|
5 Ενότητα Aσφαλώς. . .κυκλοφορώ Σ' αυτή την ενότητα
… και όλα αυτά μαθαίνοντας να κυκλοφορούμε με ασφάλεια! 
Μάθημα Κυκλοφοριακής ΑγωγήςΤην ιστορία διηγείται ο Νικόλας, μαθητής σε ένα δημοτικό σχολείο στη Γαλλία. Mερικές φορές, καθώς πηγαίνουμε στο σχολείο, συναντιόμαστε στο δρόμο με πολλούς φίλους και σπάμε πολλή πλάκα. Χαζεύουμε τις βιτρίνες, βάζουμε τρικλοποδιές ο ένας στον άλλο ή ρίχνουμε τις τσάντες των άλλων κάτω. Κάποια στιγμή, όμως, καταλαβαίνουμε πως έχει περάσει η ώρα και τρέχουμε σαν τρελοί για να ’μαστε στην ώρα μας στο σχολείο. Έτσι έγινε και σήμερα το πρωί με τον Αλσέστ, τον Έντ, το Ρούφους και τον Κλοτέρ, που μένουν στη γειτονιά μου. Τρέχαμε σαν παλαβοί διασχίζοντας το δρόμο, για να προλάβουμε να μπούμε στο σχολείο αφού το κουδούνι είχε ήδη χτυπήσει. Μετά το διάλειμμα, την τελευταία ώρα του μαθήματος, η δασκάλα μας είπε: — Παιδιά, δε θα κάνουμε Γραμματική, όπως λέει το πρόγραμμα... γιατί συνέβη κάτι πολύ σοβαρό. Ο τροχονόμος, υπεύθυνος για την κυκλοφορία έξω από το σχολείο μας, μόλις ήρθε κι έκανε παράπονα στον κύριο Διευθυντή. Είπε πως διασχίζατε το δρόμο σαν άγρια θηρία τρέχοντας και κάνοντας παλαβομάρες, βάζοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή σας. Πρέπει να σας πω πως κι εγώ η ίδια σας έχω δει πολλές φορές να τρέχετε σαν τρελοί στο δρόμο. Έτσι λοιπόν για το καλό σας, ο κύριος Διευθυντής μού ζήτησε να σας κάνω ένα μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής. — Μπορεί κάποιος από σας να μου πει τι σημαίνει Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας; Ο Ανιάν, ο Μεξάν, ο Ιωακείμ, εγώ κι ο Ρούφους σηκώσαμε το χέρι. — Για λέγε, Μεξάν, είπε η δασκάλα. — Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, είπε ο Μεξάν, είναι ένα μικρό βιβλίο που μοιράζουν στις σχολές οδήγησης και πρέπει να το μάθει κανείς απ’ έξω, για να πάρει άδεια οδήγησης. 
— Πολύ σωστά. Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας είναι το σύνολο των κανόνων που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά για την ασφάλεια όσων βρίσκονται στο δρόμο. Όχι μόνο των οδηγών, αλλά και των πεζών. Για να γίνεις ένας καλός οδηγός, πρέπει πρώτα να γίνεις και σωστός πεζός. Κι αν δεν κάνω λάθος, φαντάζομαι ότι όλοι σας θα θέλατε να γίνετε καλοί οδηγοί, έτσι δεν είναι; Λοιπόν, για να δούμε... ποιος θα μας πει, ποιες προφυλάξεις πρέπει να πάρει κανείς για να περάσει ένα δρόμο; Η δασκάλα πήγε στον πίνακα κι έκανε ένα σχέδιο με τέσσερις γραμμές που διασταυρώνονταν. — Αυτό είναι ένα σταυροδρόμι, μας εξήγησε η δασκάλα. Για να το διασχίσετε, πρέπει να περάσετε από τις διαβάσεις των πεζών, εδώ... εδώ... εδώ...