα δέος για τον τόπο και το χώρο αλλά και μια ανατριχίλα για το τι θα συναντούσαμε εκεί μέσα. — Μωρέ κάτι παλικάρια που έχω στην ομάδα μου! Κανένας θαρραλέος! συνέχισε ο αρχηγός. Κανένας δεν κουνήθηκε από τη θέση του.— Γιατί δεν πηγαίνεις εσύ; τον ρώτησε ο Γρηγόρης. — Εγώ... κόμπιασε, εγώ έχω ξαναπάει. Αν θέλει, ας μπει κάποιος άλλος. — Τότε να πάμε όλοι μαζί, πρότεινε ο Νικολής. — Καλή ιδέα, απάντησε με ανακούφιση ο Κωσταντής, βγαίνοντας από τη δύσκολη θέση που βρισκόταν. — Να μην προχωρήσουμε πολύ μέσα στη σπηλιά, δε θα βλέπουμε, είπε ο Σταύρακας. Έφυγε και ο ήλιος και σε λίγο θα σκοτεινιάσει περισσότερο. Προχωρήσαμε αργά και φοβισμένα. Σταθήκαμε λίγο για να συνηθίσουν τα μάτια μας στο μισοσκόταδο. Τα πόδια μας βούλιαζαν στη μαλακή άμμο και η υγρασία της ατμόσφαιρας μας πάγωνε ακόμα περισσότερο. Το ξαφνικό πέταγμα ενός θηλυκού περιστεριού, που πύρωνε υπομονετικά τα αβγά του, έκανε το αίμα μας να κυλήσει γρηγορότερα στις φλέβες μας. Το μάτι μας έσκισε το ημίφως της σπηλιάς. Κοιτάζαμε γύρω μας φοβισμένα. Όσο μπορούσαμε να δούμε, διακρίναμε έναν πελώριο θόλο να υψώνεται από πάνω μας. Από την οροφή του κρέμονταν δεκάδες σταλαχτίτες, που από τις άκρες τους έπεφτε, σαν το δάκρυ της μαστίχας, το νερό. Κανένας δε μιλούσε. Προσπαθούσαμε να κρατήσουμε μέσα μας αυτή την πρωτόγνωρη εικόνα που βλέπαμε. Η σπηλιά συνεχιζόταν προς τα μέσα αλλά το σκοτάδι μας εμπόδιζε να δούμε.  — Τι λέτε, να προχωρήσουμε ακόμα λίγο; Η φωνή του Πιπίλα έσπασε την ησυχία και τη βουβαμάρα που μας σκέπαζε. Έχω μαζί μου ένα φακό. Πάμε λίγο πιο μέσα να δούμε τι έχει...Κανένας δεν απάντησε. — Αν πάμε, θα πάμε όλοι μαζί και θα κρατάμε ο ένας το χέρι του άλλου, αποκρίθηκε ο θαρραλέος αρχηγός μας. Συμφωνείτε; Γύρισα και κοίταξα προς τα πίσω το άνοιγμα της σπηλιάς. Η απόσταση που μας χώριζε ήταν μικρή αλλά κάθε βήμα προς τα μέσα ήταν αρκετά μέτρα προς το άγνωστο. Μάρκος Κάβουρας, Το μεγάλο μυστικό, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004 (διασκευή) 1. Ο Μάρκος μάς διηγείται την περιπέτεια που έζησε με την παρέα του όταν θέλησαν να δουν από κοντά τη σπηλιά.
