Μελέτη Περιβάλλοντος (Δ΄ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή
2. H παράδοσή μας: Όσα «έφτασαν» σε μας από παλιά 4. Θρησκευτικά μνημεία στον τόπο μας Επιστροφή στην αρχική σελίδα του μαθήματος
Kεφάλαιο 3. Ένας διάλογος με τον πολιτισμό
Γιατί οι άνθρωποι φτιάχνουμε μουσεία;
«Mουσεία να δουν τα μάτια σας...»
Εικόνα
Καθένας από μας γράφει σ' ένα κομμάτι χαρτί μία λέξη που έχει σχέση με το μουσείο. Βάζουμε τα χαρτιά σ' ένα κουτί και τ' ανακατεύουμε. Ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας παίρνει δύο ή τρία χαρτιά στην τύχη. Με τις λέξεις αυτές φτιάχνουμε μία φράση, μία πρόταση ή μία ιστορία.

Aνακοινώνουμε την εργασία μας.
Εικόνα
Εικόνα Υπάρχει κάποιο μουσείο στην περιοχή μας; Ποιο είναι αυτό;
Εικόνα Έχουμε επισκεφθεί κάποιο μουσείο; Διηγούμαστε τι είδαμε και τι κάναμε εκεί.
Εικόνα Ποια άλλα είδη μουσείου γνωρίζουμε;
Εικόνα Είναι ανάγκη να υπάρχουν τόσα μουσεία;
Δημιουργήματα του πολιτισμού συναντάμε παντού, αρκεί να έχουμε τα μάτια και τ' αυτιά μας ανοιχτά. Κάποια απ' αυτά τα συναντάμε στα μουσεία, στους αρχαιολογικούς χώρους και σε διάφορους χώρους τέχνης.
Υπάρχουν μουσεία όπου δεν παρατηρούμε μόνο τα εκθέματα, αλλά δημιουργούμε κι εμείς.

Εικόνα Έχουμε επισκεφθεί κάποιο από αυτά;
Εικόνα Ποιες δραστηριότητες μας άρεσαν;
Τι αντικείμενα του τόπου μας ή της οικογένειάς μας θα προτείναμε να τοποθετηθούν σ' ένα μουσείο που θα το επισκέπτονται παιδιά μετά από πολλά χρόνια;
Υποστηρίζουμε με επιχειρήματα τις απόψεις μας.
                  Η περιπέτεια ενός έργου τέχνης
«Είναι η πρώτη φορά που πήγα σε τόσο μεγάλο Μουσείο. Είχε ωραία παλιά πράγματα μέσα […] Κι ο πιο αδικημένος ο Αριστόδικος. Κανένας δεν τον κοιτάει, κανείς δεν του δίνει σημασία. Όλοι τον προσπερνάνε, για να σταθούν πέντε μέτρα πιο κει, στο άγαλμα του Δία ή του Ποσειδώνα. Ούτε κι εγώ ήξερα ότι τον λέγαν έτσι. Μου έκανε όμως εντύπωση που το στήθος και το πρόσωπό του ήτανε όλο γρατζουνιές και χαρακιές. Διάβασα τότε το χαρτάκι που έλεγε ότι βρέθηκε πριν σαράντα χρόνια στα Μεσόγεια της Αττικής κι ότι οι χαρακιές στο στήθος και στο πρόσωπο είχανε γίνει από το αλέτρι του γεωργού.
Εδώ έχει λάθος το χαρτάκι. Έπρεπε να γράφει ΤΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ. Γιατί στα 2500 χρόνια που έμεινε θαμμένος ο Αριστόδικος, χιλιάδες γεωργοί θα όργωσαν εκείνο το ίδιο χωράφι. Και πάνω στο στήθος του Αριστόδικου θα φυτρώσανε χιλιάδες στάρια τόσα χρόνια. Κι ο Αριστόδικος έχασε την ομορφιά του από τις χαρακιές αλλά ήτανε καλός κι άφηνε τα στάρια να φυτρώνουνε και να θρέφουνε τον κόσμο.
Γι' αυτό λέω ότι τον αδικήσαμε. Τον αδίκησαν αυτοί που τον βάλανε δίπλα σ' αυτόν τον υπέροχο Δία. Αλλά τον αδικήσαμε κι εμείς που δεν του ρίξαμε ούτε ένα βλέμμα. Γι' αυτό του αφιερώνω αυτή την έκθεση.»
                                                             Ευγενία Φακίνου, Αστραδενή
                                                                               (Eκδόσεις Kέδρος)
ΕικόναΓιατί η Αστραδενή ξεχώρισε τον Αριστόδικο;
ΕικόναΕμείς έχουμε ξεχωρίσει κάποιο από τα εκθέματα ενός μουσείου;
Χωριζόμαστε σε δύο ομάδες με σκοπό να πάρουμε μέρος σε μια συζήτηση με θέμα τη μεταφορά των έργων τέχνης από τον τόπο που δημιουργήθηκαν σε άλλες χώρες.
Η πρώτη ομάδα θα υποστηρίξει την άποψη: «Τα έργα τέχνης πρέπει να μέ­νουν στον τόπο που δημιουργήθηκαν».
Η δεύτερη ομάδα θα υποστηρίξει την άποψη: «Τα έργα τέχνης χρειάζεται να "ταξιδεύουν" και σε άλλες χώρες».
Kαταγράφουμε τα επιχειρήματά μας και τα υποστηρί­ζουμε στη συζήτηση.
Αναζητούμε στο λεξικό τη σημασία των λέξεων αυτών.
Στα μουσεία τα δημιουργήματα του πολιτισμού βρίσκουν ένα σπίτι. Πολλά από αυτά τα δημιουργήματα άλλαξαν χέρια, πουλήθηκαν, καταστράφηκαν, έμειναν χρόνια θαμμένα στη γη, μέχρι κάποιοι να τα ανακαλύψουν. Το καθένα «διηγείται» μια ιστορία για τους ανθρώπους και το χρόνο που περνά.
Τα εκθέματα ενός μουσείου παρουσιάζονται σε ομάδες, ανάλογα με την εποχή που φτιάχτηκαν, το θέμα ή τη χρήση τους. Τα μουσεία οργανώνουν εκθέσεις σε διάφορες χώρες του κόσμου. Με τον τρόπο αυτό πολλά δημιουργήματα του πολιτισμού «ταξιδεύουν» στο εξωτερικό και έτσι τα θαυ­μάζουν πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν. Για παράδειγμα, πριν από λί­γα χρόνια, το Aρχαιολογικό Mουσείο της Aθήνας οργάνωσε μια τέτοια έκθεση στη Nέα Yόρκη.
Αν αφήσουμε τα αντικείμενα ενός μουσείου να μας «μιλήσουν», το μουσείο γίνεται ένας χώρος μαγικός, ένα σχολείο διαφορετικό.