κι εδώ. Αν υπάρχει τροχονόμος εκεί, οφείλετε να περιμένετε να σας κάνει σήμα να περάσετε. Αν υπάρχουν φανάρια, τότε πρέπει να περάσετε τη διάβαση, όταν ανάψει το πράσινο για σας. Σε όλες τις περιπτώσεις, οφείλετε να κοιτάτε δεξιά κι αριστερά, προτού να διασχίσετε ένα δρόμο και, κυρίως, να μην τρέχετε ποτέ, μα ποτέ. Ξαφνικά χτύπησε το κουδούνι. Σηκωθήκαμε με φόρα να φύγουμε, αλλά η δασκάλα μας είπε: — Μη βιάζεστε, μη βιάζεστε! Κατεβείτε ήρεμα και θέλω να σας δω να περνάτε το δρόμο. Να δούμε αν το μάθημα έπιασε τόπο. Βγήκαμε από το σχολείο μαζί με τη δασκάλα μας κι ο τροχονόμος, όταν μας είδε, χαμογέλασε. Σταμάτησε τα αυτοκίνητα και μας έκανε σήμα να περάσουμε. — Πηγαίνετε, παιδιά, μας είπε η δασκάλα. Και χωρίς τρεχαλητά! Σας βλέπω από εδώ όλους. Διασχίσαμε λοιπόν το δρόμο πολύ ήσυχα, ο ένας πίσω από τον άλλον κι όταν φτάσαμε στην άλλη πλευρά του δρόμου, είδαμε τη δασκάλα που μιλούσε χαμογελαστή με τον τροχονόμο στο πεζοδρόμιο και τον κύριο Διευθυντή που μας παρατηρούσε από το παράθυρο του γραφείου του. — Πολύ καλά! Μπράβο σας! φώναξε η δασκάλα. Ο κύριος τροχονόμος κι εγώ είμαστε πολύ ευχαριστημένοι από σας. Γεια σας, παιδιά μου. Και τότε ορμήσαμε όλοι και ξαναπεράσαμε το δρόμο τρέχοντας, για να χαιρετήσουμε από κοντά τη δασκάλα μας! Σαμπέ - Γκοσινί, Ο μικρός Νικόλας έχει προβλήματα,  1. α) Κυκλώστε με κόκκινο χρώμα τον αριθμό που βρίσκεται μπροστά από κάθε σωστή απάντηση.
1) έκαναν αγώνες ποιο παιδί θα φτάσει πρώτο στο σχολείο. 4) είχε περάσει η ώρα για το σχολείο. 8) ήξεραν πολύ καλά το δρόμο για το σχολείο.
3) το πρόγραμμα έλεγε «Κυκλοφοριακή Αγωγή». 6) ο τροχονόμος ζήτησε να κάνουν ένα μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής. 5) ο διευθυντής ζήτησε να κάνουν ένα μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής.
7) ένα σύνολο κανόνων που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά πεζών και οδηγών στο δρόμο. 2) ένα σύνολο κανόνων που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά των οδηγών. 8) ένα μικρό βιβλιαράκι που το μαθαίνει μόνο όποιος θέλει να γίνει οδηγός.
3) τρέχουμε γρήγορα απέναντι μόλις ανάψει το πράσινο για τους πεζούς. 8) ακόμα κι αν ανάψει το πράσινο για τους πεζούς, πάντα κοιτάμε δεξιά και αριστερά και ποτέ δεν τρέχουμε. 6) περιμένουμε να έρθει ο τροχονόμος. β) Αν κυκλώσατε τις σωστές απαντήσεις, θα βρείτε τους αριθμούς που αντιστοιχούν στα παιδιά που δεν τηρούν τον KOK στην παρακάτω εικόνα. Παιδαγωγικό υλικό οδικής ασφάλειας «Ο δρόμος και εγώ», Renault και MAVA A.E., 2002 
2. Βρείτε στο κείμενο τις οδηγίες που δίνει η δασκάλα για το πώς πρέπει τα παιδιά να περάσουν με ασφάλεια ένα σταυροδρόμι.  Όταν η δασκάλα ζήτησε από κάποιο παιδί να επαναλάβει τις οδηγίες, ο Εντ δέχτηκε με χαρά. Γράψτε τι είπε ο Εντ στην τάξη αρχίζοντας έτσι: «Για να το διασχίσουμε, πρέπει να .............................................................................................. .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... ..........................................................................................................  3. Όταν ο Μεξάν απάντησε στην ερώτηση της δασκάλας: «τι σημαίνει Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας», αυτή του είπε: «Πολύ σωστά».
Η πρόταση στην οποία λείπει το ρήμα, το υποκείμενο ή το κατηγορούμενο, επειδή εννοούνται εύκολα, λέγεται ελλειπτική. Έτσι, αντί η δασκάλα να πει στα παιδιά: «Παρακαλώ να κάνετε ησυχία», είπε: «Ησυχία!»