 2. Πώς σας φαίνεται η ιδέα να γίνετε η παρέα των παιδιών που πηγαίνει να εξερευνήσει τη σπηλιά; Μοιράστε ρόλους, θυμηθείτε τα λόγια των παιδιών, βάλτε και δικά σας, τραβήξτε τις κουρτίνες για να δημιουργηθεί σκοτάδι στην τάξη και παίξτε τη σκηνή στην οποία τα παιδιά βρίσκονται στην είσοδο της σπηλιάς.  Είναι πολύ σημαντικό να δείχνετε συνεχώς το τι αισθάνεστε κάνοντας με το σώμα σας τις ανάλογες κινήσεις και με το πρόσωπό σας τις ανάλογες γκριμάτσες. 3. Θυμηθείτε και εσείς μια ιστορία που έχετε ζήσει και έχετε νιώσει μεγάλο φόβο. Διηγηθείτε την στην τάξη και μιλήστε για το τι νιώθατε εκείνες τις στιγμές.  4. Ο Μάρκος, μετά από μερικές μέρες, διηγείται στους συμμαθητές του την περιπέτεια που έζησε: «Αρχίσαμε την πορεία μας για τη σπηλιά από το μικρό λιμανάκι. Όταν φτάσαμε στην είσοδο της σπηλιάς, ένα κοπάδι γκρίζα αγριοπερίστερα φτερούγισαν τρομαγμένα. Ξαφνικά από μια χαραμάδα μπήκε το λιγοστό φως της μέρας και φώτισε το εσωτερικό της σπηλιάς. Τα πόδια μας βούλιαξαν στη μαλακή άμμο και η υγρασία της ατμόσφαιρας μας πάγωσε ακόμα περισσότερο. Έτσι άρχισε η περιπέτειά μας…». Κυκλώστε τα ρήματα που χρησιμοποίησε ο Μάρκος για να δείξει ότι αυτά που διηγείται έγιναν στο παρελθόν. Χρησιμοποιούμε χρόνο αόριστο για να δείξουμε ότι κάτι έγινε στο παρελθόν.  Θυμηθείτε: Χρησιμοποιούμε Συχνά, όταν διηγούμαστε κάτι, όπως ο Μάρκος, χρησιμοποιούμε ρήματα σε παρελθοντικούς χρόνους (παρατατικό, αόριστο). 5. Η αδερφή του Γρηγόρη είχε ακούσει τα σχέδια της παρέας για τη σπηλιά και ανησυχούσε. Διαβάστε τι της λέει ο Γρηγόρης για να την καθησυχάσει. «Θα αρχίσουμε την πορεία μας από το μικρό λιμανάκι και θα πάμε άκρη άκρη στους μικρούς βράχους. Θα φτάσουμε μπροστά στη σπηλιά και θα ψάξουμε να δούμε τι υπάρχει μέσα. Αν είμαστε τυχεροί, θα βρούμε το θησαυρό των πειρατών. Μην ανησυχείς, θα γυρίσουμε σπίτι πριν βραδιάσει. Σου υπόσχομαι ότι θα προσέξουμε και δε θα παίξουμε επικίνδυνα παιχνίδια». Κυκλώστε τα ρήματα που χρησιμοποίησε ο Γρηγόρης για να δείξει ότι αυτά που διηγείται θα γίνουν στο μέλλον. Χρησιμοποιούμε χρόνο συνοπτικό μέλλοντα για να δείξουμε ότι κάτι θα γίνει στο μέλλον. Θυμηθείτε: H γραμμή του χρόνου (άρχισα) (θα αρχίσω) Παρελθόν Αόριστος Παρόν Συνοπτικός Μέλλοντας Μέλλον  Παρατατικός Ενεστώτας Eξακολουθητικός Μέλλοντας (άρχιζα) (αρχίζω) (θα αρχίζω) 
 6. Αν συμπληρώσετε το γράμμα ή τα γράμματα που λείπουν στο παρακάτω κείμενο, θα διαβάσετε αυτά που είδαν τα παιδιά όταν έφτασαν στη σπηλιά. Πιο μέσα όλα ήταν σκοτ__νά. Η ώρα κ__λούσε ευχάρ__στα αλλά ο αέρας δυνάμ__σε κι η θάλασσα άρχ_σε να φουρτουνιάζ__. Τα αφρ_σμένα κ__ματά της μαστίγ__ναν τα βράχια, παρασέρν__ντας τις πέτρες και τα βότσαλα της μ__κρής παραλ__ας που είχε σχηματ__στεί έξω από αυτή.  7. Βρείτε και αντιγράψτε την παράγραφο του κειμένου που αναφέρεται στο δισταγμό των παιδιών να προχωρήσουν πιο βαθιά στη σπηλιά. ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. Ο αδελφός της ΑσπασίαςΌταν ήμουν πιο μικρός, εκεί κατά την Πρώτη Δημοτικού, τα είχα λιγουλάκι με τον μπαμπά μου. Λιγουλάκι, αλλά πάντως ήμουν θυμωμένος μαζί του. Νόμιζα πως αγαπούσε πιο πολύ την Ασπασία από εμένα. Πώς το νόμιζα; Ε, να! Πρώτα απ’ όλα ήταν τα άλμπουμ με τις φωτογραφίες. Πέντε με φωτογραφίες της Ασπασίας και δυο μόνο με δικές μου. «Όλο την Ασπασία βγάζεις φωτογραφία. Αυτήν αγαπάς πιο πολύ!» του έλεγα του μπαμπά. Εκείνος με κοίταζε έκπληκτος. «Μα, αφού η Ασπασία ζει πιο πολλά χρόνια απ’ ό,τι εσύ, φυσικό είναι να έχει βγάλει πιο πολλές φωτογραφίες!»Δίκιο είχε, αλλά εγώ δεν το έβλεπα. Έπειτα ήταν κι άλλα. 