— Πολύ καλά! .......................................................................................... — Όχι μόνο των οδηγών, αλλά και των πεζών. .............................................. .............................................................................................................. — Και χωρίς τρεχαλητά!..............................................................................  4. Ο τροχονόμος συμβούλεψε τα παιδιά της τάξης που περίμεναν ανυπόμονα να περάσουν το δρόμο: «Όταν βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι και θέλουμε να περάσουμε απέναντι, περνάμε μόνο μέσα από τη διάβαση των πεζών. Περιμένουμε στο πεζοδρόμιο μέχρι να ανάψει το πράσινο φανάρι για τους πεζούς. Πριν διασχίσουμε το δρόμο, κοιτάζουμε δεξιά και αριστερά, ακόμα και αν είναι μονόδρομος».
 5. Βρείτε τον πιο ασφαλή δρόμο για το σχολείο.
 6. Συμπληρώστε το σταυρόλεξο.
  Ο Σωτήρης μάς δείχνει μερικούς από τους κανόνες που θα μας κάνουν να αισθανόμαστε πιο ασφαλείς στο δρόμο. Προσπαθήστε να διαβάσετε το παρακάτω κείμενο! Στο δρόμο με το Σωτήρη Φυλλάδιο οδικής κυκλοφορίας του σωματείου «Αντιμετώπιση παιδικού τραύματος», παιδική εφημερίδα της Καθημερινής, Οι Ερευνητές πάνε παντού, 23/10/2004
1. Δυσκολευτήκατε; Ο Σωτήρης για να σας βοηθήσει σας δείχνει τις λέξεις που είναι κρυμμένες πίσω από τις εικόνες. Αντικαταστήστε τις εικόνες με τις αντίστοιχες λέξεις για να διαβάσετε το κείμενο πιο εύκολα. κόκκινο φανάρι, ποδήλατο, διάβαση, αυτοκίνητο, ανάποδα, φυλλάδιο οδικής κυκλοφορίας, πεζοδρόμιο, σχολικών τροχονόμων, φως, φανάρι 2. Στο Σωτήρη, εκτός από τον ΚΟΚ, αρέσουν πολύ τα κόμικς. Κάθε εβδομάδα διαβάζει τουλάχιστον ένα. Εκείνος όμως θα ήθελε να διαβάζει τουλάχιστον ένα κάθε μέρα. Η μητέρα του δε συμφωνεί και δε σταματάει να του λέει: «διάβαζε, παιδάκι μου, και κανένα λογοτεχνικό!». Bρείτε σε ποια έγκλιση βρίσκεται το ρήμα «διαβάζω» στις παραπάνω προτάσεις ανάλογα με αυτό που φανερώνει κάθε φορά. Συμβουλευτείτε πρώτα τον παρακάτω πίνακα. Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να χρησιμοποιούμε ένα ρήμα ανάλογα μ’ αυτό που φανερώνει κάθε φορά
Η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική είναι οι εγκλίσεις του ρήματος. Ας δούμε πώς κλίνεται το ρήμα «διαβάζω» στις τρεις εγκλίσεις του ενεστώτα:
3. Οι οδηγίες που σας έδειξε ο Σωτήρης είναι για να κυκλοφορείτε με ασφάλεια όταν είστε πεζοί, επιβάτες σε αυτοκίνητο ή ποδηλάτες.