Παρακολουθούσαμε, για παράδειγμα, όλοι μαζί τηλεόραση. Εγώ καθόμουνα με τα πόδια απλωμένα πάνω στο τραπεζάκι. «Κάτω τα πόδια σου, θα γδάρεις το έπιπλο!» μου φώναζε ο μπαμπάς. «Όλο σ’ εμένα φωνάζεις! Ποτέ και στην Ασπασία! Εκείνη αγαπάς, όχι εμένα!» έλεγα εγώ.Και ξανά ο μπαμπάς με κοιτούσε με έκπληξη. «Μα η Ασπασία κάθεται κανονικά!» μου έλεγε. «Γιατί να τη μαλώσω;» Δίκιο είχε, αλλά εγώ... Ε, ήμουνα ζηλιάρης. Να το παραδεχτώ. Έπειτα ήταν κι η μαμά. Αυτή άλλα έλεγε. Όταν, ας πούμε, εγώ έμπαινα στο δωμάτιο της Ασπασίας και της ανακάτευα τα...ψιλικά της κι εκείνη άρχιζε τα: «Στρίβε! Φύγε!» (και άλλα τέτοια), η μαμά έβαζε τις φωνές στην κόρη της: «Μα σταμάτα πια! Καθόλου υπομονή δεν έχεις! Παιδί είναι!». Ε, άκουγα εγώ κάτι τέτοια κι έλεγα πως για τη μαμά δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Μ’ αγαπούσε πιο πολύ από την αδελφή μου. Δεν ήταν σαν τον μπαμπά, που όλο απαιτήσεις είχε από εμένα, άρα... Λοιπόν, ο μπαμπάς κι η μαμά, δεν μπορώ να πω, σε πολλά συμφωνούν, αλλά και σε πολλά διαφωνούν. Συνήθως, συμφωνούν στα βιβλία που διαβάζουν. Tα ίδια αρέσουν και στους δυο, τα ίδια και στους δυο δεν αρέσουν. Εκεί που διαφωνούν είναι στο πώς πρέπει να αντιμετωπίζουν την Ασπασία. Ο μπαμπάς πάντα τη δικαιολογεί: «Ε, ας έχει κι αυτή κάποιο ελάττωμα. Καλή μαθήτρια είναι, ήσυχος χαρακτήρας. Το μόνο κακό που έχει είναι πως είναι λίγο καβγατζού!» Η μαμά όμως έχει άλλη γνώμη. «Εσύ τη χάλασες, μ’ όλα τα χατίρια που της κάνεις και να που κατάντησε να μην υπολογίζει κανέναν!» Και, όταν η Ασπασία τους ακούει να λένε όλα αυτά, αρχίζει τις μουρμούρες, δήθεν ετοιμάζεται να κλάψει και τελικά προτιμά να βροντήξει την πόρτα της κάμαράς της και να βάλει δυνατά το στερεοφωνικό της. Για μένα δε διαφωνούν. Συμφωνούν κι οι δυο πως έχω καλή καρδιά και πως, αν κάποια στιγμή με μαλώσουν κι εγώ βάλω τα κλάματα, το επόμενο κιόλας λεπτό έχω ξεθυμώσει. Τέλος πάντων! Χαρακτήρες, όπως συνηθίζει να λέει κι η γιαγιά, αλλά εγώ το ξαναλέω: τη ζήλευα την Ασπασία. Όμως αργότερα μου πέρασε... Δηλαδή δε μου πέρασε ακριβώς. Μια και τα λέμε μεταξύ μας, ας το ομολογήσω: την Ασπασία τη ζηλεύω ακόμα! Μα... συνάμα και την αγαπώ, όπως κι αυτή μ’ αγαπάει. Α, η αλήθεια να λέγεται. Αλλά γιατί να έχει γεννηθεί πριν από εμένα; Και έτσι τώρα είναι η πιο μεγάλη από τους δυο μας! Αδικία! Μάνος Κοντολέων, Ο αδελφός της Ασπασίας, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2003 1. Την ιστορία μάς τη διηγείται ο Δαμιανός, ο αδελφός της Ασπασίας. Διηγηθείτε και εσείς την ιστορία με λίγα λόγια. Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν να διηγηθείτε όσα συνέβησαν με μια σειρά.
2. Η γιαγιά λέει: «χαρακτήρες» για να δείξει πόσο διαφορετικά είναι τα αδέρφια της ιστορίας. Αν αντιστοιχίσετε τις κουκκίδες μεταξύ τους, θα αποκαλυφθεί ο χαρακτήρας κάθε προσώπου. Ξεκινήστε με μπλε γραμμή από το Δαμιανό και με κόκκινη από την Ασπασία.
3. Υπογραμμίστε το ρήμα κάθομαι στο παρακάτω κείμενο και βρείτε σε ποιο χρόνο βρίσκεται κάθε φορά:  Στο σαλόνι του σπιτιού, η Ασπασία κάθεται κανονικά στην καρέκλα της, ενώ ο αδερφός της καθόταν με τα πόδια απλωμένα στο τραπεζάκι. Υποσχέθηκε όμως ότι από δω και πέρα θα κάθεται κανονικά. Ας δούμε πώς κλίνεται το ρήμα κάθομαι στον ενεστώτα, στον παρατατικό και στον εξακολουθητικό μέλλοντα της παθητικής φωνής στην οριστική έγκλιση: 
4. Ο Γιάννης, ο καλύτερος φίλος του Δαμιανού, του λέει τι συμβαίνει στο δικό του σπίτι λίγο πριν το βραδινό φαγητό. Συμπληρώστε το ρήμα κάθομαι στο σωστό του τύπο για να μάθετε τι του είπε: «Δαμιανέ, είσαι τυχερός, που έχεις μια μεγαλύτερη αδερφή. Εμείς είμαστε τέσσερα αδέρφια κι εγώ, όπως ξέρεις, είμαι ο μεγαλύτερος! Κάθε βράδυ όλοι………................… στο σαλόνι του σπιτιού. Η Αναστασία και η Ιωάννα ………................…στο πάτωμα ανάμεσα σ’ ένα σωρό από παιχνίδια, ενώ ο Γιωργάκης ………..............…στα γόνατα της γιαγιάς. Η μαμά πάντα εμένα φωνάζει αφού είμαι ο μεγαλύτερος :«Μην ……….....................................… με σταυρωμένα τα χέρια, έλα να με βοηθήσεις να στρώσουμε το τραπέζι». 5. Αντιγράψτε από την τελευταία παράγραφο του κειμένου τι αισθανόταν τελικά ο Δαμιανός για την Ασπασία. ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. 6. Η Ασπασία και ο Δαμιανός, όπως λέει και η γιαγιά, έχουν διαφορετικούς χαρακτήρες. Όταν οι γονείς τους τους μαλώνουν, η Ασπασία βάζει δυνατά το στερεοφωνικό της, ενώ ο αδελφός της βάζει τα κλάματα. Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους! Αντιστοιχίστε τις φράσεις με το ρήμα βάζω, με τη σημασία που έχουν κάθε φορά.