Πεζοί, να περπατάτε πάντα στο πεζοδρόμιο. Όχι στο δρόμο! ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... .................................................................................................... Αν θέλετε, μπορείτε να γράψετε και τους υπόλοιπους κανόνες σε χρωματιστά χαρτόνια και να τους βάλετε στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου σας. 4. Mια μέρα ο ξεχασιάρης Άρης έκανε βόλτα στην πόλη. Ο Σωτήρης, που τον παρακολουθούσε, είδε ότι ήταν πολύ απρόσεκτος. Έτσι, τον σταμάτησε σε κάποιο φανάρι και του ξαναείπε τους κανόνες για τους πεζούς με αυστηρό τρόπο. Γράψτε τα λόγια του Σωτήρη.  Άρη, περπάτα πάντα στο πεζοδρόμιο. Όχι στο δρόμο! .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... Οδηγίες μπορούμε να δώσουμε με:
5. Μετά το μάθημα της Κυκλοφοριακής Αγωγής, οι μαθητές της Δ’ τάξης αποφάσισαν να φτιάξουν καρτέλες με οδηγίες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και να τις μοιράσουν στους μαθητές των άλλων τάξεων. Βοηθήστε τους να συμπληρώσουν τα γράμματα που λείπουν από τις καρτέλες. Η Ραλλού σάς θυμίζει πώς γράφονται σωστά τα ρήματα στην προστακτική:
Σταματ...στε στην άκρη Όταν βρίσκετε δυσκολίες Ακολουθ...τε πάντα τις
Όταν ο δρόμος
Δεθ...τε με τη ζωή! Φοράτε
Βρ... τε ένα ασφαλές σημείο Ένα αλλιώτικο Πάρκο! Οι μαθητές στο Πάρκο Κυκλοφοριακής ΑγωγήςΟ Δήμος Καρπενησίου, στο πλαίσιο της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Μετακίνησης», διοργανώνει επίσκεψη μαθητών των δημοτικών σχολείων στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής του Δήμου. Η επίσκεψη πραγματοποιείται σήμερα, Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2004, στο συγκεκριμένο Πάρκο. Στόχος της επίσκεψης είναι η ενημέρωση των μαθητών σε θέματα οδικής συμπεριφοράς και οδικής ασφάλειας. Τα παιδιά περιμένουν με ανυπομονησία τη συγκεκριμένη μέρα, αφού θα διασκεδάσουν και θα μάθουν ταυτόχρονα σημαντικούς κανόνες οδικής συμπεριφοράς. www.evrytanika.gr/0081-0100/0097/reportaz.htm (διασκευή) Πάρκα Κυκλοφοριακής ΑγωγήςΤο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο που να μοιάζει με μια μικρή πόλη. Μια πόλη που δεν έχει κτίρια αλλά πλατείες, δρόμους, πεζοδρόμια, διαβάσεις, πινακίδες σήμανσης και φανάρια.  Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής Σερρών, Το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής είναι πραγματικά ένα σχολείο, όπου αρχικά οι μαθητές μαθαίνουν να κυκλοφορούν ως πεζοί στους δρόμους της πόλης. Στο δρόμο όμως κυκλοφορούν και αυτοκίνητα, φορτηγά, δίκυκλα, ποδήλατα, τα οποία για να μπορέσουν να κινηθούν χωρίς προβλήματα και με ασφάλεια, πρέπει να εφαρμόζουν κάποιους κανόνες. Αυτοί οι κανόνες αποτελούν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής τα παιδιά μαθαίνουν πώς να κινούνται με ασφάλεια μέσα στην πόλη, πώς να περνούν ένα δρόμο από τη διάβαση ελέγχοντας αν υπάρχει κίνδυνος, πώς να κινούνται σε ένα δρόμο που δε διαθέτει πεζοδρόμιο και πώς να συμπεριφέρονται όταν είναι επιβάτες σ’ ένα όχημα. Μαθαίνουν ακόμα να αναγνωρίζουν τις πινακίδες και τα σήματα στο δρόμο που ρυθμίζουν την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων. Τα παιδιά θα βρεθούν για λίγο στη θέση του οδηγού, έτσι ώστε να καταλάβουν πώς λειτουργεί ο οδηγός αλλά και πώς κινδυνεύει ο πεζός από τα οχήματα που κυκλοφορούν στο δρόμο. Πάρκα Κυκλοφοριακής Αγωγής ΥΜΕ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Ιούλιος 2002 (διασκευή) 1. Το πρώτο κείμενο είναι μια είδηση που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα: «Τα Ευρυτανικά Νέα».