Ο εξάχρονος ήρωας της ΟρλεάνηςΕπιμέλεια: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ mariandra@apogevmatini.gr Tο πολύ-πολύ να μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του αρχηγό ποδοσφαιρικής ομάδας στη γειτονιά του ο Ντεαμόντε Λοβ. Όμως με τίποτα δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι στα έξι μόλις χρόνια της ζωής του θα έπαιρνε μια μέρα πάνω του την ευθύνη όχι μόνο της δικής του ζωής αλλά και έξι ακόμα μικρών ψυχών. Οι αμερικανικές και βρετανικές εφημερίδες τον έκαναν «πρώτο θέμα» αποκαλώντας τον «Ο μικρός ήρωας της Νέας Ορλεάνης». Η συγκινητική του ιστορία θα μπορούσε να είναι παραμύθι, ωστόσο είναι πέρα για πέρα αληθινή: Την 1η Σεπτεμβρίου, τέσσερις ημέρες μετά την επέλαση* του τυφώνα* «Κατρίνα», ο μικρός Ντεαμόντε είχε βρεθεί να κρατάει στην αγκαλιά του ένα μωρό πέντε μηνών, έχοντας από πίσω του πέντε ακόμα παιδάκια που τα είχε θέσει υπό την προστασία του, «γιατί έτσι είχα υποσχεθεί στη μαμά», όπως αυθόρμητα κι απλά εξήγησε αργότερα σε αυτούς που τον βρήκαν στο καταφύγιο του Μπατόν Ρουζ.  Τα παιδιά παραδόθηκαν από τους τραγικούς γονείς σε διασωστικό* ελικόπτερο που προσγειώθηκε στην ταράτσα ενός πλημμυρισμένου σπιτιού. Πίστεψαν ότι το ελικόπτερο θα επέστρεφε αργότερα ξανά, για να πάρει και τους ίδιους. Αλλά αυτό δεν επέστρεψε ποτέ! Ο Ντεαμόντε, έχοντας πάντα στο μυαλό του την εντολή της μητέρας του να προσέχει τα μικρά (τρία από τα επτά παιδάκια είναι δύο μόλις ετών) δεν το έβαλε κάτω. Τα κρατούσε όλα συγκεντρωμένα κοντά του, φρόντιζε να προμηθεύεται φαγητό «σαν μεγάλος» από τα σωστικά συνεργεία*, περιμένοντας στην ουρά και παρέμενε ψύχραιμος. Ευτυχώς όμως ο μικρός Ντεαμόντε ανταμείφθηκε για την κούραση, την αγάπη,την υπευθυνότητα, την ψυχραιμία που έδειξε σαν να ήταν μεγάλος: Η μητέρα του εξάχρονου εντοπίστηκε στο Τέξας την έκτη ημέρα, μαζί με τις άλλες τέσσερις μητέρες των υπόλοιπων παιδιών. εφημερίδα AΠOΓEYMATINH, 08/09/2005 (διασκευή) * επέλαση: έφοδος, επιδρομή * τυφώνας: σίφουνας, θύελλα τρομακτικής δύναμης πολύ καταστρεπτική * διασωστικός: αυτός που σώζει κάποιον από κίνδυνο * σωστικά συνεργεία: ομάδες ανθρώπων που βοηθούν άλλους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο 1.Απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις, θα μπορέσετε να διηγηθείτε στην τάξη την ιστορία του μικρού Ντεαμόντε.
2. Συζητήστε στην τάξη ποιες σκέψεις κάνατε και τι νιώσατε εσείς όταν διαβάσατε την περιπέτεια του μικρού Ντεαμόντε. Τι θα κάνατε αν βρισκόσαστε στη θέση του; Σας έτυχε ποτέ να αντιμετωπίσετε μόνοι σας μια δύσκολη κατάσταση; Αν ναι, διηγηθείτε την ιστορία σας στους συμμαθητές σας. 3. Όλοι όσοι διάβασαν την ιστορία του Ντεαμόντε εντυπωσιάστηκαν από την ηλικία του. Ο ήρωας της Νέας Ορλεάνης ήταν μόλις έξι χρόνων. Κατάφερε όμως για τέσσερις μέρες να φροντίσει, «σαν μεγάλος», ένα μωρό πέντε μηνών και πέντε ακόμα παιδάκια. Τα χρωματισμένα επίθετα δηλώνουν αριθμούς. Α. Τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν ορισμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα λέγονται απόλυτα π.χ. δώδεκα μαθητές, μια πέτρα.