2. Οι μαθητές του δημοτικού σχολείου Πλατάνου (ενός χωριού της Αιτωλοακαρνανίας) σχεδιάζουν μια επίσκεψη στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής του Θέρμου. Η Eλένη υποστηρίζει ότι η επίσκεψη στο Πάρκο δεν είναι απαραίτητη, αφού στο χωριό τους δεν κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα και τα παιδιά δεν κινδυνεύουν. Ο Τάσος όμως έχει διαφορετική άποψη και επιμένει ότι η επίσκεψη θα είναι πολύ χρήσιμη. Αν συμφωνείτε με τον Τάσο, βοηθήστε τον να υποστηρίξει την άποψή του. Γράψτε στο τετράδιό σας δύο λόγους για τους οποίους πιστεύετε ότι η επίσκεψη στα Πάρκα Κυκλοφοριακής Αγωγής είναι χρήσιμη για όλους τους μαθητές.  3. O Θοδωρής συμφωνεί με την άποψη του Tάσου αλλά θεωρεί αυτή την επίσκεψη στο Θέρμο χρήσιμη και για έναν ακόμα λόγο. Γιατί εκεί υπάρχει ένα Kέντρο Περιβαλλοντικής Eκπαίδευσης, όπου οργανώνονται πολλές δραστηριότητες για τα παιδιά (περιβαλλοντικά παιχνίδια, διαδρομές σε περιβαλλοντικά μονοπάτια, κ.ά.). Tο Θέρμο ήταν το θρησκευτικό, πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο των Aρχαίων Aιτωλών. Aναζητήστε πληροφορίες στην εγκυκλοπαίδεια και στο διαδίκτυο και βρείτε κι άλλα αξιοθέατα του Θέρμου. Συζητήστε με την ομάδα σας και ανακοινώστε στην τάξη αν το σχολείο του Πλατάνου θα μπορούσε να συνδυάσει την επίσκεψή του στο Πάρκο Kυκλοφοριακής Aγωγής του Θέρμου με την επίσκεψή του σε κάποιο από αυτά τα αξιοθέατα. 4. Η Ζωή δυσκολεύεται με τη λέξη «κυκλοφορία». Στην εφημερίδα διάβασε μερικούς τίτλους και δεν μπορεί να τους καταλάβει. Εξηγήστε στη Ζωή τη σημασία της λέξης «κυκλοφορία» σε κάθε έναν από τους παρακάτω τίτλους. Συμβουλευτείτε το λεξικό σας.
Γράψτε τώρα και εσείς τρεις προτάσεις χρησιμοποιώντας τη λέξη «κυκλοφορία» κάθε φορά με διαφορετική σημασία. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. 5. Υπογραμμίστε στo παρακάτω κείμενο, τα ουδέτερα ανισοσύλλαβα ουσιαστικά που τελειώνουν σε –μα. Στο Πάρκο Kυκλοφοριακής Aγωγής μαθαίνουν πώς να κινούνται σε ένα δρόμο που δε διαθέτει πεζοδρόμιο και πώς να συμπεριφέρονται όταν είναι επιβάτες σ’ένα όχημα. Μαθαίνουν ακόμα να αναγνωρίζουν τις ειδικές πινακίδες και τα σήματα στο δρόμο που ρυθμίζουν την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων. 
Συμπληρώστε τα ουδέτερα ανισοσύλλαβα ουσιαστικά που λείπουν:
6. Οι μαθητές στο Πάρκο της Κυκλοφοριακής Αγωγής έπρεπε να μάθουν καλά τα σήματα της Τροχαίας για να μπορέσουν να κυκλοφορήσουν με ασφάλεια. Θέλετε να προετοιμαστείτε και εσείς για μια επίσκεψη στο πάρκο; Η Ραλλού θα σας βοηθήσει να μάθετε τα πιο σημαντικά σήματα.
  Απαγορεύεται η είσοδος στα ποδήλατα Ποδηλατόδρομος Απαγορεύεται η δεξιά στροφή Επικίνδυνη δεξιά στροφή Κίνδυνος! Αφύλαχτη σιδηροδρομική διάβαση Μέγιστο όριο ταχύτητας πενήντα χλμ. την ώρα Ρόδα είναι και γυρίζει 1. Ο Γρηγόρης, ο αδερφός της Σταματίας, είχε ένα ατύχημα. Η Σταματία ήταν μπροστά στο ατύχημα. Tαράχτηκε πολύ και δε θυμάται με ποια σειρά ακριβώς έγιναν τα γεγονότα. Βοηθήστε την βάζοντας στα κουτάκια το σωστό αριθμό ανάλογα με τη σειρά που νομίζετε ότι έγιναν τα γεγονότα. 2. Συζητήστε στην τάξη γι’ αυτό το ατύχημα.
 Οι λέξεις στριμώχτηκαν στο φανάρι. Βοηθήστε τες να περάσουν τροχονόμοςτροχαίαπεζόςπεζόδρομοςπαίρνωπερνώατύχημαδιασχίζω σταυροδρόμικυκλοφορίαΚυκλοφοριακήΑγωγήασφάλειαρυθμίζωυποχρεωτικός διάβασηφυλλάδιομετακίνησηοδικόςπινακίδαδίκυκλαόχημααπαγορεύεται ποδηλασίαποδηλατόδρομοςποδηλάτισσα  .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... .......................................................................................................... ..........................................................................................................
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Η Ραλλού σάς προτείνει...