ένας, μία- μια, ένα
B. Τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη λέγονται τακτικά και τα περισσότερα τελειώνουν σε –(τ)ος, -(τ)η, -(τ)ο π.χ. πρώτος μήνας, τρίτο βραβείο.
Τρία δημοτικά σχολεία στην πόλη μας, το (14ο) ………......................................…το (12ο) ………......................................… και το (20ο) ………......................................…αποφάσισαν να στείλουν μια μικρή βοήθεια στα παιδιά της Νέας Ορλεάνης. Έτσι, οργάνωσαν ένα μικρό «μαραθώνιο» στον οποίο, για να πάρουν μέρος οι μαθητές, έπρεπε να αγοράσουν μια μπλούζα αξίας (19)………..................................... ευρώ. Στις (25) ………...................................... Νοεμβρίου, έγινε ο αγώνας ανάμεσα στους μαθητές της (4ης) ………......................................τάξης και της (5ης) ………................................ τάξης των (3) .………...............................σχολείων. Πήραν μέρος (194) ………..................................................… μαθητές. Την (1η ) ………......................................… θέση πήρε ο Μίμης που κέρδισε (3).………..................................... προσκλήσεις για τους πανελλήνιους αγώνες στίβου. Όμως όλοι όσοι συμμετείχαν στον αγώνα πήραν (1) ……….................................αναμνηστικό δίπλωμα. Οι αριθμοί από το δεκατρία (13) ως το δεκαεννιά (19) γράφονται με μία λέξη.
 4. Ξαναδιαβάστε τον τίτλο του άρθρου για το μικρό ήρωα της Νέας Ορλεάνης. Προσπαθήστε να βρείτε τη σύνθετη λέξη που έχει πρώτο συνθετικό αριθμητικό. Ποια είναι η λέξη; .………......................................… . Ποιο είναι το α’ συνθετικό της; ………......................................… . Ποιο είναι το β’ συνθετικό της; ………......................................… . Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τα αριθμητικά σαν πρώτα συνθετικά σε σύνθετες λέξεις. Ας δούμε ποια μορφή μπορούν να πάρουν τα απόλυτα αριθμητικά όταν είναι α' συνθετικά σε λέξεις:
Από το πέντε ως το ενενήντα εννέα έχουν συνδετικό φωνήεν α.
Δεν πρέπει να μπερδεύουμε το μόριο δισ-, πρώτο συνθετικό του δύο (δίποντο, δισέγγονος), με το αχώριστο μόριο δυσ- που σημαίνει δύσκολα, άσχημα: (δύστυχος, δύσμορφος, δυσάρεστος). Πώς λέγεται με μια λέξη; 
5. Ένας πολύ δυνατός άνεμος φύσηξε και πήρε κάποια γράμματα από τις λέξεις. Μαζέψτε τα και γράψτε τα στα κενά των λέξεων. ψύχρ__μος δ__στυχισμένος τέσσερ__ς ει η ω αι ευθ__νη υ δ__δέκατος υπ__θυνότ_τα  τυφ__νας ι υ οι ο
δ__σεκτος __κοστός ω υπόλ__πος ευ ι 6. Αντιγράψτε από το κείμενο 2-3 γραμμές που σας εντυπωσίασαν περισσότερο. ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. Ένας δυνατός αέρας φύσηξε και οι λέξεις τρέχουν να κρυφτούν στις σπηλιές τους. Ξεχωρίστε τις λέξεις σε ουσιαστικά, επίθετα και ρήματα και οδηγήστε τες στη σπηλιά τους! μετανιώνω πορεία ήρωας αθωότητα
βρετανικός
ολημερίς
χαρακτήρας
κοπάδι
κυριεύω
ημίφως
θόλος
απογοητεύομαι
σοβαρότητα
φουρτουνιάζω
πυρώνω
συναυλία
παλικάρι
θαρραλέος
σταλαχτίτες
τυφώνας
ευθύνη
πλημμυρισμένος
ψύχραιμος
γδέρνω
αμερικανικός
συγκινητικός
σωστικός
προμηθεύομαι
ζηλιάρης
ελάττωμα
χατίρι
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΡΗΜΑΤΑ 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Η Ραλλού σάς προτείνει...